File: Install-HOWTO.pl.html

package info (click to toggle)
doc-linux-pl 2002.06.14-2
links: PTS
area: main
in suites: etch, etch-m68k, jessie, jessie-kfreebsd, lenny, squeeze, wheezy
size: 6,900 kB
ctags: 968
sloc: makefile: 66
file content (1319 lines) | stat: -rw-r--r-- 63,490 bytes
parent folder | download | duplicates (5)
<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 3.2 Final//EN">
<HTML>
<HEAD>
 <META NAME="GENERATOR" CONTENT="SGML-Tools 1.0.9">
<META HTTP-EQUIV="content-type" content="text/html; charset=iso-8859-2">
<TITLE>Instalacja Linuxa </TITLE>


</HEAD>
<BODY>
<H1>Instalacja Linuxa <BR></H1>

<H2>na podstawie The Linux Installation HOWTO by <B>Eric S. Raymond</B> <BR>
v4.3, 10 December 1996 <BR>
<B>Wersja polska Piotr Pogorzelski 
<A HREF="mailto:piotr.pogorzelski@ippt.gov.pl">piotr.pogorzelski@ippt.gov.pl</A><BR></B>
w1.0  Luty 1997</H2>
<P><HR>
<EM>Niniejszy dokument objania w jaki sposb zdoby i zainstalowa Linuxa.
Wszyscy rozpoczynajcy przygod z Linuxem powinni rozpocz czytanie
dokumentacji Jak To Zrobi (HOWTO) od tego wanie dokumentu.</EM>
<HR>
<H2><A NAME="s1">1. Wprowadzenie</A></H2>

<P>
<P>
<H2>1.1 Dlaczego powsta ten dokument</H2>

<P>Linux jest darmow implementacj systemu UNIX, zdoln pracowa
na niedrogich komputerach osobistych (powsta na koputerach
PC386, w chwili obecnej mona go uruchomi na 486, 586, Pentium
PowerPC, SunSparc i DEC Alpha). Obsuguje szeroki zbir rznego
rodzaju oprogramowania wczajc w to X Window, Emacs, sie TCP/IP
(SLIP/PPP) i wiele innych aplikacji.
<P>Zakadamy, e wiesz ju co nieco o Linuxie, przynajmniej tyle, e
istnieje, a teraz chcesz si dowiedzie jak najwicej o samej
instalacji. Skoncentrujemy si na wersji dla komputerw PC, ktra
jest najbardziej popularna, lecz wiele z zamieszczonych poniej 
informacji dotyczy rwnie komputerw PowerPC, Alpha i Sparc.
<P>
<H2>1.2 Inne roda informacji</H2>

<P>Jeli nigdy nie syszae o Linuxie, jest kilka miejsc, gdzie
mona znale podstawowe informacje o systemie. Poszukiwania
naley rozpocz od strony domowej Projektu LDP, ktr mona
znale pod adresem 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/linux.html">http://sunsite.unc.edu/mdw/linux.html</A>.
Najnowsz wersj niniejszego dokumnetu mona znale pod adresem
<A HREF="http://www.jtz.org.pl/Html/Install-HOWTO.pl.html">http://www.jtz.org.pl/Html/Install-HOWTO.pl.html</A><P>Najnowsz wersj angielsk zanjdziesz tutaj
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/pub/Linux/docs/HOWTO/Install-HOWTO">http://sunsite.unc.edu/pub/Linux/docs/HOWTO/Install-HOWTO</A>.
<P>Czytanie powiniene rozpocz od przejrzenia
informacji zawartej w takich dokumnetach jak: Linux INFO-SHEET i
Linux META-FAQ. Dokument `Linux Frequently Asked Questions' zawiera
wiele popularnych pyta (i odpowiedzi!) na temat Linuxa -- nowi
uytkownicy <EM>musz</EM> go przeczyta.
<P>Pomoc moesz rwnie znale w grupie Usenet News 
<A HREF="news://pl.comp.os.linux">pl.comp.os.linux</A>.
<P>Projekt Dokumentacji Linuxa (LDP), przygotowuje zestaw podrcznikw i
ksiek o Linuxie, wszystkie z nich s swobodnie rozpowszechniane w
sieci i dostpne na stronie domowej projektu LDP.
<P>Ksika <EM>``Linux Installation and Getting Started''</EM>  jest
kompletnym przewodnikiem opisujcyn jak zdoby, zainstalowa i
korzysta z Linuxa. Zawiera kompletne wprowadzenie do uytkowania i
prowadzenia systemu oraz o wiele wicej inforamcji ni
przedstawiono tutaj. Moesz j przeglda lub pobra kopi ze strony
domowej projektu LDP.
<P>
<H2>1.3 Nowe wersje tego dokumentu</H2>

<P>Nowe wersje "Instalacja Linuxa - jak to zrobi" bd okresowe
wysyane na list 
<A HREF="news:pl.comp.os.linux.odpowiedzi">pl.comp.os.linux.odpowiedzi</A>.  Bdzie rwnie umieszczana w
rnych archiwach WWW i FTP dotyczcych Linuxa, wczajc stron
domow LDP.
<P>Ostatni wersj tego dokumentu mona zawsze znale pod adresem
<A HREF="http://www.jtz.org.pl/Html/Install-HOWTO.pl.html">http://www.jtz.org.pl/Html/Install-HOWTO.pl.html</A>.
<P>
<P>
<H2>1.4 Uwagi i poprawki</H2>

<P>Jeli masz jakiekolwiek uwagi lub poprawki do tego dokumnetu,
prosz nie wahaj si napisa do 
<A HREF="mailto:piotr.pogorzelski@ippt.gov.pl">piotr.pogorzelski@ippt.gov.pl</A>. Jestem otwarty na wszelkie uwagi,
rwnie te krytyczne. Jeli znajdziesz jaki bd w tym dokumencie,
prosz powiadom mnie o tym, abym mg go poprawi w nastpnej wersji.
Dzikuj.
<P>Prosz <EM>nie</EM> przysyajcie mi pyta, jak sobie poradzi z
kopotami ze sprztem jakie napotkalicie w czsie instalacji.
Zapoznajcie si z <EM>``Linux Installation and Getting Started''</EM>,
informujcie producenta lub szukajcie pomocy w grupie
<A HREF="news:pl.comp.os.linux">pl.comp.os.linux</A>.
Ten dokument ma by zwizym rdem informacji o <EM>zwykej</EM>
instalacji -- w przygotowaniu jest dokument powicony
problemom, jakie napotykacie w czasie instalacji.
<P>
<H2><A NAME="s2">2. Ostatnie zmiany</A></H2>

<P>
<UL>
<LI> Dodana lista czynnoci do wykonania przed instalacj</LI>
<LI> W czsci dotyczcej podziau na partycje dodano uwagi o problemach z LILO i BIOSem</LI>
<LI> Wprowadzono wiele odnonikw do inych dokumentw</LI>
</UL>
<P>
<H2><A NAME="s3">3. Zanim zaczniesz</A></H2>

<P>Zanim zaczniesz instalowa Linuxa muszisz by absolutnie pewien,
e komputer na ktrym chcesz to zrobi jest do tego odpowiedni,
oraz zdecydowa si, ktr dystrybucj chcesz zainstalowa.
<P>
<H2>3.1 Wymagania sprztowe</H2>

