<!doctype linuxdoc system>
<linuxdoc>
<article>
<titlepag>
<title>TkRat mini-HOWTO</title>
<author><name>Dave Whitinger, <htmlurl url="mailto:dave@linuxtoday.com"
name="dave@linuxtoday.com">,<newline>
Vertaald door: Ellen Bokhorst
<htmlurl url="mailto:bokkie@nl.linux.org" name="bokkie@nl.linux.org">
</name></author>
<date>v1.2, 15 september 1999</date>
<abstract>
Dit is de TkRat mini-HOWTO. 
Dit document is bedoeld voor iedereen die ge&iuml;nteresseeerd is zijn/haar
Linux computer te gebruiken om Internet E-Mail te versturen en ontvangen.
</abstract>
</titlepag>
<toc>

<sect><heading>Introductie</heading>
<p>

Dit document wordt beheerd door Dave Whitinger 
(<htmlurl url="mailto:dave@linuxtoday.com" name="dave@linuxtoday.com">).
Mail me alsjeblieft je vragen of idee&euml;n betreffende deze HOWTO.

Middels dit document zal worden getracht de volgende vier zaken te
bespreken:

<enum>
<item>Installeren van het TkRat E-Mail programma.</item>
<item>Downloaden van mail vanaf een Internet Service Provider.</item>
<item>Het lezen, opslaan en versturen van mail</item>
<item>Sorteren van de mail in folders</item>
</enum>

Voor dit document wordt verondersteld dat je Linux met het X Window
System draait, reeds een verbinding met een Internet Service Provider
tot stand hebt gebracht en een POP-account hebt bij die provider.

Disclaimer: Alle gebruikelijke disclaimers zijn van toepassing.
De auteur kan niet aansprakelijk worden gesteld voor het mis-/gebruik
van de informatie die hierin gegeven wordt. In dit document wordt op
geen enkele wijze een poging ondernomen gezaghebbend te zijn.
De auteur heeft dit document vrijwillig samengesteld zonder daarbij
betrokken te zijn bij enige entiteit. Door het lezen van dit document,
ga je ermee akkoord de auteur niet lastig te vallen of hem problemen
te bezorgen. :)
</p>
</sect>

<sect><heading>TkRat installeren</heading>
<p>
Ik wil graag benadrukken dat er veel uitstekende  E-mail programma's voor
Linux beschikbaar zijn. Het is altijd een kwestie van persoonlijke voorkeur
wanneer je degene uitkiest die je wilt gebruiken.
Ik gebruik "TkRat" al meer dan 2 jaar - en ik vind het geweldig. Het is een
grafisch programma met alle mogelijkheden die je maar kunt verwachten van 
een kwaliteits mailprogramma, het gebruik ervan is eenvoudig te leren, het is
krachtig en het is vrij verkrijgbaar. Daarom zal ik het in deze HOWTO alleen
maar over TkRat hebben.

Het eerste wat je te doen staat is TkRat downloaden. Je kunt eerst zien
dat je aan de sources komt en die compileren of je kunt de binary's ophalen.

Hier zijn een aantal URL's voor de software:

<itemize>
<item><url url="ftp://ftp.md.chalmers.se/pub/tkrat/tkrat-2.0b3.tar.gz" name="ftp://ftp.md.chalmers.se/pub/tkrat/tkrat-2.0b3.tar.gz"> (Download via ftp)
</item>
<item><url url="http://www.dtek.chalmers.se/~maf/ratatosk/tkrat-2.0b3.tar.gz" name="http://www.dtek.chalmers.se/~maf/ratatosk/tkrat-2.0b3.tar.gz"> (Download via http)
</item>
<item><url url="http://www.dtek.chalmers.se/~maf/ratatosk/download.html" name="http://www.dtek.chalmers.se/~maf/ratatosk/download.html"> (Download page - controleer op de laatste versie!)
</item>
</itemize>

Wanneer je het tarbestand hebt gedownload, ben je er klaar voor om het op
je systeem te installeren.

Gebruik de volgende opdrachten om de tar.gz source te installeren:
<code>
tar -zcvpf tkrat-2.0b3.tar.gz
cd tkrat-2.0b3
./configure
make
make install
</code>
Als er iets mislukt, raadpleeg dan de INSTALL en README bestanden die in
de tkrat-2.0b3 directory zijn te vinden. Om dit te compileren heb je 
een versie van tcl nodig nieuwer dan 8.1. Je kunt de laatste tcl ophalen
vanaf <url url="http://www.scriptics.com/" name="scriptics.com">.


