<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1" ?>
<!DOCTYPE article PUBLIC "-//OASIS//DTD DocBook XML V4.2//EN"
  "http://www.oasis-open.org/docbook/xml/4.2/docbookx.dtd">

<article>
<articleinfo>
<title>Besluiten of Linux wat voor je is</title>
<author>
      <firstname>Rahul</firstname>
      <surname>Sundaram</surname>
      <affiliation>
        <address>
<email>rahulsundaram AT yahoo.co.in</email>
        </address>
      </affiliation>
</author>
    
<author>
      <firstname>Vertaald door: Ellen</firstname>
      <surname>Bokhorst</surname>
      <affiliation>
        <address>
<email>bokkie AT nl.linux.org</email>
        </address>
      </affiliation>
</author>

<pubdate>Januari 2003</pubdate>

<revhistory>
<revision>
<revnumber>1.0</revnumber>
<date>2003-04-22</date>
<authorinitials>RS</authorinitials>
<revremark>Initi&euml;le release, voorbeschouwd door de LDP.</revremark>
</revision>
</revhistory>

<abstract><para>Deze HOWTO is voor jou bedoeld als je het 
besturingssysteem Linux in overweging aan het nemen bent, of je afvraagt
of Linux datgene heeft in vergelijking met wat je thans gebruikt.
</para></abstract>
  
<legalnotice>
<para> Disclaimer:  Op geen enkele wijze garandeer ik iets met betrekking
tot deze HOWTO. Wat je ook doet als resultaat van het lezen van deze HOWTO 
is op eigen risico en de meeste verkondigde meningen zijn die van mijzelf 
en komen misschien niet overeen met je eigen idee&euml;n. Je bent er vrij 
in te kiezen wat jij wilt. Ik wil enige bepaalde software niet boven de
ander onderschrijven.
</para>

<para>
Copyright (c) door Rahul Sundaram (rahulsundaram AT yahoo.co.in).</para>

<para>
Permission is granted to copy, distribute and/or modify this document
under the terms of the GNU Free Documentation License, Version 1.2
or any later version published by the Free Software Foundation;
with no Invariant Sections, no Front-Cover Texts, and no Back-Cover Texts.
A copy of the license is located at <ulink url="http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html">www.gnu.org/copyleft/fdl.html</ulink>, in the section entitled 
<quote>GNU Free Documentation License.</quote></para>

<para>Als je aangaande deze HOWTO enige twijfels hebt, dan mag je contact
met mij Rahul <email>rahulsundaram AT yahoo.co.in</email> opnemen.</para>
    
</legalnotice>
</articleinfo>

<sect1 id="about"><title>Over dit document</title>
<para>

Deze HOWTO is geschreven met als doel Linux comfortabel te laten zijn voor
gebruikers die aan andere besturingssystemen zoals DOS of Windows zijn gewend.
Ik heb slechts geprobeerd je een overzicht te verstrekken. Gebruik deze HOWTO 
niet om Linux te leren. Ik heb getracht het Linux systeem uit te leggen in 
verhouding tot wat je waarschijnlijk weet van DOS en Windows. Ik heb ook 
getracht je die features van Linux bij te brengen die nieuw en interessant zijn.
</para>


<sect2 id="newversions"><title>Nieuwe versies van deze HOWTO</title>
<para>Nieuwere versies van deze HOWTO zijn zodra ze zijn geschreven 
beschikbaar vanaf het
<ulink url="http://www.tldp.org">Linux Document Project (LDP)</ulink>.  
Maak alsjeblieft gebruik van deze link om er zeker van te zijn dat je de
laatste versie van deze HOWTO aan het lezen bent.
</para>
</sect2>

<sect2 id="feedback"><title>Feedback en correcties</title>
<para>
Dit is de eerste publieke releaseversie van dit document en het kan zijn dat
ik wat fouten heb gemaakt of wat achterwege heb gelaten. Ik zou dit document
graag periodiek bij willen blijven werken op basis van feedback en suggesties
van gebruikers. Als je idee&euml;n hebt waarvan je denkt dat die op enige
wijze zouden kunnen bijdragen aan het verbeteren van dit document, e-mail
dan alsjeblieft naar
Rahul via <email>rahulsundaram AT yahoo.co.in</email>.</para>
</sect2>
</sect1>

<sect1 id="intro"><title>Introductie Linux</title>
<para>
Het besturingssysteem Linux is in wezen een variant op het besturingssysteem
UNIX en Linux biedt waarschijnlijk alles wat UNIX biedt plus nog wat meer.
Het is een multi-user, multi-tasking, netwerkbesturingssysteem welk tevens
een gebruikersvriendelijke GUI (Graphical User Interface) heeft. 
Linux is in veel opzichten vergelijkbaar met Windows, maar biedt tevens
veel unieke aspecten, die ik beknopt zal behandelen.
</para>

<para>
Linux is gelicentieerd onder de GPL (General Public license) van de
<ulink url="http://www.gnu.org">GNU organisatie</ulink>, waaronder de kernel
wordt geleverd met de broncode, en vrijelijk beschikbaar is. Dit wordt
Open Source software genoemd. Als resultaat wordt Linux beschouwd veiliger
en stabieler te zijn dan gesloten software of eigendomssystemen zoals
Windows omdat iedereen de broncode geschreven in de programmeertaal C kan
analyseren en programmeerfouten op kan sporen of nieuwe features toe kan
voegen. Van belang op te merken is dat ook al is de broncode vrij, iedereen
het met winst mag verkopen. Dit is wat Linux helpt op zakelijk gebied.
</para>

<para>Gerelateerde documenten</para>
    <itemizedlist>
      <listitem><para><ulink url="http://www.tldp.org/FAQ/LDP-FAQ/">Linux FAQ</ulink></para></listitem>
      <listitem><para><ulink url="http://www.tldp.org/HOWTO/Unix-and-Internet-Fundamentals-HOWTO/index.html">UNIX and Internet Fundamentals</ulink></para></listitem>
    </itemizedlist>  
    
<sect2 id="history"><title>Historie van de ontwikkeling van Linux</title>
<para>
In tegenstelling tot eigendomsbesturingssystemen, zoals Windows, die door
een enkele organisatie worden ontwikkeld, wordt Linux door programmeurs over
de hele wereld via het Internet ontwikkeld. Technisch gezien betekent Linux
de kern van het besturingssysteem wat de kernel wordt genoemd. Dit is samen
met de broncode geschreven in C onder de GPL (General Public License) 
vrijelijk beschikbaar.
</para>

<para>
De kernel kan alle interne taken beheren, zoals het toekennen van het geheugen
en het afhandelen van verzoeken van apparaten die op je computer zijn 
aangesloten, zoals je toetsenbord, muis en printer. Het is niet mogelijk de 
kernel onafhankelijk te gebruiken zonder de co&ouml;rdinatie van diverse 
andere tools zoals de shell, die de interface voor de gebruiker levert en 
andere utility's die je wellicht frequent gebruikt. Ook in deze softwaretools 
is gewoonlijk net als de kernel vrijelijk voorzien.
</para>
</sect2>