<P>Jakiego rodzaju komputer jest potrzebny do urchomienia Linuxa?
Dobre pytanie. Wymagania sprztowe zmieniaj sie okresowo,
List sprztu, ktry pracuje pod Linuxem mona znale
w Linux Hardware-HOWTO 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/Hardware-HOWTO.html">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/Hardware-HOWTO.html</A>.
Inny spis mona znale w Linux INFO-SHEET, 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/INFO-SHEET.html">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/INFO-SHEET.html</A>.
<P>W przypadku komputera, wydaje si, e przykadowa konfiguracja
moe wyglda nastpujco:
<P>
<P>Jakakolwiek pyta ISA, EISA, VESA Local Bus lub PCI, 80386, 80486, 
Pentium lub P-6. Aktualnie architektura  MicroChannel (MCA) jak
mona znale w komputerach IBM PS/2 nie jest obsugiwana.
Dowolny procesor od 386SX do P-6 bedzi dziaa. Koprocesor 
nie jest potrzebny, choc warto go mie.
<P>Potrzebne jest co najmniej 4MB RAM. Linux potrafi pracowa nawet
z 2MB RAM, lecz wiekszo instalacji i oprogramowania wymaga 4MB
(RedHat do instalacji potrzebuje 8MB, potem dziaa na 4MB).
Jeli planujesz prac pod X Window, proponuj 8, lub 16MB RAM.
<P>Oczywicie niezbdny jest twardy dysk, oraz standardowy kontroler 
dyskowy AT. Wszystkie dyski i sterowniki typu MFM, RLL i IDE
bd pracowa poprawnie. Linux potrafi pracowa z wieloma dyskami
i sterownikami standardu SCSI. Wicej informacji na ten temat
oraz na temat samego SCSI mona znale w Linux SCSI-HOWTO.
Jeli budujesz komputer od zera, specjalnie dla Linuxa, dodatkowy
koszt przeznaczony na zakup urzdze SCSI jest warty zwikszenia
osigw systemu i jego niezawodnoci.
<P>Bedzie niezbdny napd 3.5&quot;. Cho napdy 5.25&quot; sa
obsugiwane przez Linuxa, s one coraz mniej popularne i 
nie mona liczy, e uda si znale dystrybucje przeznaczone 
na takie dyskietki. (Bardzo okrojony Linux moe by uruchomiony
na jednej dyskietce, lecz jego przydatno sprowadza si
jedynie do sytuacji awaryjnych lub wanie do samej instalacji nowego
systemu.)
<P>Potrzebna jest rwnie karta grafiki snadardu MDA, Hercules, CGA, 
EGA, VGA, lub Super VGA oraz odpowiedni monitor. Oglnie rzecz biorc
jeli karta grafiki i monitor pracuj pod MS-DOSem to powinny
rwnie pracowa pod Linuxm. Jeli jednak planujesz 
uruchamia X Window, istniej dodatkowe ograniczenia dotyczce
obsugiwanych kart graficznych. Wicej na ten temat mona znale
w dokumencie Linux XFree86-HOWTO, 
<A HREF="http://www.jtz.org.pl/Html/XFree86-HOWTO.pl.html">http://www.jtz.org.pl/Html/XFree86-HOWTO.pl.html</A>
, ktry zawiera inforamcje nt uruchamiania i wymaga X Window.
<P>Przydatny jest rwnie CD-ROM. Jeli jest to  CD-ROM  typu
ATAPI, SCSI lub "prawdziwy" IDE to nie powinno by adnych
kopotw.(Uwaaj na tanie napdy reklamowane jako IDE, ktre
nie s do koca prawdziwymi napdami IDE). Jeli twj CD-ROM
wykorzystuje firmow kart rozszerzenia, moe si zdarzy, e
jdro, ktre znajduje si na dyskietce instalcyjnej nie
bdzie w stanie go rozpozna, co uniemoliwi instalacj z plytki CD.
Rownie napdy CD przyczone do portu rwnolegego nie bd pracowa.
Jeli masz wtpliwoci zajyj do Linux CD-ROM HOWTO, 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/CD-ROM-HOWTO.html">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/CD-ROM-HOWTO.html</A>, gdzie
znajdziesz dokadn list obsugiwanego sprztu.
<P>Tak zwane urzdzenia "Plug'n'Play" mog stanowi problem.
Obsuga tych urzdze jest aktywnie rozwijana, lecz nie ma jej
jescze w jdrze 2.0.25. Na sczcie zwykle jest to problem z
kartami dwikowymi lub sieciowymi kartami Ethernet.
<P>
<H2>3.2 Wymagane zasoby dyskowe i wspistnienie z innymi systemami</H2>

<P>Potrzebne jest wolne miejsce na twardym dysku. W zalenoci
od tego jakie i ile oprogramowania planujesz zainstalowa
moe to by od 40 do 500 MB. Wikszo instalacji wymaga
od 40 do 80 MB. Obejmuje to miejsce na oprogramowanie, swap 
(pami wirtualn) i troch wolnej przestrzeni dyskowej dla
uytkownikw.
<P>Mona uruchomi Linuxa rwnie na 10 MB lub mniej, lecz rwnie
dobrze pena instalacja moe zajc ponad 500 MB. Ta wielko
zaley gwnie od iloci oprogramowania, ktre zainstalujesz
i ile przestrzeni dyskowej zostanie przeznaczone dla uytkownikw.
<P>Linux moe wspistnie na tym samym dysku  z innymi systemami 
operacyjnymi, takimi jak MS-DOS, Microsoft Windows czy OS/2.
(W rzeczywistoci moesz mie nawet dostp do plikw DOSu, a
nawet wykonywa niektre niektre programy DOSu po Linuxem).
Innymi sowy podczas podziau dysku na partycje, Linux, MS-DOS
i OS/2 zyj na wasnych partycjach. Wicej inforamcji o takich
mieszanych konfiguracjach pniej.
<P>Nie musisz uruchamia MS-DOSu czy OS/2 aby mc uywa Linuxa.
Linux jest zupenie innym, niezalenym  systemem operacyjnym
i jego instalacja i uytkowanie nie zaley od innych systemw.
<P>Podsumowujc, minimalny zestaw dla Linuxa nie jest znaczco
wikszy od tego wymaganego przez sprzedawane  dzisiaj sytemy 
MS-DOS lub Windows 3.1 ( i jest duo mniejszy od minimalnego
zestawu potrzebnego do uruchomienia Windows 95!). Jeli posiadasz
386 lub 486 z co najmniej 4MB RAM, to bdziesz szczliwy
pracujc pod Linuxem. Linux nie wymaga duej iloci
przestrzeni dyskowej, pamici czy mocy procesora. Matt Welsh,
czowiek, ktry zapocztkowa ten dokument uywa Linuxa
na komputerze 386/16 MHz. (najwolniejszy komputer jaki mona zdoby)
z 4 MB RAM i by cakiem z tego zadowolony. Im wicej chcesz robi
tym wicej potrzebujesz pamici, lepszego procesora.
Z naszego dowiadczenia wynika, e 486 z 16 MB RAM pracujca pod
Linuxem jest lepsza od kilkunastu modeli drogich stacji roboczych.
<P>
<P>
<H2>3.3 Wybr dystrybucji Linuxa</H2>

<P>Zanim bdziesz mg rozpocz instalacj Linuxa, musisz si
zdecydowa na jedn z dostpnych ``dystrybucji'' Linuxa.
Nie ma jednej, standardowej dystrybucji Linuxa -- istnieje ich wiele.
Kada z nich ma wasn dokumentacj i instrukcj instalacji.
<P>Dystrybucje Linuxa s dostpne na krzkach CD, FTP, tamie,
dyskietkach. Linux Distribution HOWTO, 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/Distribution-HOWTO.html">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/Distribution-HOWTO.html</A>,
zawiera opisy wielu dystrybucji Linuxa dostpnych przez FTP lub
za zaliczeniem pocztowym (gwnie w USA, ju niedugo rwnie
w Polsce).
<P>W zamierzchych czasach, kiedy po raz pierwszy powsta ten 
dokument (1992-1993), wikszo zdobywaa Linuxa wpierw
scigajc go przez ftp (lub przez modem z rnych BBSw)
na lokalny dysk, nastpnie kopiujc je na niezliczone iloci dyskietek.
Jedna z tych dyskietek suy nastpnie do wystartownia
systemu i zainstalowania caej reszty. Majc szczscie
(i dobry nonik na dyskietkach) koczyo si instalacj po kilku
godzinach, lub powtarzao j na nowo.
<P>Cho nadal mona wybra t drog, istniej teraz mniej stresujce
metody. Najprociej jest kupi jedn z wysokiej jakoci dystrybucji
komercyjnych, rozprowadzanych na krzkach CD takich, jak RedHat,
Craftworks, LinuxPro lub WGS. S one dostpne zwykle poniej
$50 w twojej ksigarni lub sklepie komputerowym.
Zaoszczdzsz wiele niepotrzebnie zmarnowanego czasu.
<P>Mona rwnie kupi zestawy CD takie jak InfoMagic Linux 
Developer's Resource. Zawieraj zwykle kilka dystrybucji Linuxa
oraz wierz kopi takich archiww jak sunsite lub tsx-11.
<P>Pod koniec tego dokumentu skoncentrujemy si jak zainstalowa
Linuxa z takiego wanie zestawu, ktry nie posiada wydrukowanej
instrukcji instalacji. Jeli twj Linux jest zaopatrzony w
w drukowan instrukcj to ten dokument moe stanowi dobre wprowadzenie
lecz ostatecznie naley si kierowa informacjami zawartymi
w tej instrukcji.
<P>
<P>
<H2><A NAME="s4">4. Krtki opis instalacji</A></H2>

<P>
<P>
<H2>4.1 Basic Installation Steps</H2>

<P>Szkic instalacji Linuxa jest prosty:
<P>
<OL>
<LI> Zbierz informacje o konfiguracji twojego sprztu
</LI>
<LI> Zrb dyskietki instalacyjne.
</LI>
<LI> Jeli pragniesz zainstalowa Linuxa na tym samym komputerze
razem z innym systemem operacyjnym (Linux i DOS, Linux i Windows,
albo wszystkie 3) zmie ustawienie partycji na dysku (wolne miejsce
dla Linuxa).
</LI>
<LI> Wystartuje komputer z dyskietki Instalacyjnej, otrzymasz
dostp do Napdu CD.
</LI>
<LI> Przygotuj system plikw dla Linuxa. (Jeli do tej pory
nie zmienie ukadu partycji, zrobisz to teraz.)
</LI>
<LI> Zainstaluj cz podstawow z krka CD.
</LI>
<LI> Wystartuj Linuxa z CD.
</LI>
<LI> (Opcjonalnie) Zainstaluj wicej pakietw z CD-ROMu.</LI>
</OL>
<P>
<H2>4.2 Podstawowe elementy zestawu instalacyjnego.</H2>

