\input texinfo @c -*-texinfo-*-
@c %**begin header
@setfilename mtools-nl.info
@settitle Mtools
@c WERK DIT BIJ ALS JE IETS AANPAST!
@c Haal het commentaarteken weg voor dubbelzijdig afdrukken:
@c @setchapternewpage odd
@setchapternewpage off
@c %**einde header

@c MANskip 5
@documentlanguage nl

@ignore
@unnumbered Name
mtools - utility's om DOS-disks onder Unix te benaderen.
@end ignore


@set EDITION 3.9.6
@set VERSION 3.9.6
@set UPDATED Juni 1999

@iftex
@finalout
@end iftex

@ifinfo
@format
START-INFO-DIR-ENTRY
* Mtools: (mtools).      Mtools: utility's om DOS-disks onder Unix te benaderen.
END-INFO-DIR-ENTRY
@end format
@end ifinfo


@ifinfo
Mtools
Copyright (C) 1992-1998 Free Software Foundation, Inc.

Permission is granted to make and distribute verbatim copies of
this manual provided the copyright notice and this permission notice
are preserved on all copies.

@ignore
Permission is granted to process this file through TeX and print the
results, provided the printed document carries copying permission
notice identical to this one except for the removal of this paragraph
(this paragraph not being relevant to the printed manual).
@end ignore

Permission is granted to copy and distribute modified versions of this
manual under the conditions for verbatim copying, provided that the
entire resulting derived work is distributed under the terms of a
permission notice identical to this one, and provided that the privacy
of any reader of the resulting derived work is respected. In particular
is it strictly forbidden to make this documentation available on a World
Wide Web server which deals cookies. However, keeping access statistics
is allowed.

Permission is granted to copy and distribute translations of this manual
into another language, under the above conditions for modified versions,
except that this permission notice may be stated in a translation approved
by the Free Software Foundation.
@end ifinfo

@titlepage
@title Mtools
@subtitle Benaderen van MS-DOS disks
@subtitle Editie @value{EDITION}, voor Mtools versie @value{VERSION}
@subtitle @value{UPDATED}
@author Door Alain Knaff 
@author Vertaald door Ellen Bokhorst
@page

@vskip 0pt plus 1filll
Copyright @copyright{} 1992, 1993, 1994, 1995, 1996 Free Software Foundation, Inc.

Permission is granted to make and distribute verbatim copies of
this manual provided the copyright notice and this permission notice
are preserved on all copies.

Permission is granted to copy and distribute modified versions of this
manual under the conditions for verbatim copying, provided that the
entire resulting derived work is distributed under the terms of a
permission notice identical to this one and provided that the privacy of
any reader of the resulting derived work is respected. In particular is
it strictly forbidden to make this documentation available on a World
Wide Web server which deals cookies. However, keeping access statistics
is allowed.

Permission is granted to copy and distribute translations of this manual
into another language, under the above conditions for modified versions,
except that this permission notice may be stated in a translation approved
by the Free Software Foundation.

@end titlepage

@ifnottex
@node Top, Lokatie, (dir), (dir)
@end ifnottex

@c MANstart 1

@unnumbered Introductie
Mtools bestaat uit een verzameling hulpmiddelen in het public domain om onder
Unix-systemen MS-DOS bestanden te kunnen manipuleren:
lezen, schrijven, en bestanden over te brengen naar een andere plaats 
(typisch een diskette) op een MS-DOS bestandssysteem. 
Daar waar redelijk, probeert ieder programma het equivalente MS-DOS commando
te emuleren. Onnodige beperkingen en eigenaardigheden van DOS worden 
niet gemuleerd. Het is bijvoorbeeld mogelijk subdirectory's van de 
ene naar de andere subdirectory te verplaatsen.

Mtools volstaat voor het verlenen van toegang aan MS-DOS bestandssystemen. Opdrachten
zoals @code{mdir a:} bijvoorbeeld, werken op de @code{a:} diskette zonder
het eerst te mounten of initialiseren (ervan uitgaande dat de
standaard @file{/etc/mtools.conf} op je computer werkt). Met mtools kan 
men ook zonder mounten en unmounten van diskettes wisselen.


@menu
* Lokatie::               Waar mtools en eerdere correcties op fouten 
                          zijn te vinden
* Algemene faciliteiten:: Algemene faciliteiten van alle mtools opdrachten
* Configuratie::          Hoe mtools voor je omgeving te configureren
* Opdrachten::            De beschikbare mtools opdrachten
* Compileren van mtools:: Architectuur specifieke compilatie opties
* Porten van mtools::     Porten van mtools naar architecturen die nog 
                          niet worden ondersteund

* Opdrachten Index::      Opdrachten Index
* Variabelen Index::      Variabelen Index
* Concepten Index::       Concepten Index
@end menu

@c MANskip 1

@unnumbered Waarschuwing, wees je bewust van het cookie monster!

Als je deze documentatie op het World Wide Web aan het lezen bent, kan het
zijn dat deze sectie je interesseert. Als je dit met behulp van info of als
een afgedrukt document leest, of op n van onze eigen sites
(http://www.tux.org/pub/knaff en http://mtools.linux.lu), hoef je je geen zorgen te maken.

Er is onder mijn aandacht gebracht dat een aantal websites, die deze
documentatie tonen, zogenoemde "cookies" uitdelen. Deze "cookies" zijn vanaf
de server naar de browser gezonden tags, waarbij wordt geactiveerd dat de
server bij kan houden welke sites de gebruiker bezoekt, en dus zijn privacy
compromitteren. Als je netscape gebruikt, kun je de bevestigingsmeldingen
voor alle cookies deactiveren die naar je browser worden gestuurd door in
het menu te kiezen voor Options->Network_Preferences->Protocols en de box "Show
an Alert before Accepting a cookie" af te vinken. Klik dan op "Cancel", als de
waarschuwingsbox tevoorschijn komt, om de cookie te weigeren en je privacy 
te beschermen.

@c MANend-skip 1

@node Lokatie, Algemene faciliteiten, Top, Top
@chapter Waar mtools te verkrijgen
@cindex programmeerfouten
@cindex ALPHA patches
@cindex patches
@cindex diffs
@cindex discussielijst
@cindex fouten

Mtools is op de volgende plaatsen (en op mirrors) te vinden:
@example
http://mtools.linux.lu/mtools-3.9.6.tar.gz
ftp://www.tux.org/pub/knaff/mtools/mtools-3.9.6.tar.gz
ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/utils/disk-management/mtools-3.9.6.tar.gz
@end example

Wees er zeker van voor je een programmeerfout rapporteert, dat het nog niet is gecorrigeerd
in de Alpha patches die zijn te vinden op:
@example
http://mtools.linux.lu/
ftp://www.tux.org/pub/knaff/mtools
@end example

Deze patches zijn vernoemd naar
@code{mtools-}@var{versie}@code{-}@var{ddmm}@code{.taz}, waar versie
staat voor de basisversie, @var{dd} voor de dag en @var{mm} voor de maand.
Vanwege ruimtegebruik, laat ik gewoonlijk slechts de meest recente
patch achter.

Er is een discussielijst voor mtools op mtools @@ tux.org. Stuur alle
bug-rapporten alsjeblieft naar deze lijst.
Je kunt je op deze lijst aanmelden door een bericht te sturen naar
majordomo @@ tux.org met in het bericht `subscribe mtools @@ tux.org'. 
(N.B. Verwijder op beide plaatsen alsjeblieft de spaties rondom de "@@".
Ik heb ze daar gelaten om spambots om de tuin te leiden). 
Aankondigingen van nieuwe versies van mtools zullen ook naar deze
lijst worden gezonden, als ook naar de linux nieuwsgroepen bestemd voor
aankondigingen. De discussielijst wordt gearchiveerd op 
http://www.tux.org/hypermail/mtools/latest.


@node Algemene faciliteiten, Configuratie, Lokatie, Top
@chapter Algemene faciliteiten

@menu
* argumenten::              Wat de opdrachtregelparameters 
                            van mtools betekenen
* stationsletters::         Welke disks standaard zijn gedefinieerd
* directory::               Huidige werkdirectory
* lange namen::             Lange bestandsnamen in de stijl van VFAT
* naamsbotsing::            Afhandeling van dubbel voorkomende namen, en  
                            de daarmee verbonden opdrachtregelopties
* hoofdlettergevoeligheid:: Hoofdlettergevoeligheid
* high capacity formaten::  Hoe meer gegevens op je diskettes te plaatsen
* exit codes::              Exit codes
* programmeerfouten::       Gebeurt iedereen
@end menu

@node argumenten, stationsletters, Algemene faciliteiten, Algemene faciliteiten
@section Opties en bestandsnamen
@cindex Bestandsnamen
@cindex Opties
MS-DOS bestandsnamen worden samengesteld uit een stationsletter, gevolgd
door een dubbele punt, een subdirectory en een bestandsnaam.
Alleen het bestandsnaamgedeelte is verplicht, de stationsletter
en de subdirectory zijn optioneel. Bestandsnamen zonder stationsletter
refereren naar Unix-bestanden. In namen van subdirectory's kan gebruik
worden gemaakt van het scheidingsteken '@code{/}' of '@code{\}'. Het gebruik van het
scheidingsteken '@code{\}' of jokertekens vereist dat de namen tussen
aanhalingstekens worden geplaatst om ze van de shell af te schermen.
Wildcards in Unix-bestanden moeten echter niet tussen aanhalingstekens
worden geplaatst, omdat we hier juist @strong{willen} dat de shell ze 
extraheert.

De routines waarin reguliere expressies met een "patroonovereenkomst" 
voorkomen volgen de regels in de stijl van Unix. `@code{*}' bijvoorbeeld,
in plaats van `@code{*.*}' komt overeen met alle MS-DOS bestanden. De archief,
hidden, read-only en systeemkenmerken worden tijdens de patroonovereenkomst
genegeerd.

Alle opties maken als eerste teken gebruik van het @code{-} (min) teken, niet
de @code{/} zoals je onder MS-DOS zou verwachten.

De meeste mtoolsopdrachten staan als parameter meerdere bestandsnamen toe, 
waarmee de MS-DOS conventie dan wel niet wordt gevolgd, maar die wel 
gebruikersvriendelijker is.

De meeste mtools opdrachten staan opties toe die ze instrueren hoe
dubbel voorkomende bestandsnamen af te handelen, zie @ref{naamsbotsing},
voor meer informatie hierover. Alle opdrachten accepteren de @code{-V} optie
waarmee de versie wordt afgedrukt, en de meeste opdrachten accepteren de
@code{-v} vlag, waarmee naar de verbose mode wordt overgeschakeld. In verbose
mode, geven deze opdrachten de naam van de MS-DOS bestanden waarop ze
een actie uitvoeren, tenzij anders uiteengezet. Zie @ref{Opdrachten}, voor een
beschrijving van de opties die voor iedere opdracht specifiek zijn.


@node stationsletters, directory, argumenten, Algemene faciliteiten
@section Stationsletters

De betekenis van de stationsletters is afhankelijk van de doelarchitecturen.
Op de meeste doelarchitecturen is id station A echter het eerste
diskettestation, station B het tweede diskettestation (als beschikbaar),
station J is een Jaz drive (als beschikbaar), en station Z is een Zip-drive
(als beschikbaar). Op die systemen waarop de naam van het device is afgeleid
van het SCSI-id, wordt verondersteld dat de Jaz drive zich bevindt op Scsi
target 4, en de Zip op Scsi target 5 (standaard fabrieksinstellingen). 
Onder Linux, wordt van beide drives verondersteld dat ze zich bevinden op
de tweede drive op de Scsi bus (/dev/sdb). De standaardinstellingen kunnen
via een configuratiebestand worden gewijzigd, zie @xref{Configuratie}.

@node directory, lange namen, stationsletters, Algemene faciliteiten
@section Huidige werkdirectory
@pindex mcd (introductie)
@cindex Directory
@cindex Werkdirectory
@cindex Huidige werkdirectory
@cindex Standaarddirectory

De opdracht @code{mcd} (@ref{mcd}) wordt gebruikt om het device en de
huidige werkdirectory (relatief aan het MS-DOS bestandssysteem) vast te
stellen, anders wordt als standaardwaarde uitgegaan van @code{A:/}. Er is
echter in tegenstelling tot MS-DOS slechts n werkdirectory voor alle
stations, en niet n per station.

@node lange namen, naamsbotsing, directory, Algemene faciliteiten
@section Lange bestandsnamen in de stijl van VFAT
@cindex Lange bestandsnaam
@cindex Bestandsnamen in de stijl van Windows 95
@cindex Bestandsnamen in de stijl van VFAT
@cindex Primaire bestandsnaam (lange namen)
@cindex Secundaire bestandsnaam (lange namen)

Deze versie mtools ondersteunt lange bestandsnamen in de stijl van VFAT.
Als een Unix-bestandsnaam te lang is om in een korte DOS-naam te passen,
wordt het als een VFAT lange naam opgeslagen en er wordt een
bijbehorende verkorte naam gegenereerd. Deze verkorte
naam zie je als je de disk met een DOS-versie van vr 7.0 bestudeert.
De volgende tabel toont een aantal voorbeelden van verkorte namen:

@example
Lange naam      MS-DOS naam     Reden van de wijziging
---------       ----------      ---------------------
ditiseentest    DITISE~1        bestandsnaam te lang
alain.knaff     ALAIN~1.KNA     extensie te lang
prn.txt         PRN~1.TXT       PRN is een apparaatnaam
.abc            ABC~1           geen bestandsnaam
heet+koud       HEET_K~1        niet toegestaan teken
@end example

Zoals je kunt zien, worden korte namen als volgt herleid:
@itemize @bullet
@item
Niet toegestane tekens worden door onderstrepingstekens vervangen. 
De niet toegestane tekens zijn @code{;+=[]',\"*\\<>/?:|}.
@item
Extra punten die niet kunnen worden genterpreteerd als een
hoofdnaam/-extensie scheidingsteken worden verwijderd.
@item
Een @code{~}@var{n} nummer wordt gegenereerd,
@item
De naam is ingekort zodat het in de 8+3 beperking past
@end itemize

De initile bestandsnaam in de stijl van Unix (of die nu lang of kort is)
wordt ook wel de @dfn{primaire} naam genoemd, en de afgeleide korte naam
wordt ook wel de @dfn{secundaire} naam genoemd.

Voorbeeld:
@example
mcopy /etc/motd a:Echtlangenaam
@end example
Mtools maakt een VFAT-ingang voor Echtlangenaam en gebruikt ECHTLANG als een
korte naam. Echtlangenaam is de primaire naam, en ECHTLANG is de secundaire
naam.
@example
mcopy /etc/motd a:motd
@end example
Motd voldoet aan de beperkingen van DOS-bestandsnamen. Mtools hoeft er geen
andere naam uit af te leiden. Motd is de primaire naam, en er is geen
secundaire naam.

In een notedop: De primaire naam is de lange naam, als er n bestaat, f
de korte naam als er geen lange naam is.

Alhoewel VFAT veel flexibeler is dan FAT, zijn er, zelfs in VFAT, nog steeds
namen die niet acceptabel zijn. Er zijn nog steeds een aantal niet toegestane
tekens overgebleven (@code{\"*\\<>/?:|}), en apparaatnamen zijn nog steeds
gereserveerd.