<sect2 id="rightforyou"><title>Is Linux wat voor je</title>
<para>
Dit is afhankelijk van wie je bent en wat je graag doet.
Ik moet toegeven dat Linux geen besturingssysteem is dat voor alle
doeleinden is geschikt en waarschijnlijk is het beter geschikt voor de
&eacute;&eacute;n en minder plezierig voor de ander.
Als je je computer thuis voor wat vermaak gebruikt en tevreden bent
met je Windows-systeem, dan is er geen boeiende reden om op Linux over
te stappen, maar die keuze heb je nu wel. Er zijn verscheidene redenen
om Linux te overwegen. Als je net als ik student bent, dan kun je Linux
zowel thuis als in college gebruiken om de opdrachten en zelfs de
interne werking van UNIX-systemen te leren begrijpen. 
Voor het geval je wilt zien waarin Linux verschilt van je huidige DOS/Windows
systeem, heb ik hieronder voorzien in een vergelijking.
</para>
</sect2>

<sect2 id="acquiring"><title>De software bemachtigen</title>
<para>
Als je besloten hebt Linux te installeren, dan heb je heel wat keuzes in hoe
je dat doet. Neem alsjeblieft voor je daadwerkelijkheid verdergaat hierover
een beslissing. Voor nieuwe gebruikers is het aan te bevelen een
CD met packages te kopen.
</para>

<sect3 id="building"><title>Bouw je eigen Linux-systeem</title>
<para>
Dit is knap lastig te doen, maar als je avonturistisch bent ingesteld, dan wens
je wellicht je eigen Linux-systeem trachten op te bouwen. Deze optie is beslist
niet aan te raden als je nog geen ervaring hebt met UNIX-systemen.
Je beste kans is de Linux From Scratch (LFS), beschikbaar vanaf 
<ulink url="http://www.linuxfromscratch.org">Linux From Scratch</ulink>.
</para> 
</sect3>
      
<sect3 id="downloading"><title>Download gratis een Linux-distributie
</title>
<para>
Ik beschouw dit niet als een geschikte optie, tenzij je een zeer snelle
verbinding hebt. Je moet wellicht de ISO-images downloaden, bestaande
uit een gigabyte aan bestanden of zelfs meer. Als je Linux wilt proberen,
dan wil je wellicht distributies downloaden en degenen testen die op 
een diskette passen of echt klein zijn.
</para>
</sect3>

<sect3 id="vendor"><title>Betaalde versie van een handelaar</title>
<para>
Als Linux nieuw voor je is en je niemand kent die Linux voor je kan
installeren, dan zou dit je keuze moeten zijn. Je krijgt heel veel tools,
handleidingen, service en ondersteuning.
</para></sect3>

<sect3 id="friends"><title>Hulp van een vriend om zijn kopie op je machine
te installeren (ja dat is legaal)</title>
<para>
Veel nieuwe gebruikers doen dit. 
Je kunt het gewoon uitproberen zonder vast komen te zitten tijdens
de installatie en alles wat daarbij komt kijken.
Moderne installaties zoals Mandrake en SuSe zijn zo simpel als Windows, maar
het is altijd handig een Linux goeroe aan je zijde te hebben. Op een bepaald
moment kun je zo iemand nodig hebben.
</para></sect3>
</sect2>
    
<sect2 id="distros"><title>Distributies</title>
<para>
Wanneer mensen de naam Linux gebruiken, refereren ze waarschijnlijk naar
een bepaalde distributie van Linux. Er wordt in verscheidene softwarepackages
voor Linux voorzien via het Internet, maar de selectie en het downloaden 
ervan is een gecompliceerde taak die niet noodzakelijkerwijs voor nieuwe
gebruikers die Linux willen proberen valt te beheren. Dit is precies 
waar distributies voor zijn.</para>

<para>
Een distributie bestaat uit een set geteste softwarepackages die net zoals
Windows door een bedrijf voor een kleine vergoeding op CD wordt geleverd.
Het voordeel van het gebruik van distributies is de ondersteuning
en de handleidingen, als ook het feit dat Linux kan worden gespecialiseerd
voor gebruik op een bepaald gebied. Als je Linux bijvoorbeeld zou willen
gebruiken voor embedded systemen, kan een distributie precies de juiste
hoeveelheid benodigde software hiervoor leveren, optionele zaken, zoals
de grafische gebruikersinterface achterwege latend.
Dus je krijgt wat je wilt, in plaats van een algemeen package voor alle
gebruikers.
</para>

<para>
Dus wederom blijven we achter met een enorme keuze aan distributies
(er werden recent zo'n 200 distributies geteld, maar veel daarvan zijn
bestemd voor speciale doeleinden). De hoofdstroom distributies
die blijkbaar erg populair zijn, zijn RedHat, SuSE, Caldera en Debian.
Per streek kan dit anders zijn. Kijk bij de dichtsbijzijnde computerwinkels
voor meer informatie. Tussen deze distributies blijkt ook RedHat wijdverspreid.
</para>

<para>
Caldera is waarschijnlijk meer geschikt voor degenen die reeds Windows
gebruiken. SuSE is een distributie uit Duitsland bekend om zijn groot aantal
gebundelde packages en ondersteuning. Debian is uniek omdat het geen
eigendom is van een bedrijf en het een non-profit op vrijwilligers gebaseerde
distributie is enkel en alleen ontwikkeld door gebruikers.
</para>

<para>
Er bestaan nog vele andere distributies zoals Mandrake die streven naar meer
gebruikersvriendeljkheid. Mandrake was van origine gebaseerd op RedHat.
Mklinux voorziet in een zeer kleine distributie, welk kan worden gebruikt
om Linux in eerste instantie uit te proberen. Er bestaan tevens verscheidene
websites, zoals
<ulink url="http://www.linuxlinks.com">LinuxLinks.com</ulink>, 
die in recentere informate voorzien.
</para>

<para>Gerelateerde documenten</para>

<para><ulink url="http://tldp.org/HOWTO/CD-Distributions-EN-HOWTO">CD-Distributions-EN-HOWTO</ulink></para>
</sect2>
    
<sect2 id="apps_tools"><title>Applicaties, Tools en Utility's</title>

<para>Bestandsbeheerder - Windows Explorer</para>

<para>KDE biedt een ge&iuml;ntegreerde bestandsbeheerder, genaamd
Konqueror, welke ook dient als Internet-browser.
De populairste formaten, zoals tekstbestanden en afbeeldingen hebben
ingebouwde ondersteuning en openen binnen de Konqueror zelf.
Verscheidene features zijn vergelijkbaar met Windows Explorer, dus
je hoeft het niet zonder te doen.</para>

<para>
Gnome bevat een simpele maar krachtige bestandsbeheerder genaamd GNU
Midnight Commander (GMC). Nieuwere Linux-distributies bieden een alternatief
genaamd Nautilus met een zeer indrukwekkende interface. Het schijnt zelfs
het traditionele Control Center gebundeld met Gnome te hebben vervangen.
</para>