<P>Tak wygldaj podstawowe czci dystrybucji instalacyjnej:
<P>
<OL>
<LI>Pliki README i FAQ. Zwykle umieszczone w katalogu gwnym
krzka CD.  Dostpne tu po zamontowaniu CD. (W zalenoci od tego
jak zostay zrobione mog by nawet dostpne pod MS-DOS lub MS
Windows).  Radzimy przeczyta te pliki, jak tylko bed
dostpne. Mog zawiera wane informacje o zmianach i poprawkach.
</LI>
<LI>Kilka(nacie) obrazw dyskietek instalacyjnych. (czstko w
oddzielnym podkatalogu) Jeden z nich zsotanie przez ciebie zapisany
na dyskietce tworzc w ten sposb dyskietk startow. Musisz wybra
<B>jeden</B> obraz dyskietki instalacyjnej taki, ktry najlepiej
pasuje do twojego sprztu.  W chwili obecnej, jest to juz jeden
plik. Obsuga urzdze jest kompilowana w postaci niezalenych
moduw, ktre sa adowane na yczenie).A number of bootdisk images
(often in a subdirectory. (w chili obecnej to sie zmienilo i jest juz zwykle
tylo jeden plik z obrazem dyskietki instalacyjnej (pp)).</LI>
</OL>
<P>
<UL>
<LI>Plik zawierajcy obraz system plikw i katalog gwny (czasami
nawet dwa pliki).  Po zapisaniu go na dysk stworzysz kolejn dyskietk
instalacyjn.  Dysk z systemem plikw jest niezaleny od
sprztu.
</LI>
<LI>Obraz dyskietki ratunkowej. Jest o dyskietka zawierajca
jdro i kilka niezbdnych programw do ratowania systemu w
przypadkach krytycznych.
</LI>
<LI>RAWRITE.EXE. Jest to program pracujcy w rodowsiku MS-DOS,
ktry zapisze zawarto opisaych wczeniej plikw (zawierajcych
obraz dyskiet startowej, lub gwny system plikw) bezporednio na
dyskietk, bez wzgldu na jej format.</LI>
</UL>
<P>RAWRITE.EXE jest niezbdny, jeli planujesz tworzenie dykietek
instalacyjnych w rodowisku MSDOS. Jsli nasz dostp do UNIXowej
stacji robozcej, ktra posiada stacj dsykietek, moesz zrobic
dyskietki instalacyjne na niej, korzystajc z programu `dd'.
Czasami mona znale przygotowny skrypt do tworzenia dyskietek
instalacyjnych,
<P>
<UL>
<LI>Sam krek CD-ROM.  Celem dyskietki startowej jest
zaadowanie jdra i umoliwienie podczenia dyskietki z gwnym
systeme plikw (lub dyskietek instalacyjnych), ktra sama jest z
kolei narzdziem do odpowiedniego spreparowania twardego dysku i
skopiowania na niego czci zawartoci krka CD.</LI>
</UL>
<P>
<H2><A NAME="s5">5. Szczegowy opis procesu instalacji</A></H2>

<H2>5.1 Przygotowanie si do instalacji</H2>

<P>Linux efektywniej wykorzystuje elementy twojego komputera ni
MS-DOS, Windows czy Windows NT, ale w konsekwencji jest mniej
tolerancyjny na le skonfiguraowany sprzt. Jest kilka rzeczy,
ktre moesz zrobi, ktre zmiejsz prawdopodobiestwo, e
instalacja zostanie przerwana przez tego typu problem.
<P>Po pierwsze zgromad wszelk dokumentacj na temat posiadanego
sprztu -- plyty gwnej, karty graficznej, monitora, modemu itp --
i umie je gdzie pod rk.
<P>Po drugie, zgromad dostpn informacje o aktualnych ustawieniach
podzespow twojego komputera. Jeli masz na komputerze
zainstalowany MS-DOS (co najmniej v5.0) zrb wydruk informacji
jakie udziela narzdzie <CODE>msd.exe</CODE>. Zagwarantuje to pen i poprawn
informacje na temat karty graficznej i myszy co bdzie pomocne przy
konfiguracji X Window.
<P>Po trzecie sprawd czy komputer nie ma kopotw sprztowych, ktre
mog spowodowa nieodwracalne blokady (zawieszenia) podczas samej
instalacji.
<P>
<UL>
<LI> Uzytkownicy DOS/Windows korzystajcy z dyskw IDE i 
CDROMw IDE, mog si znale w takiej sytuacji, e pomimo
bdnego ustawienia przecznikw master/slave na tych urzdzeniach
pracuj one poprawnie pod DOSem, lecz pod Linuxem bedzie to
absolutnie niemoliwe. Jeli masz jakie podejenia, sprawd
przeczniki!
        </LI>
<LI> Czy jakie twoje urzdzenie nie posiada ani przecznikw
ani podtrzymywanej pamici przechowujcej aktualn onfiguracj
(nonvolatile memeory)? Jeli tak, moe wymaga sprcjalnego
inicjowanai podczas startu sytemu poprzez odpowiednie programy dla
MS-DOSu i moe nie by atwo uruchomi je pod Linuxem.  Napdy CD,
karty dwikowe, karty sieciowe i tanie napdy steamerw mog by
przyczyn takich problemw. By moe uda ci si przezwyciy ten
problem podajc odpowiednie parametry w wierszu zachty startowej
(boot prompt); po szczegly signij do Linux BOOT Prompt HOWTO,
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/BootPrompt-HOWTO.html">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/BootPrompt-HOWTO.html</A>
                </LI>
<LI> Inne systemy operacyjne pozwalaj myszce standardu Bus Mouse
dzieli przerwanie IRQ z innym urzdzeniem. Linux tego nie
obsuguje, w rzeczywistowci
prba zrealizowania tego pod Linuxem moe zablokowa twj 
komputer. Jeli korzystasz z myszki standardu Bus Mouse
zapozna si z dokumentem Linux Bus Mouse HOWTO, 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/Busmouse-HOWTO.html">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/Busmouse-HOWTO.html</A>.
        </LI>
</UL>
<P>Jeli to moliwe zdobd telefon bardziej zaawansowanego
uytkownika Linuxa. W dziewiciu na dziesic przypadkw nie
bdziesz go potrzebowa, lecz jaki to komfort mie go podczas
instalacji.
<P>Ile czasu to moe potrwa? Na podstawowy system, trzeba liczy
okoo godziny. Jesli na komputerze ma by wicej ni jeden sytem
spodziewaj si trzech godzin (w takim przypadku jest wiksze
prawdopodobiestwo wystpienia bdw).
<P>
<H2>5.2 Tworzenie dyskietek startowych</H2>

<P>
<P>Twj krek CD moe zawiera materiay lub narzdzia pomocne przy
instalacji, ktre przeprowadz ci przez proces tworzenia dyskietek
instalacyjnych przy pomocy prostych interacyjnych programw. Mog
to by rwnie dobrze programy instalacyjne pracujce pod MS-DOSem
(patrz program <CODE>redhat.exe</CODE> w dystrybcji RedHat), pod UNIXem lub
pod jednym i drugim.
<P>Jeli w twojej dystrybucji znalaze taki program, powiniene go
uy i potraktowa reszt tego rozdziau jako materia pogldowy. 
Skorzystaj z tego programu, jego autorzy na pewno lepiej wiedzieli
o specyficznych cechach dystrybucji ni my. Zaoszczdzisz sobie
wielu kopotw.
<P>Wicej dokadnych informacji na temat tworzenia dystkietek
startowych (boot disk i root disk) znajdziesz w Linux Bootdisk
HOWTO 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/Bootdisk-HOWTO.html">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/Bootdisk-HOWTO.html</A>.
<P>Wpierw musisz wybra plik dsyku startowego (disk boot image), ktry
jest najleszy dla sprztu, ktry posiadasz. Jeli musisz to zrobi
rcznie, zwykle spostrzeesz, ze (a) albo pliki maj nazwy, ktre
uataiwaj wybranie odpowiedniego, lub (b) istnieje plik
zawierajcy opis cech kadego z dostpnych plikw dyskietki
startowej.
<P>Nastpnie naley przygotowa dwie lub trzy dyskietki
<EM>high-density</EM> sformatowane pod MS-DOSem. Musz by tego samego
rodzaju, to znaczy jeli napd startowy jest 3.5&quot; obie
dyskietki musz by 3.5&quot;-we. Nastpnie naley uy
RAWRITE.EXE do zapisania plikw z obrazem dyskietek startowych na
dyskietki. 
<P>Uruchom go bez adnych prametrw, po postu tak:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
C:\> RAWRITE
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Odpowiedz na pytanie o nazw pliku, ktry naley zapisa na
dyskietce nazw napdu do ktrego pisa (np. <CODE>A:</CODE>). RAWRITE
skopiuje plik blok po bloku bezporednio na dyskietk. Uyj RAWRITE
do zrobienia kolejnych dyskietek instalacyjnych (np COLOR144). Jak
skoczysz staniesz si posiadaczem dwch dyskietek: jednej
startowej i drugiej zawierajcej system plikw z katalogiem
gwnym. Pamitaj, e tych dyskietek nie mona ju odczyta pod
MS-DOSem ( wpewnym sensie s w formaci ``Linuxa'').
<P>Pod Unixem to samo mona zrobi wykorzystujc program
dd(1). (Potrzebna jest oczywicie stacja robocza z napdem
dyskietek) Na przykad na komputerach Sun, na ktrych dyskietk
reprezentuje plik specjalny <EM>/dev/rfd0</EM>, mona zastosowa
nastpujce polecenie:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
$ dd if=bare of=/dev/rfd0 obs=18k
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Na niektrych stacjach roboczych naley koniecznie poda rozmiar
bloku wyjciowego (np Sun) w przeciwnym wypadku kopiowanie si nie
uda. Jesli napotksz na klpoty, podrcznik dd(1) powinien by pomocny.
<P>Upewnij si, e uywasz dobrej jakoci dydkietek. Wykorzystywane
dydkietki nie mog mie zych blokw.
<P>Pamietaj, ze nie musisz mie dziaajcego Linuxa lub MS-DOS, aby
mc zainstalowa Linuxa. Posiadanie Linuxa lub dosu uatwia
zrobienie dyskietek instslscyjnych z plikw znajdujcyh si na CD.
<P>Jeli nie masz na swoim komputerze adnego systemu skorzystaj
z komputera kolegi. Przygotuj na nim dyskietki instalacyjne i
posu si nimi na swoim komputerze.
<P>
<H2>5.3 Zmiana partycji na dyskach z zainstalowanym DOSem/Windowsami</H2>