@example
Unix naam       Lange naam      Reden van de wijziging
---------       ----------      ---------------------
prn             prn-1           PRN is een apparaatnaam
ab:c            ab_c-1          niet toegestaan teken
@end example

Zoals je kunt zien, vinden de volgende transformaties plaats als het een
niet toegestane lange naam betreft:
@itemize @bullet
@item
Niet toegestane tekens worden vervangen door onderstrepingstekens,
@item
Een @code{-}@var{n} nummer wordt gegenereerd,
@end itemize

@node naamsbotsing, hoofdlettergevoeligheid, lange namen, Algemene faciliteiten
@section Dubbel voorkomende namen
@cindex Dubbel voorkomende namen
@cindex Duplicaat bestandsnamen
@cindex Overschrijf bestanden
@cindex Primaire bestandsnaam (naamsbotsing)
@cindex Secundaire bestandsnaam (naamsbotsing)

Als je een bestand naar disk schrijft, kan het zijn dat de lange naam of
de verkorte naam botst met een reeds bestaand bestand of al voorkomende
directory. Dit kan gebeuren bij alle opdrachten waarmee nieuwe directory-ingangen,
zoals @code{mcopy}, @code{mmd}, @code{mren}, @code{mmove}, @code{mwrite} en
@code{mread} worden aangemaakt. Wanneer er een dubbele naam voorkomt, vraagt
mtools wat het moet doen. Het biedt verscheidene keuzes:

@table @code
@item overwrite (overschrijven)
Het bestaande bestand overschrijven. Het is niet mogelijk een directory
met een bestand te overschrijven.
@item rename (hernoemen)
Hernoem het nieuw aangemaakte bestand. Mtools vraagt naar de nieuwe bestandsnaam
@item autorename (automatisch hernoemen)
Hernoem het nieuw aangemaakte bestand. Mtools kiest zelf een naam, zonder
daarnaar te vragen
@item skip (overslaan)
Slaat het bestand over en gaat verder met het volgende bestand (als dat er is)
@end table

Om er uit deze akties n te kiezen, typ je achter de prompt de eerste letter
ervan in. Als je een kleine letter gebruikt, geldt de aktie alleen voor dit
bestand, gebruik je een hoofdletter, dan geldt de actie voor alle bestanden
en zal er niet meer naar worden gevraagd.

Je mag ook bij het aanroepen van mtools op de opdrachtregel (voor alle
bestanden) akties kiezen:

@table @code
@item -o
Overschrijft standaard primaire namen.
@item -O
Overschrijft standaard secundaire namen.
@item -r
Hernoemt standaard primaire naam.
@item -R
Hernoemt standaard secundaire naam.
@item -a
Standaard automatisch hernoemen van de primaire naam.
@item -A
Standaard automatisch hernoemen van de secundaire naam.
@item -s
De primaire naam standaard overslaan.
@item -S
De secundaire naam standaard overslaan.
@item -m
Vraagt de gebruiker wat er moet gebeuren met de primaire naam.
@item -M
Vraagt de gebruiker wat er moet gebeuren met de secundaire naam.
@end table

Merk op hoe de opdrachtregelswitches zich onderscheiden door kleine letters/
hoofdletters tussen primaire/secundaire namen terwijl daarentegen voor
interactieve keuzes, kleine letters/hoofdletters zich onderscheiden in
slechts-deze-keer/altijd.

De primaire naam is de naam zoals ze onder Windows 95 of Windows NT wordt
weergegeven:
b.v. de lange naam als deze bestaat, en anders de korte naam. De
secundaire naam is de "verborgen" naam, d.w.z. de korte naam als er al een
lange naam bestaat.

Standaard wordt de gebruiker gewaarschuwd als er een naamsbotsing optreedt
van de primaire naam, en wordt de secundaire naam automatisch hernoemd.

Als een naamsbotsing in een Unix-directory plaatsvindt, vraagt mtools alleen
of het bestand moet worden overschreven of dat het moet worden overgeslagen.

@node hoofdlettergevoeligheid, high capacity formaten, naamsbotsing, Algemene faciliteiten
@section Hoofdlettergevoeligheid van het VFAT bestandssysteem
@cindex Hoofdlettergevoeligheid

Het VFAT bestandssysteem is in staat de letterkast van bestandsnamen te
onthouden. Bestandsnamen die slechts verschillen in hoofd- en kleine letters
mogen echter niet in dezelfde directory voorkomen.
Als je op een VFAT bestandssysteem een bestand opslaat met de naam 
LangeBestandsNaam, toont mdir dit bestand als LangeBestandsNaam,
en niet als Langebestandsnaam. Als je dan echter probeert LangeBestandsnaam
aan dezelfde directory toe te voegen, wordt het geweigerd, omdat bij controle
van naamsbotsingen de letterkast wordt genegeerd.

Het VFAT bestandssysteem staat het toe de letterkast van een bestandsnaam
in het attribuut op te slaan, als alle letters van de bestandsnaam in 
dezelfde letterkast staan, en als alle letters van de extensie ook in
dezelfde letterkast staan. Mtools gebruikt deze
informatie bij het weergeven van de bestanden en genereert ook de Unix
bestandsnaam bij gebruik van mcopy naar een Unix-directory.
Dit kan onverwachte resultaten opleveren wanneer toegepast op bestanden
geschreven door een DOS-versie van voor 7.0:
Inderdaad, de bestandsnamen in oude stijl worden allen ingedeeld naar
hoofdletters. Dit wijkt af van het functioneren van de oude versie van mtools
waarbij Unix-bestandsnamen met kleine letters werden gegenereerd.

@node high capacity formaten, exit codes, hoofdlettergevoeligheid, Algemene faciliteiten
@section high capacity formaten
@cindex Speciale formaten
@cindex High capacity formaten
@cindex Vreemde formaten
@cindex Rare formaten
@cindex Formaten, high capacity
@cindex Linux uitbreidingen (High Capacity Formats)

Mtools ondersteunt een aantal formaten waarmee het mogelijk is meer gegevens
dan gewoonlijk op de disk op te slaan. Vanwege de verschillende mogelijkheden
van besturingssystemen, worden deze formaten niet op alle OS'sen ondersteund.
Mtools herkent, daar waar ondersteund, deze formaten transparant.

Om deze disks te kunnen gebruiken, heb je een voor het besturingssysteem
specifieke tool nodig. Voor Linux zijn geschikte disktools op de volgende
lokaties te vinden in het @code{fdutils} package:
@example
@code{ftp://www.tux.org/pub/knaff/fdutils/}.
@code{ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/utils/disk-management/fdutils-*}
@end example

Zie voor verdere details de meegeleverde manpagina's voor dat package:
Gebruik @code{superformat} voor het formatteren van alle formaten behalve
XDF, en gebruik voor het formatteren van XDF @code{xdfcopy}.

@menu
* meer sectoren::     Plaats meer sectoren per spoor op de disk
* grotere sectoren::  Gebruik grotere sectoren om headerruimte te besparen
* 2m::                Gebruik een standaard eerste spoor
* XDF::               OS/2's eXtended density format
@end menu

@node meer sectoren, grotere sectoren, high capacity formaten, high capacity formaten
@subsection Meer sectoren
@cindex fdformat
@cindex vgacopy
@cindex DMF disks
@cindex Windows 95 (DMF disks)

De oudste methode om meer gegevens op een disk te plaatsen is door het
gebruik van meer sectoren en cylinders. Alhoewel het standaardformaat
gebruik maakt van 80 cylinders en 18 sectoren (op een 3 1/2 high density disk),
is het (op de meeste drives) mogelijk tot aan 83 cylinders en 21 sectoren
te gebruiken. Met deze methode is het mogelijk tot 1743K op een 3 1/2 HD disk
op te slaan. Disks met 21 sectoren zijn echter tweemaal zo langzaam als de
standaarddisks met 18 sectoren, omdat de sectoren zo dichtbijeen zijn
gepakt dat we gebruik moeten maken van interleave.
Dit probleem doet zich niet voor bij formaten met 20 sectoren.

Deze formaten worden door talrijke DOS shareware-utility's, zoals
@code{fdformat} en @code{vgacopy} ondersteund. In zijn oneindige hoogmoed,
geloofde Bill Gate$ dat hij dit uitvond, en noemde het @samp{DMF disks}, of
@samp{Windows formatted disks}. Maar in werkelijkheid bestond het al
jaren ervoor! Mtools ondersteunt deze formaten onder Linux, onder SunOS en
onder de DELL Unix PC.

@node grotere sectoren, 2m, meer sectoren, high capacity formaten
@subsection Grotere sectoren
@cindex 2m
Door grotere sectoren te gebruiken, is het mogelijk voorbij de capaciteit
te gaan die kan worden verkregen door de standaard uit 512 bytes bestaande
sectoren. Dit heeft te maken met de sectorheader. De sectorheader heeft
dezelfde grootte, ongeacht hoeveel databytes in de sector voorkomen. Dus
besparen we wat ruimte door gebruik te maken van wat @emph{minder}, maar
grotere sectoren. Bijvoorbeeld: 1 sector van 4K neemt slechts eenmaal
headerruimte in beslag, terwijl 8 sectoren van 512 bytes ook 8 headers 
hebben voor dezelfde hoeveelheid nuttige data.

Via deze methode is het mogelijk tot 1992K op een 3 1/2 HD disk op te slaan.

Mtools ondersteunt deze formaten alleen onder Linux.

@node 2m, XDF, grotere sectoren, high capacity formaten
@subsection 2m
@cindex 2m

Het 2m formaat werd oorspronkelijk uitgevonden door Ciriaco Garcia de Celis.
Hierbij wordt ook van grotere sectoren dan gewoonlijk gebruik gemaakt om
meer gegevens op de disk te laten passen. Er wordt echter gebruik gemaakt
van het standaardformaat (18 sectoren van elk 512 bytes) op de eerste
cylinder, om deze disks eenvoudiger door DOS af te laten handelen.
Deze methode maakt het inderdaad mogelijk een bootsector van standaardgrootte
te hebben, waarop een beschrijving voorkomt van hoe de rest van de disk
zou moeten worden ingelezen.

De keerzijde hiervan is echter dat de eerste cylinder minder gegevens
kan bevatten dan de andere cylinders. Helaas kan DOS alleen disks hanteren
waarbij ieder spoor dezelfde hoeveelheid gegevens bevat.
Dus 2m verbergt het feit dat
het eerste spoor minder data bevat door gebruik te maken van een @dfn{shadow
FAT}. (Gewoonlijk slaat DOS de FAT als extra zekerheid in twee identieke kopin op.
XDF slaat slechts n kopie op, en vertelt DOS dat het er twee opslaat.
Dus die ruimte die door de tweede FAT kopie in beslag zou worden genomen,
wordt bespaard).
Dit betekent ook dat je @strong{nooit een 2m disk zou moeten
gebruiken om er iets anders op te slaan dan een DOS fs}.

Mtools ondersteunt deze formaten alleen onder Linux.

@node XDF, , 2m, high capacity formaten
@subsection XDF
@cindex XDF disks
@cindex OS/2 (XDF disks)

XDF is een high capacity formaat in gebruik door OS/2. Per disk past er
1840 K op.
Dat is minder dan de beste 2m formaten, maar het belangrijkste voordeel
ervan is dat het snel is: 600 milliseconden per spoor. Dat is sneller dan het
21 sector formaat, en bijna even snel als het standaard 18 sector formaat. Zorg
ervoor dat mtools met ondersteuning voor XDF is gecompileerd als je deze disks
wilt kunnen benaderen, en stel de variabele @code{use_xdf} in op de drive
in het configuratiebestand. Zie voor details hierover, @ref{Compileren van mtools}, en
@ref{diverse variabelen}. Snelle XDF-toegang is alleen beschikbaar voor
Linux-kernels recenter dan 1.1.34.

Mtools ondersteunt dit formaat alleen onder Linux.

@strong{Pas op / Attentie distributeurs}: Als mtools onder een Linux-kernel
recenter dan 1.3.34 is gecompileerd, zal het niet onder een oudere kernel
draaien. Als het echter onder een oudere kernel is gecompileerd, zal het wel 
onder een nieuwere kernel draaien, behalve dat de XDF-toegang langzamer is. Het
wordt auteurs van distributies aanbevolen alleen mtools binaire bestanden op te
nemen die met kernels ouder dan 1.3.34 worden gecompileerd totdat 2.0 uitkomt.
Wanneer 2.0 uit zal zijn, kunnen mtools binaire bestanden onder nieuwere
kernels worden gecompileerd. Mtools binaire bestanden gecompileerd onder
kernels ouder dan 1.3.34 zullen niet onder enige 2.1 kernel of later draaien.

@node exit codes, programmeerfouten, high capacity formaten, Algemene faciliteiten
@section Exit codes
Alle Mtools opdrachten retourneren bij succes een 0, 1 voor een volkomen fout, of 2
voor een gedeeltelijke fout. Alle Mtools opdrachten voeren een aantal
beveiligingscontrole's uit voor ze verder gaan, om er zeker van te zijn dat
de disk inderdaad een MS-DOS disk is
(in tegenstelling tot bv een ext2 of minix disk). Deze controle's
kunnen gedeeltelijk beschadigde disks verwerpen, die mogelijk anders nog 
steeds leesbaar zouden zijn. Ter voorkoming van deze controle's kun je de
omgevingsvariabele MTOOLS_SKIP_CHECK of de overeenkomende variabele
in het configuratiebestand instellen (Zie @xref{globale variabelen}.).

@node programmeerfouten, , exit codes, Algemene faciliteiten
@section Programmeerfouten
Een ongelukkige keerzijde van het niet kunnen gissen van het juiste device
(wanneer meerdere diskcapaciteiten worden ondersteund) is een af ten toe
plaatsvindende foutmelding van de device driver.
Deze kan gerust worden genegeerd.

De code voor de fatcontrole verslikt zich in 1.72 Mb disks geformatteerd met 
mtools van voor 2.0.7. Stel de omgevingsvariabele MTOOLS_FAT_COMPATIBILITY in (of de
overeenkomende variabele in het configuratiebestand, @ref{globale variabelen}) 
om de fatcontrole te omzeilen.

@c MANskip 1

@ignore
@unnumbered Name
mtools.conf - mtools configuratiebestanden

@c MANend-skip 5
@section Beschrijving

Deze manpagina beschrijft de configuratiebestanden voor mtools. Ze 
@c MANskip 5
@end ignore


@node Configuratie, Opdrachten, Algemene faciliteiten, Top


@chapter Hoe mtools voor je omgeving te configureren
@section Beschrijving
@cindex Configuratiebestanden
@vindex MTOOLSRC

In deze sectie wordt een uitleg gegeven van de syntax van de 
configuratiebestanden voor mtools. De configuratiebestanden worden
@c MANend-skip 5
@file{/usr/local/etc/mtools.conf} en @file{~/.mtoolsrc} genoemd. Als de
omgevingsvariabele @code{MTOOLSRC} is ingesteld, wordt de inhoud ervan gebruikt
als de bestandsnaam voor een derde configuratiebestand. Deze 
configuratiebestanden beschrijven de volgende items:

@itemize @bullet
@item Globale configuratievlaggen en variabelen
@item Vlaggen en variabelen per station
@item Tekenvertaaltabellen
@end itemize


@menu
* lokatie config bestand:: Waar mtools zoekt naar zijn configuratiebestanden
* algemene syntax::        De lay-out van de configuratiebestanden
* standaardwaarden::       Waarom je in de meeste gevallen geen
                           configuratiebestand nodig hebt
* globale variabelen::     Variabelen onafhankelijk van het station
* variabelen per station:: Specifieke variabelen voor een gegeven station
* tekensets::              Tekenset vertaaltabellen
* volgorde van verwerking::Lokatie van configuratiebestanden en
                           verwerkingsvolgorde
* config oude stijl::      Compatibiliteit met eerdere versies
@end menu

@node lokatie config bestand, algemene syntax, Configuratie, Configuratie
@section Lokatie van de configuratiebestanden

@cindex Naam configuratiebestand
@cindex Naam van configuratiebestanden
@cindex Lokatie van configuratiebestanden

@file{/usr/local/etc/mtools.conf} is het systeemomvattende configuratiebestand,
en @file{~/.mtoolsrc} is het priv configuratiebestand voor de gebruiker.

Op een aantal systemen wordt het systeemomvattende configuratiebestand
in plaats daarvan @file{/etc/defaults/mtools.conf} genoemd.

