<!DOCTYPE article PUBLIC "-//OASIS//DTD DocBook V3.1//EN">
<article>
  <artheader>
    <title>Linux MP3 CD Burning mini-HOWTO</title>
    <pubdate>2001-05-29</pubdate>
    <author>
      <firstname>Greg</firstname>
      <surname>Wierzchowski</surname>
      <affiliation>
        <address><email>greg@draxen.org</email></address>
      </affiliation>
    </author>
    <author>
      <firstname>Vertaald door: Ellen</firstname>
      <surname>Bokhorst</surname>
      <affiliation>
        <address><email>bokkie_nospam_@nl.linux.org</email></address>
      </affiliation>
    </author>
    <abstract>
       <para>Een compleet recept voor het maken van geluids- en data CD's van MP3 bestanden.</para>
    </abstract>
    <revhistory>
      <revision>
         <revnumber>1.11</revnumber>
         <date>2004-08-21</date>
         <authorinitials>GW</authorinitials>
         <revremark>Corrigeerde een typfout.</revremark>
      </revision>
      <revision>
         <revnumber>1.10</revnumber>
         <date>2004-07-14</date>
         <authorinitials>GW</authorinitials>
         <revremark>Corrigeerde de revisienummering zodat deze weer gelijk liep met CVS.</revremark>
      </revision>
      <revision>
         <revnumber>1.9</revnumber>
         <date>2004-07-14</date>
         <authorinitials>GW</authorinitials>
         <revremark>Kleine updates, een nieuwe subsectie toegevoegd.</revremark>
      </revision>
      <revision>
         <revnumber>1.8</revnumber>
         <date>2003-09-12</date>
         <authorinitials>GW</authorinitials>
         <revremark>Opschoning, update, correcties en kleine wijziging in de lay-out.</revremark>
      </revision>
      <revision>
         <revnumber>1.7</revnumber>
         <date>2002-04-26</date>
         <authorinitials>GW</authorinitials>
         <revremark>Verdeeld over twee secties: bestaand materiaal naar sectie "audio", nieuwe sectie "data" over data
	 CDs. DIv. aanvullingen.</revremark>
      </revision>
      <revision>
         <revnumber>1.5</revnumber>
         <date>2001-11-19</date>
         <authorinitials>GW</authorinitials>
         <revremark>Corrigeerde iets dat ontbrak in de sectie Disc-At-Once branden.</revremark>
      </revision>
      <revision>
         <revnumber>1.4</revnumber>
         <date>2001-11-17</date>
         <authorinitials>GW</authorinitials>
         <revremark>Voegde de sectie Disc-At-Once toe.</revremark>
      </revision>
      <revision>
         <revnumber>1.3</revnumber>
         <date>2001-09-02</date>
         <authorinitials>GW</authorinitials>
         <revremark>Voegde een ander voorbeeld toe over het decoderen van MP3 bestanden met lame.</revremark>
      </revision>
      <revision>
         <revnumber>1.2</revnumber>
         <date>2001-07-12</date>
         <authorinitials>GW</authorinitials>
         <revremark>Kleine wijzigingen in de lay-out; Voegde de subsectie Vertalingen toe aan Krediet.</revremark>
      </revision>
      <revision>
         <revnumber>1.1</revnumber>
         <date>2001-06-12</date>
         <authorinitials>GW</authorinitials>
         <revremark>Kleine opschoning; Regexp correctie voor MP3 naar WAV naamconversie voorbeeld.</revremark>
      </revision>
       <revision>
         <revnumber>1.0</revnumber>
         <date>2001-05-29</date>
         <authorinitials>GW</authorinitials>
         <revremark>Initi&euml;le uitgave.</revremark>
      </revision>
    </revhistory>
<keywordset>
 <keyword>
  MP3
 </keyword>
 <keyword>
  CD
 </keyword>
 <keyword>
  audio
 </keyword>
 <keyword>
  opnemen
 </keyword>
 <keyword>
  branden
 </keyword>
 <keyword>
  WAV
 </keyword>
 <keyword>
  muziek
 </keyword>
</keywordset>

