<!doctype debiandoc system>
<debiandoc>

<book>

<title>APT HOWTO</title>

<author>
<name>Gustavo Noronha Silva</name> <email>kov@debian.org</email>
</author>
<author>
<name>polskie tumaczenie: Pawe Tcza</name> <email>ptecza@debianusers.pl</email>
</author>

<version>1.8.5 - lipiec 2003</version>

<abstract>
Ten dokument ma na celu dobrze wyjani uytkownikowi zasad dziaania
narzdzia do zarzdzania pakietami Debiana jakim jest APT. Jego celem
jest uczynienie atwiejszym ycia nowym uytkownikom Debiana oraz pomoc
tym jego uytkownikom, ktrzy chcieliby lepiej rozumie administrowanie
systemem pakietw. Zosta on stworzony w ramach projektu Debian, aby pomc
w polepszeniu wsparcia dla uytkownikw tej dystrybucji.
</abstract>

<copyright>
<copyrightsummary>
Copyright &copy; 2001, 2002 Gustavo Noronha Silva
</copyrightsummary>
<copyrightsummary>
Copyright &copy; polskiego tumaczenia 2001-2004 Pawe Tcza
</copyrightsummary>
<p>
Ten podrcznik jest objty licencj GNU FDL (Free Documentation License).
Zosta on napisany w nadziei, e bdzie uyteczny dla spoecznoci
uytkownikw Debiana, ale nie udziela si na niego adnej gwarancji;
uywaj go wycznie na wasne ryzyko.
</copyright>

<toc>

<chapt>Wprowadzenie
<p>
Na pocztku by plik .tar.gz. Uytkownicy musieli kompilowa kady program,
ktry chcieli uywa w swoich systemach GNU/Linux. Kiedy stworzono Debiana,
uznano za niezbdne wczenie do systemu metody zarzdzania pakietami
zainstalowanymi na komputerze pracujcym pod jego kontrol. Ten system
zarzdzania pakietami nazwano <prgn>dpkg</prgn>. Tak wic synne pojcie
`pakietu' weszo do systemw GNU/Linux zanim firma Red Hat zdecydowaa si
stworzy swj wasny system `rpm'.
<p>
Szybko uwag twrcw systemu GNU/Linux zaj nowy dylemat. Potrzebowali oni
bardzo szybkiego, praktycznego i sprawnego sposobu instalowania pakietw,
ktry automatycznie zarzdzaby zalenociami midzy pakietami i troszczy
si o ich pliki konfiguracyjne podczas aktualizacji. I znw to wanie Debian
wprowadzi ten sposb i tak oto narodzi si APT (Advanced Packaging Tool),
ktry zosta przystosowany do wsppracy z pakietami rpm przez firm
Conectiva, a nastpnie wykorzystany take przez inne dystrybucje.
<p>
Ten podrcznik nie opisuje apt-rpm, jak nazwano wersj APT-a zmodyfikowan
przez firm Conectiva, ale "aty" do tego dokumentu, ktre by to robiy s
mile widziane.
<p>
Informacje zawarte w tym podrczniku dotycz nastpnego stabilnego wydania
Debiana, ktre nosi nazw kodow <tt>Sarge</tt>.
</chapt>

<chapt id="basico">Podstawowa konfiguracja

<sect id="sources.list">Plik /etc/apt/sources.list
<p>
Do czci swoich operacji APT uywa pliku zawierajcego list `rde',
z ktrych mog by pobierane pakiety. Tym plikiem jest
<tt>/etc/apt/sources.list</tt>.
<p>
Wpisy w tym pliku maj nastpujcy format:

<p>
<example>
deb http://witryna.http.org/debian dystrybucja sekcja1 sekcja2 sekcja3
deb-src http://witryna.http.org/debian dystrybucja sekcja1 sekcja2 sekcja3
</example>

<p>
Oczywicie powysze wpisy s fikcyjne i nie powinny by uywane.
Pierwszym sowem w kadej linii jest <tt>deb</tt> lub <tt>deb-src</tt>,
ktre wskazuje typ archiwum. Mwi ono czy archiwum zawiera pakiety binarne
(<tt>deb</tt>), czyli skompilowane ju pakiety, ktrych zazwyczaj uywamy
czy pakiety rdowe (<tt>deb-src</tt>), ktrymi s oryginalne rda
programw wraz z plikiem zawierajcym opis (<tt>.dsc</tt>) oraz plikiem
przechowujcym zmiany potrzebne do `zdebianizowania' programu
(<tt>.diff.gz</tt>).
<p>
Zwykle plik sources.list zawiera domylnie nastpujce wpisy:

<p>
<example>
# See sources.list(5) for more information, especialy
# Remember that you can only use http, ftp or file URIs
# CDROMs are managed through the apt-cdrom tool.
deb http://http.us.debian.org/debian stable main contrib non-free
deb http://non-us.debian.org/debian-non-US stable/non-US main contrib non-free
deb http://security.debian.org stable/updates main contrib non-free

# Uncomment if you want the apt-get source function to work
#deb-src http://http.us.debian.org/debian stable main contrib non-free
#deb-src http://non-us.debian.org/debian-non-US stable/non-US main contrib non-free
</example>

<p>
Linie te s potrzebne do podstawowej instalacji Debiana. Pierwsza linia ze
sowem <tt>deb</tt> wskazuje na oficjane archiwum, druga na archiwum non-US,
a trzecia na archiwum z uaktualnieniami pakietw zwizanych z bezpieczestwem
Debiana.
<p>
Dwie ostatnie linie s wykomentowane (za pomoc znaku `#' na pocztku linii),
wic apt-get po prostu je zignoruje. To s linie ze sowem <tt>deb-src</tt>,
ktre wskazuj na pakiety rdowe Debiana. Jeli czsto pobierasz rda
programw do testowania ich lub rekompilacji, to odkomentuj te linie.
<p>
Plik <tt>/etc/apt/sources.list</tt> moe zawiera kilka typw linii.
APT wie jak sobie radzi z archiwami typu <tt>http</tt>, <tt>ftp</tt>,
<tt>file</tt> (lokalne pliki, np. katalog zawierajcy zamontowany system
plikw ISO9660) i <tt>ssh</tt>.
<p>
Nie zapomnij wyda polecenia <tt>apt-get update</tt> po zmodyfikowaniu
zawartoci pliku <tt>/etc/apt/sources.list</tt>. Jest to konieczne,
aby APT pobra listy dostpnych pakietw ze rde wymienionych w tym
pliku.
</sect>

<sect id="dpkg-scanpackages">Jak uywa APT-a lokalnie
<p>
Czasami masz duo pakietw <tt>.deb</tt>, do ktrych instalacji
chciaby/chciaaby uy APT-a, aby zaj si zalenociami.
<p>
Aby to zrobi stwrz najpierw katalog i umie w nim pliki <tt>.deb</tt>,
ktre chcesz zindeksowa, np.:
 
<p>
<example>
# mkdir /root/debs
</example>

<p>
Moesz zmodyfikowa zapisywane w plikach kontrolnych ustawienia pakietw
znajdujcych si w Twoim repozytorium przy pomocy pliku
<tt>uniewaniajcego</tt>. Wewntrz tego pliku moesz zdefiniowa jakie
opcje uniewaniajce inne, ktre byy dostarczone wraz z pakietem.
Odbywa si to w nastpujcy sposb:

<p>
<example>
pakiet priorytet sekcja
</example>

<p>
gdzie `pakiet' jest nazw pakietu, `priorytet' moe przybiera wartoci
`low', `medium' lub `high', a `sekcja' jest nazw sekcji, do ktrej naley
pakiet. Moesz nazwa ten plik jest tylko chcesz, bdziesz musia pniej
poda jego nazw jako argument programu <prgn>dpkg-scanpackages</prgn>.
Jeli nie masz ochoty na tworzenie pliku <tt>uniewaniajcego</tt>,
to zamiast niego moesz uy urzdzenia <file>/dev/null</file> przy
uruchamianiu programu <prgn>dpkg-scanpackages</prgn>.
<p>
Wci w katalogu /root wydaj polecenie:

<p>
<example>
# dpkg-scanpackages debs <var>plik</var> | gzip &gt; debs/Packages.gz
</example>

<p>
W powyszej linii <file>plik</file> to plik <tt>uniewaniajcy</tt>,
za komenda tworzy plik <file>Packages.gz</file>, zawierajcy rne
informacje na temat pakietw, ktre s uywane przez APT-a. Aby mc
uywa pakietw, w pliku <tt>/etc/apt/sources.list</tt> dodaj lini:

<p>
<example>
deb file:/root debs/
</example>

<p>
Teraz ju moesz uywa polece APT-a tak, jak zwykle. Moesz take stworzy
repozytorium rde. W tym celu musisz wykona tak sam procedur jak
wczeniej. Pamitaj jednak, e bdziesz potrzebowa w katalogu plikw
<tt>.orig.tar.gz</tt>, <tt>.dsc</tt> i <tt>.diff.gz</tt>, oraz e naley uy
nazwy <tt>Sources.gz</tt> zamiast <tt>Packages.gz</tt>. Rwnie program do
jego tworzenia jest inny. Nazywa si on <prgn>dpkg-scansources</prgn>.
Linia komend powinna wyglda nastpujco:

<p>
<example>
dpkg-scansources debs | gzip &gt; debs/Sources.gz
</example>

<p>
Zauwa, e program <prgn>dpkg-scansources</prgn> nie potrzebuje pliku
<tt>uniewaniajcego</tt>. Do pliku <tt>/etc/apt/sources.list</tt>
powinnimy wpisa:

<p>
<example>
deb-src file:/root debs/
</example>
</sect>

<sect id="netselect">Podejmowanie decyzji, ktry serwer lustrzany najlepiej
umieci w pliku sources.list: netselect, netselect-apt
<p>
Czsto zadawanym pytaniem, zwaszcza przez nowych uytkownikw Debiana,
jest: "ktry serwer lustrzany z pakietami powinienem umieci w pliku
<tt>sources.list</tt>?".
Jest wiele sposobw pozwalajcych wybra serwer lustrzany. Eksperci zapewne
uywaj skryptw mierzcych obcienie rnych serwerw. Istnieje jednak
program, ktry zrobi to dla nas, a ktry nazywa si <prgn>netselect</prgn>.
<p>
Aby zainstalowa program netselect, jak zwykle wydajemy polecenie:

<p>
<example>
# apt-get install netselect
</example>

<p>
Uruchomienie programu netselect bez podania parametrw spowoduje wywietlenie
pomocy ekranowej. Gdy jednak uruchomimy go podajc jako argument list,
oddzielonych spacj, stacji (serwerw lustrzanych), to otrzymamy w wyniku
jedn z podanych maszyn. Wynik ten zaley od przyblionego czasu powrotu
wysyanych do stacji pakietw IP (tzw. ping) oraz od iloci stacji porednich
(przez ktre te pakiety "przechodz" zanim dotr do celu) i jest odwrotnie
proporcjonalny do przyblionej prdkoci pobierania (zatem, im mniejszy,
tym lepiej). Zwrcona w wyniku stacja ma najmniejszy wynik (pena lista
wynikw bdzie widoczna po dodaniu opcji -vv). Spjrz na poniszy przykad:

<p>
<example>
# netselect ftp.debian.org http.us.debian.org ftp.at.debian.org download.unesp.br ftp.debian.org.br
  365 ftp.debian.org.br
#
</example>

<p>
Oznacza to, e spord serwerw lustrzanych podanych jako parametry programu
netselect, najlepszym okaza si <tt>ftp.debian.org.br</tt>, ktry uzyska
wynik 365 (Uwaga! Ten test zosta wykonany na moim komputerze a trasa,
ktr pokonuj pakiety IP zaley od miejsca, do ktrego podczony jest
nasz komputer. Uzyskana warto niekoniecznie bdzie prawdziw prdkoci
na innych komputerach).
<p>
Teraz umie najszybszy serwer lustrzany znaleziony przez netselect w pliku
<tt>/etc/apt/sources.list</tt> (patrz na sekcj <ref id="sources.list">)
i zastosuj porady z sekcji <ref id="apt-get">.
<p><strong>Uwaga:</strong> list serwerw lustrzanych mona zawsze znale
w pliku <url id="http://www.debian.org/mirror/mirrors_full"
name="http://www.debian.org/mirror/mirrors_full">.
<p>
Poczynajc od wersji 0.3, pakiet netselect zawiera skrypt
<prgn>netselect-apt</prgn>, ktry automatyzuje opisany powyej proces.
Po prostu jako parametr skryptu podaj dystrybucj (domylnie jest ni
dystrybucja stabilna), a wygeneruje on plik <tt>sources.list</tt>
z najlepszym serwerem lustrzanym zawierajcym pakiety z sekcji main
i non-US i zapisze go w biecym katalogu. Poniszy przykad generuje
plik <tt>sources.list</tt> dla stabilnej dystrybucji.

<p>
<example>
# ls sources.list
ls: sources.list: File or directory not found
# netselect-apt stable
(...)
# ls -l sources.list
sources.list
#
</example>

<p>
<strong>Pamitaj:</strong> plik <tt>sources.list</tt> zostanie wygenerowany
w biecym katalogu i musi by przeniesiony do katalogu <tt>/etc/apt</tt>.
<p>
Nastpnie przejd do porad z sekcji <ref id="apt-get">.
</sect>

<sect id="cdrom">Dodawanie CD-ROM-u do pliku sources.list
<p>
Jeli raczej uywasz napdu CD-ROM do instalowania pakietw lub
automatycznego uaktualniania Twojego systemu przy pomocy APT-a,
to moesz go umieci w pliku <tt>sources.list</tt>. Aby to zrobi,
moesz uy programu <prgn>apt-cdrom</prgn> w poniszy sposb:

<p>
<example>
# apt-cdrom add
</example>

<p>
z umieszczon w napdzie CD-ROM pyt z pakietami Debiana. Polecenie te
zamontuje napd i poszuka na pycie informacji na temat pakietw.
Jeli konfiguracja Twojego CD-ROM-u jest troch nietypowa, moesz take
uy nastpujcych opcji:

<p>
<example>
-h         - Pomoc ekranowa do programu
-d katalog - Katalog, w ktrym montowany jest CD-ROM
-r         - Zmiana nazwy rozpoznanego CD-ROM-u
-m         - Bez montowania
-f         - Tryb szybki, bez sprawdzania plikw z pakietami
-a         - Tryb dokadnego przeszukiwania
</example>

<p>
Na przykad:

<p>
<example>
# apt-cdrom -d /home/ala/mojcdrom add
</example>

<p>
Moesz take zidentyfikowa swj CD-ROM, bez dodawania go do listy:

<p>
<example>
# apt-cdrom ident
</example>

<p>
Zwr uwag, e ten program bdzie dziaa tylko wtedy, gdy Twj CD-ROM
jest waciwie skonfigurowany w systemowym pliku <tt>/etc/fstab</tt>. 
</sect>
</chapt>

<chapt id="apt-get">Zarzdzanie pakietami
<sect id="update">Aktualizacja listy dostpnych pakietw
<p>
System zarzdzania pakietami uywa wasnej bazy danych, w ktrej przechowuje
informacje o tym, ktre pakiety s zainstalowane, ktre nie i ktre s
dostpne do instalacji. Program <prgn>apt-get</prgn> uywa wanie tej bazy
danych, aby dowiedzie si jak zainstalowa pakiety na yczenie uytkownika
i jakie dodatkowe pakiety s potrzebne, aby te wybrane przez uytkownika
dziaay prawidowo.
<p>
Aby uaktualni t baz danych naley uy komendy <prgn>apt-get update</prgn>.
Przeszuka ona archiwa umieszczone w pliku <tt>/etc/apt/sources.list</tt>;
zobacz sekcj <ref id="sources.list">, aby uzyska wicej informacji na temat
tego pliku.
<p>
Dobrym nawykiem jest uruchamia t komend dosy regularnie, aby stale
informowa swj system o moliwych uaktualnieniach pakietw, zwaszcza tych
zwizanych z jego bezpieczestwem.
</sect>

<sect id="install">Instalacja pakietw
<p>
W kocu proces, na ktry wszyscy czekalimy! Gdy ju mamy plik sources.list
z list rde pakietw i wiemy jakie pakiety chcemy uaktualni, to wszystko
co musimy zrobi, to uruchomi program <tt>apt-get</tt>, ktry pobierze
pakiety, ktre zamierzamy zainstalowa. Dla przykadu moesz go wywoa
nastpujco:

<p>
<example>
# apt-get install xchat
</example>

<p>
APT poszuka w swojej bazie danych najnowszej wersji pakietu i pobierze go
z odpowiedniego archiwum, ktre podano w pliku <tt>sources.list</tt>.
Gdyby okazao si, e pakiet ten zaley od innego, tak jak w powyszym
przykadzie, to APT sprawdzi zalenoci i zainstaluje potrzebne pakiety.
Spjrz na ten przykad:

<p>
<example>
# apt-get install nautilus
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
The following extra packages will be installed:
  bonobo libmedusa0 libnautilus0 
The following NEW packages will be installed:
  bonobo libmedusa0 libnautilus0 nautilus 
0 packages upgraded, 4 newly installed, 0 to remove and 1  not upgraded.
Need to get 8329kB of archives. After unpacking 17.2MB will be used.
Do you want to continue? [Y/n] 
</example>

<p>
Pakiet <package>nautilus</package> zaley od kilku wymienionych bibliotek
wspdzielonych, dlatego APT pobierze je z archiwum. Gdyby poda nazwy
tych bibliotek jako parametr wywoania programu <tt>apt-get</tt>, to APT
nie zapytaby Ci czy chcesz kontynuowa, gdy automatycznie zaoyby,
e chciae je zainstalowa.
<p>
Oznacza to, e APT tylko wtedy pyta Ci o potwierdzenie, gdy z powodu
zalenoci midzy pakietami konieczne jest zainstalowanie take innych
pakietw ni te podane przez Ciebie w linii komend.
<p>
Uyteczne mog by nastpujce opcje programu apt-get:

<p>
<example>
-h  Pomoc ekranowa do programu
-d  Tylko pobranie pakietu, BEZ instalacji lub rozpakowania archiwum
-f  Prba kontynuowania, nawet jeli sprawdzenie integralnoci koczy si niepowodzeniem
-s  Bez akcji. Wykonuje symulacj polecenia
-y  Zakada odpowied `Tak' na wszystkie zapytania i nie pyta o potwierdzenie
-u  Wywietla rwnie list uaktualnionych pakietw
</example>

<p>
W jednej linii mona poda wiele pakietw do instalacji. Pliki pobrane
z sieci s umieszczane do pniejszej instalacji w katalogu
<tt>/var/cache/apt/archives</tt>.
<p>
Moesz take w tej samej linii wymieni pakiety, ktre chcesz usun.
Po prostu umie znak '-' bezporednio za nazw pakietu do usunicia,
tak jak pokazano poniej:

<p>
<example>
# apt-get install nautilus gnome-panel-
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
The following extra packages will be installed:
  bonobo libmedusa0 libnautilus0 
The following packages will be REMOVED:
  gnome-applets gnome-panel gnome-panel-data gnome-session
The following NEW packages will be installed:
  bonobo libmedusa0 libnautilus0 nautilus
0 packages upgraded, 4 newly installed, 4 to remove and 1  not upgraded.
Need to get 8329kB of archives. After unpacking 2594kB will be used.
Do you want to continue? [Y/n] 
</example>

<p>
Aby dowiedzie si wicej na temat usuwania pakietw, zobacz sekcj
<ref id="remove">.
<p>
Gdyby w jaki sposb uszkodzi zainstalowany pakiet, albo po prostu chcia
ponownie zainstalowa jego najnowsz dostpn wersj, to moesz uy opcji
<tt>--reinstall</tt>, jak pokazano poniej:

<p>
<example>
# apt-get --reinstall install gdm
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
0 packages upgraded, 0 newly installed, 1 reinstalled, 0 to remove and 1  not upgraded.
Need to get 0B/182kB of archives. After unpacking 0B will be used.
Do you want to continue? [Y/n]
</example>
</sect>