@node algemene syntax, standaardwaarden, lokatie config bestand, Configuratie
@subsection Algemene syntax configuratiebestand
@cindex Syntax van het configuratiebestand
@cindex Configuratiebestand syntax

De configuratiebestanden zijn samengesteld uit secties. Iedere sectie start
met een trefwoord gevolgd door een dubbele punt die de sectie identificeert.
Dan volgen de variabele toekenningen en opties. Variabele toekenningen hebben de
volgende vorm:
@display
naam=waarde
@end display
Opties zijn op zichzelf staande trefwoorden zonder een is gelijk teken en
opvolgende waarde. Een sectie eindigt of aan het einde van het bestand of waar
de volgende sectie begint.

Regels beginnend met een hekje (@code{#}) bestaan uit commentaar. Newline tekens
zijn gelijk aan witruimte (behalve daar waar een opmerking eindigt). Het 
configuratiebestand is niet hoofdlettergevoelig, behalve voor items
omsloten door aanhalingstekens (zoals bestandsnamen).

@node standaardwaarden, globale variabelen, algemene syntax, Configuratie
@section Standaardwaarden
@cindex Standaardwaarden
@cindex Standaardconfiguratie
@cindex Configuratiebestand
Voor de meeste platformen bevat mtools redelijke gecompileerde standaards
voor fysieke diskettestations. Dus gewoonlijk is het niet nodig je bezig
te houden met het configuratiebestand, als je alleen je diskettestations
met mtools wilt benaderen. Aan de andere kant heb je het configuratiebestand
nodig als je mtools ook wilt gebruiken om toegang tot harddiskpartities en
dosemu image bestanden te krijgen.

@node globale variabelen, variabelen per station, standaardwaarden, Configuratie
@section Globale variabelen
@cindex Globale configuratiebestanden
@cindex Stations onafhankelijke configuratievariabelen
@cindex Omgevingsvariabelen
@vindex MTOOLS_SKIP_CHECK
@vindex MTOOLS_FAT_COMPATIBILITY
@vindex MTOOLS_LOWER_CASE
@vindex MTOOLS_NO_VFAT
@cindex FreeDos

Globale vlaggen mogen worden ingesteld op 1 of 0.

De volgende globale vlaggen worden herkend:

@table @code
@item MTOOLS_SKIP_CHECK
Als deze op 1 is gezet, slaat mtools de meeste beveiligingscontrole's over. 
Dit is nodig om een aantal Atari disks in te kunnen lezen die met eerdere
ROM's zijn gemaakt en die anders niet zouden worden herkend.
@item MTOOLS_FAT_COMPATIBILITY
Als dit op 1 is ingesteld, slaat mtools de fatgrootte controles over.
Een aantal disks hebben een grotere FAT dan ze in werkelijkheid nodig
hebben. Deze worden verworpen als deze optie niet is ingesteld.
@item MTOOLS_LOWER_CASE
Als dit op 1 is ingesteld, toont mtools alle korte uit hoofdletters
bestaande bestandsnamen in kleine letters. Dit is gedaan om het gedrag consistent
met oudere versies van mtools die niet bekend waren met de letterkast bits
mogelijk te maken.
@item MTOOLS_NO_VFAT
Als dit op 1 is ingesteld, zal mtools geen VFAT ingangen voor bestandsnamen
bestaande uit kleine- en hoofdletters, maar op andere wijze geldige
dos bestandsnamen genereren. Dit is handig wanneer met DOS-versies zoals
FreeDOS wordt gewerkt, die de lange namen van VFAT niet kunnen hanteren.
@item MTOOLS_DOTTED_DIR
In een brede directoryweergave wordt de korte naam met een punt weergegeven
in plaats van spaties, waarmee de basisnaam van de extensie wordt gescheiden.
@item MTOOLS_NAME_NUMERIC_TAIL
Als dit op 1 is ingesteld (standaard), worden voor alle lange namen numerieke
toevoegingen (~1) gegenereerd. Als dit op nul is ingesteld, worden alleen
numerieke toevoegingen gegenereerd als er anders naamsbotsingen op zouden
treden.
@item MTOOLS_TWENTY_FOUR_HOUR_CLOCK
Als 1, gebruik de Europese notatie voor tijden (vierentwintig-uurs-klok),
gebruik anders de UK/US notatie (am/pm)
@end table

Voorbeeld:
Door het opnemen van de volgende regel in het configuratiebestand,
wordt mtools genstrueerd de beveiligingscontrole's over te slaan:
@example
  MTOOLS_SKIP_CHECK=1
@end example

Globale variabelen kunnen ook via de omgeving worden ingesteld:
@example
  export MTOOLS_SKIP_CHECK=1
@end example

Globale stringvariabelen kunnen op iedere waarde worden ingesteld:
@table @code
@item MTOOLS_DATE_STRING
Het formaat gebruikt voor het afdrukken van de datums van bestanden.
Standaard is dit dd-mm-jjjj.
@end table

@node variabelen per station, tekensets, globale variabelen, Configuratie
@section Opties en variabelen per station
@cindex Stationsbeschrijving
@cindex Stationsconfiguratie

@menu
* algemene informatie::    Hoe een stationsbeschrijving er uitziet
* geometrie beschrijving:: Beschrijft de fysieke karakteristieken van de
                           media
* open opties::            Opties die worden doorgegeven naar de open
                           systeemaanroep als het apparaat wordt geopend.
* diverse variabelen::     Variabelen die niet in een van de andere categorien
                           thuishoren
* div opties::		   Schakelvariabelen die kunnen worden geactiveerd of
                           gedeactiveerd.
* meerdere beschrijvingen::Hoe verscheidene beschrijvingen kunnen worden 
                           opgegeven voor een station, waarbij de een na de
			   ander wordt uitgeprobeerd.
@end menu

@node algemene informatie, geometrie beschrijving, variabelen per station, variabelen per station
@subsection Algemene informatie
@cindex Stationsbeschrijving, voorbeeld
@cindex Stationsconfiguratie, voorbeeld
@vindex station

Opties en waarden per station kunnen worden beschreven in een drive sectie.
Een drive sectie begint met
@code{drive} "@var{stationsletter:}"

Dan volgen variabele-waarde paren en opties.

Dit is een voorbeeldbeschrijving van een drive:
@example
drive a: file="/dev/fd0" use_xdf=1
@end example

@node geometrie beschrijving, open opties, algemene informatie, variabelen per station
@subsection Disk Geometrie Configuratie
@cindex Disk Geometrie
@cindex Configuratie van diskgeometrie
@cindex Beschrijving van diskgeometrie
@cindex Diskformaat
@cindex High density disk
@cindex Low density disk
@pindex mformat (geometrie gebruikt voor)

Geometrie-informatie beschrijft de fysieke karakteristieken van de disk.
Het dient drie doelen:

@table @asis
@item formattering
De informatie over de geometrie wordt naar de bootsector van de nieuw aangemaakte
disk geschreven. Je kunt de informatie over de geometrie echter ook op de opdrachtregel
beschrijven. @xref{mformat}, voor details.
@item filtering
Onder een aantal Unices komen device nodes voor die alleen een fysieke
geometrie ondersteunen. Het zou bijvoorbeeld kunnen dat je een andere node
nodig hebt om een disk als high density of als low density te benaderen.
De geometrie wordt vergeleken met de
werkelijke geometrie die in de bootsector is opgeslagen om er zeker van te
zijn dat deze device node in staat is de disk correct in te lezen.
Als de geometrie niet overeenkomt, deze stationsingang in gebreke blijft,
wordt de volgende stationsingang met betrekking tot dezelfde stationsletter geprobeerd.
Zie @xref{meerdere beschrijvingen}, voor meer details voor
het leveren van meerdere beschrijvingen voor n stationsletter.

Als in het configuratiebestand geen informatie over de geometrie is opgegeven,
dan worden alle disks geaccepteerd.
Onder Linux (en onder Sparc) bestaan device nodes met een configureerbare
geometrie (@file{/dev/fd0}, @file{/dev/fd1} enz), en dus is filtering niet
nodig (en wordt dit genegeerd) voor diskdrives.
(Mtools past het filteren op gewone bestanden (diskimages) onder Linux
nog steeds toe: dit is voornamelijk bedoeld voor testdoeleinden, 
aangezien ik geen toegang hebt tot een Unix die in werkelijkheid het
filteren nodig heeft).

Als je het filteren niet nodig hebt, maar voor mformat nog steeds
een standaardgeometrie nodig hebt, dan kun je het filteren uitschakelen
met de vlag @code{mformat_only}.

Als je wel filtering wilt, moet je de vlag @code{filter} opgeven. Wanneer
je een geometrie aanlevert, moet je een van beiden vlaggen opgeven.

@item initile geometrie
Bij apparaten die het ondersteunen (gewoonlijke diskettestations), wordt de
informatie over de geometrie ook gebruikt om de initile geometrie in te stellen.
Deze initile geometrie wordt bij het lezen van de bootsector toegepast,
waarin zich de echte geometrie bevindt. Als geen informatie over de geometrie
in het configuratiebestand wordt opgegeven, of als de
@code{mformat_only} vlag werd opgegeven, wordt geen initile configuratie
uitgevoerd.

Onder Linux is de initile geometrie niet echt nodig, aangezien de
configureerbare apparaten het type disk automatisch accuraat genoeg 
kunnen detecteren (voor de meest gebruikelijke formaten) om de
bootsector in te lezen.
@end table

Onjuiste informatie over de geometrie kan tot zeer bizarre fouten leiden. Daarom
raad ik je ten zeerste aan de vlag @code{mformat_only} aan de beschrijving
van je station toe te voegen, tenzij je het filteren of de initiele geometrie
echt nodig hebt.

De volgende variabelen gerelateerd aan de geometrie zijn beschikbaar:

@table @code
@item cylinders
@itemx tracks
@vindex cylinders
@vindex sporen
@vindex tracks
Het aantal cylinders. (@code{cylinders} is de voorkeursvorm,
@code{tracks} wordt als verouderd aangemerkt)
@item heads
@vindex koppen
@vindex heads
Het aantal koppen (zijden).
@item sectors
@vindex sectoren
@vindex sectors
Het aantal sectoren per spoor.
@end table

Voorbeeld: de volgende drive sectie beschrijft een 1.44M station:

@example
  drive a:
      file="/dev/fd0H1440"
      fat_bits=12
      cylinders=80 heads=2 sectors=18
	  mformat_only
@end example

De volgende verkorte geometrie beschijvingen zijn beschikbaar:

@table @code
@item 1.44m
high density 3 1/2 disk. Equivalent aan:
@code{fat_bits=12 cylinders=80 heads=2 sectors=18}
@item 1.2m
high density 5 1/4 disk. Equivalent aan:
@code{fat_bits=12 cylinders=80 heads=2 sectors=15}
@item 720k
double density 3 1/2 disk. Equivalent aan:
@code{fat_bits=12 cylinders=80 heads=2 sectors=9}
@item 360k
double density 5 1/4 disk. Equivalent aan:
@code{fat_bits=12 cylinders=40 heads=2 sectors=9}
@end table

De verkorte formaatbeschrijvingen kunnen worden gewijzigd, bijvoorbeeld:
@code{360k sectors=8}
beschrijft een 320k disk en is equivalent aan:
@code{fat_bits=12 cylinders=40 heads=2 sectors=8}

@node open opties, diverse variabelen, geometrie beschrijving, variabelen per station
@subsection Open Opties
@vindex sync
@vindex nodelay
@vindex exclusive
@cindex open opties
@cindex synchronous writing
@cindex exclusieve toegang tot een station

Bovendien zijn de volgende opties beschikbaar:

@table @code
@item sync
Alle i/o bewerkingen worden synchroon uitgevoerd.
@item nodelay
Het device of het bestand wordt met de O_NDELAY vlag geopend. Dit is onder
een aantal niet Linux architecturen nodig.
@item exclusive
Het apparaat of bestand wordt geopend met de O_EXCL vlag. Onder Linux
waarborgt dit de exclusieve toegang tot het diskettestation.
Onder de meeste andere architecturen, en voor gewone bestanden heeft dit
in het geheel geen effect.
@end table


@node diverse variabelen, div opties, open opties, variabelen per station
@section Stationsvariabelen voor algemene doeleinden
@cindex Hdimage

De volgende stationsvariabelen zijn beschikbaar voor algemene doeleinden.
Afhankelijk van het type, kunnen deze variabelen worden ingesteld op een
string (bestand, precmd) of een integer (alle anderen).

@table @code
@item file
@cindex Image bestand
@cindex Naam van device node
@cindex Bestandsnaam van device node
@vindex bestand
De naam van het bestand of het device met het diskimage. Dit is verplicht.
De bestandsnaam moet tussen aanhalingstekens worden opgegeven.

@item partition
@cindex Dosemu harddisk image
@cindex Zip disks (partities)
@cindex Jaz disks (partities)
@cindex Syquest disks
@cindex Magnetisch optische disks
@cindex OS/2 (lay-out van verwijderbare media)
@cindex Windows NT (lay-out van verwijderbare media)
@cindex Verwijderbare media
@cindex Gepartitioneerd image bestand
Vertelt mtools het station als een gepartitioneerd device te behandelen,
en de opgegeven partitie te gebruiken. Alle primaire partities zijn
via deze methode toegankelijk, en ze zijn genummerd van 1 tot en met 4.
Gebruik voor logische partities de meer algemene
@code{offset} variabele. De @code{partition} variabele is bedoeld
voor verwijderbare media zoals Syquests, ZIP-disks, en
magnetisch-optische disks. Alhoewel de traditionele DOS Syquests en
magnetisch-optische disks als @samp{zeer grote diskettes} ziet die niet
zijn gepartitioneerd, behandelen OS/2 en Windows NT ze als harddisks, 
d.w.z. gepartitioneerde devices. De @code{partition} vlag is ook handig voor
DOSEMU hdimages. Het wordt niet aanbevolen voor harddisks waarbij
partities direct kunnen worden benaderd via mounting.

@item offset
@cindex Ram disk
@cindex Atari Ram disk
Beschrijft waar in het bestand het MS-DOS bestandssysteem begint. 
Dit is handig voor logische partities in DOSEMU hdimages en voor ATARI
ramdisks. Standaard is dit nul, wat betekent dat het bestandssysteem
direct aan het begin van het device of bestand begint.
@item fat_bits
@vindex fat_bits
Het aantal FAT bits. Dit kan 12 of 16 zijn. Dit is zeer zelden nodig,
aangezien het bijna altijd kan worden afgeleid uit de informatie in de
bootsector. Daarentegen kan het beschrijven van het aantal fatbits
echt schade toebrengen als je het verkeerd hebt. Het is beter het alleen dan
te gebruiken als mtools het automatisch gedetecteerde aantal fatbits
verkeerd heeft, of als je een disk wilt formatteren met een vreemd
aantal fatbits.
@item precmd
@cindex Solaris (volcheck)
@cindex Voor het openen van het device opdrachten uitvoeren

Onder een aantal varianten van Solaris, is het nodig een 'volcheck -v'
voor het openen van een diskettestation aan te roepen,
zodat het systeem in de gaten heeft dat er inderdaad een disk in het
station zit. @code{precmd="volcheck -v"} in de drive clausule zorgt
voor het gewenste effect.

@item blocksize
@cindex raw device
@cindex character devices
@cindex blocksize

Deze parameter geeft een standaard blokgrootte weer om altijd te gebruiken
op dit device. Alle I/O wordt in veelvouden van deze blokgrootte uitgevoerd,
onafhankelijk van de sectorgrootte die in de bootsector van het bestandssysteem
is geregistreerd. Dit is handig voor character devices waarvan de sectorgrootte niet
gelijk is aan 512, zoals bijvoorbeeld voor CD-ROM stations onder Solaris.

@end table

Alleen de @code{file} variabele is verplicht. De andere parameters kunnen
achterwege worden gelaten. In dat geval wordt een standaardwaarde of een
automatisch gedetecteerde waarde gebruikt.