  </artheader>


<section id="intro"><title>Introductie</title>

<para>
Deze mini-HOWTO werd gecre&euml;erd vanwege mijn ervaring met het
branden van muziek-CD's en het gebrek aan wat specifieke informatie over
geluidsnormalisatie op het Internet. Ik brand gewoonlijk muziek-CD's als
een mix - verschillende liedjes vanaf verschillende bronnen. Erg vaak
zit er tussen liedjes een enorm verschil in het volumeniveau. Dit is het
eerste obstakel. Ten tweede zijn veel van de bestanden op het Internet niet
CD-compatibel (16 bit, stereo, 44.1 kHz) en moeten ze worden geconverteerd.
Er zijn heel wat programma's om muziek-CD's van MP3 bestanden te branden,
en veel daarvan voeren de conversie transparant uit. Maar ik heb nog geen
enkel hulpmiddel gezien dat ook het volume normaliseert, dus daarom werkte
ik mijn eigen recept over CD-branden uit.
</para>

<para>Als je slechts een CD wilt maken gevuld met muziek, en je niet wilt bekommeren om alle details, dan heb ik goed
	nieuws voor je: Kees Cook (<email>kees@outflux.net</email>) heeft een tool samengesteld gebaseerd op deze
	HOWTO, waarmee alle taken die hier in uiteen zijn gezet worden geautomatiseerd. Zijn programma kan worden
	opgehaald vanaf 
	<ulink url="http://outflux.net/unix/software/mp3cd/">http://outflux.net/unix/software/mp3cd/</ulink>. 
	Bedankt Kees!
</para>
<para>
	Deze HOWTO gaat slechts over het plaatsen van MP3 muziek op een CD, zodat je ze kunt beluisteren. Kijk voor
	grondige informatie over MP3 bestanden alsjeblieft in de
<emphasis>Linux MP3 HOWTO</emphasis> geschreven door Phil Kerr, te vinden op <ulink
url="http://www.tldp.org/HOWTO/MP3-HOWTO.html">http://www.tldp.org/HOWTO/MP3-HOWTO.html</ulink>.
Voor informatie over het aanmaken van CD's in het algemeen als ook over CD-branders, raadpleeg je de
<emphasis>CD-Writing-HOWTO</emphasis> geschreven door Winfried Trümper, beschikbaar op <ulink
url="http://www.tldp.org/HOWTO/CD-Writing-HOWTO.html">http://www.tldp.org/HOWTO/CD-Writing-HOWTO.html</ulink>.
Kijk tevens in de sectie <emphasis>Bronnen voor het branden van CD's</emphasis> voor meer informatie.
</para>
<para>
	Ik ga er van uit dat je een CD wilt branden met daarop de verzameling liedjes waar je via verschillende
	bronnen bent aangekomen, allen vari&euml;rend in kwaliteit, maar je wilt wel een CD met de best
	mogelijke geluidskwaliteit. In deze mini-HOWTO staan de stappen uiteengezet die je daarbij zouden kunnen
	helpen.
</para>

    <section id="copyright"><title>Copyright en Licentie</title>
      <para>This document is copyright 2001 by Greg Wierzchowski and is released under
      the terms of the GNU Free Documentation License, which is hereby incorporated
      by reference. Send feedback to
      <ulink url="mailto:greg@draxen.org"><citetitle>greg@draxen.org</citetitle></ulink>.
      </para>
    </section>
</section>

<section id="audio"><title>Audio CD's</title>
<section id="prepare"><title>Prepareren van de tracks</title>
<para>
<note><title>Noot</title><para>Bij alle opdrachten wordt de bash-shell verondersteld</para></note>
</para>
<section id="cleanup"><title>Bestandsnaamcorrecties</title>
<orderedlist>
     <listitem><para>Verzamel alle MP3 bestanden in &eacute;&eacute;n directory.</para></listitem>

     <listitem><para>Als er spaties in de bestandsnamen voorkomen, zet deze dan eerst om in onderstrepingstekens:
		      </para>
     <programlisting>
     for i in *.mp3; do mv "$i" `echo $i | tr ' ' '_'`; done </programlisting>
     <para>Ook al staat unix zelf spaties in bestandsnamen toe, dan nog is de eerste stap van belang, omdat de
	     meeste programma's dit niet aankunnen.
     </para>
     </listitem>