Gefeliciteerd - Als het goed is, is TkRat nu op je systeem ge&iuml;nstalleerd.
</p>
</sect>

<sect><heading>E-mail downloaden</heading>
<p>
Om E-Mail te kunnen lezen, kun je de berichten gewoonlijk het beste downloaden door
gebruik te maken van een programma, genaamd "fetchmail". Van de volgende
instructies is bekend dat ze perfect werken voor fetchmail versie 2.2 -
alhoewel ze op elke versie toepasbaar zouden moeten zijn.

(Opmerking: Fetchmail is vrijwel zeker al op je systeem ge&iuml;nstalleerd,
aangezien het in alle Linux distributies waar ik bekend mee ben, is
opgenomen - laat het me alsjeblieft weten als iemand weet dat dit niet
waar is!).

Voer de volgende stappen uit:

<code>
echo "server pop.com protocol pop3 username dave password foo" > ~/.fetchmailrc

(Vervang "pop.com" door de hostnaam van de popserver van je ISP. 
Vervang "dave" door je gebruikersnaam, en "foo" door je wachtwoord).
</code>

Typ gewoon "fetchmail" achter de prompt wanneer je op mail wilt controleren.
Fetchmail zal dan al je mail downloaden en het in je lokale mailfolder
opslaan.
</p>
</sect>

<sect><heading>TkRat configureren</heading>
<p>

Typ vanaf de prompt "tkrat" en druk op enter.
Klik op "Create".
Lees het bericht dat je wordt getoond, en klik dan op "Continue".
Op dit punt bevind je je in het hoofdprogramma van TkRat. 
Het eerste dat je zou moeten doen is het voor je lokale systeem aanpassen.

<enum>
<item>Ga naar het Admin menu, en selecteer Preferences.</item>
<item>Klik op "Sending"</item>
<item>Vul in het veld "Default Reply-To" je e-mailadres in.</item>
<item>Vul in het veld "Use from address" je e-mailadres gevolgd door
haakjes. b.v. dave@linuxtoday.com (Dave Whitinger)</item>
<item>Vul in het veld "Domain" de naam van je domein in. Als je e-mailadres
"user@xyz.com is, dan vul je in "xyz.com".</item>
<item>Klik op "Apply".</item>
<item>Klik op "Method".</item>
<item>Selecteer voor "Send Via" "SMPT".</item>
<item>In het veld SMTP host: vul je het adres van de SMPT-server in van je
ISP (ze zouden je deze informatie moeten kunnen geven).</item>
<item>Klik op "Apply", en dan "Dismiss".</item>
</enum>
</p>
</sect>

<sect><heading>TkRat gebruiken</heading>
<p>

Bij het opstarten van TkRat, zal je bemerken dat je in een folder genaamd
"INBOX" belandt. Gebruik fetchmail om alle nieuwe mail op te halen. Als je
mail hebt, zal dit in deze INBOX folder te zien zijn.

TkRat heeft een intu&iuml;tieve interface. De bovenste helft van het
scherm bestaat uit de berichten die je hebt ontvangen (voor ieder e-mailbericht
wordt een aparte regel gereserveerd). De onderste helft van het scherm bestaat
uit de feitelijke inhoud van het e-mailbericht.

Je kunt e-mailberichten lezen door eenvoudigweg op &eacute;&eacute;n van
de berichten in de lijst te klikken.

Wanneer je klaar bent met het lezen van een bericht, kun je verdergaan met 
het volgende bericht, op dat bericht antwoorden, een nieuw bericht samenstellen,
of het bericht naar een andere "Folder" verplaatsen.

Folders zijn een manier om e-mailberichten in aparte "Folders" op te slaan.
Op deze manier kun je verscheidene folders bijhouden voor de verschillende onderwerpen
waar je e-mailberichten over ontvangt.