<sect id="remove">Usuwanie pakietw
<p>
Jeli nie chcesz ju duej uywa jakiego pakietu, moesz go usun
ze swojego systemu za pomoc APT-a. Aby to zrobi, po prostu wpisz:
<tt>apt-get remove pakiet</tt>. Na przykad:

<p>
<example>
# apt-get remove gnome-panel
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
The following packages will be REMOVED:
  gnome-applets gnome-panel gnome-panel-data gnome-session
0 packages upgraded, 0 newly installed, 4 to remove and 1  not upgraded.
Need to get 0B of archives. After unpacking 14.6MB will be freed.
Do you want to continue? [Y/n] 
</example>

<p>
Jak wida na powyszym przykadzie, APT troszczy si take o usunicie
pakietw, ktre zale od pakietu, ktry chcesz odinstalowa. Za pomoc
APT-a nie mona usun pakietu bez usunicia tych pakietw, ktre zale
od niego.
<p>
Uruchamiajc program <prgn>apt-get</prgn> w taki sposb jaki pokazano powyej
spowodujemy usunicie pakietw, ale jeli posiaday one pliki konfiguracyjne,
to pozostan one nadal w systemie. Aby cakowicie usun pakiet uruchom
<prgn>apt-get</prgn> w nastpujcy sposb:

<p>
<example>
# apt-get --purge remove gnome-panel
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
The following packages will be REMOVED:
  gnome-applets* gnome-panel* gnome-panel-data* gnome-session* 
0 packages upgraded, 0 newly installed, 4 to remove and 1  not upgraded.
Need to get 0B of archives. After unpacking 14.6MB will be freed.
Do you want to continue? [Y/n] 
</example>

<p>
Zwr uwag na znak '*' na kocu nazwy pakietw. Sygnalizuje on, e pliki
konfiguracyjne kadego z pakietw take zostay usunite.
<p>
Analogicznie jak dla metody <tt>install</tt>, moesz z opcj <tt>remove</tt>
uy symbolu, ktry odwrci jej znaczenie. W przypadku usuwania pakietw,
jeli za nazw pakietu umiecisz znak <tt>'+'</tt>, to zostanie on
zainstalowany, a nie usunity.

<p>
<example>
# apt-get --purge remove gnome-panel nautilus+
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
The following extra packages will be installed:
  bonobo libmedusa0 libnautilus0 nautilus 
The following packages will be REMOVED:
  gnome-applets* gnome-panel* gnome-panel-data* gnome-session* 
The following NEW packages will be installed:
  bonobo libmedusa0 libnautilus0 nautilus 
0 packages upgraded, 4 newly installed, 4 to remove and 1  not upgraded.
Need to get 8329kB of archives. After unpacking 2594kB will be used.
Do you want to continue? [Y/n] 
</example>

<p>
Zauwa, e program <prgn>apt-get</prgn> wywietla dodatkowe pakiety,
ktre zostan zainstalowane (tzn. te pakiety, ktrych instalacja jest
potrzebna do poprawnego dziaania pakietw, ktre chce zainstalowa
uytkownik), pakiety ktre zostan usunite i te, ktre zostan
zainstalowane (ponownie wczajc dodatkowe pakiety).
</sect>

<sect id="upgrade">Aktualizacja pakietw
<p>
Moliwo aktualizacji pakietw to wielkie osignicie systemu APT. Odbywa
si to za pomoc pojedynczej komendy: <tt>apt-get upgrade</tt>. Moesz jej
uy zarwno do aktualizacji pakietw z tej samej dystrybucji, jak i by
zaktualizowa ca dystrybucj, chocia do tego celu jest raczej preferowana
komenda <tt>apt-get dist-upgrade</tt>; zobacz sekcj <ref id="dist-upgrade">,
jeli chcesz si wicej dowiedzie na ten temat.
<p>
Warto uruchomi t komend z opcj <tt>-u</tt>. Spowoduje ona, e APT
wywietli kompletn list pakietw, ktre zostan zaktualizowane. Bez niej
nie bdziesz wiedzia jakie pakiety aktualizujesz. APT pobierze najnowsze
wersje kadego pakietu i zainstaluje je w odpowiedniej kolejnoci.
Bardzo wane jest uruchamianie <tt>apt-get update</tt> zawsze przed
wydaniem polecenia <tt>apt-get upgrade</tt>. Zobacz sekcj <ref id="update">,
aby dowiedzie si wicej szczegw na jego temat. Spjrz take na poniszy
przykad:

<p>
<example>
# apt-get -u upgrade
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
The following packages have been kept back
  cpp gcc lilo 
The following packages will be upgraded
  adduser ae apt autoconf debhelper dpkg-dev esound esound-common ftp indent
  ipchains isapnptools libaudiofile-dev libaudiofile0 libesd0 libesd0-dev
  libgtk1.2 libgtk1.2-dev liblockfile1 libnewt0 liborbit-dev liborbit0
  libstdc++2.10-glibc2.2 libtiff3g libtiff3g-dev modconf orbit procps psmisc 
29 packages upgraded, 0 newly installed, 0 to remove and 3 not upgraded.
Need to get 5055B/5055kB of archives. After unpacking 1161kB will be used.
Do you want to continue? [Y/n] 
</example>

<p>
Proces uaktualniania pakietw jest bardzo prosty. Zauwa, e w pierwszych
kilku liniach APT informuje, ktre pakiety zostan <tt>pozostawione
nietknite</tt>. Oznacza to, e istniej nowsze wersje tych pakietw,
ale z jakich powodw nie zostan zainstalowane. Przyczynami takiego stanu
mog by zepsute zalenoci (pakiet, od ktrego zaley nie ma dostpnej
wersji do pobrania) lub nowe zalenoci (pakiet w ostatniej wersji zaley
od nowego pakietu).
<p>
W pierwszym przypadku nie ma prostego rozwizania. W drugim wystarczy
uruchomi komend <tt>apt-get install</tt>, aby zainstalowa specyficzny
pakiet wraz z zalenociami. Jeszcze prostszym rozwizaniem jest uycie
komendy <tt>dist-upgrade</tt>. Zobacz sekcj <ref id="dist-upgrade">,
aby dowiedzie si wicej na ten temat.
</sect>

<sect id="dist-upgrade">Aktualizacja do nowego wydania
<p>
Ta zdolno APT-a pozwala Ci uaktualni cay system Debian za jednym razem,
zarwno poprzez sie Internet jaki i z nowej pyty CD (nabytej lub pobranej
w postaci obrazu ISO).
<p>
Jest ona rwnie uywana, gdy ulegaj zmianie relacje pomidzy zainstalowanymi
pakietami. Dziki poleceniu <tt>apt-get upgrade</tt>, pakiety te pozostan
w spokoju (<tt>pozostawione nietknite</tt>).
<p>
Dla przykadu, przypumy e uywamy wydania nr 0 stabilnej wersji Debiana
i kupujemy pyt CD z wydaniem nr 3. Moemy uy APT-a do aktualizacji
systemu z tej nowej pyty CD. W tym celu najpierw uyj programu
<prgn>apt-cdrom</prgn> (wicej szczegw w sekcji <ref id="cdrom">),
aby doda t pyt do pliku <tt>/etc/apt/sources.list</tt>, a nastpnie
uruchom program <tt>apt-get dist-upgrade</tt>.
<p>
Jest wan rzecz zauwaenie, e APT zawsze szuka najnowszych wersji
pakietw. Dlatego, jeli Twj plik <tt>/etc/apt/sources.list</tt> zawiera
list archiww z nowszymi wersjami pakietw ni na pycie CD, to APT nie
pobierze ich z pyty, lecz wanie stamtd.
<p>
W przykadzie pokazanym w sekcji <ref id="upgrade"> widzielimy, e cz
pakietw zostaa <tt>pozostawiona nietknita</tt>. Teraz moemy rozwiza
ten problem wanie za pomoc metody <tt>dist-upgrade</tt>:

<p>
<example>
# apt-get -u dist-upgrade
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
Calculating Upgrade... Done
The following NEW packages will be installed:
  cpp-2.95 cron exim gcc-2.95 libident libopenldap-runtime libopenldap1
  libpcre2 logrotate mailx 
The following packages have been kept back
  lilo 
The following packages will be upgraded
  adduser ae apt autoconf cpp debhelper dpkg-dev esound esound-common ftp gcc
  indent ipchains isapnptools libaudiofile-dev libaudiofile0 libesd0
  libesd0-dev libgtk1.2 libgtk1.2-dev liblockfile1 libnewt0 liborbit-dev
  liborbit0 libstdc++2.10-glibc2.2 libtiff3g libtiff3g-dev modconf orbit
  procps psmisc 
31 packages upgraded, 10 newly installed, 0 to remove and 1 not upgraded.
Need to get 0B/7098kB of archives. After unpacking 3118kB will be used.
Do you want to continue? [Y/n]
</example>

<p>
Zauwa teraz, e pakiety zostan zaktualizowane i e zostan te
zainstalowane nowe pakiety (nowe zalenoci tych pakietw). Zauwa rwnie,
i lilo wci <tt>pozostaje nietknite</tt>. Przyczyn tego problemu jest
zapewne co wicej ni nowa zaleno. Odnajdziemy j uruchamiajc:

<p>
<example>
# apt-get -u install lilo
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
The following extra packages will be installed:
  cron debconf exim libident libopenldap-runtime libopenldap1 libpcre2
  logrotate mailx 
The following packages will be REMOVED:
  debconf-tiny 
The following NEW packages will be installed:
  cron debconf exim libident libopenldap-runtime libopenldap1 libpcre2
  logrotate mailx 
The following packages will be upgraded
  lilo 
1 packages upgraded, 9 newly installed, 1 to remove and 31 not upgraded.
Need to get 225kB/1179kB of archives. After unpacking 2659kB will be used.
Do you want to continue? [Y/n]
</example>