     <listitem><para>Zijn je MP3 bestanden afkomstig vanuit DOS/Windows, dan kan het zijn dat bij allen
		     de extensies in hoofdletters staan. Je kunt de gehele naam omzetten in kleine letters
		     of slechts de extensies. Om alles om te zetten naar kleine letters, gebruik je de opdracht:</para>
     <programlisting>
	for i in *.[Mm][Pp]3; do mv "$i" `echo $i | tr '[A-Z]' '[a-z]'`; done </programlisting>
     <para>voor het omzetten van alleen de extensies:</para>
     <programlisting>
     for i in *.MP3; do mv "$i" "`basename "$i" .MP3`.mp3"; done
     </programlisting>
     </listitem>
</orderedlist>
</section>

<section id="converting"><title>Conversie</title>
	<para>De CD Audio specificatie vereist wave bestanden in 16 bit, stereo, 44.1 kHz. 
		MP3 bestanden hebben vaak verschillende parameters, maar we moeten ze toch eerst naar WAV omzetten.
	</para>
<para>We hebben verscheidene keuzes voor het conversieproces.</para>


<section id="mpg321"><title>mpg123 en mpg321</title>
	<para>Oorspronkelijk bestond alleen <command>mpg123</command>. Het maakt echter gebruik van een
		eigendomslicentie, en thans bestaat er een open source vervanging - <command>mpg321</command>. 
		Beide opdrachten gebruiken dezelfde syntax:</para>
     <programlisting>
     for i in *.mp3; do mpg321 -w `basename $i .mp3`.wav $i; done </programlisting>

     <para>Bij het decoderen van 22khz MP3 bestanden kan de uitvoer van <command>mpg123</command> zijn vervormd.
	     Ik weet niet hoe goed <command>mpg321</command> met dit probleem omgaat. 
	     Gebruik voor het converteren met <command>mpg123</command>:</para>
     <programlisting>
     for i in *.mp3; do mpg123 --rate 44100 --stereo --buffer 3072 --resync -w `basename $i .mp3`.wav $i; done
     </programlisting>
     <para><citetitle>Mpg123</citetitle> kan worden opgehaald vanaf 
	     <ulink url="http://www.mpg123.de/">http://www.mpg123.de/</ulink>.</para>
     <para><citetitle>Mpg321</citetitle> is beschikbaar vanaf 
	     <ulink url="http://mpg321.sourceforge.net/">http://mpg321.sourceforge.net/</ulink>.</para>
     
     <para><emphasis>NOOT</emphasis> Ik bemerkte bij een aantal MP3 bestanden dat de uitvoer van mpg123 was
	     vervormd.
	     In eerste instantie dacht ik dat de MP3's beschadigd waren, maar toen ik ze controleerde met een andere speler,
	     klonk het prima. Dus <command>mpg123</command> is niet de converter die ik zou kiezen.
</para>
</section>

<section id="madplay"><title>MAD</title>
	<para>Een andere MP3 player/decoder, &eacute;&eacute;n waaraan ik de voorkeur geef, is <command>madplay</command>. 
		Het is beschikbaar vanaf 
		<ulink url="http://www.mars.org/home/rob/proj/mpeg/">http://www.mars.org/home/rob/proj/mpeg/</ulink>.
     Bij gebruik van <citetitle>madplayer</citetitle>, is de opdrachtregel: </para>
     <programlisting>
     for i in *.mp3; do madplay -o `basename $i .mp3`.wav $i; done </programlisting>
     <para>
	     Helaas ondervond <command>madplay</command> ook problemen met een aantal MP3 bestanden van mij.
	     Ik denk niet dat er een probleem is met de decoder, maar wel met het afhandelen van beschadigde MP3 bestanden.
	    </para>
	</section>
<section id="lame"><title>Lame</title>
	<para>De encoder <command>lame</command> met decoding modus, lijkt moeilijke gevallen zeer goed af te handelen
     (<command>lame</command> is te vinden op <ulink url="http://www.mp3dev.org/mp3/">http://www.mp3dev.org/mp3/</ulink>) :
     </para>
     <programlisting>
     for i in *.mp3; do lame --decode $i `basename $i .mp3`.wav; done
     </programlisting>
</section>