Voer de volgende stappen uit om folders aan te maken:
<enum>
<item>Klik op Admin, dan New/Edit Folders</item>
<item>Je krijgt een dialoogvenster te zien met een "INBOX" folder. 
Klik met de linkermuisknop in dat venster.</item>
<item>Je wordt dan op een menu gepresenteerd, dus selecteer "New File Folder".
</item>
<item>Je krijgt vervolgens een dialoogvenster waarin je om wat informatie wordt
gevraagd.
</item>
<item>Vul in het eerste tekstveld een naam in voor de folder
</item>
<item>Vul in het tweede tekstveld de bestandsnaam in die je wilt gebruiken om
de berichten in op te slaan.
(Hint: Gebruik iets als /home/gebruikersnaam/mail/naam_van_folder.
Dus in het eerste veld staat "Personal", in het tweede veld iets als
"/home/dave/mail/personal" (als je gebruikersnaam dave zou zijn).
</item>
<item>Klik OK. Je zult bemerken dat je nieuwe folder zich nu in de lijst met
folders bevindt. Dus ga naar "Window" en dan "Close".
</item>
</enum>

Je kunt nu berichten naar de nieuwe folder verplaatsen - en naar die folder
overschakelen door de naam van die folder te selecteren onder het "Folders"
menu.

Ook het versturen van mail is makkelijk.  Klik op "Compose", typ 
het email adres van de ontvanger in, typ een onderwerp en schrijf dan in
de body het bericht.

Klik op Send, wanneer je klaar bent.
</p>
</sect>

<sect><heading>Mail automatisch naar folders sorteren</heading>
<p>

Als je net als ik zo ongeveer 3.500 berichten per dag krijgt, dan moet je
iedere keer dat je je mail hebt opgehaald, je door alle berichten doorworstelen
op zoek naar een bepaald bericht dat je interesse heeft.

Dankzij Procmail is dit geen probleem meer.

Procmail werkt als volgt:
Procmail bestudeert ieder bericht als het is gedownload, en zal hier een
serie taken gebaseerd op bepaalde regels die je zelf opgeeft op uitvoeren.

Stel bijvoorbeeld dat ik elke dag van een bepaalde mailinglist zo ongeveer 200
berichten per dag krijg (in dit voorbeeld maak ik gebruik van de linux-foo
lijst). In plaats dat nu al die berichten direct in mijn inbox worden
geplaatst, zou het prettiger zijn als ze automatisch werden gefilterd en
in een box genaamd "foo-list" zouden worden geplaatst.

De eerste stap bestaat hieruit een voorbeeld mailbericht van die
mailinglist te nemen en hier de mailheaders van te bestuderen.

Ik begin een patroon op te merken. Ieder bericht dat van die mailinglist
afkomstig is heeft een regel met daarin:

Sender: owner-linux-foo@bar.foogers.com

Ik kan procmail nu opgeven ieder bericht met deze regel in een bepaalde
folder te plaatsen.

Dit opgeven aan procmail doe ik door middel van een ".procmailrc" bestand.

Ik zal mijn favoriete teksteditor gebruiken om een tekstbestand genaamd
".procmailrc" in mijn homedirectory aan te maken.

Het bestand zal er ongeveer zo uit komen te zien:

<code>
LOGFILE=$HOME/.pmlog
MAILDIR=$HOME/mail
VERBOSE

# linux-foo list
:0 Hw
* ^.*[Ss]ender: owner-linux-foo@bar.foogers.edu
foo-list

# als het tot zover is gekomen, plaats het dan in mijn newmail mailfolder
:0 Hw
newmail

</code>

Bestudeer de "[Ss]ender" regel. Het zal je zijn opgevallen dat die regel
hetgene is wat alle berichten van die mailinglist gemeen hebben.

In dat deel wordt aan procmail opgegeven dat wanneer het een bericht
ziet met een header die er uitziet zoals aangegeven, het in de folder
"foo-list" te plaatsen.

In het volgende deel wordt aangegeven dat als het bericht niet met iets
wat daarboven staat overeenkomt, dat het bericht gewoon in newmail moet
worden geplaatst.

Stel dat ik iedere keer dat ik een bericht krijg van mijn goede vriend, EJ,
dat ik wil dat het naar een folder genaamd "EJ" gaat.