<para>Configuratie-instellingen</para>

<para>Windows heeft een centrale bron voor het configureren van de
Windows-instellingen genaamd het Configuratiescherm, met verscheidene applets
Windows XP heeft dit georganiseerd in gerelateerde taken vergelijkbaar met
de bestandsbeheerder Nautilus onder Linux.
Zowel KDE als Gnome bieden vergelijkbare configuratieschermen. Linuxconf is
een ander beheerhulpmiddel, wat helpt bij het op makkelijke wijze verrichten
van een aantal taken zonder overal voor hoeven terug te vallen op de 
opdrachtregel.
</para>

<para>Utility's</para>

<para>KDE en Gnome bieden utility's vergelijkbaar met Kladblok, Wordpad,
Rekenmachine, Klok, Tekenset, Resource Monitor, enzovoort. Ik geef
de voorkeur aan KWrite in vergelijking met Gedit. Er zijn nog diverse
andere tools en keuzes beschikbaar.
</para>

<para>Systeemtools - Scandisk en Diskdefragmenter</para>

<para>Het Linux bestandssysteem is zodanig ontworpen dat het fragmentatie
beperkt. Je hoeft je er geen zorgen om te maken dat door deze feature
je bestanden raken gefragmenteerd. Er bestaan een aantal 
defragmenteerprogramma's, maar
ze zijn beslist niet bedoeld voor terloops gebruik. Wanneer je het 
Linux-systeem opstart dan voert linux een programma genaamd fsck
(file system check) uit wat vergelijkbaar is met Scandisk. Je kunt dit ook
handmatig uitvoeren als bestanden ernstig zijn beschadigd.
Bekijk de manpage van dit stuk gereedschap voor meer informatie.
</para>

<para>Ontwikkelaars</para>

<para>Software-ontwikkelaars en programmeurs zullen zich prima thuis voelen
onder Linux. KDeveloper en Glade zijn handig als grafische omgevingen met
hun ingebouwde hulp en andere tools. Linux wordt met compilers voor elke taal
die je je ooit voor zou kunnen stellen van ADA tot C, C++ tot Java geleverd.
KDE heeft een IDE genaamd KDEvelop, welk een alternatief biedt voor IDE's
onder Windows. Gnome heeft een visuele interface voor het snel opstarten
van grafische toepassingen. Klyx van Borland is een multi-platform tool 
vergelijkbaar met Visual Basic wat zowel onder Linux als Windows draait.
</para>
</sect2>

<sect2 id="resources"><title>Aanvullende bronnen</title>
<itemizedlist>

<listitem><para><ulink url="http://www.Linux.org">www.linux.org</ulink> - Een
plaats om kennis te nemen van het besturingssysteem.</para></listitem>

<listitem><para><ulink url="http://www.Linux.com">www.linux.com</ulink> - Het
Linux-equivalent van Microsoft.com.</para></listitem>
	
<listitem><para><ulink url="http://www.Linuxlinks.com">www.linuxlinks.com</ulink> - Zou naar kunnen worden gerefereerd als de enige Linux-portal.</para></listitem>
	
<listitem><para><ulink url="http://www.tldp.org">www.tldp.org</ulink> - Het
Linux Documentatie Project is een enorme bron met allerlei soorten 
documentatie, waaronder dit document.
</para></listitem>
	
<listitem><para><ulink url="http://www.desktoplinux.com">www.desktoplinux.com</ulink> - Linux op de Desktop.</para></listitem>
	  
<listitem><para><ulink url="http://www.linuxppc.com">www.linuxppc.com</ulink> - Linux voor Apple Macintosh systemen.</para></listitem>
	  
<listitem><para><ulink url="http://www.slashdot.org">www.slashdot.org</ulink> - De geek newssite voor Linux en liefhebbers van opensource software.
</para></listitem>
	  
<listitem><para><ulink url="http://www.sourceforge.net">www.sourceforge.net</ulink> - Deze site host heel veel opensourceprojecten, waarvan de meeste
zijn gerelateerd aan Linux.</para></listitem>
	  
<listitem><para><ulink url="http://www.freshmeat.org">www.freshmeat.org</ulink> - Dit is de site voor als je graag de laatste en het grootste onder linux
wilt.</para></listitem>
	  
<listitem><para><ulink url="http://www.transgaming.com">www.transgaming.com</ulink> - Windows spellen die onder Linux draaien.</para></listitem>
	  
<listitem><para><ulink url="http://www.linuxgames.com">www.linuxgames.com</ulink> - Linux spellen.</para></listitem>
	  
<listitem><para><ulink url="http://www.happypenquin.org">www.happypenguin.org</ulink> - Meer Linux spellen.</para></listitem>
	  
<listitem><para><ulink url="http://www.gnu.org">www.gnu.org</ulink> - De GNU is
de Niet UNIX (GNU) organisatie die de ontwikkeling van veel van de belangrijke
tools voor Linux continueert. <!-- Linux is gedistribueerd onder de 
GPL (GNU Public License) so it can be called the external affairs team for 
Linux. --></para></listitem>
	      
<listitem><para><ulink url="http://www.google.com/linux">www.google.com/linux</ulink> - Google zoekmachine voor Linux.</para></listitem>
	      
<listitem><para><ulink url="http://www.tldp.org/LDP/gs/gs.html">www.tldp.org/LDP/gs/gs.html</ulink> - Linux Installation and Getting Started is iets 
verouderd, maar voorziet in een uitstekende introductie en historie.
</para></listitem>
	      
<listitem><para><ulink url="http://sunsite.dk/linux-newbie/lnag_benefits.html">sunsite.dk/linux-newbie/lnag_benefits.html</ulink> - Linux Newbie Administrators Guide is een up-to-date referentie voor nieuwe Linux-gebruikers.</para></listitem>
</itemizedlist>
</sect2>
</sect1>
  
<sect1 id="windows_compare">
<title>Vergelijking van Linux met MS-DOS, Windows 9x en NT</title>
  
<sect2 id="dos_compare"><title>Linux Vs MS-DOS</title>
<para>
DOS was het eerste besturingssysteem dat ik leerde gebruiken. Ik 
herinner me een test waarbij ik een hi&euml;rarchische set
directory's aan moest maken. Dit klinkt waarschijnlijk onbeduidend voor
iedereen die aan grafische gebruikersinterfaces is gewend, maar toen was
het scenario heel anders. In vergelijking met de huidige standaards doet
het zelfs verouderd aan. Windows 95 was toen nog niet uitgegeven, en
in India had men van Linux nog nooit gehoord. Ik vond DOS veel prettiger
dan Windows 3.1, wat nogal zwak en onstabiel overkwam, nog niet eens
in aanmerking genomen dat het veel geheugen vroeg. DOS is in veel
opzichten heel anders dan Linux.
</para>

<para>
DOS voorziet niet in een grafische gebruikersinterface en je moet op z'n
minst een dozijn opdrachten met talrijke opties leren om wat basisbewerkingen
te kunnen uitvoeren zoals het kopi&euml;ren van een bestand of manoeuvreren
tussen directory's. Zelfs een kleine spelfout kan resulteren in de 
foutmelding <quote>Bad command or file name</quote>. </para>