<section id="ogg"><title>OGG bestanden</title>
	<para>Alhoewel deze HOWTO over MP3 bestanden gaat, is OGG standaard een alternatief waaraan veel mensen de voorkeur geven
		boven MP3 vanwege de licentie. Voor afhandeling van OGG bestanden gebruik je:
	</para> 
     <programlisting>
	for i in *.ogg ; do ogg123 -d wav -f `basename $i .ogg`.wav $i; done
     </programlisting>
</section>

<section id="mplayer"><title>Andere formaten converteren</title>
	<para>Nico Genimakis stuurde me een e-mail over het gebruik van <command>mplayer</command> 
		om audio in diverse verschillende formaten om te zetten in WAV met een automatisch resampling van
		44100Hz. Van mplayer is bekend dat het vrijwel alles in kan lezen, en het kan 
		.ogg, .mp3, .flac, .wma  enz. converteren</para>
<para>gebruik (in dit voorbeeld WMA bestanden converterend):</para> 
     <programlisting>
	for i in *.wma ; do mplayer -vo null -vc dummy -af resample=44100 -ao pcm -waveheader $i; done
     </programlisting>
</section>
</section>
<section id="notes"><title>Opmerkingen bij conversies</title>
     <para>
     <emphasis>NOOT:</emphasis> De opdracht <command>`basename $i .mp3`.wav</command>  
     vervangt MP3 extensies door WAV. Hier zijn wel 101 manieren voor, hier is een alternatief:
     <command>`echo "$1" | sed 's/\.mp3$/.wav/'`</command>
     </para>
     <para>Na de conversie start je &quot;<command>file *.wav</command>&quot; en controleert de uitvoer op
	     bestanden die niet gelijk zijn aan 16 bit, stereo 44100 Hz.
     </para>

<para>Gaat het om bestanden met verschillende kenmerken, converteer ze dan naar bovenstaande
	specificaties. Om bijvoorbeeld een bestand track01.wav te converteren voor het verkrijgen
	van een sample rate van 44.1 kHz, gebruik je:
      </para>
     <programlisting>
     sox track01.wav -r 44100 track01-new.wav resample
     </programlisting>
     <para>of, als bovenstaande static introduceert bij het converteren van mono bestanden:
	    </para>
     <programlisting>
     sox track01.wav -r 44100 -c 2 track01-new.wav
     </programlisting>
     <para><citetitle>Sox</citetitle> is zo populair, dat het waarschijnlijk standaard al
	     is ge&iuml;nstalleerd bij elke Linux distributie, en het kan worden verkregen vanaf
     <ulink url="http://www.spies.com/Sox/">http://www.spies.com/Sox/</ulink>.
     De opdrachtregelopties zijn echter wat cryptisch voor de terloopse gebruiker (zoals ik). Kijk eens
     op <ulink url="http://www.spies.com/Sox/sox.tips.html">http://www.spies.com/Sox/sox.tips.html</ulink>
     voor een aantal gebruikstips.
     </para>
</section>
</section>
<section id="normalisation"><title>Normalisatie</title>

	<para>Normalisatie is een proces waarbij gedurende alle geluidsbestanden worden gebracht tot eenzelfde
		geluidsniveau. Ik gebruik hiervoor een programma geschreven door 
		Chris Vaill (<email>cvaill@cs.columbia.edu</email>), genaamd
		<command>normalize</command> - het kan worden opgehaald vanaf
     <ulink url="http://www.cs.columbia.edu/~cvaill/normalize/">http://www.cs.columbia.edu/~cvaill/normalize/</ulink>
     </para>
     <para>
     Ik gebruik de volgende syntax (-m is voor mix mode, waarbij alle bestanden zo luid mogelijk zijn):</para>
     <programlisting>
     normalize -m *.wav
</programlisting>
</section>
</section>