@node div opties, meerdere beschrijvingen, diverse variabelen, variabelen per station
@section Opties voor algemene doeleinden

Een vlag kan of op 1 (geactiveerd) worden ingesteld of op 0 (gedeactiveerd).
Als de waarde wordt weggelaten dan is het geactiveerd.
Bijvoorbeeld: @code{scsi} is equivalent aan @code{scsi=1}

@table @code
@item nolock
@cindex deactiveer blokkering
@cindex blokkering (deactiveren ervan)
@cindex gewone diskette: device xxx busy
Instrueert mtools op dit station geen blokkade toe te passen. 
Dit is nodig op systemen met fouten bevattende blokkerings
semantieken. Het activeren hiervan maakt een bewerking minder veilig
in situaties waar verscheidene gebruikers hetzelfde station tegelijkertijd
kunnen benaderen.

@item scsi
@cindex setuid installatie (nodig voor raw SCSI I/O)
@cindex Solaris (Raw toegang tot SCSI devices zoals Zip & Jaz)
@cindex SunOS (Raw toegang tot SCSI devices zoals Zip & Jaz)
@cindex Zip disks (raw Scsi toegang)
@cindex Jaz disks (raw Scsi toegang)
@cindex Syquests (raw Scsi toegang)
@cindex SCSI devices
Wanneer op 1 ingesteld, vertelt deze optie mtools raw SCSI I/O te gebruiken,
in plaats van de standaard read/write aanroepen om het device te benaderen.
Thans wordt dit ondersteund onder HP/UX, Solaris en SunOs. Onder een aantal architecturen is
dit nodig, zoals onder SunOs of Solaris, kunnen PC media niet worden
benaderd met de @code{read} en @code{write} syscalls, omdat het OS verwacht
dat ze een Sun specifieke "disklabel"  bevatten.

Aangezien raw Scsi toegang altijd van het gehele device gebruik maakt, moet
je bovendien de "partitie" vlag opgeven.

Onder een aantal architecturen, zoals onder Solaris, heeft mtools
rootprivileges nodig om de optie @code{scsi} te kunnen gebruiken.
Dus om onder Solaris Zip/Jaz stations te kunnen benaderen, moet je
mtools setuid root installeren. Als de
@code{scsi} vlag is opgegeven, wordt automatisch uitgegaan van 
@code{privileged}, tenzij het expliciet door middel van 
@code{privileged=0} is gedeactiveerd.

Mtools maakt van rootprivileges gebruik om het device te openen,
en de feitelijke SCSI I/O calls uit te voeren. Bovendien worden 
rootprivileges alleen gebruikt voor stations die in een systeemomvattend
configuratiebestand zoals @file{/usr/local/etc/mtools.conf} zijn beschreven,
en niet voor die beschreven in @file{~/.mtoolsrc} of @file{$MTOOLSRC}.  

@item privileged
@cindex setuid installatie
@cindex setgid installatie
Wanneer op 1 ingesteld, instrueert dit mtools gebruik te maken van
de set-uid en set-gid privileges voor het openen van het gegeven station.
Deze optie is alleen geldig voor stations beschreven in de systeemomvattende
configuratiebestanden (zoals @file{/usr/local/etc/mtools.conf}, niet
@file{~/.mtoolsrc} of @file{$MTOOLSRC}). Uiteraard heb je ook niets aan
deze optie als mtools niet setuid of setgid is geinstalleerd.
Deze optie wordt geimpliceerd door 'scsi=1', maar nogmaals alleen voor
stations gedefinieerd in systeemomvattende configuratiebestanden.
Privileged kan ook expliciet op 0 worden ingesteld, om mtools aan te geven
geen gebruik te maken van zijn privileges voor een gegeven station zelfs
al is @code{scsi=1} ingesteld.

Mtools hoeft alleen setuid te worden geinstalleerd als je gebruik maakt
van de stationsvariabelen @code{privileged} of @code{scsi}. Als je deze
opties niet gebruikt, dan werkt mtools evengoed wanneer niet setuid root
geinstalleerd.

@item vold
@cindex Solaris (vold)
@cindex Vold (mediamgr)

Instrueert mtools de devicenaam te interpreteren als een
vold identifier in plaats van als een bestandsnaam. De vold identifier
wordt omgezet in een echte bestandsnaam door gebruik te maken van de
@code{media_findname()} en @code{media_oldaliases()} functies van de
@code{volmgt} library. Deze vlag is alleen beschikbaar als je voor de
compilatie mtools configureerde met de @code{--enable-new-vold} optie.

@item use_xdf
@cindex XDF disks (how to configure)
@vindex use_xdf
Als dit op een waarde ongelijk aan nul wordt ingesteld, dan probeert
mtools deze disk ook als een XDF-disk te benaderen.
XDF is een high capacity formaat dat door OS/2 wordt gebruikt. Standaard
staat dit uit. @xref{XDF}, voor meer details.
@item mformat_only
@vindex mformat_only
Vertelt mtools de geometrie voor dit station alleen te gebruiken voor
mformat en niet voor filtering.

@item filter
@vindex filter
Vertelt mtools de geometrie zowel voor mformat als voor filtering te
gebruiken.

@item remote
Vertelt mtools een verbinding te maken met floppyd. (Zie @xref{floppyd}.)
@end table


@node meerdere beschrijvingen, , div opties, variabelen per station
@subsection  Meerdere beschrijvingen voor een station opgeven

Het is mogelijk meerdere beschrijvingen voor een station op te geven.
In dat geval worden de beschrijvingen om de beurt in de gegeven volgorde
uitgeprobeerd totdat er een is gevonden die passend is.
Beschrijvingen kunnen om verscheidene redenen mislukken:

@enumerate
@item
omdat de geometrie niet passend is,
@item
omdat er geen disk in het station zit,
@item
of vanwege andere problemen.
@end enumerate

Meerdere definities zijn handig wanneer fysieke devices worden gebruikt
die alleen een enkele diskgeometrie kunnen ondersteunen.
Voorbeeld:
@example
  drive a: file="/dev/fd0H1440" 1.44m
  drive a: file="/dev/fd0H720" 720k
@end example

Dit instrueert mtools /dev/fd0H1440 voor 1.44m (high density)
disks en /dev/fd0H720 voor 720k (double density) disks te gebruiken.
Onder Linux is deze faciliteit niet echt nodig, aangezien het /dev/fd0
device in staat is iedere geometrie af te handelen.

Je kunt ook meerdere stationsbeschrijvingen gebruiken om je beide fysieke
stations via n stationsletter te benaderen:

@example
  drive z: file="/dev/fd0"
  drive z: file="/dev/fd1"
@end example

Met deze beschrijving wordt met @code{mdir z:} je eerste fysieke station
benaderd als er een disk in zit. Als er zich in het eerste station geen disk
bevindt, dan controleert mtools het tweede station.

Bij gebruik van meerdere configuratiebestanden, overschrijven stationsbeschrijvingen
in de bestanden die het laatst worden verwerkt beschrijvingen voor hetzelfde
station in eerdere bestanden.
Gebruik ter voorkoming hiervan de trefwoorden @code{drive+} en @code{+drive}
in plaats van @code{drive}. De eerste voegt een beschrijving toe
aan het einde van de lijst (d.w.z. zal als laatste worden geprobeerd) en de
eerste voegt het toe aan het begin van de lijst.

@node tekensets, volgorde van verwerking, variabelen per station, Configuratie
@section Tekenset vertaaltabellen
@cindex Internationalisatie
@cindex Accenttekens
@cindex Nationale tekenset

Als je in de USA, West-Europa of Australie woont, kun je deze sectie overslaan.

@menu
* waarom::               Waarom tekensettabellen nodig zijn
* land::                 Het gebruik van de COUNTRY variabele om tabellen te
                         selecteren
* expliciete tabellen::  Aanleveren van een nieuwe tabel voor een onbekend land
@end menu

@node waarom, land, tekensets, tekensets
@subsection Waarom tekensettabellen nodig zijn

DOS gebruikt een andere tekencode indeling dan Unix. 7-bit
tekens hebben nog steeds dezelfde betekenis, alleen tekens met
acht bits worden benvloed. Om de kwestie nog wat te verergeren, zijn
er verscheidene vertaaltabellen beschikbaar afhankelijk van het land
waar je bent. De weergave van de tekens wordt gedefinieerd door gebruik
te maken van code pages. Deze code pages zijn niet voor alle landen gelijk.
Een aantal code pages bijvoorbeeld bevatten geen geaccentueerde tekens in
hoofdletters. Aan de andere kant bevatten een aantal codepages tekens die
niet in Unix voorkomen, zoals bepaalde tekens om lijnen te tekenen of
geaccentueerde medeklinkers die door een aantal Oosteuropese landen wordt
gebruikt. Dit beinvloedt twee dingen, gerelateerd aan bestandsnamen:

@table @asis
@item tekens in hoofdletters
In korte namen zijn alleen hoofdletters toegestaan. Dit geldt ook voor
geaccentueerde tekens. In bijvoorbeeld een codepage zonder geaccentueerde
hoofdletters, worden de geaccentueerde kleine tekens getransformeerd tot
hun niet geaccentueerde tegenhangers.
@item lange bestandsnamen
Micro$oft is uiteindelijk verstandig geworden en maakt gebruik van een
betere standaardindeling voor de lange bestandsnamen. Ze maakt gebruik van
Unicode, wat eigenlijk een 32 bit versie van ASCII is.
De eerste 256 tekens ervan zijn identiek aan
Unix ASCII. Dus de code page heeft ook invloed op de overeenkomst
tussen de codes die in lange namen worden gebruikt en die worden
gebruikt in korte namen.
@end table


Mtools gaat bij de bestandsnamen ingevoerd op de opdrachtregel uit dat
ze de Unix indeling hebben, en zet de tekens om voor de verkrijging
van korte namen. Standaard wordt code page 850 gebruikt met de Zwitserse 
hoofdletter/kleine letterkast indeling. Ik koos voor deze code page, omdat deze set met bestaande
tekens het dichtst die van Unix benaderen. Bovendien bevat deze code
de meeste tekens die in de USA, Australie en West-Europa in gebruik zijn.
Het is echter nog steeds mogelijk een andere indeling te kiezen.
Er zijn twee methoden:
de @code{country} variabele en expliciete tabellen.

@node land, expliciete tabellen, waarom, tekensets
@subsection Configuratie met Country

De @code{COUNTRY} variabele wordt aanbevolen voor mensen die ook toegang
hebben tot MS-DOS systeembestanden en documentatie.
Als je hier geen toegang toe hebt, raad ik je aan daarvoor in de plaats
eerder gebruik te maken van expliciete tabellen.

Syntax:

@code{COUNTRY="}@var{land}@code{[,[}@var{codepage}@code{],}
@var{land-file}@code{]"}

Dit vertelt mtools gebruik te maken van een Unix-naar-DOS vertaaltabel
die overeenkomt met de
@var{codepage} en een kleine-naar-hoofdlettertabel voor @var{land} en
het @var{land-file} bestand voor verkrijging van de kleine-naar-hoofdletter
tabel. De landcode is meestal het telefoontoevoegsel van het land. Raadpleeg
de DOS helppagina over "land" voor meer details. De parameters
@var{codepage} en @var{land-file} zijn optioneel. Tik alsjeblieft de
vierkante haken niet in, ze staan er slechts om aan te geven welke
parameters optioneel zijn. Het bestand @var{land-file} wordt met MS-DOS
meegeleverd en wordt gewoonlijk @file{COUNTRY.SYS} genoemd en 't wordt 
opgeslagen in de directory @file{C:\DOS}. In de meeste gevallen heb je
het niet nodig aangezien de meest gebruikelijke vertaaltabellen in mtools
zijn gecompileerd. Dus maak je er geen zorgen om als je een box met daarop
alleen Unix draait waarop dit bestand ontbreekt.

Als de @var{codepage} niet is opgegeven, dan wordt een standaard codepage
per land gebruikt. Als de @var{land-file} parameter niet is gegeven, dan
worden ingecompileerde standaardwaarden voor de kleine-naar-hoofdlettertabel
gebruikt. Dit is handig voor andere Unices dan Linux, waarop geen
@file{COUNTRY.SYS} bestand beschikbaar is.

De Unix-naar-DOS komt niet voor in het bestand @file{COUNTRY.SYS}, dus
gebruikt mtools daar altijd ingecompileerde standaardwaarden voor.
Hierdoor wordt slechts een beperkte hoeveelheid codepages ondersteund.
Als je voorkeurs codepage ontbreekt, of als je de naam kent van het Windows
95 bestand waarin deze indeling voorkomt, zou je me dit dan alsjeblieft willen
laten weten via @code{alain@@linux.lu}.

De @code{COUNTRY} variabele kan ook worden gebruikt door gebruik te maken
van de omgeving.

@node expliciete tabellen, , land, tekensets
@subsection Configuratie met expliciete vertaaltabellen

Vertaaltabellen kunnen in het configuratiebestand per regel worden beschreven.
Hiervoor zijn twee tabellen nodig: als eerste de DOS-naar-Unix tabel,
en dan de kleine letterkast-naar-grote letterkast tabel. 
Een DOS-naam-Unix tabel begint met het trefwoord,
@code{tounix}
gevolgd door een dubbele punt, en 128 hexidecimale getallen.
Een kleine-letterkast-naar-grote-letterkast tabel begint met het trefwoord,
@code{fucase}
gevolgd door een dubbele punt, en 128 hexidecimale getallen.

In de tabellen worden alleen de omzettingen voor tekens gegeven waarvan
de code groter is dan 128, omdat omzettingen voor lagere codes alledaags zijn.

Voorbeeld:
@vindex tounix
@vindex fucase

@example
 tounix:
   0xc7 0xfc 0xe9 0xe2 0xe4 0xe0 0xe5 0xe7 
   0xea 0xeb 0xe8 0xef 0xee 0xec 0xc4 0xc5 
   0xc9 0xe6 0xc6 0xf4 0xf6 0xf2 0xfb 0xf9 
   0xff 0xd6 0xdc 0xf8 0xa3 0xd8 0xd7 0x5f 
   0xe1 0xed 0xf3 0xfa 0xf1 0xd1 0xaa 0xba 
   0xbf 0xae 0xac 0xbd 0xbc 0xa1 0xab 0xbb 
   0x5f 0x5f 0x5f 0x5f 0x5f 0xc1 0xc2 0xc0 
   0xa9 0x5f 0x5f 0x5f 0x5f 0xa2 0xa5 0xac 
   0x5f 0x5f 0x5f 0x5f 0x5f 0x5f 0xe3 0xc3 
   0x5f 0x5f 0x5f 0x5f 0x5f 0x5f 0x5f 0xa4 
   0xf0 0xd0 0xc9 0xcb 0xc8 0x69 0xcd 0xce 
   0xcf 0x5f 0x5f 0x5f 0x5f 0x7c 0x49 0x5f 
   0xd3 0xdf 0xd4 0xd2 0xf5 0xd5 0xb5 0xfe 
   0xde 0xda 0xd9 0xfd 0xdd 0xde 0xaf 0xb4 
   0xad 0xb1 0x5f 0xbe 0xb6 0xa7 0xf7 0xb8 
   0xb0 0xa8 0xb7 0xb9 0xb3 0xb2 0x5f 0x5f 

 fucase:
   0x80 0x9a 0x90 0xb6 0x8e 0xb7 0x8f 0x80 
   0xd2 0xd3 0xd4 0xd8 0xd7 0xde 0x8e 0x8f 
   0x90 0x92 0x92 0xe2 0x99 0xe3 0xea 0xeb 
   0x59 0x99 0x9a 0x9d 0x9c 0x9d 0x9e 0x9f 
   0xb5 0xd6 0xe0 0xe9 0xa5 0xa5 0xa6 0xa7 
   0xa8 0xa9 0xaa 0xab 0xac 0xad 0xae 0xaf 
   0xb0 0xb1 0xb2 0xb3 0xb4 0xb5 0xb6 0xb7 
   0xb8 0xb9 0xba 0xbb 0xbc 0xbd 0xbe 0xbf 
   0xc0 0xc1 0xc2 0xc3 0xc4 0xc5 0xc7 0xc7 
   0xc8 0xc9 0xca 0xcb 0xcc 0xcd 0xce 0xcf 
   0xd1 0xd1 0xd2 0xd3 0xd4 0x49 0xd6 0xd7 
   0xd8 0xd9 0xda 0xdb 0xdc 0xdd 0xde 0xdf 
   0xe0 0xe1 0xe2 0xe3 0xe5 0xe5 0xe6 0xe8 
   0xe8 0xe9 0xea 0xeb 0xed 0xed 0xee 0xef 
   0xf0 0xf1 0xf2 0xf3 0xf4 0xf5 0xf6 0xf7 
   0xf8 0xf9 0xfa 0xfb 0xfc 0xfd 0xfe 0xff 
@end example

De eerste tabel deelt DOS tekencodes in naar Unix tekencodes. Als voorbeeld
het DOS-teken nummer 129. Dit is een u met twee puntjes erboven.
Om het naar Unix om te zetten, kijken we naar het tekennummer 1 in
de eerste tabel (1 = 129 - 128). Dit is 0xfc. (Let op, de nummering
begint bij 0). De tweede tabel zet de kleine letterkast DOS-tekens om
in DOS hoofdletters. Dezelfde kleine letter u met puntjes is ingedeeld
als het teken 0x9a, wat onder DOS een hoofdletter U met puntjes is.