<para>
DOS ondersteunt het concept multi-users niet; elke gebruiker moet het
systeem elke keer dat hij/zij er mee wil werken overeenkomstig naar behoeften 
aanpassen. Het was ook geen multi-tasking systeem.
<!-- This meant that
you could not check out the value of a calculation when typing a letter
without closing that application first.--></para>

<para>
DOS heeft ook geen ingebouwde beveiligingsfeatures. Dit was acceptabel
zolang je geen netwerksysteem wilde. Er bestonden andere varianten van
MS-DOS, zoals PC-DOS van IBM en nog een aantal anderen, waarin werd
getracht de ontbrekende features op te nemen. Een aantal tekortkomingen
werden opgelost middeld utility's van derden, maar de basisbeperkingen
zoals de geheimzinnige 640kb geheugenlimiet en single-tasking waren
voor velen niet acceptabel.
</para>

<para>
Voor het geval je je nu afvraagt waarom iemand nog DOS zou willen gebruiken,
zal ik je op een aantal voordelen wijzen. In wezen had DOS in vergelijking
met Linux verschillende doelen. Het was een zeer goedkoop systeem
(zover het kosten betreft) en met zijn minimale set features
was het tamelijk bruikbaar. Het was een simpel systeem om mee te werken.
Als je er niet op wilde ontwikkelen waren er niet al teveel complicaties om
je druk over te maken. Het was discutabel het populairste systeem in de
wereld en het bevatte een comfortabel aantal toepassingen voor algemene
taken.
</para>

<sect3 id="files_dirs"><title>Bestanden en directory's</title>
<para>
De namen van bestanden kunnen onder Linux erg lang zijn, net zoals onder
Windows tot wel 255 tekens en ze hebben niet altijd een extensie. De uitvoerbare
bestanden worden ge&iuml;dentificeerd via een kenmerk in plaats van de
extensie. Onder Linux zijn bestandsextensies minder van belang dan onder
DOS of Windows, aangezien Linux bestanden gewoonlijk identificeert door
middel van een identificatiecode genaamd het magische nummer dat afhankelijk
is van het type bestand.
</para>

<para>
Directory's zijn vergelijkbaar met die van DOS en ze volgen een 
hi&euml;rarchische structuur. De padnamen worden onder Linux gescheiden door 
voorwaartse slash-tekens (/) waar DOS en Windows gebruik maken van
achterwaartse slash-tekens (\). Bijvoorbeeld:
<screen>
% cd /mnt/cdrom
</screen></para>

<para> Een / duidt de root aan en .. staat voor de ouderdirectory, net als
onder DOS.</para>

<para>
In bash-shells kan het symbool ~ worden gebruikt om snel naar de homedirectory
te gaan. Bijvoorbeeld:
<screen>
% cd ~ 
</screen></para>
</sect3>
      
<sect3 id="shell"><title>Linux shell</title>
<para>
Voor verscheidene DOS-opdrachten bestaan Linux-equivalenten. De Linux-shell
is vergelijkbaar met de opdrachtregel onder DOS, maar dan veel krachtiger,
en ik bemerkte dat het ook werkbaarder was, afhankelijk van de shell die je
gebruikt, door features als colour highlighting en vriendelijker 
navigatiemogelijkheden. 
</para>

<para>
De meeste Linux-distributies worden standaard geleverd met Bash 
(Bourne Again SHell). 
Er bestaan nog diverse andere shells, zoals de Korn shell en de C-shell. 
Ze zijn gewoonlijk vergelijkbaar. Het is aan te bevelen dat je volledig
met een shell leert werken, voordat je een ander uitprobeert.
Het wordt gewoonlijk gecompliceerder als je shell-scripts uit wilt voeren,
die vergelijkbaar zijn met batch-bestanden (bestanden onder DOS met de
extensie .bat).
</para>
</sect3>

<sect3 id="dos_emulation"><title>DOS-programma's onder Linux uitvoeren
(DOS emulatie)</title>
<para>
Er bestaat een DOS-emulator genaamd dosemu 
<ulink url="http://www.dosemu.org">www.dosemu.org</ulink> waarmee 
DOS-programma's onder het besturingssysteem Linux kunnen worden uitgevoerd.
Deze software is nog steeds in ontwikkeling; wellicht dat je het toch wilt
proberen. Er is van bekend dat het op z'n minst voor een aantal toepassingen
goed bruikbaar is. Probeer FreeDOS
<ulink url="http://www.freedos.org">www.freedos.org</ulink> als je Linux 
overweegt om gratis DOS-programma's te kunnen gebruiken. Daar heb je veel
meer aan dan Linux. </para>
</sect3>
</sect2>
    
<sect2 id="win_nt_compare"><title>Linux vs. Windows 9x en NT</title>
<para>
Zoals ik al eerder aangaf is Windows min of meer vergelijkbaar met Linux.
Wanneer mensen worden ge&iuml;ntroduceerd in Linux dan zijn ze in eerste
instantie ge&iuml;ntimideerd door het systeem. Het heeft verschillende
soorten grafische interfaces en alles werkt niet altijd naar
verwachting. Wanneer gebruikers me verbijsterd aankijken, demonstreer ik
op eenvoudige wijze hoe algemene taken zoals het wijzigen van de achtergrond 
van de desktop of het afspelen van een lied vergelijkbaar is met Windows.
Het probleem bij deze benaderingswijze is dat gebruikers weldra klagen dat
Linux ze niet veel meer biedt dan Windows :-).</para>

<para>
Tot op bepaalde hoogte ben ik het hiermee eens. Er zijn beperkingen
in wat je van een besturingsssysteem kunt verwachten. Je kunt gewoon
niet verwachten dat Linux werkt als een 3D-schietspel of iets dergelijks.
Natuurlijk zijn er veel verschillen in de shell, de keuze aan
gebruikersinterfaces en filosofie en doelen van het besturingssysteem.
Linux is ontwikkeld als een open systeem waarbij de broncode van de kern
van het Linux-systeem (de kernel) voor iedereen vrij verkrijgbaar is, maar
wat voor invloed dit heeft op de eindgebruiker is in eerste instantie
lastig uit te leggen.
</para>

<para>
De gebruikersinterface is waarschijnlijk het eerste wat opvalt wanneer je
het Linux-systeem begint te gebruiken. Windows biedt een enkele, 
monolitische gebruikersinterface, welk doorgaans in alle versies min of
meer hetzelfde is.  Daarbij afgestoken biedt Linux twee grotere
desktopomgevingen genaamd KDE (<ulink url="http://www.kde.org">www.kde.org</ulink>) en Gnome (<ulink url="http://www.gnome.org">www.gnome.org</ulink>). 
KDE heeft een ingebouwde bestandsbeheerder, terwijl Gnome door velen wordt
ondersteund, zoals Sawfish en Enlightenment.</para>

<para>
De beslissing een keuze te maken uit de desktopomgevingen en window managers
wordt aan jouzelf overgelaten. Een aantal daarvan kan effeci&euml;nt worden
uitgevoerd op een systeem met weinig geheugen en een aantal daarvan is
ontworpen met het uiterlijk van een spelconsole. KDE is vergelijkbaarder
met Windows, en Gnome met de Enlightenment window manager was voor mij
veelkleurig genoeg. Probeer &eacute;&eacute;n van de populairste voordat 
je een beslissing neemt.</para> 