<section id="burning"><title>Branden van je CD</title>
<para>
	Er bestaan diverse programma's voor het aanmaken van CD's van WAV bestanden. Ik maak gebruik van
	<command>cdrecord</command> voor het branden via de opdrachtregel
	en <command>XCDROAST</command> via een gui. Voor <command>cdrecord</command> zul je moeten weten welk
	SCSI-apparaat je CD-writer is. Gebruik de SCSI emulatie (kernel module ide-scsi) bij oudere kernels wanneer
	je een ATAPI-brander hebt. Vanaf kernel 2.6 kun je direct gebruik maken van ATAPI, zonder dat je daarvoor
	SCSI-emulatie nodig hebt, door aan de apparaatspecificatie <emphasis>ATAPI:</emphasis> te laten
	voorafgaan. Stel dat je ATAPI cdwriter is aangesloten op de tweede IDE-bus als een master.
	Dus zal het gebruik maken van het <filename>/dev/hdc</filename> apparaatbestand.
	Om de kernel te instrueren dat je het wilt behandelen als een SCSI-apparaat, voeg je de volgende regel
	toe aan
<filename>/etc/lilo.conf</filename>: </para>
<programlisting>
     append=" hdc=ide-scsi"
</programlisting>

<para>
	Als je kernel de ide-scsi module niet automatisch laadt, voeg je
<command>insmod ide-scsi</command> toe aan het bestand <filename>rc.local</filename>
(of equivalente bestand). Zodra je CD-writer wordt herkend als SCSI-apparaat, geef
je de opdracht <command>cdrecord --scanbus</command> om te achterhalen wat de "dev"
parameter voor cdrecord is. Op mijn systeem ziet de uitvoer er ongeveer zo uit:
</para>
<programlisting>
     scsibus1:
     1,0,0 100) 'IOMEGA ' 'ZIP 250 ' '51.G' Removable Disk
     1,1,0 101) 'HP ' 'CD-Writer+ 7100 ' '3.01' Removable CD-ROM
</programlisting>

<para>
	Dus de <command>cdrecord</command> opdrachtregel bevat <command>dev=1,1,0</command> om het apparaat
	aan te duiden. Hier is de volledige opdracht voor mijn systeem:
 </para>
<programlisting>
     cdrecord dev=1,1,0 -eject speed=2 -pad -audio *.wav
</programlisting>
<para>
En met kernel 2.6:</para>
<programlisting>
     cdrecord dev=ATAPI:1,1,0 -eject speed=2 -pad -audio *.wav
</programlisting>

<note><title>NOOT</title><para> Het argument -pad is nodig, omdat 
		alle audio tracks op de CD moeten worden aangepast aan de juiste datalengte, wat niet altijd het
		geval is met mp3 bestanden.
</para>
<para>Een andere manier zou kunnen zijn de WAV bestanden te converteren met <command>sox</command> in CDR formaat 
	voor het branden:</para>
<programlisting>
sox file.wav file.cdr
</programlisting></note>
</section>
<section id="dao-burning"><title>Branden van een DAO CD</title>
<para>
	DAO, Disc-At-Once, is op het moment de enige methode voor het branden van een CD zonder dat er 2 seconden pause tussen
	de tracks ontstaat. Het is handig voor het branden van mixes.
	Het programma voor het branden van CD's in DAO modus is <command>cdrdao</command>, 
	beschikbaar vanaf SourceForge, <ulink url="http://sourceforge.net/projects/cdrdao/">http://sourceforge.net/projects/cdrdao/</ulink>.
</para><para>
Het programma <command>cdrdao</command> maakt gebruik van beschrijvingsbestanden genaamd <emphasis>TOC</emphasis> 
(Table Of Contents, uiteraard). Er bestaan twee manieren om een dergelijk bestand aan te maken. Ten eerste middels
het gebruik van een shellscript, dat wordt gedistribueerd met de broncode van <command>cdrdao</command> 
(in <filename>contrib</filename> directory, genaamd <command>generate_toc.sh</command>. Het accepteert een lijst met
<filename>.wav</filename> bestanden als argument en produceert het bestand <filename>cd.toc</filename>. De tweede manier
is door het simpelweg zelf aanmaken van een dergelijk bestand in een teksteditor naar keuze. Hier een 
verduidelijkend voorbeeld:</para>
<programlisting>
CD_DA