@subsection Unicode tekens groter dan 256
Als een bestaande MS-DOS naam Unicode tekens groter dan 256 bevat, dan
worden deze in onderstrepingstekens omgezet of naar tekens die in de
zichtbare verschijning er op lijken. Geaccentueerde medeklinkers worden bijvoorbeeld
omgezet in hun niet geaccentueerde tegenhangers. Deze omzetting wordt
gebruikt voor mdir en voor de Unix bestandsnamen gegenereerd door mcopy.
Linux ondersteunt ook Unicode, maar helaas ondersteunen nog te weinig
applicaties het om er in mtools iets mee te doen. Als belangrijkste kan
xterm nog geen Unicode weergeven. Als er voldoende vraag naar is, zal
ik wellicht ook ondersteuning voor Unicode voor Unix bestandsnamen opnemen.

@strong{Pas op:}
Bij het verwijderen van bestanden met mtools, komt het onderstrepingsteken
overeen met alle tekens die onder Unix niet kunnen worden weergegeven.
Wees voorzichtig met mdel!

@node volgorde van verwerking, config oude stijl, tekensets, Configuratie
@section Lokatie van configuratiebestanden en volgorde van verwerking
@cindex Verwerkingsvolgorde
@cindex Configuratiebestand volgorde van verwerking
@cindex Configuratie bestandsnaam (volgorde van verwerking)
@cindex Naam van configuratiebestanden (volgorde van verwerking)
@cindex Lokatie van configuratiebestanden (volgorde van verwerking)

De configuratiebestanden worden in de volgende volgorde verwerkt:
@enumerate
@item
ingecompileerde standaardwaarden
@item
@file{/usr/local/etc/mtools.conf}
@item
@file{/etc/mtools}
Dit is alleen voor compatibiliteit met eerdere versies, 
en wordt alleen verwerkt als
@file{mtools.conf}
niet voorkomt.
@item
@file{~/.mtoolsrc}.
@item
@file{$MTOOLSRC} (bestand waarnaar wordt verwezen door de @code{MTOOLSRC}
omgevingsvariabele)
@end enumerate

Opties beschreven in de laatste bestanden overschrijven die opties
die in de eerdere bestanden zijn beschreven. Stations gedefinieerd in
eerdere bestanden blijven bestaan als ze niet in latere bestanden worden
overschreven. Bijvoorbeeld, station A en B kunnen zijn gedefinieerd in
@file{/usr/local/etc/mtools.conf} en station C en D kunnen zijn gedefinieerd
in @file{~/.mtoolsrc}. Als echter in @file{~/.mtoolsrc} ook station A
wordt gedefinieerd, dan zou deze nieuwe beschrijving de beschrijving
van station A in @file{/usr/local/etc/mtools.conf} overschrijven in plaats
dat het eraan wordt toegevoegd. Als je een nieuwe beschrijving van een
station toe wilt voegen die in een eerder bestand is beschreven, dan moet
je gebruik maken van het trefwoord @code{+drive} of @code{drive+}.

@node config oude stijl, , volgorde van verwerking, Configuratie
@section Compabiliteit met oude syntax van configuratiebestand
@cindex Compabiliteit met oudere versies
@cindex Syntax configuratiebestand
@cindex Configuratiebestand, oude syntax

De syntax die hierin is beschreven is nieuw voor versie @code{mtools-3.0}.
De oude regelgeorinteerde syntax wordt nog steeds ondersteund.
Iedere regel beginnend met een enkele letter wordt aangemerkt als een
stationsbeschrijving waarbij gebruik is gemaakt van de oude syntax.
Drive secties in de oude en nieuwe stijl mogen binnen hetzelfde
configuratiebestand doorelkaar worden gebruikt, om het upgraden er
eenvoudiger op te maken. Ondersteuning voor de oude syntax zal
mettertijd eventueel verdwijnen en om het gebruik ervan te ontmoedigen,
laat ik de beschrijving hier met opzet achterwege.

@c MANskip 5

@node Opdrachten, Compileren van mtools, Configuratie, Top
@chapter Opsomming van opdrachten
@cindex Opsomming van opdrachten
@cindex Lijst met beschikbare opdrachten

In deze sectie worden de beschikbare mtools opdrachten, en de opdrachtregel
parameters die ze allemaal accepteren beschreven.
Opties die voor alle mtools opdrachten gelijk zijn, worden hier niet
beschreven. Zie daarvoor @ref{argumenten} voor een beschrijving.

@menu

* floppyd::             floppy daemon om op je X-serverbox uit te voeren
* floppyd_installtest:: klein utility om te controleren op de aanwezigheid
                        van floppyd
* mattrib::             wijzig bestandskenmerken van MS-DOS bestanden
* mbadblocks::          test diskette, en markeert slechte blokken in de FAT
* mcat::                hetzelfde als cat. Alleen bruikbaar met floppyd.
* mcd::                 wijzigen van MS-DOS directory
* mcopy::               kopieer MS-DOS bestanden van/naar Unix
* mdel::                verwijder een MS-DOS bestand
* mdeltree::            recursief verwijderen van MS-DOS directory
* mdir::                tonen van een MS-DOS directory
* mdu::                 geef gebruikte ruimte door directory en inhoud weer
* mformat::             voeg een MS-DOS bestandssysteem toe aan low-level
                        geformatteerde diskette
* minfo::               verkrijg informatie over MS-DOS bestandssysteem.
* mlabel::              maak een MS-DOS volumelabel
* mkmanifest::          maak een lijst met verkorte naamequivalenten
* mmd::                 maak een MS-DOS subdirectory
* mmount::              mount een MS-DOS disk
* mpartition::          maak een MS-DOS partitie aan
* mrd::                 verwijder een MS-DOS subdirectory
* mmove::               verplaats of hernoem MS-DOS bestand of subdirectory
* mren::                hernoem een bestaand MS-DOS bestand
* mshowfat::            toont de FAT indeling van een bestand
* mtoolstest::          test en toont de configuratie
* mtype::               toont inhoud van een MS-DOS bestand
* mzip::                zipdisk specifieke opdrachten
* xcopy::               recursief kopiren van dos directory naar een andere
@end menu

@node floppyd, floppyd_installtest, Opdrachten, Opdrachten
@section Floppyd
@pindex floppyd
@cindex X terminal
@cindex remote diskette toegang

@code{Floppyd} wordt gebruikt als een server om toegang tot het diskettestation
toe te staan aan clients die op een remote machine draaien, net als een X-server
toegang verleent tot het display aan remote clients. De syntax luidt als volgt:

@code{floppyd} [@code{-d}] [@code{-l}] [@code{-s} @var{poort}] [@code{-r}
@var{gebruiker}] [@code{-b} @var{ipadres}] @var{devicenaam} [@var{displaynamen}]


@code{floppyd} wordt altijd geassocieerd met een X-server. Het draait op
dezelfde machine als de X-server, en luistert op poort 5703 en hoger.

@subsection Authenticatie

@code{floppyd} verificeert remote client met het @code{Xauthority}
protocol. Xhost authenticatie wordt niet ondersteund. Elke floppyd wordt
geassocieerd met een X-server. Wanneer een remote client een verbinding
tot stand tracht te brengen met floppyd, zendt het floppyd het X-authority
record corresponderend met floppyd's X-server. Floppyd probeert dan op
zijn beurt een connectie naar de X-server te openen om de authenticatie
van het xauth record te verifieren. Als de connectie naar de X-server
succesvol is, wordt aan de client toegang verleend.

@strong{Pas op}: Om de authenticatie correct te laten werken, zou de
lokale host @strong{niet} in de lijst met toegestane hosts van @code{xhost}
mogen voorkomen. Inderdaad, hosts opgesomd in @code{xhost} hebben geen
correct @code{Xauthority} cookie nodig om een verbinding met de X-server
te maken. Aangezien @code{floppyd} op dezelfde host draait als de X-server,
zouden al zijn probe connecties succesvol zijn, zelfs voor clients die
een onjuiste cookie leverde. Dit betekent dat je diskettestation voor
de hele wereld toegankelijk zou zijn, d.w.z. een zeer groot beveiligingslek.
Je kunt floppyd behoeden voor het uitproberen van de displaynamen
@code{localhost:0} en @code{:0} vanuit de @code{xhost} lijst met de optie
@code{-l} als je X-server niet toestaat dat je deze verwijdert.

@subsection Opdrachtregelopties
 
@table @code
@item d
Daemon mode. Floppyd draait zijn eigen server loop. Geef dit niet op als
je floppyd vanuit @code{inetd.conf} opstartte.
@item s  @var{poort}
Poortnummer voor deamon modus. Standaard is 5703 + @var{displaynummer}.
Deze vlag impliceert daemon modus. Voor bijvoorbeeld de display
@code{hitchhiker:5}, zou de poort 5708 zijn.
@item b  @var{ipadres}
Verbindingsadres (voor multihomed hosts). Deze vlag impliceert daemon modus
@item r @var{gebruiker}
Draai de server onder de opgegeven gebruiker.
@item l
Genereer geen lokale standaard display namen
@end table
 
@var{devicename} is de naam van de te openen device node. Standaard is
@code{/dev/fd0}.

@var{displaynamen} is een lijst met displaynamen om een verbinding mee
te maken voor authenticatie. Alle displays in de lijst worden uitgeprobeerd totdat
er een wordt gevonden die toegang toestaat of totdat de lijst uitgeput is.
Als geen lijst wordt opgegeven, wordt een lijst met displaynamen gebaseerd
op het ip-adres opgegeven met de vlag @code{-b} geconstrueerd:
@itemize @bullet
@code{@var{ipadres}:@var{n}.0}.
@item @code{:}@var{n}@code{.0}
@end itemize
Als @code{floppyd} vanuit inetd is gestart, wordt het adres van de gebruikte
socket voor stdin gebruikt als een verbindingsadres.
 
Als geen verbindingsadres wordt opgegeven, wordt een lijst met de volgende
3 items geconstrueerd:
@itemize @bullet
@item @var{hostnaam}@code{:}@var{n}@code{.0}
@item @code{localhost:}@var{n}@code{.0}
@item @code{:}@var{n}@code{.0}
@end itemize

@var{n} is het display nummer afgeleid van het poortnummer (@var{poort}
- 5703 modulo 10). De lokale items (@code{localhost:0} en @code{:0})
worden niet geconstrueerd als de vlag @code{-l} wordt opgegeven.

@subsection Connectie naar floppyd

De vlag @code{remote} moet aan de device beschrijving in het bestand
@file{~/.mtoolsrc} worden toegevoegd om floppyd te kunnen gebruiken.
Als de vlag @code{remote} is gegeven, dan wordt de parameter
@code{file} van de beschrijving van het device aangenomen
als remote adres. Het formaat ervan luidt:
@var{hostnaam}@code{:}@var{displaynummer}[@code{/}@var{basispoort}]. Bij
gebruik van deze regel, maakt mtools een verbinding met poort
@var{basispoort}+@var{displaynummer} op @var{hostnaam}. Standaard is
de @var{basispoort} 5703.

@subsection Voorbeelden:
 
Het volgende start een floppy daemon die toegang geeft tot @file{/dev/fd0},
luisterend op de standaardpoort 5703, verbonden met de standaard X-servers:
 
@example
floppyd -d /dev/fd0
@end example

Elk van de volgende regels start een floppy daemon die toegang geeft tot
@file{/dev/fd1}, verbonden met de :1 local X-servers, en luisterend op
poort 5704. We veronderstellen dat de lokale host de naam @code{hitchhiker}
heeft.

@example
floppyd -d /dev/fd0 localhost:1 hitchhiker:1 :1
floppyd -p 5704 /dev/fd0 
@end example

Als je floppyd door @code{inetd} wilt laten starten in plaats van
het als een daemon te draaien, voeg dan de volgende regels toe aan
@file{/etc/services}:
@example
# floppy daemon
floppyd-0    5703/tcp    # floppy daemon voor X server :0
floppyd-1    5704/tcp    # floppy daemon voor X server :1
@end example

En voeg het volgende toe aan @file{/etc/inetd.conf} (in de veronderstelling
dat je een gebruiker hebt gedefinieerd met de naam floppy in @file{/etc/passwd}):

@example
# floppy daemon
floppyd-0   stream  tcp  wait  floppy  /usr/sbin/floppyd floppyd /dev/fd0 
floppyd-1   stream  tcp  wait  floppy  /usr/sbin/floppyd floppyd /dev/fd1
@end example

Voor de tweede floppyd moet je de X display namen opgeven. Dit komt omdat
de poort door inetd.conf is geopend, en vandaar dat floppyd niet zijn nummer
kan weten om het displaynummer te interfereren.

Voeg aan de clientzijde het volgende toe aan @file{~/.mtoolsrc}
om een stationsletter te definieren waarmee het diskettestation
in je X-terminal kan worden benaderd:
@example
drive x: file="$DISPLAY" remote
@end example

@node floppyd_installtest, mattrib, floppyd, Opdrachten
@section Floppyd_installtest
@pindex floppyd_installtest
@cindex X terminal
@cindex remote floppy access

@code{Floppyd_installtest} wordt gebruikt om op de aanwezigheid van een
draaiende floppyd daemon te controleren. Dit is handig als je een klein
frontend script naar mtools hebt, waarin wordt bepaald om floppyd wel
of niet te gebruiken.

@code{floppyd_installtest} [@code{-f}]  Connect-String

@code{floppyd_installtest} voert een volledige X-Cookie authenticatie uit
en geeft een foutmelding als het niet werkt als de optie @code{-f} werd
opgegeven.

De connect-String heeft het formaat dat is beschreven in de floppyd-sectie:
@var{hostnaam}@code{:}@var{displaynummer}[@code{/}@var{basispoort}]


@node mattrib, mbadblocks, floppyd_installtest, Opdrachten
@section Mattrib
@pindex mattrib
@cindex Bestandskenmerken wijzigen
@cindex Verborgen bestanden
@cindex Read-only bestanden (wijzig het kenmerk)
@cindex Systeembestanden
@cindex Archief-bit

@code{Mattrib} wordt gebruikt om de bestandskenmerken van MS-DOS bestanden
te wijzigen. Het heeft de volgende syntax:

@code{mattrib} [@code{-a|+a}] [@code{-h|+h}] [@code{-r|+r}]
[@code{-s|+s}] [@code{-/}]  [@code{-p}] [@code{-X}] @var{msdosfile} [ @var{msdosfiles} @dots{} ]

@code{Mattrib} voegt bestandskenmerken toe aan een MS-DOS bestand (met de
`@code{+}' operator) of verwijdert bestandskenmerken (met de `@code{-}'
operator).