<P>W wikszoci pracujacych systemw, twardy dysk jest ju podzielony na
partycje dla DOSu, OS/2  itd. Konieczna bdzie zmiana rozmiaru tych
partycji, tak aby zwolni odpowiedni ilo miejsca dla
Linuxa. Jesli planujesz instalacj, gdzie na jednym dysku bd
wspistnie rne systemy, mocno plecamy zapoznanie si z jednym
lub wicej nastpujcych mini-HOWTO, ktre opisuj dokadniej rne
konfiguracje instalacji wielosystemowych.
<P>
<UL>
<LI> The Linux+DOS+Win95 mini-HOWTO, 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Linux+DOS+Win95">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Linux+DOS+Win95</A>.
</LI>
<LI> The Linux+OS2+DOS mini-HOWTO, 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Linux+OS2+DOS">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Linux+OS2+DOS</A>.
</LI>
<LI> The DOS-Win95-OS2-Linux mini-HOWTO, 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Linux+DOS+Win95+OS2">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Linux+DOS+Win95+OS2</A>.
</LI>
<LI> The Linux+Win95 mini-HOWTO, 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Linux+Win95">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Linux+Win95</A>
</LI>
<LI> The Linux+WinNT mini-HOWTO, 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Linux+WinNT">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Linux+WinNT</A></LI>
</UL>
<P>Nawet jsli nie maj bezporedniego zastosowania dla twojej
sytuacji, na pewno pomog w gbszym zrozumieniu idei i wyaga.
<P><B>UWGA:</B> Cz dystrybucji moe by zainstalowana na partycji
MS-DOS w oddzielnym katalogu (to jest zupenie cos innego ni
instalowanie Z partycji MS-DOS). Linux wykorzystuje w tym celu
system plikw o nazwie UMSDOS, ktry pozwala na traktowanie
podkatalogu na partycji MS-DOS jako systemu plikw Linuxa. W ten
sposb zmiana rozmiaru partycji nie jest konieczna.
<P>Moemy zasugerowa t metod w przypadkach, gdy dysk jest ju
podzielony na 4 partycje i zmiana partycji bdzie bardziej
kopotliwa ni jest to warte. Lub w przypadku, gdy chesz sprawdzi
jak wyglda Linux, przed podziaem dysku na partycje, wtedy jest to
dobra metoda. Jednak w wikszoi wypadkw sugerujemy zmian
rozmiarw partycji, tak jak jest to tutaj opisane. Jeli zamierzasz
korzysta z UMSDOS, robisz to na wasn rk -- nie jest to
udokumentowane w tym dokumencie. Od tej chwili zakadamy, e NIE
korzystasz z syztemu UMSDOS i, e przeprowadzisz operacj zmiany
partycji.
<P><EM>Partycja</EM> jest to cz twardego dysku, wydzielona dla
konkretnego systemu operacyjnego. Jeli masz zainstalowany tylko
MS-DOS, zatem prawdopodobnie masz na twardym dysku tylko jedn
partycje przeznaczon w caoci na MSDOS. Aby korzysta z Linuxa
muszisz jednak zmieni ukad partycji, tak aby bya jedna partycja
dla MS-DOS i jedna (lub) wicej dla Linuxa.
<P>Partycje dziel si generalnie na 3 rodzaje : <EM>podstawowe</EM>
(primary), <EM>rozszerzone</EM> (extended) i <EM>logiczne</EM>.  W skrcie,
partycje podstawowe s jednymi z czterech gwnych
partcji. Jednake jeli potrzebujesz wicej ni cztery partycje na
jednym dysku, musisz utworzy partycj rozszerzon, ktra moe
zawiera wiele partycji logicznych. Dane s przchowywane wycznie
na partycji podstawowej lub logicznej.
<P>Inaczej mwic wikszo ludzi korzystaj z partycji podstawowych.
Jeli potrzeba jest wicej ni 4 partycje naley utworzy partycj
rozszerzon. Partycje logiczne s tworzone na partycji
rozszerzonej, no i prosz mamy wicej ni 4 partycje na dysku.
<P>Moesz zainstalowa Linuxa rwnie na drugim fizycznym
dysku. Wystarczy poda nazw odpowiedniego urzdzenia podczas
tworzenia partycji Linuxowej. Wiecej szczegow na ten temat
pnizej.
<P>Wrmy do zmiany rozkadu partycji na dysku. Problem polega na tym,
e nie istnieje sposb, aby zrobi to (w atwy sposb) bez
zniszczenia danych znajdujcych si na partycji, ktrej rozmiar
zmieniamy. Datego muszisz zrobi pen kopi wszelkich danych na
dysku, zanim zaczniesz zmienia rozmiary partycji. Ziana rozmiaru
partycji bdzie polegaa na jej usuniciu i odtworzeniu, lecz o
mniejszym rozmiarze.
<P><B>UWAGA:</B> Istnieje program pod MSDOS sucy do zmiany rozmiaru
partycji bez koniecznoci jej uprzedniego usunicia. Nazywa si
FIPS. Patrz 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/Linux/system/Install">http://sunsite.unc.edu/Linux/system/Install</A>. Korzystajc z
FIPSa, programu porzdkujcego dysk (takiego jak Norton Speed Disk)
i majc troch szczcia powiniene mc odpowiednio zmieni
rozmiary partycji bez niszcenia znajdujcyhc si na nich danych.
Mimo wszystko nadal sugerujemy wykonanie penej kopii dysku, przed
korzystaniem z programu FIPS.
<P>Jednake jeli nie korzystasz zprogramu FIPS, klasyczna metoda
polega n skorzystaniu z programu FDISK. Powiedzm, e masz dysk o
pojemnoci 80MB i chciaby go podzieli na dwie czci -- 40MB dla
MS-DOS i 40 MB dla Linuxa. W tym celu musisz uruchomipod MS-DOSem
program FDISK, usunc partycj 80MB przeznaczon na DOS, nastpnie
utworzy w jeje miejscu now partycj o rozmiarze 40MB i zakoczy
program pozostawiajc niezagospodarowane 40MB. Moesz nastpnie
sformatowa nowo utworzon partycj i zainstaowa swoje
oprogramowanie z wykonanej uprzednio kopii. (Prosze pamietac, aby
do wykonywanai operacji programem FDISK startowa system z
dyskietki, na krrej powinny znale sie przynajmniej programy
FDSIK, FORMAT i SYS). Pniej w czasie instalacji Linuxa,
pozostawione 40MB zostanie wykorzystane do utworzrnia partycji
Linuxa i zaistalowanie na niej systemu.
<P>W skrcie, aby zmieni rozmiar partycji naley wykona nastpujace
dziaania (za pomoc programu FDISK):
<OL>
<LI>Zrb pen kopi dysku</LI>
<LI>Zrb dyskietk strtow MS-DOS, np poleceniem 
<BLOCKQUOTE><CODE>
FORMAT /S A:
</CODE></BLOCKQUOTE>

(uwaga, wszystkie dane na dyskietce zostana zniszczone).</LI>
<LI>Skopiuj na t dyskietk programy  <CODE>FDISK.EXE</CODE> and <CODE>FORMAT.COM</CODE>,
oraz inne narzdzia, ktrych bd ci potrzebne. (Np. narzdzia do
odtworzenia programw i systemu z wykonanej kopii.</LI>
<LI> Wystartuj MS-DOS z nowo utworzonej dyskietki..</LI>
<LI> Uruchom FDISK, podajc jeli to moliwe, ktry dysk chcesz
modyfikowa (<CODE>C:</CODE> lub <CODE>D:</CODE>).</LI>
<LI> Skorzystaj z menu programu i usu te partycje, ktrych rozmiar chcesz
zmieni. <B>To zniszczy wszystkie dane znajdujce si na tych
partycjach.</B></LI>
<LI> Skorzystja z menu programu FDISK, aby utworzy nowe partycje,o
mniejszym rozmiarze.</LI>
<LI> Zakocz prac z FDISKiem i sformatuj nowo utworzone partycje
programem <CODE>FORMAT</CODE>.</LI>
<LI> Odtwrz dane na nowo sformatowanych partycjach z wykonanych
wczeniej kopii.</LI>
</OL>
<P>Zwr uwag, e dosowy program FDISK da ci moliwo utworzenia
``Logical DOS drive'' (logicznego dysku MSDOS). Logiczny dysk MSDOS
to po prostu partycja logiczna twojego dysku. Moesz zainstalowac
Linuxa na partycji logicznej, lecz nie chcesz utworzenia taj
partycji logicznej DOSowym programem FDISK. Jeli aktualnie
korzystasz z logicznego dysku MSDOS i chcesz w tym miejscu
zainstalowa Linuxa, powiniene usun logiczny dysk MSDOS za
pomoc DOSowego FDISK i (pniej) utworzy w tym miejscu now
logiczn partycj dla Linuxa.
<P>Sposb zmiany rozmiaru partycji dla OS/2 lub innych systemw
operacyjnych jestpodobny. Szczegw szukaj w dokumentacji tych
systemw.
<P>
<H2>5.4 Tworzenie partycji dla Linuxa</H2>