<para>
Laten we Windows eens in wat meer detail bekijken zodat je duidelijk het
onderscheid kunt maken.
</para>


<sect3 id="windows_versions"><title>Versies van Windows</title>

<para>
Windows kent twee grote series, &eacute;&eacute;n ge&ouml;ri&euml;nteerd
op de desktop (Windows 9x) en &eacute;&eacute;n ge&ouml;ri&euml;nteerd
op een netwerk (Windows NT). Er zijn ook nog andere versies zoals
Windows CE voor embedded systemen. </para>

<para>Windows 9x series</para>

<para>Voordat Windows 95 werd uitgegeven, waren alle Windows-versies tot aan
versie 3.1 grafische platforms bovenop DOS. Dit bood beperkte mogelijkheden
voor multi-tasking en de Programmabeheerdersinterface was rommeling zonder
duidelijke hi&euml;rarchie. Windows 95 was een 32-bit besturingssysteem en een
grote verbetering in gebruikersinterface met zijn <quote>Desktop</quote> 
concept aangepast aan de Macintosh gebruikersinterface. Het bood tevens
beperkte compatibiliteit met voorgaande versies van Windows en DOS.
In Windows 98 werd ook de stabiliteit verbeterd en Windows ME bood wat meer
features alhoewel er niets belangrijks werd toegevoegd. De
recentere versie genaamd Windows XP is aanmerkelijk stabieler door
de vereniging met de Window 2000 kernel, en het is in vergelijking 
vriendelijker en eenvoudiger door een aantrekkelijker interface.
</para>
	
<para>Windows NT series</para>

<para>Windows NT is aanmerkelijk stabieler, maar vereist meer systeembronnen.
Het ondersteunt de Intel-architectuur, en ooit de Digital alpha en
MIPS processors, maar ik geloof dat die nu zijn komen te vervallen.
Het kon UNIX in klein opgezette netwerken vervangen door de vergelijkbaarheid
met de populaire Windows 95 interface.
De laatste incarnatie genaamd Windows 2000
voorziet in wat meer beheerutility's en services.</para>
</sect3>
</sect2>

<sect2 id="addl_resources"><title>Aanvullende bronnen</title>

<itemizedlist>

<listitem><para>FreeBSD vs. Linux vs. Windows geeft een vergelijking op <ulink url="http://people.freebsd.org/~murray/bsd_flier.html" /></para></listitem>
	
<listitem><para>Informatie over het GNOME desktop project is beschikbaar
vanaf <ulink url="http://www.gnome.org" /></para></listitem>
	
<listitem><para>Informatie over het KDE desktop project is beschikbaar vanaf
<ulink url="http://www.kde.org" /></para></listitem>
	
<listitem><para>De Linux Installation and Getting Started is wat verouderd,
maar, voorziet in uitstekende vergelijkingen van besturingssystemen, op
<ulink url="http://www.tldp.org/LDP/gs/gs.html" /></para></listitem>
	
<listitem><para>LinuxWorld.com voorziet in vergelijkingsscenario's tussen
Windows en UNIX type systemen op
<ulink url="http://www.linuxworld.com/site-stories/2001/1018.tco.html" /></para></listitem>

</itemizedlist>
</sect2>
</sect1>

<sect1 id="similar_apps"><title>Vergelijkbare Windows en Linux toepassingen
</title>

<para>
Het heeft geen zin als het besturingssysteem goed is, maar men niet over de
benodigde toepassingen op de computer zou beschikken om de 
dagelijkse activiteiten op uit te voeren, zoals het versturen van e-mail 
naar een vriend of het beluisteren van muziek.
Ik heb voorzien in een lijst met algemene taken met bijbehorende
Linux toepassingen en de Windows tegenhangers.
</para>

<sect2 id="internet_apps"><title>Internettoepassingen</title>

<para>
Het benaderen van het Internet werkt bijna net zo simpel als onder Windows.
Zowel KDE als Gnome voorzien in een ge&iuml;ntegreerde inbelverbindingen
vergelijkbaar met die van Windows. Zorg echter wel dat je
modem wordt ondersteund voordat je probeert onder Linux toegang tot het
net te krijgen.
</para>


<para>Browser - Internet Explorer (IE)</para>

<para>Gewoonlijk wordt Internet Explorer met Windows meegeleverd.
Onder Linux heb je diverse keuzes. Je kunt gebruik maken van
Konqueror, Mozilla, Netscape, Opera of Galeon. Mozilla is het betere alternatief
voor Netscape en is gebundeld met vrijwel alle distributies. Mozilla 
heeft veelbetekenende verbeteringen ondergaan in de stabiliteit en
de gebruikersinterface.
</para>


<para>E-Mail Client - Outlook Express, Eudora</para>

<para>Voor die mensen die bekend zijn met Outlook Express, is gratis
een e-mailclient met een vergelijkbare interface en prima set features
genaamd Evolution
<ulink url="http://www.ximian.com/products/ximian_evolution" /> beschikbaar.
Linux ondersteunt tevens diverse traditionele UNIX e-mailclients, zoals
pine, mutt en elm. Bovendien bestaan er nog een aantal e-mailclients
speciaal ontworpen voor de grafische omgevingen (KDE en Gnome).
KDE bevat een ge&iuml;ntegreerde e-mailclient genaamd Kmail.
Gebruikers van Gnome zullen zich comfortabel voelen bij Balsa.
</para>
      
<para>Instant Messengers-AOL, Yahoo! en MSN</para>

<para>Yahoo! en America Online (AOL) voorzien in Linux
en Windowsversies van hun instant messenger clients. Ik zou je zeer zeker
een multi-instant messenger client willen aanraden genaamd Gaim dat een
AOL-interface heeft en ondersteuning voor MSN als ook voor Yahoo!
gebruikers. Ik heb de Yahoo!
messenger ongeveer een jaar in college gebruikt en ik bemerkte dat de
chatroom feature en nog een aantal andere foefjes ontbraken, maar in
het geheel schijnt het goed genoeg te zijn voor een ontwikkelaarsuitgave
(versie 0.99).</para>

<para>Download Manager - GetRight</para>

<para>Met Mget, een niet grafisch utility, kunnen automatisch onderbroken
downloads worden voortgezet. Caitoo is een downloadmanager vergelijkbaar met
GetRight. Een beter alternatief is Prozilla
<ulink url="http://www.prozilla.genesys.so" />, aangezien het 
't transport veelbetekenend verbetert door hetzelfde bestand in vier delen
te downloaden. Het is niet ge&iuml;ntegreerd met de browser, maar is zeer
functioneel. Als je een moderne browser gebruikt zoals Konqueror, dan
zorgt het zelf voor het hervatten van downloads.
</para>
      
<para>Firewall - ZoneAlarm</para>

<para>Linux heeft reeds lang ingebouwde firewalls zoals iptables en ipchains.
De RedHat-distributies bieden gewoonlijk zelfs opties tijdens de setup 
voor het configureren van de firewall. Als je meer van dergelijke software
nodig hebt, dan kun je het gratis downloaden van het Internet.
</para>