<p>
Jak wida powyej, lilo ma nowy konflikt z pakietem
<package>debconf-tiny</package>, ktry uniemoliwia jego instalacj
(lub uaktualnienienie) bez usunicia pakietu <package>debconf-tiny</package>.
<p>
Aby przekona si, co byo przyczyn pozostawienia pakietu nietknitym
lub usunicia pakietu moemy uy poniszego polecenia:

<p>
<example>
# apt-get -o Debug::pkgProblemResolver=yes dist-upgrade
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
Calculating Upgrade... Starting
Starting 2
Investigating python1.5
Package python1.5 has broken dep on python1.5-base
  Considering python1.5-base 0 as a solution to python1.5 0
  Holding Back python1.5 rather than change python1.5-base
Investigating python1.5-dev
Package python1.5-dev has broken dep on python1.5
  Considering python1.5 0 as a solution to python1.5-dev 0
  Holding Back python1.5-dev rather than change python1.5
 Try to Re-Instate python1.5-dev
Done
Done
The following packages have been kept back
  gs python1.5-dev 
0 packages upgraded, 0 newly installed, 0 to remove and 2  not upgraded.
</example>

<p>
W ten sposb mona atwo sprawdzi, e pakiet python1.5-dev nie moe zosta
zainstalowany z powodu niespenienia zalenoci przez pakiet python1.5.
</sect>

<sect id="clean">Usuwanie niepotrzebnych plikw z pakietami: apt-get clean
i autoclean
<p>
W czasie instalowania pakietu APT pobiera niezbdne pliki z serwera
wskazanego w pliku <file>/etc/apt/sources.list</file>, umieszcza je
w lokalnym repozytorium (<file>/var/cache/apt/archives/</file>),
a nastpnie instaluje w sposb opisany w sekcji <ref id="install">.
<p>
Z czasem lokalne repozytorium moe si rozrosn i zaj du ilo
przestrzeni dysku. Na szczcie APT jest wyposaony w narzdzia,
ktre umoliwiaj zarzdzanie lokalnym repozytorium. Nale do nich
metody <tt>clean</tt> i <tt>autoclean</tt> programu <prgn>apt-get</prgn>.
<p>
<prgn>apt-get clean</prgn> usuwa wszystkie pliki z wyjtkiem plikw
"blokujcych" (ang. lock files) z katalogw
<file>/var/cache/apt/archives/</file>
i <file>/var/cache/apt/archives/partial/</file>. Jednake, jeli bdziesz
chcia ponownie zainstalowa pakiet, to APT jeszcze raz pobierze niezbdne
pliki.
<p>
<prgn>apt-get autoclean</prgn> usuwa tylko te pliki, ktre nie bd mogy
by pniej pobrane z Sieci.
<p>
Poniszy przykad pokazuje w jaki sposb dziaa metoda <tt>autoclean</tt>:

<p>
<example>
# ls /var/cache/apt/archives/logrotate* /var/cache/apt/archives/gpm*
logrotate_3.5.9-7_i386.deb
logrotate_3.5.9-8_i386.deb
gpm_1.19.6-11_i386.deb
</example>

<p>
W katalogu <file>/var/cache/apt/archives</file> znajduj si dwa pliki
z pakietem <package>logrotate</package> i jeden z pakietem
<package>gpm</package>.

<p>
<example>
# apt-show-versions -p logrotate
logrotate/stable uptodate 3.5.9-8
# apt-show-versions -p gpm
gpm/stable upgradeable from 1.19.6-11 to 1.19.6-12
</example>

<p>
Program <prgn>apt-show-versions</prgn> informuje, e plik
<file>logrotate_3.5.9-8_i386.deb</file> zawiera najnowsz wersj pakietu
<package>logrotate</package>, a zatem plik
<file>logrotate_3.5.9-7_i386.deb</file> jest ju bezuyteczny.
Take plik <file>gpm_1.19.6-11_i386.deb</file> nie bdzie duej potrzebny,
gdy dostpna jest ju nowsza wersja pakietu <package>gpm</package>.

<p>
<example>
# apt-get autoclean
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
Del gpm 1.19.6-11 [145kB]
Del logrotate 3.5.9-7 [26.5kB]
</example>

<p>
Jak wida powyej, <tt>apt-get autoclean</tt> usuwa tylko stare pliki.
Wicej informacji na temat programu <prgn>apt-show-versions</prgn> mona
znale w sekcji <ref id="apt-show-versions">.
</sect>

<sect id="dselect-upgrade">Uywanie APT-a razem z programem dselect
<p>
<prgn>dselect</prgn> jest programem, ktry pomaga uytkownikom Debiana
wybra pakiety, ktre chc zainstalowa. Jest uwaany za nieco skomplikowany
i do nieciekawy, ale jeli nabierzesz wprawy, to bdziesz si swobodnie
posugiwa jego konsolowym interfejsem.
<p>
Jedn z cech programu dselect jest to, e informuje o tym, ktre jeszcze
pakiety Debiana s "zalecane" i "proponowane" do zainstalowania.
Aby uy tego programu, jako root uruchom <tt>`dselect'</tt>. Wybierz 'apt'
jako metod dostpu. Nie jest to w rzeczywistoci niezbdne, ale jeli
nie uywasz CD-ROM-u i chcesz pobiera pakiety z Internetu, to jest to
najlepszy sposb uywania dselecta.
<p>
Aby jeszcze lepiej zrozumie w jaki sposb uywa dselecta, przeczytaj
dokumentacje do niego, ktr mona znale na stronie
<url id="http://www.debian.org/doc/ddp" name="http://www.debian.org/doc/ddp">.
<p>
Po wybraniu pakietw przy pomocy dselecta, uyj:

<p>
<example>
# apt-get -u dselect-upgrade
</example>

<p>
tak, jak to pokazano na przykadzie poniej:

<p>
<example>
# apt-get -u dselect-upgrade
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
The following packages will be REMOVED:
  lbxproxy 
The following NEW packages will be installed:
  bonobo console-tools-libs cpp-3.0 enscript expat fingerd gcc-3.0
  gcc-3.0-base icepref klogd libdigest-md5-perl libfnlib0 libft-perl
  libgc5-dev libgcc300 libhtml-clean-perl libltdl0-dev libsasl-modules
  libstdc++3.0 metamail nethack proftpd-doc psfontmgr python-newt talk tidy
  util-linux-locales vacation xbill xplanet-images 
The following packages will be upgraded
  debian-policy 
1 packages upgraded, 30 newly installed, 1 to remove and 0  not upgraded.
Need to get 7140kB of archives. After unpacking 16.3MB will be used.
Do you want to continue? [Y/n]
</example>

<p>
Porwnaj to z tym, co widzisz, gdy uruchamiasz <tt>apt-get dist-upgrade</tt>
w tym samym systemie.

<p>
<example>
# apt-get -u dist-upgrade
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
Calculating Upgrade... Done
The following packages will be upgraded
  debian-policy 
1 packages upgraded, 0 newly installed, 0 to remove and 0  not upgraded.
Need to get 421kB of archives. After unpacking 25.6kB will be freed.
Do you want to continue? [Y/n]
</example>

<p>
Zwr uwag, i wiele z powyszych pakietw bdzie instalowana, poniewa s
"zalecane" lub "proponowane" przez inne. Pozostae pakiety bd instalowane
lub usunite (np. w przypadku pakietu lbxproxy) zgodnie z naszym wyborem,
ktrego dokonalimy przy uyciu dselecta. Dselect moe by naprawd potnym
narzdziem, gdy jest uywany razem z APT-em.
</sect>

<sect id="default-version">Jak utrzymywa "wymieszany" system
<p>
Czasami ludzie chc uywa jednej z wersji Debiana jako ich gwnego
systemu i jednego lub kilku pakietw z innej wersji.
<p>
Aby okreli, ktra wersja Debiana jest Twoj wersj gwn, w pliku
<file>/etc/apt/apt.conf</file> powiniene umieci lini:

<p>
<example>
APT::Default-Release "<var>wersja</var>";
</example>
<p>
gdzie <var>wersja</var> jest wersj Debiana, ktr chcesz uywa
jako swojej gwnej dystrybucji. Wersjami, ktrych moesz uywa
s <tt>stable</tt> (`stabilna'), <tt>testing</tt> (`testowa')
i <tt>unstable</tt> (`niestabilna'). Aby zainstalowa pakiet z innej
wersji musisz uy APT-a w nastpujcy sposb:

<p>
<example>
# apt-get -t <var>dystrybucja</var> install <var>pakiet</var>
</example>

<p>
Aby polecenie zadziaao, potrzebujesz przynajmniej jednej linii
w pliku <file>/etc/apt/sources.list</file> ze rdem pakietw dla
dystrybucji, z ktrej pakiet chcesz zainstalowa i rdo te musi
zawiera ten pakiet.
<p>
Moesz rwnie dokadnie okreli wersj instalowanego pakietu uywajc
skadni:

<p>
<example>
# apt-get install <var>pakiet</var>=<var>wersja</var>
</example>

<p>
Dla przykadu, ponisza linia zainstaluje wersj <tt>2.2.4-1</tt>
pakietu <package>nautilus</package>:

<p>
<example>
# apt-get install nautilus=2.2.4-1
</example>

<p>
<em>WANE</em>: `niestabilna' wersja Debiana to wersja, do ktrej w
pierwszej kolejnoci trafiaj najnowsze wersje pakietw <tt>.deb</tt>.
W tej dystrybucji widoczne s wszystkie zmiany pakietw, od tych drobnych
do tych bardzo powanych, ktre wpywaj na wiele innych pakietw, a nawet
cay system. Z tego powodu ta wersja dystrybucji <em>nie</em> powinna by
uywana przez niedowiadczonych uytkownikw oraz tych, ktrzy potrzebuj
stabilnego systemu.
<p>
Wersja `testowa' dystrybucji jest troch lepsza od `niestabilnej' pod
wzgldem stabilnoci, ale systemy produkcyjne powinny uywa wersji
`stabilnej'.
</sect>