<P>Po zmianie rozmiaru partycji, potrzebujesz utworzy partycje dla
Linuxa. Zanim powiemy jak to zrobi opowiemy wpierw o partycjach i
systemach plikw pod Linuxem.
<P>
<H3>Podstawowe inforamacje o partycjach</H3>

<P>Linux wymaga co najmniej jednej partycji dla gownego systemu
plikw (<EM>root filesystem</EM>), ktry bdzie zaiera jdro Linuxa i
dodatkowe oprogramowanie.
<P>Moesz myle o <EM>systemie plikw</EM> jako o partycji sformatowanej
dla Linuxa. Systemy plikw su do przechowywania plikw. Kady
system Linuxowy musi miec co najmniej gwny system
plikw. Jednake wielu uytkownikw preferuje korzystanie z wielu
systemw plikw -- jeden dla kadej wikszej czci poddrzewa
katalogw. Na pryzkad moesz chie utworzy oddzielny system plikw
do przechowywania plikw w katalogach poniej katalogu
<EM>/usr</EM>.(Zwr uwag, e na sytemach UNIX, katalogi oznacza
si kresk pochylon wprzd, a nie w ty jak to robi MSDOS.) W
takim przypadku bdziesz posada zarwno gwny system plikw, jak
i system plikw dla katalogu <EM>/usr</EM>.
<P>Kady system plikw wymaga oddzielnej partycji. Dlatego jeli chesz
korzysta z gwnego sustemu plikw i systemu plikw <EM>/usr</EM>
muszisz utworzy dwie partycje. 
<P>Dodatkowo, wikszo uytkownikw tworzy partycj dla <EM>pamici
wymiany (swap partition)</EM>. Jesli masz, powiedzmy 4MB RAM i 10 MB
partycji wymiany, tak dugo jak dotyczy to Linuxa, posiadasz 14MB
pamici virtualnej.
<P>Korzystajc z obszaru wymiany, Linux przenosi na dysk
niewykorzystywane sptrony pamici, pozwalajc uruzhomi wicej
aplikacji w tym samym czasie. Poniewa wymiana pamici jest
powolna, nie jest to sposb na zwiekszenie rozmairu pamici
RAM. Jednake aplikacje, ktre wymagaj duej pamici (jak X Window
System) czsto polegaj na pamici wymiany, w przypadkach gdy jest
niedostatecznie duo pamici RAM.
<P>Niemal wszysy uytkwonicy Linuxa korzystaj z partycji
wymiany. Jeli posiadasz 4MB RAM        , partycja wymiany jest
konieczna aby mona zainstalowa Linuxa. Mocno zalecamy utowrzenie
partycji wymiany na stae chyba, e posiadasz w swoim komputerze
du ilo pamici RAM.
<P>Rozmaiar partycji wymiany zaley jak duo potrzebujesz pamici
wirtualnej. Czsto zaleca si aby mie minimum 16MB pamici
wirtualnej (RAM + pami wymiany). Czyli jeli masz 8MB ram
powiniene utworzy partycj wymiany o rozmiarze 8MB. Pamitaj, e
partycja wymiany nie moe by wiksza ni 128 MB. Dlatego jeli
potrzebujesz pamici wymiany wicej ni128 MB, musisz utworzy
wiksz liczb partycji wymiany. Mozesz mie nie wicej ni 16
partycji wymiany.
<P>Wieej inforamcji na temat teorii obszaru wymiany i partycji w
dokumencie  Linux Partition mini-HOWTO
(
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Partition">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Partition</A>).
<P>Uwaga: jest moliwe (cho jest to troch sztuczka) wspdzielenie
partycji wymiany  midzy linuxem i Windows 95 w konfiuracjach,
gdzie oba te systemy s zainstalowane. Wicej inforamcj w tym
temacie zawiera dokument Linux Swap Space Mini-HOWTO, 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Swap-Space">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Swap-Space</A>. 
<P>Uwaga #1: Ieli posiadasz dysk EIDE z partycjk wiksz ni
504MB, twOj BIOS moe nie pozwoli na wystartowanie zainstalowanego
na niej Linuxa. Pamitaj aby utrzymywa swoj partycj gwn
poniej granicy 504MB. To nie powinno by problemem w przypadku
sterownikw SCSII, ktre maj zwykle wasny BIOS. Szczegly
techniczne znajdziesz w  Large Disk Mini-HOWTO, 
<A HREF="http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Large-Disk">http://sunsite.unc.edu/mdw/HOWTO/mini/Large-Disk</A>.
<P>Uwaga #2: Uzywasz jednoczenie dyskw IDE i SCSI? Jesli tak, to
uwaaj. BIOS moe nie pozwala na usuchamianie systemu z dysku
SCSI. 
<P>
<H3>Rozmiary partycji</H3>

<P>Poza partycj wymiany i partycj dla gwnego systemu plikw,
bdziesz chcia dodatkowe na przechowywanie oprogramowania i
katalogw macierzystych uytkownikw.
<P>Teoretycznie moliwa jest konfiguracja z jedn dua partycj na
wszystko, lecz niemal nikt tego nie robi. Posiadanie wicej ni
jedna  partycji ma kilka zalet:
<P>
<UL>
<LI> Czeto zmiejsza czas potrzebny na zaadowanie systemu.
</LI>
<LI>Pliki nie mog przekracza granic partycji. Dlatego moesz
uywa partycji jako ogranicze na wykorzystanie przestrzeni
dyskowej prze takie programy (jak Usenet News), ktre potrzebuj
jej ogromnych iloci dzieki czemu zabezpieczy odpowiedni ilo
miejsca dla innych programw zapewniajc bezpieczne funkcjonowanie
systemu i prac innych aplikacji. 
</LI>
<LI> Jeli kiedykolwiek znajdziesz na dysku ze sektory,
reformatowanie i odtwarzanie pojedynczej partycji jest mniej
bolesne niz odtwarzanie wszystkiego od pocztku.</LI>
</UL>
<P>W dzisiejszych czasach ogromnych dyskw, dobra konfiguracja
podstawowa uywa maej partycji gwnej (poniej 80MB), redniego
rozmiaru partycji /usr (do 300MB) na oprogramowanie systemowe i
partycj /home przeznaczon dla pliku uytkownikw, ktra w
zlenoci od twojej decyzji moe wykorzystywa pozosta cz
dysku lub odpowiedni liczb MB.
<P>Jeli przewidujesz uruchomoienie Usenet News, moesz  przydzieli
oddzieln partycj katalogowi /var przeznaczon na poczt, newsyi
pliki tymczasowe lub wydzieli specjaln partyucj tylko dla
obsugi Usenet News, kontrolujc w ten sposb maksymalne moliwe
wykorzystanie zasobw dyskowych przez Usenet News. Lecz w
dzisiejszych czasach kiedy ogrome dyski s coraz tasze waniejsze
jest aby to wszystko byo dla ciebie zrozumiae, dlatego swoj
pierwsz instalacj Linuxa zrb po prostu w najprostszy sposb.
<P>
<H2>5.5 adowanie dysku startowego (boot disk)</H2>

<P>Pierwszym krokiem jest uruchomienie systemu ze zrobionego przez
ciebie dysku startowego. Zwykle Linux Laduje si bez jakiejkolwiek
rcznej ingerencji. Zachta startowa zniknie po 10 sekundach. Lecz
podajc w zachcie startowej po nazwie jdra rne parametry masz
moliwo przekazaniu jdru rnych informacji o konfiguracji
twojego sprztu, np. adres i numer przerwania sterownika SCSI lub
geometri dyskw. Jest to konieczne, gdy Linux sam nie wykryje
kontrolera SCSI lub geometrii dysku.
<P>W szczeglnoi wiele sterownikw SCSI bez BIOSu wymaga podania
adresu portu i przerwania IRQ podczas adowania systemu. Komputery
IBM PS/1, ThinkPad i ValuePoint nie przechowuj geometrii dysku w
pamici CMOS i naley je poda podczas uruchamiania
systemu. (Pniej bdziesz mia moliwo takiego skonfigurowania
systemu aby sam mg przekazywac niezbdne parametry).
<P>Uwaaj na komunikaty wywietlane podczas adowania
systemu. Znajdziesz tam informacje o sprzcie jaki zosta wykryty
przez jdro. W sczeglnoci jeli masz sterownik SCSI powiniene
zobaczy list wykrytych urzdze SCSI.
Jeli zobaczysz komunikat:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
SCSI: 0 hosts
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>to znaczy,  sterownik SCSI nie zosta wykryty i muszisz
powiadomi jdro gdzie go szuka.
<P>System bdzie wywietla informacje o znalezionych partycjach i
wykrytych urzdzeniach. Jeli ktra z tych informacji nie jest
poprawna lu brakuje innej, ktrej si spodziewae bdziesz musia
wymusi wykrycie sprzdu prze podanie odpowienich parametrw na
zachcie startowej.
<P>Z drugiej strony, gdy wszysko idzie jak po male i wyglda, z
wszystkie urzdzenia zostay rozpoznane prawidowo, przejd do
nastpnego rozdziau ``adowanie dysku z gwnym systemem plikw
(root disk)''.
<P>Wymuszenie wykracia urzdzenia polega na wprowadzeniu w wierszu
zachty startowej ospowiednich parametrw wg. nastpujcej skadni:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
linux &lt;parameters...>
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Dostpnych jest kila/nascie rznych parametrw. Przedstawimy kilka
najbardziej popularnych. Nowoczesne instalacje konstruuj dysk
startowy w ten sposb, aby mg uzyska dodatkow pomoc w czasie
wpisywania danych w wierszu zachty startowej. Bed tam opisane
parametry jdra ktre mozsz wykorzysta.
<P>
<UL>
<LI><EM>hd=cylindry,glowice,sektory</EM> Okrel geometri
dysku. Wymagane w systemach takich, jak IBM PS/1, ValuePoint i
ThinkPad. Np. jeli twj dysk ma 683 cyindry,16 gowic i 32 sektory
wprowad:

<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
linux hd=683,16,32
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>

</LI>
<LI><EM>tmc8xx=adres,przerwanie_irq</EM> Okrel adres iprzerwanie
IRQ  dla kotrolerw SCSI Future Domain TMC-8xx nie posiadajcego
BIOSu. Np.:

<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
linux tmc8xx=0xca000,5
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>


Pamitaj o uywaniu prefiksu <EM>0x</EM> dla wszytkich wartoci
podawanych szesnastkowo (hex). Dotyczy to wszystkich anstpujcych
opcji: 
        
</LI>
<LI><EM>st0x=memaddr,irq</EM> Okrel adres i przerwanie IRQ
sterownika  Seagate ST02.
</LI>
<LI><EM>t128=memaddr,irq</EM>Okrel adres i przerwanie IRQ
sterownika Trantor T128B.
</LI>
<LI><EM>ncr5380=port,irq,dma</EM> Okrel port, IRQ i numer kanau
DMA dla sterownika NCR5380.
</LI>
<LI><EM>aha152x=port,irq,scsi_id,1</EM> Okre port, IRQ i SCSI
ID  dla sterownika AIC-6260. Dotyczy to rwnie sterownikw Adaptec
1510, 152x, i kontrolerw  Soundblaster-SCSI.</LI>
</UL>
<P>Jeli masz pytania dotyczce opcji startowych, prosz przeczytaj
Linux <EM>SCSI HOWTO</EM>, ktre powinno by dostpne  w kadym
archimuwm FTP (lub tam skd otrzymake ten dokument).
<EM>SCSI HOWTO</EM> dokadniej objania sprawy zwizane z SCSI i
Linuxem.
<P>
<P>
<H2>5.6 Korzystanie z dyskietk z gwnym systeme plikw (root disk)</H2>

<P>Po wystartowaniu systemu z dyskietki startowej zostaniesz poproszony
o woenie dyskietki(ek) z systemem plikw. W tym momencie powiniene
wyj z napdu dyskietk startow i woy w jej miejsce dyskietk 
z systemem plikw (root disk). Nastpnie wcinij <EM>enter</EM>. By
moe za chwil bdziesz musia woy kolejn dyskietk z 
systemem plikw.
<P>Co si w tej chili dzieje? Dyskietka z systemem plikw zapewnia
minimalne oprogramowanie tworzc miniaturowy system operacyjny
wykorzystujc do tego dysk w pamici RAM (poniewa twardy dysk
nie jest jescze przygotowany) tzw. ramdysk.
<P>Dysk z systemem plikw aduje do ramdysku may zestaw niezbdnych
plikw i programw instalacyjnych, z ktrych bdziesz korzysta do
przygotowania twardego dysku i zainstalowania pniej na nim
(z krka d lub innego nonika) penego systemu.
<P>
<H3>Instalacja w trybie tekstowym lub graficznym (X)</H3>

<P>Starsze dystrybucje (wczajc Sackware) udostpniay w tym
momencie interperter polece (shell) i wymagay wprowadzenia
rcznie polece instalacyjnych do tego w odpowiedniej
kolejnoci. Jest to nadal moliwe, lecz nowsze dystrybucje
uruchamiaj programy instalacyjne (wybr z menu za pomoca klawiszy
kursora), ktre staraj si w sposb interaktywny poprowadzi ci
przez procedur instalacyjn, dajc po drodze mnstwo wskazwek.
<P>Prawdopodobnie bdziesz mai rwnie moliwo skonfigurowania X,
tak aby dalsza czs instalacji moga zosta przeprowadzona w
trybie graficznym. Jeli wybierzesz t drog, program instalcyjny
przepyta ci jak myszk posiadasz, jaka karta graficzna jest
zinstalowana w twoim komputerze, jakiego monitora uywasz. Po
zainstalowaniu Linuxa podane tutaj przez ciebie informacje zostan
zachowane dla ciebie. Bdziesz mg je pniej dostroi tak., aby
lepiej wykorzysta posiadany sprzt, poniewa na tym stopniu
instalcji wystarczy ustawi podstawow rozdzielczoc 640x480 SVGA.
<P>X nie sa konieczne do instalacji, lecz (zakadajc, e uda si je
poprawnie skonfigurowa) wielu ludzi znajduje ten sposb instalcji
atwiejszym w uyciu. Tak czy inaczej bdziesz chcia uruchomi X,
wic zrobienie tego na samym pocztku te ma troch sensu.
<P>Po prostu daj si prowadzi programowi. Przeprowadzi ci przez
niezbdne stopnie instalacji: przygotowanie twardego dysku,
utworzenie pocztkowych kont uytkownikw, istalacja dodatkowych
pakietw oprogramowania.
<P>W kolejnych podrozdziaach opiszemy pewne obszary, ktre mog
sprawia troch trudnoci, tak jak by musia je wykonywa
rcznie. Powinno ci to pozwoli zrozumie co tak na prawd robi
program instalacyjny i dlaczego to robi.
<P>
<H3>Korzystanie z <CODE>fdisk</CODE> i <CODE>cfdisk</CODE></H3>

<P>Twoim pierwszym zadanie mpo zaadowaniu jdra Linux abdzie
utworzenie lub zmiana tabel partycji na dyskach. Nawet jeli ju
zrobie co za pomo DOSowgo programu FDISK, musisz teraz
powrci do tego tematu i wprowadzi dodatkowe, specyficzne dla
Linuxa informacje.
<P>To tworzenia lub zmiany partycji Linuxa korzystamy z programu
<CODE>fdsik</CODE> w wersji dla Linuxa, lub jego okienkowej wersji
<CODE>cfdisk</CODE>. 
<P>Zwykle program instalacyjny sprawdza czy istniej ju odpowiednie
tabele partycji i proponuje uruchonienie dla nich <CODE>fdisk</CODE> lub
<CODE>cfdisk</CODE>. <CODE>cfdisk</CODE> jest z pewnocia atwiejszy w uyciu, lecz
jego aktualne wersje s rwnie bardziej wraliwe na nieprawidowe
lub uszkodzone informacje jakie mog znale w tabeli partycji.
<P>Dlatego (szczeglnie podczas instalacji na nowym sprzcie) moe si
okaz, e musisz wpierw uruchomi <CODE>fdisk</CODE> aby nada tabelom
partycji stan, ktry jest ju odpowiedni dla programu
<CODE>cfdisk</CODE>. Sprbuj uruchomi <CODE>cfdisk</CODE>, jeli bdzie si na co
skary, uruchom <CODE>fdisk</CODE>. (Jeli budujesz system jedynie dla
Linuxa, to dobra moe si okaza metoda uruchomienia <CODE>fdsik</CODE> i
usunicia wszystkich partycji, a nastpnie zaoenie ich na nowej,
pustej tabeli partycji bardziej intuicyjnym programem <CODE>cfdisk</CODE>.)
<P>Kilka uwag, ktre maj zastosowanie zarwno do <CODE>fdisk</CODE>, jak i
<CODE>cfdisk</CODE>. Oba rozumiej podany im argument jako nazwa dysku na
ktrym chcesz wykona operacj. W Linuxie kolejne dyski nazwywane
s nastpujco:
<P>
<UL>
<LI><EM>/dev/hda</EM> Pierwszy dysk IDE</LI>
<LI><EM>/dev/hdb</EM> Drugi dysk IDE</LI>
<LI><EM>/dev/sda</EM> Pierwszy dysk SCSI</LI>
<LI><EM>/dev/sdb</EM> Drug dysk SCSI</LI>
</UL>
<P>Przykad: aby utworzy partycj Linuxa na pierwszym dysku SCSI,
powiniene uy polecenia (twj program instalacyjny moe j
wygenerowa na podstawnie podanych przez ciebie informacji):
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
cfdisk /dev/sda
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Jeli uruchomisz <CODE>fdisk</CODE> lub <CODE>cfdisk</CODE> bez adnych argumentw,
dyskiem domylnym bdzie w takiej systuacji <EM>/dev/hda</EM>.
<P>Aby utworzy partycj Linux na drugim dysku, po prostu podaj
<EM>/dev/hdb</EM> w przypadku dysku IDE lub jeli uywasz dyskw
SCSI <EM>/dev/sdb</EM>.
<P>Partycje Linuxa nie musz by na tym samym fizycznym dysku. Mogby
utworzy partycj dla gwnego systemu plikw na dysku
<EM>/dev/hda</EM>  i partycj wymiany na dysku <EM>/dev/hdb</EM>.
W takim przypadku uruchom <CODE>fdisk</CODE> lub <CODE>cfdisk</CODE> dla kadego
dysku. 
<P>Pod Linuxem, partycje otrzymuj nazwy w zalenoci od dysku do
ktrego nale. Np. perwsza partycja na dsyku <EM>/dev/hda</EM>
nazywa si <EM>/dev/hda1</EM>,druga <EM>/dev/hda2</EM> itd. Jeli
masz jakie partycje logiczne ich nazwy rozpoczynaj s od
<EM>/dev/hda5</EM> i kolejno <EM>/dev/hda6</EM> itd.
<P><B>Uwaga:</B> Nie powiniene Linuxowymi programami <CODE>fdsik</CODE> lub
<CODE>cfdisk</CODE> tworzy lub usuwa partycji dla systemw peracyjnych
innych ni Linux. To znaczy nie twrz  lub usuwaj partycji MS-DOS
za pomoc narzdzi Linuxa; wykorzystaj w tym celu programy jakie
dostarcza MS-DOS (FDSIK). Jeli stworzysz partycj MS-DOS za pomoc
programu <CODE>fdsik</CODE> lub <CODE>cfdisk</CODE> istnieje moliwo,  msdos
jej nie rozpozna nie nie wystartuje poprawnie.
<P>Oto przykad wykorzystania programu <CODE>fdsik>. Mamy pojedyncz
partycj MS-DOS o rozmiarze 61693 blokw. Reszta dysku jest wolna
dla Linuxa (pod Linuxem jeden blok oznacz a1024 bajrty, czyli
61693 oznacza 61 MB). W tym przykadzie utworzymy dwie partycje,
wymiany(swap) i gwnego systemu plikw(root).  By moe, po
przeczytaniu dyskucji o podziale dysku na partycje, powiniene
rozszerzy ten przykad do czterech partycji: wymiany, gownego
systemu plikw (</CODE>), systemu plikw dla oprogramowania systemowego
(/usr) i partycji dla plikw uytkownikw (/home).
<P>Na pocztku wydajemy polecenie ``<CODE>p</CODE>'' aby wywietli aktualny
stan tabeli partycji. Jak wida, <EM>/dev/hda1</EM> (pierwsza
partycja dysku <EM>/dev/hda</EM>) jest partycj DOSow o rozmiarze
61693 blokw. 
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
Command (m for help):   p
Disk /dev/hda: 16 heads, 38 sectors, 683 cylinders 
Units = cylinders of 608 * 512 bytes