<para>FTP Clients en Telnet - Cuteftp, WsFTP</para>

<para>Linux ondersteunt FTP als ook Telnet vanaf de opdrachtregel.
Een betere optie is de Midnight Commander (mc) die vergelijkbaar is met
de Norton editor. Deze programma's zijn intelligenter dan de versies die
worden geleverd bij Windows NT en 2000. Ook Gftp, met een grafische interface 
is beschikbaar.
</para>

<para>IRC Client - mIRC</para>

<para>IRC is een vorm van communiceren die onder de geeks populairder is
dan enige andere instant messaging client.  Grafische frontends zijn in grote
aantallen verkrijgbaar. In eerste instantie zijn ze wellicht gecompliceerd
in gebruik, maar ze zijn zeer capabel in alles wat je maar wilt.
</para>

<para>Newsgroup Reader - Outlook Express</para>
      
<para>Ik weet niet hoeveel mensen dit programma onder Linux gebruiken.
De ontwikkeling en het gebruik van Linux is zeer afhankelijk van de
co&ouml;rdinatie van gebruikers op het Internet. Nieuwsgroepen vormen
de basis voor een aantal belangrijke taken. Er bestaan heel wat van
dergelijke nieuwsgroeplezers voor Linux. Pan is een klassiek utility,
erg populair onder UNIX en Linux-gebruikers. Een wat moderner alternatief
is Mozilla Mail of Ximian Evolution.
</para>
</sect2>

<sect2 id="multimedia_apps"><title>Multimedia toepassingen en spellen</title>

<para>
Multimedia is een gespecialiseerd segment waarin gebruikers voornamelijk
fan zijn van de Apple Macintosh, vooral wanneer het gaat om de release van
OS X. Beos probeerde zichzelf als een multimedia besturingssysteem te
positioneren gebaseerd op het Intelplatform, maar is verworven <!-- ?? -->
door Palm.
</para>

<para>Music Player - Winamp</para>

<para>XMMS is een Winamp kloon voor Linux met dezelfde look and feel als
ook de functionaliteit. Het ondersteunt zelfs de Winamp plugins.
Zowel KDE als Gnome hebben een boel spelers beschikbaar, maar ik heb alleen
gebruik gemaakt van XMMS. Er is ook geen tekort aan opdrachtregelspelers.
</para>

<para>Movie Player - Windows Media Player</para>

<para>Gnome heeft een ingebouwde speler genaamd GTV, en er zijn nog diverse
andere spelers beschikbaar afhankelijk van het specifieke formaat van de
film dat je wilt afspelen. Mplayer wordt gebruikt voor het bekijken van de
Microsoft formaten. Met de uitgifte van crossover office vanaf
<ulink url="http://www.codeweavers.com" />. Zelfs ondersteuning voor
het QuickTime filmformaat is toegevoegd.
</para>

<para>CD Ripper en CD Burner - Nero</para>

<para>Cdparanoia is een prima CD ripper voor Linux. Het schijnt zich
nog in de ontwikkelingsfase te bevinden alhoewel veel mensen het
gebruiken op productiesystemen. Er is van bekend dat het stabiel en
robuust is.  Cdrecord voorziet onder Linux in CD brandersoftware  voor
op de opdrachtregel. Problemen bij het branden van CD zoals bufferunderruns
zijn voorbij en het is nu een snelle en effectieve taak.
</para>

<para>Image Browser- Acdsee32</para>

<para>Gqview is een uitstekende image browser voor Linux,
gebouwd voor de Gnome desktop, maar niettemin bruikbaar onder KDE. Er zijn
ook nog andere image viewers, te weten KView, Electric Eyes, enz.</para>

<para>Image Editor - Adobe Photoshop</para>

<para>Gimp is een krachtig beeldbewerkingssoftwareprogramma
wat vrij beschikbaar is, inclusief de broncode. Het wordt aangemerkt als
een professionele tool, maar wat ontbreekt is de CYMK mogelijkheid, wat 
wordt gebruikt door de publicerende media.</para>

<para>Games</para>

<para>Quake 3, Unreal Tournament en Doom zijn een aantal van de populaire
3D-schietspellen beschikbaar voor onder Linux. Het aantal beschikbare
spellen voor Linux loopt een eind achter op Windows. Er zijn verscheidene
commerci&euml;le oplossingen beschikbaar van handelaren als
Transgaming's WineX <ulink url="http://www.transgaming.com" /> waarmee
onder Linux op Windows gebaseerde spellen kunnen worden uitgevoerd.
</para>

<para>
Als je meer van bordspellen en puzzels houdt, dan zul je beslist niet worden
teleurgesteld. Er zijn gemiddeld 50 van dergelijke spellen met Linux
gebundeld. Ik vind Tuxracer, een simpel 2D racespel en
Sokoban, een simpel <!-- yet appealing --> strategisch spel, erg leuk om de tijd
mee te verdrijven.</para>
</sect2>

<sect2 id="misc_apps"><title>Diverse toepassingen.</title>

<para>Office Suites - Microsoft Office</para>

<para>StarOffice van Sun is een populair alternatief. Het biedt een
ge&iuml;ntegreerde interface dat kan fungeren als een virtuele desktop, waarin
een tekstverwerker, spreadsheet, presentatiesoftware, browser als ook een
e-mailclient zijn opgenomen, alles samengesteld als een enkele toepassing.
E&eacute;n van de gebruikelijke klachten is dat het traag te laden is.
Deze office suite is sinds Staroffice 6.0 een versie waarvoor moet worden
betaald. Sun levert nu een open source (gratis) alternatief genaamd
Openoffice (<ulink url="http://www.openoffice.org" />). Als je slechts
een tekstverwerker nodig hebt om brieven en dergelijke uit te tikken, dan
kun je ook Abiword (<ulink url="http://www.abiword.com" />) eens proberen.
</para>

<para>Anti-virus - Norton en Mcafee</para>

<para>Virussen zijn voor Linux een veel kleinere bedreiging. Er zijn er slechts
een paar en ze kunnen de systeembestanden niet be&iuml;nvloeden op een
goed geconfigureerd systeem waarop je niet als root gebruiker (beheerder)
bent ingelogd. Linux is niet immuun voor virussen, maar je hoeft je er niet
al te druk om te maken, aangezien ze geen veelbetekenende bedreiging vormen.
Ik heb nog nooit een anti-virusprogramma nodig gehad, en
waarschijnlijk zal dit nog wel een tijdje zo blijven.
</para>

<para>Beheertool - Norton utility's</para>

<para>Beheerzaken zoals het instellen van gebruikersaccounts en dergelijke
is het enige beheer dat door Linux wordt vereist. Aangezien Linux zodanig
is ontworpen dat het verscheidene weken in een onbewaakte toestand kan
draaien, verlangt het geen dagelijkse aandacht zoals bij Windows.  
Ik ben me niet bewust van iets
vergelijkbaars met de Norton Utilities om de eenvoudige reden dat het in het
geheel niet nodig is.
</para>
</sect2>