<sect id="apt-show-versions">Jak uaktualnia pakiety do nowszej wersji
z okrelonej wersji Debiana
<p>
Program <prgn>apt-show-versions</prgn> umoliwia uytkownikom "wymieszanych"
dystrybucji bezpieczne uaktualnienie swoich systemw bez ryzyka obnienia
ich dotychczasowej stabilnoci. Dla przykadu, istnieje moliwo
uaktualnienia do nowszej wersji Twoich niestabilnych pakietw po
zainstalowaniu pakietu <package>apt-show-versions</package>:

<p>
<example>
# apt-get install `apt-show-versions -u -b | grep unstable`
</example>
</sect>

<sect id="pin">Jak zachowa okrelone wersje zainstalowanych pakietw
<p>
Moesz mie okazj modyfikowa co w pakiecie i nie mie czasu lub chci,
aby dokonywa tych zmian w nowych wersjach programw. Moesz te dla
przykadu uaktualni swoj dystrybucj Debiana do wersji 3.0, ale chcie
wci uywa pewnych wersji pakietw z Debiana 2.2. Moesz "przyszpili"
wersj pakietu, ktr zainstalowae i ktra nie bdzie uaktualniona.
<p>
Uywanie tego sposobu jest proste. Po prostu musisz wyedytowa plik
<tt>/etc/apt/preferences</tt>.
<p>
Jego format jest take prosty:

<p>
<example>
Package: &lt;pakiet&gt;
Pin: &lt;definicja "przyszpilenia"&gt;
Pin-Priority: &lt;priorytet "przyszpilenia"&gt;
</example>

<p>
Na przykad, aby zachowa pakiet <package>sylpheed</package>,
ktry zmodyfikowaem, po to by mc uywa opcji "reply-to-list" w wersji
0.4.99, dodaem:

<p>
<example>
Package: sylpheed
Pin: version 0.4.99*
</example>

<p>
Zauwa, e uyem znaku <tt>*</tt> (gwiazdka). To jest tzw. "znak zastpczy",
ktry mwi, e chc "przyszpili" wszystkie wersje pakietw rozpoczynajce
si od numeru 0.4.99. Tak jest z powodu wersji tych pakietw Debiana
i "debianowych korekt" i nie chc unikn instalacji tych korekt.
Zatem, dla przykadu, wersje 0.4.99-1 i 0.4.99-10 zostan zainstalowane,
gdy tylko bd dostpne. Zwr uwag, e jeli zmodyfikowae pakiet,
nie bdziesz chcia robi tych rzeczy w ten sposb.
<p>
Pole <tt>Pin-Priority</tt> jest opcjonalne; jeli nie zostao okrelone,
to domylnie przyjmuje warto 989.
<p>
Przyjrzyjmy si jak dziaa priorytet "przyszpilenia". Priorytet mniejszy
ni 0 wskazuje, e pakiet nigdy nie powinien by zainstalowany. Priorytety o
wartociach od 0 do 100 wskazuj pakiety, ktre nie s zainstalowane i ktre
nie maj dostpnych wersji. Nie bd one bra udziau w procesie wyboru
wersji. Priorytet rwny 100 jest priorytetem przypisanym do zainstalowanego
pakietu, aby zainstalowana wersja pakietu zostaa zastpiona przez inn
wersj, wersja ta musi mie priorytet wikszy ni 100.
<p>
Priorytety powyej 100 wskazuj, e pakiet powinien by zainstalowany.
Zwykle zainstalowana wersja pakietu jest zmieniana tylko w czasie
aktualizacji do nowszej wersji. Priorytety o wartociach pomidzy 100 i 1000
(wcznie) wskazuj te typowe zachowanie. Pakiet z takim priorytetem nie
zostanie umniejszony do dostpnej wersji o mniejszym numerze. Na przykad
jeli mam zainstalowan wersj 0.5.3 pakietu sylpheed i zdefiniuj
"przyszpilenie" wersji 0.4.99 tego pakietu z priorytetem 999, to wersja
0.4.99 <em>nie</em> zostanie zainstalowana, aby speni "przyszpilenie".
Aby uczyni pakiet "zmniejszonym" i speni "przyszpilenie" musisz ustawi
priorytet na warto wiksz ni 1000.
<p>
Przyszpilenie mona okreli na <tt>wersji</tt>, <tt>wydaniu</tt>
lub <tt>pochodzeniu</tt> pakietu.
<p>
Przyszpilenie <tt>wersji</tt>, tak jak widzielimy, wspiera dosowne numery
wersji, jak i znaki zastpcze w celu okrelenia kilku wersji jednoczenie.
<!-- what's available?  standard shell globs?  ?*[]   or more? -->
<p>
Opcja <tt>wydanie</tt> zaley od pliku Release z repozytorium APT-a lub
z pyty CD. Opcja ta moe nie by uyteczna zawsze jeli uywasz repozytoriw
pakietw, ktre nie dostarczaj tego pliku. Moesz zobaczy zawarto plikw
Release, ktre masz w pliku <tt>/var/lib/apt/lists/</tt>. Parametrami dla
wydania s <tt>a</tt> (archiwum), <tt>c</tt> (komponenty), <tt>v</tt>
(wersja), <tt>o</tt> (pochodzenie) and <tt>l</tt> (etykieta).
<p>
Przykad:

<p>
<example>
Package: *
Pin: release v=2.2*,a=stable,c=main,o=Debian,l=Debian
Pin-Priority: 1001
</example>

<p>
W tym przykadzie wybralimy wersj Debiana 2.2* (ktr moe by dla
przykadu korekta 2.2r2 albo 2.2r3 - okrela ona tzw. "punkt wydania",
ktry zwykle zawiera nowe poprawki bezpieczestwa i inne bardzo wane
uaktualnienia), repozytorium <tt>stable</tt>, sekcj <tt>main</tt>
(w przeciwiestwie do sekcji <tt>contrib</tt> lub <tt>non-free</tt>)
oraz pochodzenie i etykiet Debian. Pochodzenie (o=) definiuje kto stworzy
plik Release, a etykieta (l=) - nazw dystrybucji, na przykad Debian dla
Debiana, Progeny dla Progeny. Oto przykadowy plik Release:

<p>
<example>
$ cat /var/lib/apt/lists/ftp.debian.org.br_debian_dists_potato_main_binary-i386_Release
Archive: stable
Version: 2.2r3
Component: main
Origin: Debian
Label: Debian
Architecture: i386
</example>
</sect>
</chapt>

<chapt id="helpers">Bardzo uyteczni pomocnicy
<sect id="equivs">Jak zainstalowa lokalnie skompilowane pakiety: pakiet equivs
<p>
Czasami uytkownicy Debiana chc uywa specyficznej wersji jakiego
programu, ktry nie posiada pakietu <tt>.deb</tt> i jest dostpny tylko
w postaci kodu rdowego. Instalacja takich programw moe jednak
spowodowa problemy w dziaaniu systemu pakietw. Wyobramy sobie na
przykad, e chcemy skompilowa now wersj naszego serwera pocztowego.
Wszystko poszo wietnie, tylko e zapomnielimy o maym szczegle:
w Debianie wiele pakietw zaley od agenta pocztowego MTA (ang. Mail
Transport Agent), a system pakietw niestety nic nie wie o programie,
ktry sami skompilowalimy ze rde i zainstalowalimy!
<p>
W takich wanie przypadkach z pomoc przychodzi nam pakiet
<package>equivs</package>. Aby mc z niego skorzysta, naley zainstalowa
pakiet o takiej samej nazwie. C on takiego robi? Tworzy pusty pakiet,
ktry potrafi w peni speni zalenoci i sprawia, e system pakietw jest
przekonany o tym, i zalenoci s spenione.
<p>
Zanim pokaemy jak uywa tego pakietu, naley jeszcze przypomnie,
e istniej bezpieczniejsze sposoby kompilacji programu, ktry posiada ju
pakiet Debiana i e nie naley uywa pakietu <package>equivs</package> do
zastpowania zalenoci, gdy nie wiemy jak to zrobi. Wicej informacji na
ten temat mona znale w sekcji <ref id="sourcehandling">.
<p>
Kontynuujmy nasz przykad z agentem pocztowym MTA. Powiedzmy, e wanie
skompilowae i zainstalowae now wersj serwera <prgn>postfix</prgn>,
a teraz zamierzasz zainstalowa pakiet <package>mutt</package>.
Nagle okazuje si, e <package>mutt</package> chce zainstalowa innego
agenta MTA, a Ty ju masz przecie swj.
<p>
Przejd wtedy do jakiego katalogu (np. do <file>/tmp</file>) i wydaj
komend:

<p>
<example>
# equivs-control <var>nazwa</var>
</example>

<p>
gdzie <var>nazwa</var> to nazwa pliku kontrolnego, ktry chcesz stworzy.
Plik ten bdzie mia nastpujc zawarto:

<p>
<example>
Section: misc
Priority: optional
Standards-Version: 3.0.1

Package: &lt;enter package name; defaults to equivs-dummy&gt;
Version: &lt;enter version here; defaults to 1.0&gt;
Maintainer: &lt;your name and email address; defaults to username&gt;
Pre-Depends: &lt;packages&gt;
Depends: &lt;packages&gt;
Recommends: &lt;packages&gt;
Suggests: &lt;package&gt;
Provides: &lt;(virtual)package&gt;
Architecture: all
Copyright: &lt;copyright file; defaults to GPL2&gt;
Changelog: &lt;changelog file; defaults to a generic changelog&gt;
Readme: &lt;README.Debian file; defaults to a generic one&gt;
Extra-Files: &lt;additional files for the doc directory, commaseperated&gt;
Description: &lt;short description; defaults to some wise words&gt;
 long description and info
 .
 second paragraph
</example>

<p>
Teraz musimy tak go zmodyfikowa, eby robi to, co chcemy. Spjrzmy na
format pl i ich opisy. Nie ma oczywicie potrzeby objania kadego z nich.
Zrbmy tylko to, co jest niezbdne: 

<p>
<example>
Section: misc
Priority: optional
Standards-Version: 3.0.1

Package: mta-local
Provides: mail-transport-agent
</example>

<p>
Tak, to naprawd wszystko, czego nam potrzeba! Pakiet <package>mutt</package>
zaley od pakietu wirtualnego <tt>mail-transport-agent</tt>,
ktrego dostarczaj wszystkie agenty MTA. Mogem te nazwa pakiet po prostu
<tt>mail-transport-agent</tt>, ale wol uywa schematu pakietw wirtualnych,
ktry wykorzystuje pole `Provides'.
<p>
Teraz tylko musimy zbudowa pakiet:

<p>
<example>
# equivs-build <var>nazwa</var>
dh_testdir
touch build-stamp
dh_testdir
dh_testroot
dh_clean -k
# Add here commands to install the package into debian/tmp.
touch install-stamp
dh_testdir
dh_testroot
dh_installdocs
dh_installchangelogs
dh_compress
dh_fixperms
dh_installdeb
dh_gencontrol
dh_md5sums
dh_builddeb
dpkg-deb: building package `<var>nazwa</var>' in `../<var>nazwa</var>_1.0_all.deb'.