     Device Boot  Begin   Start     End  Blocks   Id  System
  /dev/hda1   *       1       1     203   61693    6  DOS 16-bit >=32M

Command (m for help):
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Nastpnie wydajemy polecenie ``<CODE>n</CODE>'' w celu utworzenia nowej
partycji. Partycja na gwny system plikw bdzie miaa 80MB.
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
Command (m for help):  n 
Command action 
    e   extended 
    p   primary partition (1-4)
p
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Tutaj program spyta si , czy chcemy utworzy partycj podstawow
czy rozszerzon. W wikszoci przypadkw chesz utworzy partycje
podstawow, chyba, ze potrzebujesz podzieli dysk na wicej ni 4
partycje. Patrz roznia ``Zmiana rozmiaru partycji'', tam ta sprawa
by dyskutowana dokadniej.
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
Partition number (1-4): 2
First cylinder (204-683):  204
Last cylinder or +size or +sizeM or +sizeK (204-683): +80M
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Pierwszy cylinder partycji powinien by pierwszym cylindrem za
poprzedni partycj. W tym przypadku <EM>/dev/hda1</EM> koczy si
na cylindrze 203, wic rozpoczynamy now partycj od cylindra 204.
<P>Jak wida korzystamy z notacji  ``<CODE>+80M</CODE>'', definiuje partycj o
rozmiarze 80MB. Podobnie notacja ``<CODE>+80K</CODE>'' okrela partycje o
rozmiarze 80KB,  a podanie ``<CODE>+80</CODE>'' stworzyo by partycj o
rozmiarze 80 bajtw.
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
Warning: Linux cannot currently use 33090 sectors of this partition
Ostrzeenie: Linux nie moe wykorzysta 33090 sektorw tej partycji.
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Jeli zobaczycs takie ostrzeenie, moesz je zignorowa. Pozostao
ze starych czasw, kiedy system plikw Linuxa nie mg przekracza
rozmiaru 64MB. Jednake nowe systemy plikw przeamay t brier. W
chwili obecnej partycje mog mie maksymalny rozmiar 4 terabajtw.
<P>Nastpnie tworzymy partycj wymiany o rozmiarze 10 MB, <EM>/dev/hda3</EM>.
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
Command (m for help): n
Command action 
    e   extended 
    p   primary partition (1-4) 
p

Partition number (1-4): 3
First cylinder (474-683):  474
Last cylinder or +size or +sizeM or +sizeK (474-683):  +10M
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Ponownie przegldamy zawarto tabeli partycji. Pamitaj o
zanotowniu tych informacji, sczeglnie rozmiarw poszceglnych
partycji w blokach. Bdziesz potrzebowa tych informacji pniej.
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
Command (m for help): p
Disk /dev/hda: 16 heads, 38 sectors, 683 cylinders 
Units = cylinders of 608 * 512 bytes

     Device Boot  Begin   Start     End  Blocks   Id  System
  /dev/hda1   *       1       1     203   61693    6  DOS 16-bit >=32M
  /dev/hda2         204     204     473   82080   83  Linux native
  /dev/hda3         474     474     507   10336   83  Linux native
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Zwr uwag, e partycja wymiany (tutaj <EM>/dev/hda3</EM>) jest typu
``Linux native''. Musimy zmieni jej typ na ``Linux swap'', tak aby
program instlacyjny mog j rozpozna. W tym celu wykonaj
polecenie <CODE>t</CODE> programu <CODE>fdisk</CODE>:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
Command (m for help): t
Partition number (1-4): 3
Hex code (type L to list codes): 82
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Jeli skorzystasz z polecenia ``<CODE>L</CODE>'' to zobaczysz, e 82
odpowiada typowi Linux swap.
<P>Aby zkoczy prace programu <CODE>fdisk</CODE> i zachowa poczynione zmiany
na dysku, naley  wyda polecenie ``<CODE>w</CODE>''. Aby wyj BEZ
zachowywania jakichkolwiek zmian naley wcisn ``<CODE>q</CODE>''.
<P>Po zakoczeniu pracy z programem <CODE>fdisk</CODE>, system moe
zasugerowa restart komputera, aby upewni si, e wprowadzone
zmiany zostan zauwaone przez system. Zasadniczo nie ma powodu do
restartu komputera po zakoczeniu pracy  <CODE>fdisk</CODE> -- nowe
wersje <CODE>fdisk</CODE> i <CODE>cfdisk</CODE> s na tyle sprytne, e potrafi
uaktualni tabel partycji bez restartowania systemu.
<P>
<H3>Czynnoci po przydzieleniu partycji</H3>

<P>Po edycji tabeli partycji, program instalacyjny  powinien zajrze
do nich i zaoferowa wczenie obszaru wymiany (swapa). Odpowiedz
Tak.
<P>(System pyta si o wczenie partycji wymiany, aby zminimalizowa
moliwo popenienia bdu w sytuacji, gdy na dysku istnij
partycje innych systemw operacyjnych i jedna z partycji nie
nalecych do Linuxa zostanie mylnie rozpoznana jako partycja wymiany.)
<P>Nastpnie program poprosi o przydzielenie nazw katalogw (takich
jak /, /usr, /var, /tmp, /home itp) kadej partycji Linuxowej,
ktr pragniesz wykorzysta.
<P>Istnieje tylko jedna prosta zasada. Musi istnie system plikw o
nazwie / i musi umoliwiac zaadowanie systemu
(bootable). Pozostae partycje mog zosta nazwane zupenie
dowolnie. Lecz s pewne konwencje mowice jak je nazwa ( w ktrym
miejscu drzewa plikw maj by zamontwane), ktre  (jeli si do
nich dostosujesz) w przyszoci uatwi ci ycie.
<P>Wczenej polecalimy podstawow konfiguracje skadajc siez trzech
partycji, maej partycji gwnej, redniego rozmiaru partycji
przeznaczonej an oprogramowanie systemowe i duej partycji dla
katalogw macierzystych uytkownikw. Tradycyjne partycje te bd
montowane w katalogach /, /usr i /home. Nazwa /usr pochodzi z
zamierzchych czasw, gdy  (znacznie mniejsze) systemy UNIX
przechowyway pliki systemowe i katalogi uytkownikw na jednej
partycji (innej ni partycja gwna /). Cz oprogramowania nadal
polega na tej waciwoci.
<P>Jeli posiadasz wicej ni jeden obszar katalogw domowych
uytkownikw, zwykle nazywa si je /home1, /home2, /home3. Tak si
moe sta gdy posisadasz dwa fizyczne dyski. Na naszym komputerze
ukad systemu plikw wyglda nastpujco.
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
Filesystem         1024-blocks  Used Available Capacity Mounted on
/dev/sda1              30719   22337     6796     77%   /
/dev/sda3             595663  327608   237284     58%   /usr
/dev/sda4            1371370    1174  1299336      0%   /home
/dev/sdb1            1000949  643108   306130     68%   /home2
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Drugi dysk (sdb1) nie jest w caoci przydzielony do /home2/
Partycja wymiany znajdujca si na tym dysku nie zostaa ujta w
wykazie. Moesz zobaczy, e partycja /home jest najwikszym
obszarem na sda i /home2 jest obszarem uytkownika na dysku sdb.
<P>Jeli zamierzasz stworzy partycj na pliki robocze (scratch), spool,
tymczasowa, pocztow lub newsow nazwij j ./var. FIXME W
przeciwnym wypadku prawdopodobnie chcesz utowrzy katalog /usr/var i
utworzy dowizanie symbliczne  /var wskazujce wanie na ten
katalog (/usr/var). Program instalacyjny moe zaoferowa zrobiebie
tego za ciebie.
<P>
<H2>5.7 Instalacja pakietw z oprogramowaniem</H2>