Ik maak een gewoon een nieuwe sectie aan in mijn procmailrc bestand. Zie
hieronder:

<code>
LOGFILE=$HOME/.pmlog
MAILDIR=$HOME/mail
VERBOSE
 
# linux-foo list
:0 Hw
* ^.*[Ss]ender: owner-linux-foo@bar.foogers.edu
foo-list

# Bericht van E.J.!
:0 Hw
* ^.*[Ff]rom: ej@mypal.com
ej
 
# als het tot zover is gekomen, plaats het dan in mijn newmail mailfolder
:0 Hw
newmail
</code>

Let op het deel voor EJ. Wanneer een bericht binnenkomt met zijn e-mailadres
in het veld "From", zal het automatisch in de "ej" folder worden geplaatst.
 
Stel nu dat daarbuiten een of andere zeurpiet is die me maar blijft emailen.
Ik wil helemaal niets van hem horen, maar hij blijft aanhouden. Wederom
kan procmail hierbij helpen.

Dus stel dat ik nooit meer mail te zien wil krijgen van ene Bill Gates. 
Ik kan mijn setup zo instellen dat alle mail van hem afkomstig zal worden
verwijderd.
Kijk eens naar mijn nieuwe procmailrc:

<code>

LOGFILE=$HOME/.pmlog
MAILDIR=$HOME/mail
VERBOSE
 
# Is het afkomstig van Bill Gates?  Zo ja, VERWIJDER HET!!!
:0 Hw
* ^.*[Ff]rom: bgates@microsoft.com
/dev/null

# linux-foo list
:0 Hw
* ^.*[Ss]ender: owner-linux-foo@bar.foogers.edu
foo-list
 
# Bericht van EJ!
:0 Hw
* ^.*[Ff]rom: ej@mypal.com
ej
 
# als het tot zover is gekomen, plaats het dan in mijn newmail mailfolder
:0 Hw
newmail
</code>

Nu heb ik een wel aardig procmailrc bestand.
Laten we eens bekijken wat procmail bij ieder bericht doet wanneer het
binnenkomt.

Controleer als eerste of het bericht afkomstig is van
"bgates@microsoft.com". Zo ja, verwijder het dan en het is klaar.

Als het bericht door de eerste controle heenkwam, zal het bezien of 
"owner-linux-foo@bar.foogers.edu" in de headers voorkomt. 
Als dit zo is, zal het 't bericht in de "foo-list" folder plaatsen, en
is het hiermee klaar.

Als het bericht ook dat heeft gepasseerd, dan controleert het of het bericht
afkomstig is van EJ. Zo ja, dat plaatst het 't bericht in de folder "ej".

Als het bericht nu alle testen is gepasseerd, dan zou het gewoon in de
newmail folder geplaatst moeten worden.

Zodra deze folders op hun plaats staan en procmail de mail juist filtert,
kun je TkRat, "Admin - New/Edit folder" activeren en voor iedere naam de
folders aanmaken. Ze zullen te vinden zijn onder
/home/gebruikersnaam/mail/foldernaam.
</p>
</sect>

<sect><heading>Copyright</heading>
<p>

Deze HOWTO valt onder copyright 1998, 1999 door Dave Whitinger, en het is een
vrij document. Je kunt het herdistribueren en/of aanpassen onder de voorwaarden
van de GNU General Public License zoals gepubliceerd door de
Free Software Foundation; of versie 2 van de Licentie, of enige later versie.
</p>
</sect>

<sect><heading>Erkenningen</heading>
<p>
Zeer speciale dank gaat uit naar Martin Forsse'n (maf@dtek.chalmers.se) voor
het schrijven van de TkRat mail user agent.

Met groeten aan de North Texas Linux User's Group in Dallas, TX, voor wie
ik dit document begin 1998 oorspronkelijk schreef. Vandaag de dag gaan er
geen groeten naar enige gebruikersgroepen, aangezien ik in de bergen van
East Tennessee woon, waar ik geloof ik de enige Linux-gebruiker (of 
computergebruiker ) ben binnen 50 miles.

Ook nog van belang:
<url url="mailto:nic@postilion.org" name="Nic Bernstein"> heeft de
TkRat code gesplitst om een mailer genaamd
<url url="http://www.postilion.org/" name="Postilion">. 
te maken. Het ziet er geweldig uit met heel veel nieuwe mogelijkheden die
niet in TkRat te vinden zijn, maar niettemin blijf ik TkRat gebruiken.
</p>
</sect>
</article>
</linuxdoc>