The package has been created.
Attention, the package has been created in the current directory,
</example>

<p>
i zainstalowa powstay pakiet <tt>.deb</tt>.
<p>
Jak wida, pakietu <package>equivs</package> mona uywa na rne sposoby.
Za jego pomoc mona nawet stworzy pakiet <package>moje-ulubione</package>,
ktry zaley od programw, ktre zwykle instalujesz. To jak go wykorzystasz
zaley tylko od Twojej wyobrani, ale bd ostrony!
<p>
Na koniec jeszcze jedna wana uwaga: przykady plikw kontrolnych znajduj
si w katalogu <file>/usr/share/doc/equivs/examples</file>. Przyjrzyj si im.
</sect>

<sect id="localepurge">Usuwanie nieuywanych plikw lokalizacyjnych: pakiet
localpurge
<p>
Wielu uytkownikw Debiana korzysta tylko z jednych plikw lokalizacyjnych.
Dla przykadu, brazylijscy uytkownicy Debiana przez cay czas korzystaj
z plikw <tt>pt_BR</tt> i do niczego im nie s potrzebne pliki <tt>es</tt>.
<p>
Pakiet <package>localepurge</package> jest bardzo uytecznym narzdziem dla
takich wanie uytkownikw. Pozwala on zaoszczdzi wiele miejsca na dysku,
dziki zachowaniu tylko tych plikw lokalizacyjnych, ktrych naprawd
uywasz. Aby go zainstalowa, po prostu wydaj komend
<tt>apt-get install localepurge</tt>.
<p>
Pakiet ten jest bardzo atwy w konfiguracji, debconf przeprowadzi Ci przez
ten proces krok po kroku. Bd jednak bardzo ostrony w czasie odpowiadania
na zadawane Ci pytania, gdy za odpowied moe usun wszystkie pliki
lokalizacyjne, nawet te, ktrych uywasz! Jedynym sposobem na odzyskanie ich
wtedy jest powtrna instalacja wszystkich pakietw, ktre dostarczaj tych
plikw.
</sect>

<sect id="helper-show-versions">Jak si dowiedzie, ktre pakiety mog by
uaktualnione do nowszej wersji
<p>
Programem, ktry potrafi wskaza pakiety mogce by uaktualnione do nowszej
wersji oraz dostarczy wielu innych uytecznych informacji jest program
<prgn>apt-show-versions</prgn>. Do wywietlenia listy pakietw, ktre mog
by uaktualnione suy opcja <tt>-u</tt>:

<p>
<example>
$ apt-show-versions -u    
libeel0/unstable upgradeable from 1.0.2-5 to 1.0.2-7
libeel-data/unstable upgradeable from 1.0.2-5 to 1.0.2-7
</example>
</sect>

<chapt id="search">Pobieranie informacji o pakietach
<p>
Jest wiele programw-nakadek dla systemu APT, ktre bardzo uatwiaj
pobieranie listy pakietw dostpnych do instalacji i ju zainstalowanych,
pozwalaj dowiedzie si do jakiej sekcji naley pakiet, jaki jest jego
priorytet, jaki ma opis, itd.
<p>
Ale... naszym celem jest nauczy si posugiwania si czystym APT-em.
Zatem w jaki sposb dowiedzie si nazwy pakietu, ktry chcemy zainstalowa?
<p>
Mamy wiele rodkw do tego zadania. Zacznijmy od programu <tt>apt-cache</tt>.
Jest on uywany przez system APT do zarzdzania jego baz danych.
Przyjrzymy si krtko jego bardziej praktycznym zastosowaniom.

<sect id="cache">Odnajdywanie nazw pakietw
<p>
Dla przykadu przypumy, e chcemy powspomina o starych, dobrych czasach
Atari 2600. Najpierw chcemy uy APT-a do instalacji emulatora Atari,
a nastpnie do pobrania kilku gier dla niego. Moemy to zrobi nastpujco:

<p>
<example>
# apt-cache search atari
atari-fdisk-cross - Partition editor for Atari (running on non-Atari)
circuslinux - The clowns are trying to pop balloons to score points!
madbomber - A Kaboom! clone
tcs - Character set translator.
atari800 - Atari emulator for svgalib/X/curses
stella - Atari 2600 Emulator for X windows
xmess-x - X binaries for Multi-Emulator Super System
</example>

<p>
Znalelimy kilka pakietw powizanych z tym, czego szukamy, wraz z ich
krtkimi opisami. Aby uzyska wicej informacji na temat okrelonego
pakietu, moesz wtedy uy:

<p>
<example>
# apt-cache show stella  
Package: stella
Priority: extra
Section: non-free/otherosfs
Installed-Size: 830
Maintainer: Tom Lear &lt;tom@trap.mtview.ca.us&gt;
Architecture: i386
Version: 1.1-2
Depends: libc6 (&gt;= 2.1), libstdc++2.10, xlib6g (&gt;= 3.3.5-1)
Filename: dists/potato/non-free/binary-i386/otherosfs/stella_1.1-2.deb
Size: 483430
MD5sum: 11b3e86a41a60fa1c4b334dd96c1d4b5
Description: Atari 2600 Emulator for X windows
 Stella is a portable emulator of the old Atari 2600 video-game console
 written in C++.  You can play most Atari 2600 games with it.  The latest
 news, code and binaries for Stella can be found at:
 http://www4.ncsu.edu/~bwmott/2600
</example>

<p>
Otrzymalimy w wyniku wiele szczegw na temat pakietu, ktry chcemy
(lub ktry nie chcemy) zainstalowa, razem z jego penym opisem.
Jeli pakiet jest ju zainstalowany w systemie i jest tam jego nowsza
wersja, to zobaczysz informacje na temat obu wersji. Na przykad:

<p>
<example>
# apt-cache show lilo
Package: lilo
Priority: important
Section: base
Installed-Size: 271
Maintainer: Russell Coker &lt;russell@coker.com.au&gt;
Architecture: i386
Version: 1:21.7-3
Depends: libc6 (&gt;= 2.2.1-2), debconf (&gt;=0.2.26), logrotate
Suggests: lilo-doc
Conflicts: manpages (&lt;&lt;1.29-3)
Filename: pool/main/l/lilo/lilo_21.7-3_i386.deb
Size: 143052
MD5sum: 63fe29b5317fe34ed8ec3ae955f8270e
Description: LInux LOader - The Classic OS loader can load Linux and others
 This Package contains lilo (the installer) and boot-record-images to
 install Linux, OS/2, DOS and generic Boot Sectors of other OSes.
 .
 You can use Lilo to manage your Master Boot Record (with a simple text screen)
 or call Lilo from other Boot-Loaders to jump-start the Linux kernel.

Package: lilo
Status: install ok installed
Priority: important
Section: base
Installed-Size: 190
Maintainer: Vincent Renardias &lt;vincent@debian.org&gt;
Version: 1:21.4.3-2
Depends: libc6 (&gt;= 2.1.2)
Recommends: mbr
Suggests: lilo-doc
Description: LInux LOader - The Classic OS loader can load Linux and others
 This Package contains lilo (the installer) and boot-record-images to
 install Linux, OS/2, DOS and generic Boot Sectors of other OSes.
 .
 You can use Lilo to manage your Master Boot Record (with a simple text screen)
 or call Lilo from other Boot-Loaders to jump-start the Linux kernel.
</example>

<p>
Zauwa, e pierwszy z pakietw na licie jest pakietem dostpnym, a drugi ju
zainstalowanym. Aby otrzyma wicej oglnych informacji na temat pakietu,
moesz uy:

<p>
<example>
# apt-cache showpkg penguin-command
Package: penguin-command
Versions: 
1.4.5-1(/var/lib/apt/lists/download.sourceforge.net_debian_dists_unstable_main_binary-i386_Packages)(/var/lib/dpkg/status)

Reverse Depends: 
Dependencies: 
1.4.5-1 - libc6 (2 2.2.1-2) libpng2 (0 (null)) libsdl-mixer1.1 (2 1.1.0) libsdl1.1 (0 (null)) zlib1g (2 1:1.1.3) 
Provides: 
1.4.5-1 - 
Reverse Provides: 
</example>

<p>
I aby dowiedzie si od jakich pakietw on zaley:

<p>
<example>
# apt-cache depends penguin-command
penguin-command
  Depends: libc6
  Depends: libpng2
  Depends: libsdl-mixer1.1
  Depends: libsdl1.1
  Depends: zlib1g
</example>

<p>
Podsumowujc, mamy wiele sposobw, ktrych moemy uy, aby dowiedzie si
nazwy pakietu, ktry chcemy zainstalowa.
</sect>

<sect id="dpkg-search">Uywanie programu dpkg do dowiadywania si nazwy
pakietw
<p>
Jednym ze sposobw dowiedzenia si nazwy pakietu jest poznanie nazwy wanego
pliku umieszczonego wewntrz pakietu. Dla przykadu, aby znale pakiet,
ktry jest dostarczany ze szczeglnym plikiem nagwkowym <tt>".h"</tt>
potrzebnym do jego kompilacji moesz uruchomi:

<p>
<example>
# dpkg -S stdio.h
libc6-dev: /usr/include/stdio.h
libc6-dev: /usr/include/bits/stdio.h
perl: /usr/lib/perl/5.6.0/CORE/nostdio.h
</example>