<sect2 id="more_addl_resources"><title>Aanvullende bronnen</title>

<itemizedlist>
<listitem><para>RPM Find voorziet in een grote vari&euml;teit aan 
Linux-software in RPM-formaat op <ulink url="http://www.rpmfind.net" /></para></listitem>

<listitem><para>Sourceforge voorziet in broncode voor upgrades en nieuwe
Linux-softwareprojecten op <ulink url="http://www.sourceforge.net" /></para></listitem>
	
</itemizedlist>
</sect2>
</sect1>

<sect1 id="faq"><title>Veel gestelde vragen</title>

<itemizedlist>

<listitem><para>Is Linux moeilijker te leren dan Windows? / Is Linux
gebruikersvriendelijk?</para>

<para>Linux is een krachtig en geavanceerd besturingssysteeem.
Als je gewoon wat bestanden wilt kopi&euml;ren en films wilt bekijken
(de laatste versies van KDE 3.01 en Gnome 2.0 zijn op moment van schrijven
veel beter), dan zou het net zo eenvoudig moeten zijn als onder Windows.
Natuurlijk zijn er verschillen in de wijze waarop bestanden worden
weergegeven een een paar kleine ergernissen met de interface, en daar moet je je
bewust van zijn. Als je echter de interne details wilt leren kennen of
de performance van het systeem wilt verbeteren, dan is de opdrachtregel
(terminal of shell) de enige manier daarvoor. Mensen met enige UNIX
achtergrond vinden alles wellicht vergelijkbaar. Als je dat geluk niet hebt
dan vindt je de opdrachten wellicht vergelijkbaar met die van DOS.
De opdrachtregel is veel krachtiger en kan dingen bereiken waar je
bij het gebruik van een grafische interface geeneens een idee van zou hebben.
Ik raad je aan je bij de grafische interface te houden en de opdrachtregel
later gaat proberen zodra je je comfortabel voelt bij het systeem.
Laat angst je niet in de weg staan bij je onderzoek. Maak van kritieke
bestanden voordat je ze gaat wijzigen als voorzorgsmaatregel een backup.
</para></listitem>
      
<listitem><para>Mijn favoriete software/hardware werkt niet onder Linux.
Wat kan ik doen?
</para>

<para>Verzeker je ervan dat er geen Linux-versie is van die software.
Als het echt een bekende toepassing is, dan kan er een vergelijkbare kloon
voor zijn. Neem contact op met de software-ontwikkelaar om te vragen of
er spoedig iets zal worden ontwikkeld. Het spijt me als dit niet zo is,
ik kan je in dat geval niet helpen, maar je kunt me wel mailen, waarop ik
zal proberen je te laten weten wat ik kan vinden. Als het om hardware gaat,
dan kun je proberen om op de site van de hardwarefabrikant te zoeken naar
een Linux-driver. Een aantal fabrikanten is gestart met ondersteuning voor
onder Linux. Wellicht dat er ook onoffici&euml;le versies zijn.
Probeer een zoekmachine zoals
<ulink url="http://www.google.com/linux" /> voor de laatste drivers.
Als je hardware erg nieuw is, dan is er wellicht nog niets voor onder Linux
beschikbaar en zul je moeten wachten totdat het wat is bezonken voordat
je begint te informeren. Nieuwere kernels ondersteunen gewoonlijk meer
devices. Als je hardware niet door de fabrikant of iemand anders wordt
ondersteund, dan kun je waarschijnlijk niet veel meer doen dan de
fabrikant lastig vallen of een eigen devicedriver schrijven (alhoewel
ik dat niet als een optie beschouw voor de meeste gebruikers).
</para></listitem>

<listitem><para>Is Linux virus-vrij?</para>

<para>Nee. Linux op zichzelf is niet immuun voor virussen, wormen of
Trojan horses, maar het maakt gebruik van een strict beveiligingssysteem
wat het effect van virussen vermindert, tenzij je een systeem als root
gebruiker draait (wat nooit is aan te bevelen). Er zijn slechts een paar
Linux virussen en over het algemeen kun je er relatief zeker van zijn dat
een virus je systeem niet zal aanvallen. Je hoeft geen gebruik te maken
van antivirus-software. Wellicht dat dit nog verandert in de nabije
toekomst, wanneer Linux populairder wordt, dus je moet je hoe dan ook
bewust zijn van de beveiliging en daarmee gerelateerde kwesties.
</para></listitem>

<listitem><para>Is Linux stabiel?</para>

<para>Ja, maar niet crash proof. Linux machines worden gewoonlijk meer als
servers dan als desktop besturingssystemen gebruikt. Er is van bekend dat
het stabieler is dan Windows. Instabiliteit is voor desktopgebruikers
waarschijnlijk niet veel meer dan een irritatie, maar kan voor anderen
een verlies aan productiviteit, geld of zelfs het leven betekenen voor kritiek
gebruik. Linux wordt vaak ingezet voor Webservers of bestandsservers.
De uptime (de hoeveelheid tijd na de laatste reboot) van deze systemen
bestaat gewoonlijk uit maanden of zelfs jaren, en dat op zichzelf verklaart
de stabiliteit van Linux-systemen. Gewoonlijk bevat het minder programmeerfouten dan Windows. Zelfs als een toepassing onder Linux vastloopt, dan hoeft
waarschijnlijk niet het gehele systeem vast te lopen, in tegenstelling tot
Windows.
</para></listitem>

<listitem><para>Is Linux veilig?</para>

<para>Ja. Het bevat minder aan de beveiliging gerelateerde programmeerfouten
dan Windows. Om redenen vergelijkbaar wat in het vorige antwoord uiteen
werd gezet, hebben we voor servers een veilig systeem nodig. Linux werd
als vanaf het begin van de ontwikkeling ontworpen met beveiliging in
gedachten, dus je kunt tamelijk zeker zijn van de beveiliging onder Linux.
Je moet je er echter bewust van zijn dat geen enkel besturingssysteem 100%
vrij is van fouten. Als systeembeheerder moet je aan beveiliging gerelateerde
issues zien bij te houden via magazines voor beheerders, websites en
nieuwsbrieven.
</para></listitem>

<listitem><para>Ik weet dat Linux gratis is. Waarom zou ik er dan voor betalen?
</para>

<para>Linux is vrijelijk beschikbaar op het Internet en staat op CD's die
bij computermagazine's worden geleverd.
Het is gewoonlijk ook toegestaan om een Linux-CD van je vriend
voor de installatie te lenen, maar je zult geld uit moeten geven om een
Linux-distributie, zoals RedHat of Caldera te kopen. Dit is logisch omdat
je een grote verzameling software krijgt die is gebundeld en uitgebreid is
getest door deze bedrijven voordat ze op CD of via het Internet worden
gedistribueerd. Je krijgt gewoonlijk ook gedrukte handleidingen, service 
en ondersteuning van deze bedrijven (niet gratis beschikbaar). Je kunt zelf 
kiezen. Als Linux nieuw voor je is, zonder dat je vrienden in de buurt hebt 
die gewend zijn aan het gebruik van Linux, dan zou ik je een betaalde versie 
willen aanraden.
</para></listitem>