TRACK AUDIO
AUDIOFILE "mix-01.wav" 0

TRACK AUDIO
AUDIOFILE "mix-02.wav" 0

TRACK AUDIO
AUDIOFILE "mix-03.wav" 0

TRACK AUDIO
AUDIOFILE "mix-04.wav" 0

TRACK AUDIO
AUDIOFILE "mix-05.wav" 0
</programlisting>

<para>
	De <emphasis>0</emphasis> (nul) na de wave bestandsnaam, betekent: begin vanaf het begin van het bestand.
	De toevoeging van een tweede getal is mogelijk waarmee wordt voorzien in de lengte (tijd) van het op te nemen
	bestand. <command>xcdroast</command> maakt vergelijkbare <emphasis>TOC</emphasis> bestanden aan,
	ook daarvan staan voorbeelden in de directory <filename>testtocs</filename> van de broncode van
	<command>cdrdao</command>.
</para>
<para>
	<command>cdrdao</command> maakt standaard gebruik van het apparaatbestand <filename>/dev/cdrecorder</filename>, 
	wat een verwijzing hoort te zijn naar het cdwriter apparaat. Veronderstellend dat het apparaatbestand van je
	cdwriter <filename>/dev/scd0</filename> is, maak je als volgt (als root) de link aan:
</para>
<programlisting>
ln -s /dev/scd0 /dev/cdrecorder
</programlisting>
<para>
	Vervolgens aannemend dat het <emphasis>TOC</emphasis> bestand de naam <filename>cd.toc</filename> krijgt,
	is de opdracht om de cd te branden simpelweg:
</para>
<programlisting>
cdrdao write cd.toc
</programlisting>
</section>
<section id="software"><title>Software</title>
<para>
	Er bestaan een aantal programma's waarmee het proces voor het branden van CD's met MP3 bestanden kan worden
	geautomatiseerd. Hier is een willekeurig geselecteerde lijst:
</para>
<itemizedlist>
<listitem>
<para>
<emphasis>burnmp3</emphasis> - Programma voor het automatiseren van het branden via de DAO methode. <ulink
url="http://richardsnow.bizland.com/burnmp3/">http://richardsnow.bizland.com/burnmp3/</ulink>. </para>
</listitem>

<listitem><para>
<emphasis>mp32dao</emphasis> - een script van de distributie <emphasis>cdrdao</emphasis>, in de directory
<emphasis>contrib</emphasis>. <ulink
url="http://cdrdao.sourceforge.net/">http://cdrdao.sourceforge.net/</ulink>.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
</section>

<section id="data"><title>Data CD's</title>
<para>
<note><title>Noot</title><para>Aan deze sectie wordt nog gewerkt, je leest nu de initi&euml;le, dun gezaaide versie.</para></note>
</para>
<para>
	Door de toenemende populariteit van CD/MP3 spelers wordt het praktisch data CD's te branden met het doel
	het beluisteren ervan.
	Het voordeel is zeker dat er (bij benadering) tien keer of meer muziek op &eacute;&eacute;n CD kan worden geperst
	</para>
<para>
	Ten eerste zou ik je aan willen raden de bestandsnaamcorrecties uit te voeren zoals uiteengezet aan het begin van dit
	document. Het converteren naar WAV is uiteraard hier niet nodig. Voor het normaliseren van MP3 bestanden
	zonder verlies van kwaliteit door conversies, gebruik je <command>mp3gain</command>. Dit programma is beschikbaar
	vanaf <ulink url="http://www.maazl.de/project/mp3/mp3gain.html">http://www.maazl.de/project/mp3/mp3gain.html</ulink> of <ulink url="http://mp3gain.sourceforge.net/">http://mp3gain.sourceforge.net/</ulink> (maar deze tweede site schijnt
	de op Windows ge&ouml;ri&euml;nteerde versie te bevatten). Geef de opdracht:
</para>
<programlisting>
mp3gain -r -c *.mp3
</programlisting>
<para>
	Wat het branden betreft zijn MP3 data CD's gewoon standaard data CD's (ISO9660) met daarop MP3 bestanden. Alle MP3 spelers
	die ik ken, accepteren CD's ingedeeld in directory's. Gewoonlijk brand ik met de Joliet extensie en ze werken prima.
	Dus om een dergelijke CD onder Linux te branden, moet je eerst een ISO image aanmaken en het dan branden op de CD
	zoals in onderstaand voorbeeld:
</para>
<programlisting>
mkisofs -J -o /tmp/mymp3s.iso /home/greg/mp3s/
cdrecord dev=1,0,0 speed=16 -eject /tmp/mymp3s.iso
</programlisting>
<para>
	Dat was het dan!
</para>
</section>
<section id="resources"><title>Bronnen voor het branden van CD's</title><para>
<itemizedlist>
<listitem>
	<para>
CD's branden onder Linux: <ulink url="http://www-106.ibm.com/developerworks/linux/library/l-cdburn.html">http://www-106.ibm.com/developerworks/linux/library/l-cdburn.html</ulink>
</para>
</listitem>
<listitem>
	<para>
CD Branden vanaf de opdrachtregel: <ulink url="http://freeunix.dyndns.org:8088/site2/howto/Burn_em_Baby.shtml">http://freeunix.dyndns.org:8088/site2/howto/Burn_em_Baby.shtml</ulink>
</para>
</listitem>
<listitem>
	<para>
Uitgebreide tutorial over het branden van CD's: <ulink url="http://www.yolinux.com/TUTORIALS/LinuxTutorialCDBurn.html">http://www.yolinux.com/TUTORIALS/LinuxTutorialCDBurn.html</ulink>
</para>
</listitem>