<p>
lub:

<p>
<example>
# dpkg -S /usr/include/stdio.h
libc6-dev: /usr/include/stdio.h
</example>

<p>
Aby dowiedzie si nazwy uytecznych pakietw zainstalowanych w Twoim
systemie, na przykad, gdy zamierzasz doprowadzi do porzdku Twj twardy
dysk, moesz uy:

<p>
<example>
# dpkg -l | grep mozilla
ii  mozilla-browse 0.9.6-7        Mozilla Web Browser
</example>

<p>
Problemem zwizanym z t komend moe by "obcicie" przez ni nazwy pakietu.
W powyszym przykadzie pen nazw pakietu jest <tt>mozilla-browser</tt>.
Aby poradzi sobie z tym, moesz uy zmiennej rodowiskowej <tt>COLUMNS</tt>
w nastpujcy sposb:

<p>
<example>
[kov]@[couve] $ COLUMNS=132 dpkg -l | grep mozilla
ii  mozilla-browser             0.9.6-7                     Mozilla Web Browser - core and browser
</example>

<p>
lub moesz uy opisu pakietu lub jego czci tak, jak pokazano poniej:

<p>
<example>
# apt-cache search "Mozilla Web Browser"
mozilla-browser - Mozilla Web Browser
</example>
</sect>

<sect id="auto-apt">Jak zainstalowa pakiety "na danie"
<p>
Kompilujesz program, a tu nagle bc! Wystpi bd, poniewa potrzebny jest
plik nagwkowy <tt>.h</tt>, ktrego nie masz. Program <prgn>auto-apt</prgn>
moe Ci uchroni od takich sytuacji. Pyta Ci on czy zainstalowa pakiety,
ktre s potrzebne, zatrzymujc dany proces i kontynuujc go, gdy pakiet jest
instalowany.
<p>
Wszystko, co musisz zrobi, to uruchomi:

<p>
<example>
# auto-apt run komenda
</example>

<p>
Gdzie `komenda' jest komend, ktrej moe potrzebowa jaki niedostpny plik.
Na przykad:

<p>
<example>
# auto-apt run ./configure
</example>

<p>
Polecenie zapyta Ci czy zainstalowa potrzebne pakiety i automatycznie
wywoa program apt-get. Jeli uywasz X Window, graficzny interfejs zastpi
domylny interfejs tekstowy.
<p>
Auto-apt uywa baz danych, ktre musz by uaktualniane, aby program dziaa
skutecznie. Jest to osigane poprzez wywoywanie polece <tt>auto-apt
update</tt>, <tt>auto-apt updatedb</tt> i <tt>auto-apt update-local</tt>.
</sect>

<sect id="apt-file">Jak sprawdzi, do ktrego pakietu naley plik
<p>
Jeli chcesz zainstalowa jaki pakiet, ale nie wiesz jak si on nazywa i nawet
wyszukiwanie za pomoc programu <prgn>apt-cache</prgn> nie przynosi rezultatu,
ale znasz za to nazw pliku tego programu lub innych plikw nalecych do
pakietu, to moesz si posuy programem <prgn>apt-file</prgn>, aby odszuka
nazw tego pakietu. W tym celu wydaj polecenie:

<p>
<example>
$ apt-file search <var>nazwa_pliku</var>
</example>

<p>
Dziaa ono jak komenda <tt>dpkg -S</tt>, z t rnic, e wywietla rwnie
nazwy niezainstalowanych pakietw, ktre zawieraj ten plik. Moesz go
rwnie uy, aby dowiedzie si, jakie pakiety zawieraj brakujce w czasie
kompilacji programu pliki nagwkowe. Do tego celu bardziej jednak nadaje
si program <prgn>auto-apt</prgn>, ktry zosta opisany w sekcji
<ref id="auto-apt">.
<p>
Moesz take zobaczy jakie pliki wchodz w skad pakietu, wydajc polecenie

<p>
<example>
$ apt-file list <var>nazwa_pakietu</var>
</example>

<p>
Program <prgn>apt-file</prgn>, podobnie jak <prgn>auto-apt</prgn>,
przechowuje informacje o tym jakie pliki zawieraj wszystkie pakiety w bazie
danych, ktr naley co jaki czas uaktualnia. Robi si do za pomoc komendy

<p>
<example>
# apt-file update
</example>

<p>
Domylnie oba programy uywaj tej samej bazy danych. Wicej informacji na
jej temat znajdziesz w sekcji <ref id="auto-apt">.

</sect>

<sect id="apt-listchanges">Jak otrzymywa informacje o zmianach w pakietach
<p>
Kady zainstalowany pakiet zapisuje w swoim katalogu
(<tt>/usr/share/doc/nazwa_pakietu</tt>) plik o nazwie
<tt>changelog.Debian.gz</tt>, ktry zawiera list zmian dokonanych w pakiecie
od jego ostatniej wersji. Moesz czyta te pliki uywajc na przykad
polecenia <tt>zless</tt>, ale czasem nie jest wcale takie proste, zwaszcza
po uaktualnieniu caego systemu, szuka zmian dla kadego zaktualizowanego
pakietu. 
<p>
Istnieje sposb automatyzacji tego zadania przy pomocy narzdzia zwanego
<prgn>apt-listchanges</prgn>. Aby mc z niego korzysta musisz oczywicie
zainstalowa pakiet <package>apt-listchanges</package>. Zostanie on
skonfigurowany przez Debconfa w trakcie instalacji. Odpowiedz na pytania tak,
jak chcesz.
<p>
Bardzo uyteczna jest opcja "Should apt-listchanges be automatically run by
apt? (Czy apt-listchanges powinien by automatycznie uruchamiany przez
APT-a?)", poniewa pokazuje ona list zmian w kadym pakiecie, ktry bdzie
instalowany przez APT-a w trakcie aktualizacji systemu i pozwala zapozna si
z nimi przed kontynuacj procesu aktualizacji. Rwnie opcja "Should
apt-listchanges prompt for confirmation after displaying changes? (Czy
apt-listchanges powinien zachca do potwierdzenia po wywietleniu zmian?)"
jest uyteczna, gdy pyta Ci czy chcesz kontynuowa instalacj po
przeczytaniu listy zmian. Jeli odpowiesz, e nie chcesz kontynuowa,
to apt-listchanges zwrci bd i APT przerwie proces instalacji.
<p>
Po zainstalowaniu pakietu apt-listchanges, gdy tylko pakiety bd cigane
(lub pobierane z pyty CD-ROM albo zamontowanego dysku) przez APT-a,
to pokae on list zmian dokonanych w tych pakietach jeszcze przed ich
instalacj.
</sect>
</chapt>

<chapt id="sourcehandling">Praca z pakietami rdowymi
<sect id="source">Pobieranie pakietw rdowych
<p>
W wiecie wolnego oprogramowania jest rzecz powszechn studiowa kod
rdowy programw, a nawet dokonywa w nim zmian, aby wyeliminowa bdy.
Aby to zrobi, musisz pobra rdo programu. APT dostarcza Ci atwego
sposobu uzyskiwania kodw rdowych wielu programw zawartych w dystrybucji,
wczajc w to wszystkie pliki potrzebne do stworzenia pakietu <tt>.deb</tt>
dla danego programu.
<p>
Innym powszechnym zastosowaniem rde Debiana jest przystosowanie nowszej
wersji programu, pochodzcej np. z niestabilnej dystrybucji, aby uy go
w wersji stabilnej. Zamiast pakietu stabilnego mona skompilowa rda
i wygenerowa pakiety <tt>.deb</tt> z zalenociami przystosowanymi do
pakietw dostpnych w tej dystrybucji.
<p>
Aby to osign, wpis ze sowem <tt>deb-src</tt> na pocztku linii w Twoim
pliku <tt>/etc/apt/sources.list</tt> powinien wskazywa na archiwum
niestabilne. Oczywicie powinien on by take wczony (tzn. odkomentowany).
Zobacz sekcj <ref id="sources.list">, aby dowiedzie si wicej szczegw.
<p>
Aby pobra pakiet rdowy, uyjemy nastpujcej komendy:

<p>
<example>
$ apt-get source pakiet
</example>

<p>
Komenda ta pobierze trzy pliki: <tt>.orig.tar.gz</tt>, <tt>.dsc</tt>
i <tt>.diff.gz</tt>. W przypadku pakietw tworzonych specjalnie dla Debiana
nie bdzie pobierany ostatni plik, a pierwszy zwykle nie ma w nazwie sowa
<tt>"orig"</tt>.
<p>
Plik <tt>.dsc</tt> jest uywany przez program dpkg-source do rozpakowania
rde pakietu w katalogu <var>pakiet-wersja</var>. Wewntrz kadego
pobranego pakietu istnieje katalog <tt>debian/</tt>, zawierajcy pliki
niezbdne do stworzenia pakietu <tt>.deb</tt>.
<p>
Aby automatycznie zbudowa pakiet w czasie pobierania jego rde, po prostu
dodaj do komendy opcj <tt>-b</tt> tak, jak pokazano to poniej:

<p>
<example>
$ apt-get -b source pakiet
</example>

<p>
Jeli nie zdecydowae si tworzy pakietu <tt>.deb</tt> w czasie pobierania
jego rde, moesz zrobi to pniej za pomoc polecenia:

<p>
<example>
$ dpkg-buildpackage -rfakeroot -uc -b
</example>

<p>
uruchomionego wewntrz katalogu, ktry zosta utworzony dla pakietu po jego
pobraniu. Aby zainstalowa pakiet zbudowany przy pomocy powyszej komendy,
musisz uy bezporednio programu dpkg:

<p>
<example>
# dpkg -i <var>file.deb</var>
</example>

<p>
Istnieje rnica pomidzy metod <tt>source</tt> programu
<prgn>apt-get</prgn>, a jego innymi metodami. Metoda <tt>source</tt> moe
by uywana przez zwykych uytkownikw, nie posiadajcych uprawnie roota.
Pliki s pobierane do katalogu z ktrego wywoano komend <tt>apt-get source
pakiet</tt>.
</sect>