<listitem><para>Ik gebruik mijn Linux-systeem thuis. Waarom kan ik het 
systeem niet draaien als een rootgebruiker?</para>

<para>Nee, Doe dit nooit. Zelfs wanneer je de enige persoon bent die het
Linux systeem in gebruik heeft, dan nog is het altijd beter om een account
aan te maken voor een andere gewone gebruiker met beperkte rechten.
Dit omdat de rootgebruiker een almachtig persoon is en de kans erg
groot is (geloof me, jongens!!) dat hij/zij per ongeluk een kritiek bestand
of iets vergelijkbaars beschadigt. Elk ondeugdelijk programma zoals een virus
of trojan horse zou geen toegang hebben tot bestanden waar jijzelf ook geen
toegang toe hebt, wat je verzekert dat het effect van het programma als dit er
is, minimaal zou zijn. 
Bovendien zou een cracker die het voor elkaar heeft gekregen toegang tot
je systeem te verkrijgen via een netwerk of het Internet niet in staat zijn
om met kritieke bestanden te gaan spelen. Tenzij je software installeert
of iets anders aan het doen bent dat toegang tot het rootaccount vereist
zelfs dan nog is het beter de opdracht su (superuser) te gebruiken om deze taak uit te voeren dan om in te loggen als rootgebruiker.
</para></listitem>

<listitem><para>Hoe beheer ik mijn Linux-systeem?</para>

<para>Je bent op je Windows-systeem wellicht gewend geraakt aan het 
periodiek uitvoeren van programma's als Scandisk en 
diskdefragmentatieprogramma's. Bij Linux behorende bestandssystemen 
(gewoonlijk ext2/ext3) zijn zo ontworpen dat fragmentatie wordt beperkt.
Dat betekent dat je je geen zorgen hoeft te maken over gefragmenteerde
bestanden op je Linux-systeem. Er bestaan wel defragmentatie utility's voor
Linux, maar die zijn niet bedoeld voor dagelijks gebruik in tegenstelling
tot Disk defragmenter. Net als bij nieuwere versies van Windows wordt elke
keer dat het systeem niet juist wordt afgesloten scandisk uitgevoerd,
zo maakt Linux gebruik van een programma genaamd fsck (file system check) 
waarbij je wel of niet de optie hebt om deze tijdens de systeemstart 
te annuleren (dit is afhankelijk van je Linux-distributie).
RedHat vraagt je vanaf versie 7.2 om bevestiging voordat het fsck uitvoert.
Je hoeft in het geheel geen anti-virussoftware uit te voeren. Dus de 
hoeveelheid die je aan het beheer besteedt is veelbetekenend minder.
</para></listitem>

<listitem><para>Waarom hebben veel Linux bestanden geen extensies?</para>

<para>Het simpele antwoord is dat die niet echt nodig zijn. Onder
Windows, worden bestandstypen ge&iuml;dentificeerd door hun extensies
(bijvoorbeeld .exe voor uitvoerbare bestanden en .doc voor Word-documenten).
Onder Linux worden bestandstypen gewoonlijk ge&iuml;dentificeerd door een
unieke identiteit genaamd het magische nummer. We kunnen ook gebruik maken
van bestandsextensies. Onder Linux worden uitvoerbare bestanden 
ge&iuml;dentificeerd door een speciale vlag, wat voor elk bestand wordt
ingesteld. Op de opdrachtregel toont de opdracht
<command>ls</command>  deze bestanden gewoonlijk in een andere kleur.
Onder KDE of gnome gebruik je de bestandseigenschappen om het bestandstype
te identificeren.
</para></listitem>

<listitem><para>Waarom hebben we zowel KDE als Gnome nodig?</para>

<para>Dat is niet zo. Het zijn slechts alternatieve grafische interfaces.
Je kunt datgene van je keuze gebruiken. Een KDE-toepassing kan onder Gnome
worden gebruikt en vice versa, wanneer slechts een paar basisbestanden
zijn ge&iuml;nstalleerd. De ontwikkeling van Gnome begon om historische
redenen na die van KDE. Ze bieden beiden vergelijkbare features en
concurrentie is goed voor de eindgebruiker (jij). Je kunt zelfs beiden
draaien als je dat wenst.
</para></listitem>

<listitem><para>Ik wil geen gebruik meer maken van Linux. Hoe verwijder ik het?
</para>

<para>Tamelijk eenvoudig. Je moet hiervoor twee stappen doorlopen.</para>

<orderedlist>
   <listitem><para>Boot in DOS met behulp van een bootdisk/opstartdisk
(niet de MS-DOS prompt/opdrachtregel waarin voorzien door Windows) 
om vervolgens de Linux-partities te verwijderen met behulp van fdisk.
(ze worden aangeduid als NON-DOS partities).
Maak de nieuwe partities opnieuw aan om de vrijgekomen ruimte weer op te
vullen.
</para></listitem>

<listitem><para>Start de opdracht <command>fdisk/mbr</command> om de
opstartopties te verwijderen.
</para></listitem>
</orderedlist>

<para>Je kunt er ook voor kiezen het type bestandssysteem te wijzigen of de
partities te verwijderen met behulp van fdisk, maar waarschijnlijk is
bovenstaand het eenvoudigst.
</para></listitem>

</itemizedlist>
</sect1>

<sect1 id="newuser_resources"><title>Handige bronnen voor nieuwe gebruikers
</title>

<itemizedlist>

<listitem><para>Linux Distributies</para>

      <itemizedlist>
         <listitem><para><ulink url="http://www.redhat.com" /></para></listitem>
         <listitem><para><ulink url="http://www.mandrake-linux.com" /></para></listitem>
         <listitem><para><ulink url="http://www.suse.de" /></para></listitem>
         <listitem><para><ulink url="http://www.debian.org" /></para></listitem>
         <listitem><para><ulink url="http://www.caldera.com" /></para></listitem>
         <listitem><para><ulink url="http://www.distrowatch.com" /> - a bird's eye view van bijna alle Linux-distributies.</para></listitem>
      </itemizedlist>
</listitem>
    
<listitem><para>Linux Desktopomgevingen</para>

      <itemizedlist>
	  <listitem><para><ulink url="http://www.kde.org" /></para></listitem>
	  <listitem><para><ulink url="http://www.gnome.org" /></para></listitem>
      </itemizedlist>
</listitem>
      
</itemizedlist>
</sect1>

<sect1 id="acknowledgements"><title>Erkenningen</title>
<para>
Ik draag deze HOWTO op aan mijn wijlen ouders
Mr.V.Sundaram en Mrs.Soundara Sundaram voor hun ondersteuning en begeleiding.
Ik bedank de mensen bij de LDP voor hun geduld en snelle reacties op al mijn
domme vragen en hun hulp en begeleiding. Ik bedank in het bijzonder
Joy en Sharon, Linux informatie ontwikkelaars bij IBM die zeer behulpzaam 
en reagerend zijn geweest waardoor deze HOWTO op veel manieren werd verbeterd.
Ik wil hierbij al mijn vrienden en kennissen bedanken voor wat ze ook in de
toekomst voor me doen. Bedankt jongens.
</para>
</sect1>
  
</article>