@code{Mattrib} ondersteunt de volgende attribuut bits:

@table @code
@item a
Archief bit.  Wordt door een aantal backupprogramma's gebruikt als
indicatie van een nieuw bestand.
@item r
Read-only bit. Wordt gebruikt om een read-only bestand aan te geven.
Bestanden waarbij dit bit is ingesteld, kunnen niet met @code{DEL}
worden verwijderd noch worden aangepast.
@item s
Systeem bit. Wordt door MS-DOS gebruikt om een besturingssysteembestand
aan te geven.
@item h
Hidden bit. Wordt gebruikt om bestanden verborgen te maken voor @code{DIR}.
@end table

@code{Mattrib} ondersteunt de volgende opdrachtregelopties:
@table @code
@item /
Recursive. Recursief weergegeven van de kenmerken van de bestanden in de
subdirectory's.
@item X
Beknopt. Geeft de kenmerken weer zonder enige toevoeging van witruimte.
Als noch de "/" optie is opgegeven, noch de
@var{msdosfile} een jokerteken bevat, en er is slechts een Msdos bestandsparameter
op de opdrachtregel, dan wordt alleen het kenmerk weergegeven, en niet de
bestandsnaam. Deze optie is handig voor scripts.
@item p
Replay modus. Geeft als uitvoer een serie mformat opdrachten die de
huidige situatie zullen herproduceren, te beginnen vanuit een situatie
zoals achtergelaten door het uitpakken van het Dos bestandssysteem. 
Alleen voor kenmerkinstellingen die verschillen vertonen met de
standaard (archiefbit ingesteld voor bestanden, niet ingesteld voor
directory's) worden opdrachten als uitvoer gegeven. Deze opdracht is
bedoeld te worden gebruikt in aanvulling op tar. Er wordt geen rekening
gehouden met het @code{readonly} kenmerk, aangezien tar die zelf in kan
stellen.
@end table

@node mbadblocks, mcat, mattrib, Opdrachten
@section Mbadblocks

De opdracht @code{mbadblocks} wordt gebruikt om een MS-DOS diskette te scannen
en de ongebruikte slechte blokken als zodanig te markeren. Het maakt gebruik
van de volgende syntax:

@code{mbadblocks} @var{drive}@code{:}
@pindex mbadblocks
@cindex Blokken als slecht markeren
@cindex Slechte blokken
@cindex Leesfouten

@code{Mbadblocks} scant een MS-DOS diskette op slechte blokken. Alle ongebruikte
slechte blokken worden als zodanig in de FAT gemarkeerd.
Het is bedoeld om direct na @code{mformat} te gebruiken. 
Het is niet bedoeld om slechte disks te herstellen.
@subsection Programmeerfouten
@code{Mbadblocks} zou (maar doet dit nog niet :-( ) ook moeten proberen
slechte in gebruik zijnde blokken te herstellen door ze herhaaldelijk
in te lezen om ze dan als slecht te markeren.

@node mcat, mcd, mbadblocks, Opdrachten
@section Mcat

De opdracht @code{mcat} wordt gebruikt om een volledig disk-image van
of naar het diskettestation te kopieren. Het maakt gebruik van de volgende
syntax:

@code{mcat} [@code{-w}] @var{station}@code{:}
@pindex mcat
@cindex Kopieren van een volledig disk-image
@cindex Disk-image
@cindex Floppyd cat

@code{Mcat} voert dezelfde taak uit als de unix opdracht @code{cat}. Het
is in het mtools package opgenomen, omdat @code{cat} geen toegang heeft
tot remote floppy devices in voorzien door de mtools floppy daemon.
Nu is het mogelijk op afstand bootdiskettes aan te maken.
 
De standaardbewerking is inlezen. De uitvoer wordt naar stdout weggeschreven.

mcat leest een disk-image van stdin en schrijft het naar het opgegeven device.
@strong{Gebruik dit behoedzaam!} Vanwege de lowlevel aard van deze opdracht,
zal het met veel plezier zonder waarschuwing alle gegevens ruineren die 
voorheen op de disk stonden!

@node mcd, mcopy, mcat, Opdrachten
@section Mcd
@pindex mcd
@cindex Directory (wijzigen)
@cindex Werkdirectory
@cindex Huidige werkdirectory (wijzigen van)
@cindex Standaarddirectory (wijzigen van)
@cindex Mcwd bestand

De opdracht @code{mcd} wordt gebruikt om de werkdirectory van mtools op de
MS-DOS disk te wijzigen. Het maakt gebruik van de volgende syntax:

@example
@code{mcd} [@var{msdosdirectory}]
@end example

Zonder argumenten rapporteert @code{mcd} het huidige device en de 
werkdirectory. Anders wijzigt @code{mcd} het huidige device en
de huidige werkdirectory relatief aan een MS-DOS bestandssysteem.

De omgevingsvariabele @code{MCWD} kan worden gebruikt om het bestand
te lokaliseren waar de informatie over het device en de werkdirectory
zijn opgeslagen. De standaard is @file{$HOME/.mcwd}. Informatie in dit
bestand wordt genegeerd als het bestand meer dan 6 uur oud is.

@code{Mcd} retourneert 0 bij succes of 1 bij een fout.

Integenstelling tot de MS-DOS versies van @code{CD}, kan @code{mcd} worden
gebruikt om naar een ander station over te schakelen. Het kan verstandig
zijn oude @file{.mcwd} bestanden bij het uitloggen te verwijderen.

@node mcopy, mdel, mcd, Opdrachten
@section Mcopy
@pindex mcopy
@cindex Inlezen van MS-DOS bestanden
@cindex Beschrijven van MS-DOS bestanden
@cindex Kopiren van MS-DOS bestanden
@cindex Aaneenschakelen van MS-DOS bestanden
@cindex Tekstbestanden
@cindex CR/LF conversies

De opdracht @code{mcopy} wordt gebruikt om MS-DOS bestanden naar en vanaf
Unix te kopiren. Het maakt gebruik van de volgende syntax:

@example
@code{mcopy} [@code{-b/ptnvmoQOsSrRA}] @var{bronbestand} @var{doelbestand}
@code{mcopy} [@code{-b/ptnvmoQOsSrRA}] @var{bronbestand} [ @var{bronbestanden}@dots{} ] @var{doeldirectory}
@code{mcopy} [@code{-tnvm}] @var{MSDOSbronbestand}
@end example



@code{Mcopy} kopieert het opgegeven bestand naar het genoemde bestand, of
kopieert meerdere bestanden naar de genoemde directory. 
De bron en het doel kunnen zowel MS-DOS als Unix bestanden zijn.

Het gebruik van een stationsletter toekenning op de MS-DOS bestanden,
'a:' bijvoorbeeld, stelt de richting van het transport vast. Een
ontbrekende stationstoekenning impliceert een Unix bestand waarvan het
pad in de huidige directory begint. Als voor de bron een stationsletter is
opgegeven zonder daaraan gekoppelde bestandsnaam (b.v. @code{mcopy a: .}),
dan worden alle bestanden vanaf dat station gekopieerd.

Als slechts een enkele, MS-DOS bronparameter is geleverd
(b.v. "mcopy a:foo.exe"), dan wordt een geimpliceerde bestemming
van de huidige directory (`@code{.}') verondersteld.

Een bestandsnaam aangegeven door een `@code{-}' betekent standaardinvoer
of standaarduitvoer, afhankelijk van de positie op de opdrachtregel.

@code{Mcopy} accepteert de volgende opdrachtregelopties:

@table @code
@item b
Batch mode. Geoptimaliseerd voor zeer grote recursieve kopien,
maar minder veilig als tijdens de kopie een crash plaatsvindt.
@item /
Recursieve kopie. Kopieert ook directory' s met inhoud.
@item p
Behoud de kenmerken van de gekopieerde bestanden
@item Q
Bij het met mcopy kopieren van meerdere bestanden, wordt de opdracht
beeindigd zodra een kopie mislukt (bijvoorbeeld vanwege het gebrek aan 
opslagruimte op de doeldisk).
@item t
Text file transfer.  @code{Mcopy} zet inkomende carriage return/
line feeds om in line feeds.
@item n
Geen bevestiging bij het overschrijven van Unix-bestanden.  
@code{Mcopy} geeft de gebruiker geen waarschuwing als het een bestaand
Unix-bestand overschrijft.
Gebruik @code{-o} om de bevestiging voor DOS bestanden uit te schakelen.
@item m
Behoud de wijzigingstijd van het bestand. Als het doelbestand reeds voorkomt
en de optie @code{-n} niet van invloed is, vraagt @code{mcopy} of het 't
bestand moet overschrijven of het nieuwe bestand hernoemen
(@ref{naamsbotsing}) voor details).
@end table

@subsection Programmeerfouten
In tegenstelling tot MS-DOS wordt de '+' operator (append) van MS-DOS niet
ondersteund. Je kunt echter @code{mtype} gebruiken om hetzelfde effect te
bereiken:
@example
mtype a:bestand1 a:bestand2 a:bestand3 >unixbestand
mtype a:bestand1 a:bestand2 a:bestand3 | mcopy - a:msdosbestand
@end example

@node mdel, mdeltree, mcopy, Opdrachten
@section Mdel
@pindex mdel
@cindex Verwijderen van MS-DOS bestanden
@cindex MS-DOS bestanden verwijderen
@cindex Weggooien van MS-DOS bestanden

De opdracht @code{mdel} wordt gebruikt om een MS-DOS bestand te verwijderen. 
De syntax luidt:

@display
@code{mdel} [@code{-v}] @var{msdosbestand} [ @var{msdosbestand} @dots{}  ]
@end display

@code{Mdel} verwijdert bestanden op een MS-DOS bestandssysteem.

@code{Mdel} vraagt om verificatie voor het verwijderen van het read-only
bestand.

@node mdeltree, mdir, mdel, Opdrachten
@section Mdeltree
@pindex mdeltree
@cindex recursief verwijderen van een MS-DOS directory
@cindex verwijderen van een MS-DOS directory recursief

De opdracht @code{mdeltree} wordt gebruikt om een MS-DOS bestand te
verwijderen. De syntax luidt:

@display
@code{mdeltree} [@code{-v}] @var{msdosdirectory} [@var{msdosdirectory's}@dots{}]
@end display

@code{Mdeltree} verwijdert een directory en alle daarin voorkomende bestanden
en subdirectory's van een MS-DOS bestandssysteem.
Er treedt een fout op als de te verwijderen directory niet bestaat.

@node mdir, mdu, mdeltree, Opdrachten
@section Mdir
@pindex mdir
@cindex Read-only bestanden (weergeven)
@cindex Weergeven van een directory
@cindex Directoryweergave

De opdracht @code{mdir} wordt gebruikt om een MS-DOS directory weer te geven.
De syntax luidt:

@code{mdir} [@code{-/}] [@code{-f}] [@code{-w}] [@code{-a}] [@code{-X}] @var{msdosbestand} [ @var{msdosbestanden}@dots{}] 

@code{Mdir}
Toont de inhoud van MS-DOS directory's, of de ingangen van een aantal
MS-DOS bestanden.

@code{Mdir} ondersteunt de volgende opdrachtregelopties:

@table @code
@item /
Recursieve uitvoer, net als de optie @code{-s} van Dos
@item w
Brede uitvoer. Met deze optie geeft @code{mdir} de bestanden over
de pagina weer zonder de bestandsgrootte of aanmaakdatum te laten zien.
@item a
Geef ook verborgen bestanden weer.
@item f
Snel. Probeer geen vrije ruimte te achterhalen. Op grotere disks,
zal het achterhalen van de hoeveelheid vrije ruimte een aanmerkelijke
hoeveelheid tijd in beslag nemen, aangezien de gehele FAT moet worden
ingelezen en gescand. De vlag @code{-f} zorgt ervoor dat deze stap
wordt overgeslagen. Deze vlag is op FAT32 bestandssystemen niet nodig,
omdat de grootte daarop expliciet wordt bewaard.
@item X
Beknopte opsomming. Geeft slechts een met newlines
gescheiden lijst met padnamen zonder enige opmaak of aanvullende informatie.
@end table

Er treedt een fout op als een component van het pad geen directory is.

@node mdu, mformat, mdir, Opdrachten
@section Mdu
@pindex mdu
@cindex Ruimte in beslag genomen door directory's en bestanden
@cindex du
@cindex Opsomming van ruimte in beslag genomen door directory's en bestanden
@cindex In beslagname van ruimte door directory' s en bestanden

@code{Mdu} wordt gebruikt voor een weergave van de ruimte die in beslag
wordt genomen door een directory, de daaronderliggende subdirectory's en bestanden.
Het is vergelijkbaar met de opdracht @code{du} onder Unix.
De gebruikte eenheid is clusters. Gebruik de opdracht minfo
om achter de clustergrootte te komen.

@code{mdu} [@code{-a}] [ @var{msdosfiles} @dots{} ]


@table @code
@item a
Alle bestanden. Geeft ook de ruimte die in beslag wordt genomen door
individuele bestanden.
@item s
Geeft alleen de totale ruimte weer, geef geen details voor iedere subdirectory.
@end table



@node mformat, mkmanifest, mdu, Opdrachten
@section Mformat
@pindex mformat
@cindex Initialiseren van disks
@cindex Formatteren van disks
@cindex Aanmaak bestandssysteem

De opdracht @code{mformat} wordt gebruikt om een MS-DOS bestandssysteem
aan een low-level geformatteerde diskette toe te voegen. De syntax ervan luidt:

@display
@code{mformat} [@code{-t} @var{cylinders}] [@code{-h} @var{heads}]
[@code{-s} @var{sectors}] [@code{-l} @var{volume_label}] [@code{-F}]
[@code{-I} @var{fsVersion}] [@code{-S} @var{sizecode}] [@code{-2}
@var{sectors_on_track_0}] [@code{-M} @var{software_sector_size}]
[@code{-a}] [@code{-X}] [@code{-C}] [@code{-H} @var{hidden_sectors}]
[@code{-r} @var{root_sectors}] [@code{-B} @var{boot_sector}]
[@code{-0} @var{rate_on_track_0}] [@code{-A} @var{rate_on_other_tracks}]
[@code{-1}]
[@code{-k}] @var{drive:}
@end display

@code{Mformat} voegt een minimaal MS-DOS bestandssysteem toe
(bootsector, FAT en rootdirectory) aan een diskette dat reeds middels een
Unix low-level format is geformatteerd.

De volgende opties worden ondersteund: (De S, 2, 1 en M opties bestaan
mogelijk niet als deze kopie van mtools zonder de USE_2M optie is
gecompileerd).