<sect id="build-dep">Pakiety potrzebne do kompilowania pakietw rdowych
<p>
Zwykle specyficzne pliki nagwkowe i biblioteki wspdzielone musz by
obecne, aby mona byo skompilowa pakiet rdowy. Wszystkie pakiety
rdowe maj pole w plikach kontrolujcych, ktre nazywa si
'Build-Depends:'. Pole te wskazuje, ktre dodatkowe pakiety s niezbdne,
aby mona byo zbudowa pakiet z jego rde.
<p>
APT jest wyposaony w atwy sposb pobierania tych pakietw. Po prostu uruchom
komend <tt>apt-get build-dep pakiet</tt>, gdzie `pakiet' jest nazw pakietu,
ktry zamierzasz zbudowa. Na przykad:

<p>
<example>
# apt-get build-dep gmc
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
The following NEW packages will be installed:
  comerr-dev e2fslibs-dev gdk-imlib-dev imlib-progs libgnome-dev libgnorba-dev
  libgpmg1-dev 
0 packages upgraded, 7 newly installed, 0 to remove and 1  not upgraded.
Need to get 1069kB of archives. After unpacking 3514kB will be used.
Do you want to continue? [Y/n]
</example>

<p>
Pakiety, ktre zostan zainstalowane s pakietami potrzebnymi do prawidowego
zbudowania pakietu <package>gmc</package>. Bardzo wan rzecz do zauwaenia
jest fakt, e komenda nie szuka pakietu ze rdami programu, ktry ma by
skompilowany. Dlatego musisz wczeniej uruchomi polecenie <tt>apt-get
source</tt>, aby osobno je pobra.

<p>
Jeli chcesz sprawdzi, ktre pakiety s potrzebne do zbudowania powyszej
paczki, moesz uy wariantu polecenia <tt>apt-cache show</tt> (zobacz sekcj
<ref id="search">), pokazujcego oprcz innych informacji take lini
<tt>Build-Depends</tt> z list pakietw niezbdnych do zbudowania pakietu.

<p>
<example>
# apt-cache showsrc <var>package</var>
</example>

</sect>
</chapt>

<chapt id="erros">Jak radzi sobie z bdami
<sect id="erros-comuns">Najczstsze bdy
<p>
Bdy zawsze bd si zdarzay, wiele z nich jest spowodowana przez
uytkownikw, ktrzy nie zachowuj uwagi w czasie pracy z APT-em.
Poniej zamieciem najczciej zgaszane bdy oraz informacje jak sobie
z nimi radzi.
<p>
Jeli prbujesz uruchomi <tt>apt-get install package</tt> i zobaczysz 
komunikat jak poniej:

<p>
<example>
Reading Package Lists... Done
Building Dependency Tree... Done
W: Couldn't stat source package list 'http://people.debian.org unstable/ Packages' (/var/state/apt/lists/people.debian.org_%7ekov_debian_unstable_Packages) - stat (2 Arquivo ou diretrio no encontrado)
W: You may want to run apt-get update to correct these missing files
E: Couldn't find package penguineyes
</example>

<p>
to znaczy, e zapomniae uruchomi <tt>apt-get update</tt> po ostatnich
zmianach, ktrych dokonae w pliku <tt>/etc/apt/sources.list</tt>.
<p>
Jeli bd wyglda nastpujco:

<p>
<example>
E: Could not open lock file /var/lib/dpkg/lock - open (13 Permission denied)
E: Unable to lock the administration directory (/var/lib/dpkg/), are you root?
</example>

<p>
gdy prbujesz uy ktrej metody polecenia <prgn>apt-get</prgn> z wyjtkiem
metody <tt>source</tt>, to znaczy, e prbujesz j uruchomi jako zwyky
uytkownik i e nie masz niezbdnych uprawnie administratora systemu.
<p>
Ten bd jest podobny do tego powyej i ma miejsce, gdy uruchamiasz w tym
samym czasie dwie kopie programu <prgn>apt-get</prgn> lub gdy prbujesz
uruchomi <prgn>apt-get</prgn>, gdy aktywny jest proces programu
<prgn>dpkg</prgn>. Jedyn metod, ktra moe by rwnoczenie uyta z inn
jest metoda <tt>source</tt>.
<p>
Jeli instalacja zostanie przerwana w trakcie trwania i nie jest ju moliwa
ani instalacja, ani usunicie pakietw, sprbuj wtedy uy tych dwch komend:

<p>
<example>
# apt-get -f install
# dpkg --configure -a
</example>

<p>
I sprbuj jeszcze raz. Moe by niezbdne uruchomienie drugiej z komend
wicej ni jeden raz. To jest wana uwaga dla tych, ktrzy uywaj wersji
`niestabilnej'.

<p>
Jeli wynikiem dziaania polecenia <tt>apt-get update</tt> jest
bd "E: Dynamic MMap ran out of room", dodaj do swojego pliku
<file>/etc/apt/apt.conf</file> ponisz lini:

<p>
<example>
APT::Cache-Limit 10000000;
</example>

</sect>

<sect id="help">Gdzie mog znale pomoc
<p>
Jeli popade ju w zwtpienie, zajrzyj do obszernej dokumentacji na temat
systemu pakietw Debiana. Opcja <tt>--help</tt> programw i ich podrczniki
mog by ogromnie pomocne dla Ciebie. Wiele informacji mona te znale
w dokumentacji zawartej w katalogu <tt>/usr/share/doc</tt>, np. w katalogu
<tt>/usr/share/doc/apt</tt>.
<p>
Gdy nawet ta dokumentacja nie zdoa Ci pomc, sprbuj poszuka odpowiedzi
na listach dyskusyjnych Debiana. Wicej informacji na temat poszczeglnych
list uytkownikw mona znale na stronie Debian:
<url id="http://www.debian.org" name="http://www.debian.org">.
<p>
Pamitaj, e listy te i zasoby powinny by uywane tylko przez uytkownikw
Debiana; uytkownicy innych systemw znajd lepsze wsparcie w zasobach ich
wasnej dystrybucji.
</sect>
</chapt>

<chapt id="distros">Ktre dystrybucje wspieraj APT-a?
<p>
Poniej zamieszczono nazwy dystrybucji, ktre uywaj APT-a:
<p>
Debian GNU/Linux (<url id="http://www.debian.org"
name="http://www.debian.org">) - to dla tej dystrybucji zosta stworzony APT
<p>
Conectiva (<url id="http://www.conectiva.com.br"
name="http://www.conectiva.com.br">) - to bya pierwsza dystrybucja,
ktra zaadoptowaa APT-a do pracy z pakietami .rpm
<p>
Libranet (<url id="http://www.libranet.com" name="http://www.libranet.com">)
<p>
Mandrake (<url id="http://www.mandrake.com" name="http://www.mandrake.com">)
<p>
PLD (<url id="http://www.pld.org.pl" name="http://www.pld.org.pl">)
<p>
Vine (<url id="http://www.vinelinux.org" name="http://www.vinelinux.org">)
<p>
APT4RPM (<url id="http://apt4rpm.sf.net" name="http://apt4rpm.sf.net">)
<p>
Alt Linux (<url id="http://www.altlinux.ru/" name="http://www.altlinux.ru/">)
<p>
Red Hat (<url id="http://www.redhat.com/" name="http://www.redhat.com/">)
<p>
Sun Solaris (<url id="http://www.sun.com/" name="http://www.sun.com/">)
<p>
SuSE (<url id="http://www.suse.de/" name="http://www.suse.de/">)
<p>
Yellow Dog Linux (<url id="http://www.yellowdoglinux.com/"
name="http://www.yellowdoglinux.com/">)
</chapt>

<chapt id="agradecimentos">Podzikowania
<p>
Wielkie podzikowania skadam moim wspaniaym przyjacioom z projektu
Debian-BR i samego projektu Debian, tym ktrzy s sta pomoc dla mnie,
zawsze daj mi si do kontynuowania pracy dla ludzkiego poytku i pomagaj
mi w moim celu jakim jest ratowanie wiata. :)
<p>
Chciabym take podzikowa CIPSGA za olbrzymi pomoc udzielon naszemu
projektowi i wszystkim wolnym projektom, ktre zrodziy si z wielkich idei.
<p>
Specjalne podzikowania nale si nastpujcym osobom: 
<p>
Yooseong Yang &lt;yooseong@debian.org&gt;
<p>
Michael Bramer &lt;grisu@debian.org&gt;
<p>
Bryan Stillwell &lt;bryan@bokeoa.com&gt;
<p>
Pawel Tecza  &lt;ptecza@debianusers.pl&gt;
<p>
Hugo Mora &lt;h.mora@melix.com.mx&gt;
<p>
Luca Monducci &lt;luca.mo@tiscali.it&gt;
<p>
Tomohiro KUBOTA &lt;kubota@debian.org&gt;
<p>
Pablo Lorenzzoni &lt;spectra@debian.org&gt;
<p>
Steve Langasek &lt;vorlon@netexpress.net&gt;
<p>
Arnaldo Carvalho de Melo &lt;acme@conectiva.com.br&gt;
<p>
Erik Rossen &lt;rossen@freesurf.ch&gt;
<p>
Ross Boylan &lt;RossBoylan@stanfordalumni.org&gt;
<p>
Matt Kraai &lt;kraai@debian.org&gt;
<p>
Aaron M. Ucko &lt;ucko@debian.org&gt;
<p>
Jon Aslund &lt;d98-jas@nada.kth.se&gt;
</chapt>

<chapt id="novas">Nowe wersje tego podrcznika
<p>
Ten podrcznik zosta stworzony w ramach projektu
<url id="http://www.debian-br.org" name="Debian-BR"> z zadaniem
niesienia pomocy w codziennym uywaniu Debiana.
<p>
Nowe wersje tego dokumentu bd dostpne na stronie Projektu Dokumentacji
Debiana (Debian Documentation Project) pod adresem
<url id="http://www.debian.org/doc/ddp" name="http://www.debian.org/doc/ddp">.
<p>
Komentarze i krytyczne uwagi mog by wysyane bezporednio do mnie na adres 
<email>kov@debian.org</email>.
</chapt>

</book>

</debiandoc>