<listitem>
	<para>
CD Mastering Guide: <ulink url="http://debianlinux.net/~jama/howto/cd_mastering_steps.html">http://debianlinux.net/~jama/howto/cd_mastering_steps.html</ulink>
</para>
</listitem>
</itemizedlist>
</para>
</section>


<section id="credits"><title>Krediet</title>
<para>
Speciale dank gaat uit naar alle mensen die een bijdrage leverden aan de Linux gemeenschap en die deze HOWTO mogelijk maakte.
</para>
<section id="translations"><title>Vertalingen</title>
<itemizedlist>
<listitem>
<para>
	Im Eunjea - Vertaalde dit document naar het Koreaans, 
	URL is <ulink url="http://kltp.kldp.org/eunjea/mp3_burning/">http://kltp.kldp.org/eunjea/mp3_burning/</ulink>.
</para>
</listitem>
<listitem>
<para>
  Mendel L Chan - Vertaalde dit document naar het Chinees, URL is <ulink url="http://www.linux.org.tw/CLDP/mini/MP3-CD-Burning/">http://www.linux.org.tw/CLDP/mini/MP3-CD-Burning/</ulink>.
</para>
</listitem>
<listitem>
<para>
  Chie Nakatani - Vertaalde dit documen;t naar het Japans, URL is <ulink url="http://www.linux.or.jp/JF/JFdocs/MP3-CD-Burning/index.html">http://www.linux.or.jp/JF/JFdocs/MP3-CD-Burning/index.html</ulink>.
</para>
</listitem>
<listitem>
<para>
  Laszlo Daczi - Vertaalde dit document naar het Hongaars, URL is <ulink url="http://tldp.fsf.hu/HOWTO/MP3-CD-Burning-hu/index.html">http://tldp.fsf.hu/HOWTO/MP3-CD-Burning-hu/index.html</ulink>.
</para>
</listitem>
<listitem>
<para>
	Alix - Vertaalde dit document naar de Franse taal, beschikbaar vanaf de Franse TLDP site 
	<ulink url=" http://www.traduc.org"> http://www.traduc.org</ulink>.
</para>
</listitem>

</itemizedlist>

</section>
<section id="othercredits"><title>Ander Krediet</title>
	<para>Ik kreeg veel reacties op de eerdere uitgaven van deze HOWTO. Dus veel mensen leverden een bijdrage, waardoor ik
		besloot deze sectie iets te wijzigen om alle namen op te sommen.
Dus zou ik graag willen bedanken:</para>
<para>Greg Ferguson, Rob Russell, Terry Davis, Chris Vaill, Jamie Kellogg, Tom Panning, Adam Buckley, Ilia Lobsanov, Giuseppe "Cowo" Corbelli, Florent Fievez, Piero Ottuzzi, Kees Cook, Andrew Newman, David DeVault, Nico Genimakis, Jan-Erik Stromquist. 
</para>
<para>En als belangrijkste wil ik graag mijn lieve vrouw, Marta bedanken voor haar liefde, ondersteuning en
	begrip.</para>
</section>
</section>
</article>