@c xMANoptions

@table @code
@item t
Het aantal cylinders.
@item h
Het aantal koppen (zijden).
@item s
Het aantal sectoren per spoor. Als de 2m optie is opgegeven, het
aantal 512-byte sector equivalenten op algemene sporen (d.w.z. niet
kop 0 spoor 0). Als de optie 2m niet is opgegeven, het aantal fysieke
sectoren per spoor (welke groter kan zijn dan 512 bytes).
@item l
Een optioneel volumelabel.
@item S
De sizecode. De grootte van de sector is 2 ^ (sizecode + 7).
@item 2
2m format. De parameter voor deze optie beschrijft het aantal
sectoren op spoor 0, kop 0. Deze optie is aan te bevelen voor 
sectoren die groter zijn dan normaal.
@item 1
gebruik het 2m formaat niet, zelfs niet als de huidige geometrie van de
disk een 2m geometrie heeft.
@item M
software sector size. Deze parameter beschrijft de sectorgrootte in bytes
gebruikt door het MS-DOS bestandssysteem. Standaard is dit de fysieke
sectorgrootte.
@item a
Als deze optie is gegeven, dan zal een serieel nummer in de stijl van
Atari worden gegenereerd. Atari bewaart een serieel nummer in het OEM label.
@item X
formatteer de disk als een XDF-disk. Voor meer details @xref{XDF}. De
disk moet eerst low-level worden geformatteerd met het utility xdfcopy
dat is opgenomen in het package fdutils.
@item C
maakt het diskimage-bestand aan om het MS-DOS bestandssysteem erop
te installeren. Uiteraard heeft dit geen nut voor fysieke devices zoals
diskettes en harddiskpartities.
@item H
aantal verborgen sectoren. Deze parameter is handig voor het formatteren
van een harddiskpartitie, die niet is uitgelijnd op de grenzen van een spoor.
(d.w.z. eerste kop van eerste spoor behoort niet toe aan de partitie, maar
bevat een partitietabel). In dat geval is het aantal verborgen sectoren
over het algemeen gelijk aan het aantal sectoren per cylinder.
Dit is niet getest.
@item n
serieel nummer
@item F
Formatteer de partitie als FAT32 (experimenteel).
@item I
Stelt bij het formatteren van een FAT32 station de fsVersion in.
Voer minfo uit op een bestaande FAT32 station om hier achter te komen,
en mail me dat, zodat ik de juiste waarde in toekomstige versies van
mtools op kan nemen.
@item c
Stel de grootte van een cluster (in sectoren) in. Als deze clustergrootte
een FAT zou genereren die te groot is voor het aantal bits, dan zal mtools
automatisch de clustergrootte toe laten nemen, totdat de FAT klein genoeg
is.
@item r
Stelt de grootte in van de rootdirectory (in sectoren). Alleen van 
toepassing op 12 en 16 bit FAT's.
@item B
Gebruik de bootsector opgeslagen in het gegeven bestand of device, in 
plaats van zijn eigen te gebruiken. Alleen de geometrie velden worden
bijgewerkt dat ze overeenkomen met de doeldiskparameters.
@item k
Behoud zoveel mogelijk de bestaande bootsector. Alleen de geometrie
velden worden bijgewerkt overeenkoment met de doeldiskparameters.
@item 0
Data transfer rate op spoor 0.
@item A
Data transfer rate op sporen ongelijk aan 0
@end table

Voor het formatteren van een diskette met een dichtheid anders dan de
standaardwaarde, moet je (op z'n minst) die opdrachtregelparameters 
opgeven die anders zijn dan de standaard.

@code{Mformat} retourneert een 0 bij succes en 1 bij een fout.

Informatie over slechte blokken wordt niet opgenomen, gebruik hiervoor
@code{mkmanifest}.

@node mkmanifest, minfo, mformat, Opdrachten
@section Mkmanifest
@pindex mkmanifest
@cindex packing list

De opdracht @code{mkmanifest} wordt gebruikt om een shellscript aan te
maken (packing list) om Unix bestandsnamen te herstellen. De syntax luidt:

@code{mkmanifest} [ @var{bestanden} ]

Met @code{Mkmanifest} wordt een shellscript aangemaakt die van hulp kan
zijn bij het herstellen van Unix bestandsnamen die door de beperkingen
van de MS-DOS bestandsnamen zijn beschadigd.
MS-DOS bestandsnamen zijn beperkt tot namen bestaande uit 8 tekens, 3 
tekens voor de extensie, alleen in hoofdletters, geen devicenamen en
geen ongeldige tekens.

Het programma mkmanifest is compatibel met de methoden die in
@code{pcomm, arc,} en @code{mtools} worden gebruikt om perfect goede
Unix bestandsnamen zodanig te wijzigen dat ze passen binnen de MS-DOS
beperkingen. Deze opdracht is alleen van nut als het doelsysteem welke
de diskette zal inlezen, geen vfat lange namen af kan handelen.

@subsection Voorbeeld
Stel dat je de volgende Unix bestanden naar een MS-DOS diskette wilt
kopiren (met de opdracht @code{mcopy}).

@example
  zeer_lange_naam
  2.veel.punten
  illegal:
  goed.c
  prn.dev
  Capital
@end example

@code{Mcopy}
converteert de namen naar:

@example
  zeer_lan
  2xveel.pun
  illegalx
  goed.c
  xprn.dev
  capital
@end example

De opdracht:
@example
mkmanifest zeer_lange_naam 2.veel.punten illegal: goed.c prn.dev Capital >manifest
@end example
zou het volgende produceren:
@example
  mv zeer_lan zeer_lange_naam
  mv 2xveel.pun 2.veel.punten
  mv illegalx illegal:
  mv xprn.dev prn.dev
  mv capital Capital
@end example

Voor "goed.c" was geen enkele conversie nodig, daarom verscheen het
niet in de uitvoer.

Stel dat ik deze bestanden vanaf de diskette naar een ander Unix systeem
heb gekopieerd en nu de bestanden weer wil terugzetten naar hun 
oorspronkelijke namen. Als het bestand "manifest" (de afgevangen uitvoer
van hierboven) samen met die bestanden werd meegezonden, dan zou het 
kunnen worden gebruikt om de bestandsnamen om te zetten.

@subsection Programmeerfouten

De korte namen gegenereerd door @code{mkmanifest} volgen de oude conventie
(van mtools-2.0.7) en niet die van Windows 95 en mtools-3.0.


@node minfo, mlabel, mkmanifest, Opdrachten
@section Minfo
@pindex mlabel
@cindex mformat parameters
@cindex parameters van een Dos fs

De opdracht @code{minfo} geeft de parameters van een Dos bestandssysteem
weer, zoals het aantal sectoren, koppen en cylinders. Het geeft ook een
mformat opdrachtregel weer die kan worden gebruikt om een vergelijkbaar
Dos bestandssysteem op andere media aan te maken. Dit werkt echter niet
met 2m of Xdf media en met Dos 1.0 bestandssystemen.
@display
@code{minfo} @var{station}:
@end display

Mlabel ondersteunt de volgende optie:
@table @code
@item v
Geef een hexdump weer van de bootsector, in aanvulling op de andere
informatie
@end table


@node mlabel, mmd, minfo, Opdrachten
@section Mlabel
@pindex mlabel
@cindex Labeling a disk
@cindex Disk label

De opdracht @code{mlabel} voegt een volumelabel toe aan een disk. De
syntax luidt:
@display
@code{mlabel} [@code{-vcs}] @var{station}:[@var{nieuwe_label}]
@end display

@code{Mlabel} toont het huidige volumelabel, als het aanwezig is. Als
@var{nieuwe_label} niet is opgegeven, en als ook de @code{c} noch de
@code{s} opties zijn ingesteld, vraagt het de gebruiker om een nieuw
volumelabel. Druk achter de prompt op return om een bestaand volumelabel
te verwijderen.

Er is een redelijke zorgvuldigheid in acht genomen om een geldig MS-DOS
volumelabel aan te maken. @code{mlabel}
wijzigt het label (en toont het nieuwe label als de verbose mode is ingesteld),
als een ongeldig label werd opgegeven. @code{Mlabel} retourneert een 0
bij succesvolle uitvoering of 1 bij een opgetreden fout.

Mlabel ondersteunt de volgende opties:
@table @code
@item c
Verwijdert een bestaand label, zonder de gebruiker ernaar te vragen.
@item s
Toont het bestaande label, zonder de gebruiker ernaar te vragen.
@end table


@node mmd, mmount, mlabel, Opdrachten
@section Mmd
@pindex mmd
@cindex Aanmaken van een directory
@cindex Creren van een directory
@cindex Directory aanmaak
@cindex Subdirectory aanmaak

De opdracht @code{mmd} wordt gebruikt om een MS-DOS subdirectory aan te
maken. De syntax luidt:

@code{mmd} [@code{-voOsSrRA}] @var{msdosdirectory} [
@var{msdosdirectory's}@dots{} ]

@code{Mmd} maakt op een MS-DOS bestandssysteem een nieuwe directory aan.
Er treedt een fout op als de directory reeds bestaat.


@node mmount, mmove, mmd, Opdrachten
@section Mmount
@pindex mmount
@cindex Linux uitbreidingen (mmount)
@cindex Mounten van een disk
@cindex High capacity formaten, mounting

De opdracht @code{mmount} wordt gebruikt om een MS-DOS disk te mounten.
Het is alleen onder Linux beschikbaar, aangezien het alleen bruikbaar is als
de OS-kernel het toestaat de disk-geometrie te configureren.
De syntax luidt:

@code{mmount} @var{msdosstation} [@var{mountargs}]

@code{Mmount}
leest de bootsector van een MS-DOS disk in, configureert de drivegeometrie,
en mount het uiteindelijk daarbij de
@code{mountargs} aan @code{mount} doorgevend.
Als er geen mount argumenten zijn opgegeven, wordt de naam van het device
gebruikt. Als de disk tegen schrijven is beveiligd, wordt het automatisch
voor alleen lezen gemount.


@node mmove, mpartition, mmount, Opdrachten
@section Mmove
@pindex mmove
@cindex Verplaatsen van bestanden (mmove)
@cindex Hernoemen van bestanden (mmove)

De opdracht @code{mmove} wordt gebruikt om een bestaand MS-DOS bestand of
subdirectory te verplaatsen of hernoemen.
@display
@code{mmove} [@code{-voOsSrRA}] @var{bronbestand} @var{doelbestand}
@code{mmove} [@code{-voOsSrRA}] @var{bronbestand} [ @var{bronbestanden}@dots{} ] @var{doeldirectory}
@end display
@code{Mmove} verplaatst of hernoemt een bestaand MS-DOS bestand of
subdirectory. In tegenstelling tot de MS-DOS versie van @code{MOVE}, is 
@code{mmove} in staat subdirectory's te verplaatsen. Bestanden of
directory's kunnen alleen worden verplaatst binnen een bestandssysteem.
Gegevens kunnen niet worden verplaatst van Dos naar Unix of vice versa.
Als je de stationsletter van het doelbestand of doeldirectory achterwege
laat, dan wordt dezelfde letter als voor de source verondersteld.
Als je bij alle parameters de stationsletter weglaat, dan wordt 
standaard uitgegaan van station a:.

@node mpartition, mrd, mmove, Opdrachten
@section Mpartition
@pindex mpartition
@cindex partities (aanmaken)
@cindex Zip disks (partitioneren)
@cindex Jaz disks (partitioneren)

De opdracht @code{mpartition} wordt gebruikt om MS-DOS bestandssystemen als
partities aan te maken. Dit is bedoeld voor gebruik op niet Linux-systemen,
d.w.z. op systemen waarop fdisk en eenvoudige toegang tot Scsi devices
niet beschikbaar zijn. Deze opdracht werkt alleen op drives waarvan de partitie 
variabale is ingesteld.

@display
@code{mpartition} @code{-p} @var{station}
@code{mpartition} @code{-r} @var{station}
@code{mpartition} @code{-I} [@code{-B} @var{bootSector}] @var{station} 
@code{mpartition} @code{-a} @var{station}
@code{mpartition} @code{-d} @var{station}
@code{mpartition} @code{-c} [@code{-s} @var{sectoren}] [@code{-h} @var{koppen}]
[@code{-t} @var{cylinders}] [@code{-v} [@code{-T} @var{type}] [@code{-b}
@var{begin}] [@code{-l} lengte] [@code{-f}]

@end display

Mpartition ondersteunt de volgende bewerkingen:

@table @code
@item p
Geeft een opdrachtregel weer voor het heraanmaken van de partitie voor
de drive. Er wordt niets weergegeven als de partitie voor het station
niet is gedefinieerd, of een inconsistentie is gedetecteerd.
Als tevens verbose (@code{-v}) is ingesteld, 
dan wordt de huidige partitietabel weergegeven.
@item r
Verwijdert de partitie beschreven door @var{station}.
@item I
Initialiseert de partitietabel, en verwijdert alle partities.
@item c
Maakt de partitie aan beschreven door @var{station}.
@item a
"Activeert" de partitie, d.w.z. maakt het bootable. Slechts een partitie
kan tegelijkertijd bootable zijn.
@item d
"Deactiveert" de partitie, d.w.z. maakt het booten ervan onmogelijk.
@end table

Als geen bewerking werd opgegeven, dan wordt de huidige instelling weergeven.

Voor het aanmaken van partities, zijn de volgende opties beschikbaar:
@table @code
@item s @var{sectoren}
Het aantal sectoren per spoor van de partitie (wat gelijk is aan
het aantal sectoren per spoor voor de gehele drive).
@item h @var{koppen}
Het aantal koppen van de partitie (wat gelijk is aan het aantal
koppen voor de gehele drive). Standaard wordt de geometrie informatie
achterhaald van de daarnaast liggende partitietabelingangen, of
geraden uit de grootte.
@item t @var{cylinders}
Het aantal cylinders van de partitie (niet het aantal cylinders van
de gehele drive.
@item b @var{begin}
Het beginoffset van de partitie, uitgedrukt in sectoren. Als het begin
niet is gegeven, dan laat mpartition de partitie beginnen aan het begin
van de disk (partitienummer 1), of onmiddelijk na het einde van de vorige partitie.
@item l @var{lengte}
De grootte (lengte) van de partitie, uitgedrukt in sectoren. Als het einde
niet is opgegeven, achterhaalt mpartition de grootte middels het aantal
sectoren, koppen en cylinders. Als ook deze niet zijn gegeven, dan geeft
het de partitie de grootst mogelijke grootte, daarbij rekening houdend
met de diskgrootte en het begin van de volgende partitie.
@end table

De volgende optie is beschikbaar voor alle bewerkingen die de partitietabel
wijzigen:
@table @code
@item f
Gewoonlijk voert mpartition bepaalde consistente controle's uit, zoals
het controleren van overlappingen en een juiste uitlijning van de partities,
voordat enige wijzigingen naar de partitie worden weggeschreven.
Als een van deze controle's mislukken, dan wordt de partitietabel niet
gewijzigd. De @code{-f} staat het je toe deze beveiligingen te overschrijven.
@end table

De volgende opties zijn voor alle bewerkingen beschikbaar:
@table @code
@item v
In combinatie met @code{-p} wordt de partitietabel weergegeven
zoals het nu is (zonder wijzigingen), of zoals het is nadat het is
aangepast.
@item vv
Als de verbose vlag tweemaal is opgegeven, dan zal mpartition
een hexdump afdrukken van de partitietabel wanneer het 't van het device
inleest of ernaar wegschrijft.
@end table

De volgende optie is beschikbaar voor de initialisatie van de partitietabel:
@table @code
@item B @var{bootSector}
Leest het template masterbootrecord uit het bestand @var{bootSector}.
@end table


@node mrd, mren, mpartition, Opdrachten
@section Mrd
@pindex mrd
@cindex Een directory verplaatsen
@cindex Een directory verwijderen
@cindex Verwijderen van een directory
@cindex Subdirectory verplaatsen

De opdracht @code{mrd} wordt gebruikt om een MS-DOS directory te verplaatsen.
De syntax luidt:

@display
@code{mrd} [@code{-v}] @var{msdosdirectory} [ @var{msdosdirectory's}@dots{} ]
@end display

@code{Mrd} verplaatst een directory vanaf een MS-DOS bestandssysteem. Er treedt
een fout op als de directory niet bestaat of leeg is.

@node mren, mshowfat, mrd, Opdrachten
@section Mren
@pindex mren
@cindex Hernoemen van bestanden (mren)
@cindex Verplaatsen van bestanden (mren)

De opdracht @code{mren} wordt gebruikt om een bestaand MS-DOS bestand
of bestaande subdirectory te hernoemen of te verplaatsen
De syntax luidt:

@display
@code{mren} [@code{-voOsSrRA}] @var{bronbestand} @var{doelbestand}
@end display

@code{Mren}
hernoemt een bestaand bestand op een MS-DOS bestandssysteem.

In verbose mode, toont @code{Mren} de nieuwe bestandsnaam als de opgegeven
naam ongeldig is.

Als de eerste syntax wordt gebruikt (alleen een bronbestand), en als in de 
doelnaam geen slashes of dubbele punten voorkomen, dan wordt het bestand
(of de subdirectory) hernoemd in dezelfde directory, in plaats dat ze
worden hernoemd naar de huidige
@code{mcd} directory wat het geval zou zijn met @code{mmove}. In tegenstelling
tot de MS-DOS versie van @code{REN}, kan @code{mren} worden gebruikt om 
directory's te hernoemen.

@node mshowfat, mtoolstest, mren, Opdrachten
@section Mshowfat
@pindex mshowfat
@cindex Clusters van een bestand
@cindex Fat

De opdracht @code{mshowfat} wordt gebruikt om de FAT ingangen voor een
bestand te tonen.
Syntax:

@display
@code{$ mshowfat bestanden}
@end display

@node mtoolstest, mtype, mshowfat, Opdrachten
@section Mtoolstest
@pindex mtoolstest
@cindex Configuratiebestand op juistheid testen
@cindex Configuratiebestand controleren
@cindex Configuratiebestand verifiren

De opdracht @code{mtoolstest} wordt gebruikt om de configuratiebestanden
van mtools te testen.
Typ voor een aanroep ernaar slechts @code{mtoolstest} zonder enige argumenten
in. @code{Mtoolstest} leest de configuratiebestanden van mtools in, en drukt
de cumulatieve configuratie naar @code{stdout} af. De uitvoer kan worden
gebruikt als een configuratiebestand (alhoewel je wellicht overtollige
clausules wilt verwijderen)
Je kunt dit programma gebruiken om configuratiebestanden
in de oude stijl naar configuratiebestanden in de nieuwe stijl te converteren.

@node mtype, mzip, mtoolstest, Opdrachten
@section Mtype

De opdracht @code{mtype} wordt gebruikt om de inhoud van een MS-DOS bestand
te tonen. De syntax luidt:

@display
@code{mtype} [@code{-ts}] @var{msdosfile} [ @var{msdosfiles}@dots{} ]
@end display

@code{Mtype} geeft het opgegeven MS-DOS bestand op het scherm weer.

In aanvullling op de standaardopties, staat @code{Mtype} de volgende
opdrachtregelopties toe:

@table @code
@item t
Bekijken van tekstbestanden. @code{Mtype} vertaalt inkomende carriage
return/line feeds naar line feeds.
@item s
@code{Mtype} ontdoet de gegevens van de hoge bit
@end table

De opdracht @code{mcd} kan worden gebruikt om het station en de huidige
werkdirectory in te stellen (relatief aan MS-DOS), anders is de standaard
@code{A:/}.

@code{Mtype} retourneert 0 bij succes, 1 bij een volledige fout, en
2 bij een gedeeltelijke fout.

In tegenstelling tot de MS-DOS versie van @code{TYPE}, staat @code{mtype} 
meerdere argumenten toe.


@node mzip, xcopy, mtype, Opdrachten
@section Mzip
@cindex Zip disk (utility's)
@cindex Jaz disk (utility's)
@cindex Uitwerpen van een Zip/Jaz disk
@cindex Schrijfbescherming van een Zip/Jaz disk
@pindex mzip
@cindex ZipTools disk
@cindex Tools disk (Zip en Jaz stations)
@cindex APlaceForYourStuff
@cindex Met wachtwoord beschermde Zip disks

De opdracht @code{mzip} wordt gebruikt om onder Solaris of HPUX specifieke
opdrachten voor de ZIP-disk uit te voeren. De syntax luidt:

@display
@code{mzip} [@code{-epqrwx}]
@end display

@code{Mzip} staat de volgende opdrachtregelopties toe:

@table @code
@item e
Werp de disk uit.
@item f
Forceer het uitwerpen zelfs als de disk is gemount 
(moet worden opgegeven in aanvulling op @code{-e}).
@item r
Bescherm de disk tegen schrijven.
@item w
Verwijder de schrijfbescherming.
@item p
Bescherm de disk tegen schrijven middels een wachtwoord.
@item x
Bescherm de disk middels een wachtwoord.
@item u
De disk tijdelijk ontdoen van de bescherming totdat de disk wordt uitgeworpen.
De disk wordt schrijfbaar, en keert weer terug naar zijn oude status wanneer
het wordt uitgeworpen.
@item q
Ondervraag de status
@end table

Voor het verwijderen van het wachtwoord stel je het in op een van de
wachtwoordloze modes @code{-r} of @code{-w}: mzip zal je dan om het 
wachtwoord vragen, en de disk deblokkeren. 
Als je het wachtwoord bent vergeten, dan kun je hier vanaf komen door
een low-level format op de disk toe te passen 
(met de BIOS-setup van je SCSI-adaptor).

De ZipTools disk die met deze drive wordt geleverd, is ook met een
wachtwoord beveiligd. Onder Dos of op een Mac, wordt dit wachtwoord
automatisch verwijderd zodra de ZipTools eenmaal zijn geinstalleerd.
Van diverse artikelen die naar het Usenet waren gepost, leerde ik dat
het wachtwoord voor de toolsdisk @code{APlaceForYourStuff} is.
@footnote{Zoek met Dejanews naar
@code{APlaceForYourStuff} voor de artikelen}. Mzip is bekend met dit
wachtwoord en probeert het eerst uit, voordat het je om een wachtwoord
vraagt. Dus @code{mzip -w z:} deblokkeert de toolsdisk@footnote{Ik wist dit
nog niet toen ik mijn eigen Zip-station kocht. Dus herformatteerde ik mijn
toolsdisk, en had daarom nog niet de kans het wachtwoord te testen
Als iemand nog zijn toolsdisk met het oorspronkelijke wachtwoord heeft,
zou je het dan uit willen proberen?  Bijvoorbaat dank}. De toolsdisk is
op een speciale manier geformatteerd zodat het zowel op een PC als op een
Mac bruikbaar is. Op een PC verschijnt het Mac bestandssysteem als een
verborgen bestand met de naam @file{partishn.mac}. Je kunt het verwijderen
om de 50 Meg ruimte in beslag genomen door het Mac bestandssysteem terug
te winnen.

@node xcopy, , mzip, Opdrachten
@section Xcopy
@cindex recursive copy
@cindex xcopy
@pindex xcopy


Het @code{xcopy} script wordt gebruikt om een directory recursief naar een
andere te kopieren. De syntax luidt:

@display
@code{xcopy} @var{brondirectory} @var{doeldirectory}
@end display


Als de doeldirectory niet bestaat, wordt ze aangemaakt. Als het wel bestaat,
worden de bestanden vanuit de brondirectory er direct naartoe gekopieerd, en
wordt in tegenstelling tot @code{cp -rf} geen subdirectory genaamd
@var{brondirectory} aangemaakt.

@subsection Programmeerfouten

Deze opdracht is een groot probleem. Een zuivere implementatie zou het
opnieuw opbouwen van veelbetekenende onderdelen van mtools in beslag
nemen, maar helaas heb ik daar de tijd nu niet voor. 
Het belangrijkste nadeel van deze implementatie is dat het op een aantal
architecturen inefficient is (verscheidene opeenvolgende calls
naar mtools, die het cachen van mtools teniet doen).

@node Compileren van mtools, Porten van mtools, Opdrachten, Top
@chapter Architectuur specifieke compilatie opties
@cindex XDF disks (configuratie tijdens compileren)
@cindex Solaris (configuratie van vold tijdens compileren)
@cindex Vold (comfiguratie tijdens compileren)
@cindex Configuratie tijdens compileren

Voor het compileren van mtools, roep als eerste @code{./configure} aan en dan
@code{make}. In aanvulling op de standaard @code{autoconfigure} opties,
zijn er twee architectuur specifieke opties beschikbaar.

@table @code
@item ./configure --enable-xdf
@itemx ./configure --disable-xdf
Activeert ondersteuning voor XDF-bestanden. Dit staat standaard aan.
Voor details @xref{XDF}.
@item ./configure --enable-vold
@itemx ./configure --disable-vold
Activeert ondersteuning voor vold onder Solaris. 
Wanneer gebruikt in samenwerking met vold, zou mtools van
andere device nodes dan die voor de directe toegang gebruik moeten maken.

@item ./configure --enable-new-vold
@itemx ./configure --disable-new-vold
Activeert nieuwe ondersteuning voor vold onder Solaris. Er wordt verondersteld dat
dit soepeler werkt dan de oude ondersteuning.

@item ./configure --enable-floppyd
@itemx ./configure --disable-floppyd
Activeert ondersteuning voor floppyd.  Standaard is floppyd geactiveerd
zolang als de benodigde X includes en library's beschikbaar zijn.
@end table


@node Porten van mtools, Opdrachten Index, Compileren van mtools, Top
@chapter mtools naar nog niet ondersteunde architecturen porten
@cindex Porten
@cindex Ingecompileerde standaardwaarden

Dit hoofdstuk is alleen interessant voor degenen die mtools naar een
nog niet ondersteunde architectuur willen porten.
Voor de meest gebruikelijke systemen zijn standaardstations reeds
gedefinieerd. Als je standaardstations voor een nog niet ondersteund
systeem toe wilt voegen, start je config.guess om te kijken welke identificatie
autoconf voor dat systeem gebruikt. Deze identificatie heeft de vorm 
cpu-verkoper-os (bijvoorbeeld sparc-sun-sunos). De cpu en
de os componenten worden aan de compiler als preprocessor opties doorgegeven.
Het OS gedeelte wordt aan de compiler in drie vormen doorgegeven.
@enumerate
@item
De volledige naam van het os, waarbij punten zijn vervangen door onderstrepingstekens.
sco3.2v2 wordt sco3_2v2
@item
De basisnaam van het os. Sco3.2v2 wordt Sco
@item
De basisnaam van het os plus het hoofdbestanddeel van het versienummer. 
Sco3.2v2 wordt Sco3.
@end enumerate

De drie versies worden allen doorgegeven als ze verschillend zijn.

Voor het definieren van de devices, gebruik je de entries voor de systemen
die reeds als templates aanwezig zijn. Over het algemeen hebben ze de volgende
vorm:

@example
#if (defined (mijn_cpu) && defined(mijn_os))
#define predefined_devices
struct device devices[] = @{
        @{ "/dev/eerste_station", 'stationsletter', stationsbeschrijving@},
        @dots{} 
        @{ "/dev/laatste_station", 'stationsletter', stationsbeschrijving@}
@}
#define INIT_NOOP
#endif
@end example

"/dev/eerste_station" is de naam van het device of het image bestand welke
voor het station staat. Stationsletter is een letter in de range a tot en met z
die toegang geeft tot het station. Met Stationsbeschrijving wordt het type
station beschreven:
@table @code
@item ED312
extra density (2.88M) 3 1/2 disk
@item HD312
high density 3 1/2 disk
@item DD312
double density 3 1/2 disk
@item HD514
high density 5 1/4 disk
@item DD514
double density 5 1/4 disk
@item DDsmall
8 sector double density 5 1/4 disk
@item SS514
single sided double density 5 1/4 disk
@item SSsmall
single sided 8 sector double density 5 1/4 disk
@item GENFD
generic floppy drive (12 bit FAT)
@item GENHD
generic hard disk (16 bit FAT)
@item GEN
generic device (alle parameters komen overeen)
@item ZIPJAZ(opties)
algemeen ZIP-station gebruik makend van normale toegang.
Maakt gebruik van partitie 4.
@code{Opties} zijn alle speciale opties die aan open worden doorgegeven.
@item RZIPJAZ(opties)
algemeen ZIP-station gebruik makend van raw SCSI-toegang. 
Maakt gebruik van partitie 4.
@code{Opties} zijn alle speciale opties die aan open worden doorgegeven.
@item REMOTE
het remote station gebruikt voor floppyd. In tegenstelling tot de andere
items, bevat deze macro ook de bestandsnaam ($DISPLAY) en de stationsletter(X)
@end table

Entries kunnen in meer detail worden beschreven:
@example
 fat_bits,open_opties,cylinders,heads,sectors,DEF_ARG
@end example
of als je een offset moet beschrijven (bestandssysteem begint niet
aan het begin van het bestandssysteem)
@example
 fat_bits, open_opties, cylinders, heads, sectors, offset, DEF_ARG0
@end example

@table @code
@item fat_bits
is 12, 16 of 0. 0 betekent dat het device beiden typen FAT accepteert.
@item open_options
kunnen opties zoals O_NDELAY, of O_RDONLY in worden opgenomen, die
wellicht nodig zijn om het device te openen. 0 betekent dat er geen
speciale opties nodig zijn.
@item cylinders,heads,sectors
beschrijft de geometrie van de disk. Als de cylinders ongelijk zijn aan 0,
dan worden de parameters heads en sectors genegeerd en accepteert het station
elke geometrie.
@item offset 
wordt gebruikt als het DOS bestandssysteem niet aan het begin van het
device of image-bestand begint. Dit is vooral handig voor Atari Ramdisks
(waarbij zich de device driver aan het begin van het bestand bevindt) of
voor DOS emulator images (welke een gepartitioneerd device voor kunnen
stellen)
@end table

In een definitie van standaardwaarden in het devices file zou alleen moeten
worden voorzien als dezelfde devices op een groot aantal hosts van dit
type zijn te vinden. Zou je
me in dat geval ook je nieuwe definities kunnen laten weten, zodat ik ze
in de volgende release op kan nemen. Voor een puur lokaal bestand,
raad ik je aan gebruik te maken van de configuratiebestanden
@code{/usr/local/etc/mtools.conf} en @code{~/.mtoolsrc}.

Het devices bestand maakt het ook mogelijk geometrie instellingroutines
aan te leveren. Deze zijn nodig als je high capacity disks wilt benaderen.

Twee routines zouden moeten worden aangeleverd:

@enumerate
@item
Inlezen van de huidige parameters
@example
static inline int get_parameters(int fd, struct generic_floppy_struct *floppy)
@end example

Hiermee wordt de huidige geconfigureerde geometrie uitgeprobeerd,
en het in de structuur generic_floppy_struct gegeneerd (die ook moet worden gedeclaeerd).
Fd is een open file descriptor voor het device, en buf is een
reeds ingevulde stat structuur, wat van nut kan zijn.
Deze routine zou 1 moeten retourneren als de probing mislukt en anders
een 0.

@item
Installeren van nieuwe parameters
@example
static inline int set_parameters(int fd, struct generic_floppy_struct *floppy)
                                 struct stat *buf)
@end example
Dit configureert de geometrie in floppy op de file descriptor
fd. Buf is het resultaat van een stat call (reeds ingevuld). 
Dit zou een 1 moeten retourneren als de nieuwe geometrie niet kan worden
geconfigureerd en anders een 0.
@end enumerate

Een bepaald aantal preprocessor macro's zou kunnen worden geleverd:

@table @code
@item TRACKS(floppy)
refereert naar het track veld in de diskettestructuur
@item HEADS(floppy)
refereert naar het heads veld in de diskettestructuur
@item SECTORS(floppy)
refereert naar het sectoren per track veld in de diskettestructuur
@item SECTORS_PER_DISK(floppy)
refereert naar het sectoren per disk veld in de diskettestructuur (als
van toepassing, anders ongedefinieerd laten)

@item BLOCK_MAJOR
major nummer van het diskettestation, wanneer bekeken als een blockdevice.

@item CHAR_MAJOR
major nummer van het diskettestation, wanneer bekeken als een character device
(a.l.a. "raw" device, gebruikt voor fsck) (laat dit ongedefinieerd, als je
OS geen raw devices heeft)
@end table

Voor de werkelijk high capacity formaten (XDF, 2m, etc), is er nog geen
zuivere en gedocumenteerde interface.

@c MANskip 1

@node Opdrachten Index, Variabelen Index,  Porten van mtools, Top
@unnumbered Opdrachten Index
@printindex pg

@node Variabelen Index, Concepten Index, Opdrachten Index, Top
@unnumbered Variabelen index
@printindex vr

@node Concepten Index, , Variabelen Index, Top
@unnumbered Concepten index
@printindex cp

@contents

@c MANend-skip 1
@c MANend-skip 5
@bye