<P>Po przygotowaniu partycji pozostaa cz instalacji powinna by
automatyczna. Twj program instalacyjny poprowadzi ci przez liczne
menu i pozwoli okreli skd bd instalowane pakiety, na krych
partycjach bdzeie instalowany Linux itd.
<P>Nie zamierzamy tutaj dokumentowa wszystkich szegow specyficznych
dla tej czci instalacji. Jes to cz, ktra rni si najbardziej 
midzy dystrybucjami (utorzy tradycyjnie wspzawodnicz aby zyska
tutaj jak najwicej), lecz jest to rwnie jedna z najprostszych
czsci instalacji. A programy instalacyjne  s intuicyjne, z ekranami
pomocy, ktre mona wywoa niema w dowolnym momencie
instalowania pakietw.
<P>
<H2>5.8 Po zinstalowaniu pakietw z oprogramowaniem</H2>

<P>Po zinstalowaniu pakietw z oprogramowaniem, jeli wszystko
przebiego bez kopotw, program instalacyjny, zanim po raz
pierwszy zaaduje jdro z twrdego dysku przeprowadzi ci przez
kilka procedur konfiguracji poszczegrnych czci systemu. 
<P>
<H3>LILO, LInux LOader czyli adowacz Linuxa</H3>

<P>LILO (skrt od LInux LOader) jest programem, ktry pozwala
zaadowa Linuxa (jak rwnie inne systemy operacyjne, np. MS-DOS)
z twardego dysku twojego komputera.
<P>Program instalacyjny spyta si, czy zainstalowa LILO na twoim
dysku. Jeli nie posiadasz na tym dysku OS/2, odpowiedz `tak'. OS/2
ma specjalne wymagania, patrz 
<A HREF="#custom-LILO">Wybrane  konfiguracje LILO</A><P>Zainstalowanie LILO jako podstawowego adowacza systemw powoduje,
e dodatkowa dyskietka startowa staje si niepotrzebna. Przy kadym
starcie komputera, moesz powiedzie LILO, ktry system ma zaadowa.
<P>
<H3>Tworzenie dyskietki startowej (opcjonalnie)</H3>

<P>Program instalacyjny moe ci rwnie da szans utworzenia
``standardowej dyskietki startowej'', ktrej moesz uy do
uruchomienia twojego nowo zinstalowanego Linuxa. (Jest to starsza i
mniej wygodan metoda, ktra zakada, e zwykle bedziesz uruchamia
MS-DOS, lecz gdy bdziesz chcia uruchomi Linuxa skorzystasz z tej
dyskietki startowej.)
<P>Aby j zrobi, potrzebujesz czystej, foramtowanej dyskietki
wysokiej gstoci (1.2, 1.44 takiej, jak naped A:) Po prostu kiedy
ci o to poprosi program instalacyjny w dyskietk do napdu i
dyskietka startowa zostanie utworzona. (to nie jest to samo co
instalacyjna dyskietka startowa i nie moesz ich wzajemnie
zamienia.) 
<P>
<H3>Dodatkowa konfiguracja systemu</H3>

<P>Procedura poinstalacyjna moe ci rwnie prowadzi przez wiele
menu, pozwalajc skonfigurowa twj system. To znaczy okrelic
rodzaj i miejsce podczenia myszy i modemu, stref czasow i inne
parametry. Po orostu staraj si odpowiada na pytania.
<P>System moe ci rwnie zaproponowa utowrzenie kont uytkownikw,
lub zaoenie hasa na koto administratora (root). Nie jest to
trudne i zwykle polega na przeczytaniu instrukcji i wykonaniu
prosrych czynnoci.
<P>
<P>
<H2><A NAME="s6">6. adowanie nowo zainstalowanego systemu</A></H2>

<P>Jeli wszystko poszo zgodnie z planem, powiniene mie teraz
mozliwo zaadowania z twardego dysku Linuxa, wykorzystujc do
tego LILO. Alternatyw jest zaadowanie Linuxa z nowo utworzonej
dyskietki startowej (nie oryginalnej startowej dyskietki
instalacyjnej). Po zaadowaniu systemu zaloguj si jako <EM>root</EM>.
Gratulacje! Masz swj wasny system Linux.
<P>Jeli adujesz system za pomoc LILO, sprbuj podczas restartu
komputera przycisnc (i trzyma przycinity) przycisj <EM>shift</EM>,
<EM>control</EM>, lub <EM>alt</EM>. Pozwoli to na uzyskanie dostpu do
wiersza zachty startowej (boot prompt). Wcinij <EM>tab</EM>, a
zobaczysz list opcji. W ten sposb moesz zaadowa bezporednio
przez LILO Linuxa, MS-DOS lub cokolwiek innego.
<P>
<H2><A NAME="s7">7. Po pierwszym uruchomieniu Linuxa</A></H2>

<P>Powiniene wanie patrze na zachte do wejcia do systemu. Gratulacje!
<P>
<H2>7.1 Bycie administratorem systemu</H2>

<P>W zalenoci od tego jak przebiega faza instalacji, moesz chcie
utworzy konta uytkownikw, zmieni nazw swojego komputera lub
skonfigurowa (na powrt) X. Jest znacznie wicej rzeczy, ktre
mogby ustawia i konfiguraowa, urzdenia do wykonywania kopii,
poczenie SLIP/PPP z dostawc Internetu itp.
<P>Powinna ci pomc dobra ksika o administrowaniu systemem
UNIX. (Sugerujemy  <EM>Essential Systems Administration</EM>, O'Reilly
and Associates.) Z czasem nabierzesz dowiadczenia. Powiniene
przeczyta rne inne dokumenty Linux JTZ, takie jak
<EM>NET-2-JTZ</EM> czy <EM>Printing-JTZ</EM>.
<P>
<P>
<H2><A NAME="custom-LILO"></A> 7.2 Wybrane konsiguracje LILO</H2>

<P>LILO jest programem adujcym systemy operacyjne , ktry mona
wykorzysta do wyboru w czasie uruchamiania komputera, ktry
dokadnie system oeracyjny ma tym razem zosta zaadowany. Sa due
szanse, e program instalcyjny automatycznie skonfigurowa i
zainstalowa LILO podczas instalacji systemu (chyba, e
uywasz OS/2, wedy powiniene wykona to o czym tutaj
piszemy). Jeli tak, to moesz pomin reszt tego rozdziau.
<P>Jei zainstalowae LILO jako <EM>podstawowy</EM> (primary) adowacz
systemu, bdzie obsugiwa pierwszy stopie procesu adowania
systemu dla wszystkich systemw operacyjnych zainstalowanych na
twardym dysku. Jednake moesz pracowaz OS/2 ktry ma wasnego
adowacz, Boot Manager. W takim przypadku chesz aby Bot Manager by
podstawowoym adowaczem systemu i wykorzystywa lilo do zaadowania
Linuxa (jako drugorzdny adowacz systemu).
<P>Jeli muszisz skonfigurowa LILO rcznie, bedzie to wymagao edycji
pliku <EM>/etc/lilo.conf</EM>. Poniej przedstawiamy przykad pliku
konfiguracyjnego LILO, dla pryzpadku gdy gwn partycj Linuxa
jest <EM>/dev/hda2</EM>, a MS-dOS jest zainstalowany na
<EM>/dev/hdb1</EM>  (na drugim fizycznym dysku).
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
# Powiedz LILO, aby si zainstalwoa jako podstawowoy adowacz systemu na
# dysku /dev/hda.
boot = /dev/hda
# Plik z obrazem programu adujcego;prawdopodobnie nie powiniene tego zmienia
install = /boot/boot.b

# Schemat adowania Linuxa
image = /vmlinuz       # plik zawierajcy jdro
  label = linux        # nadajmy tej pozycji nazw "linux"
  root = /dev/hda2     # /dev/hda2 jako gwny (root) syste, plikw
  vga = ask            # zapytaj si o tryb VGA
  append = "aha152x=0x340,11,7,1"  # dodaj to do zachty startowej
                                   # (parametry przekazywane do jdra)
                                   # w cely wykrycia sterownika SCSI

# schemat adowania MS-DOSu
other = /dev/hdb1      # To jest partycja MS-DOS
  label = msdos        # nadajemy tej pozycji nazw "msdos"
  table = /dev/hdb     # Tabela partycji drugiego dysku
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Po zakoczonej edycji pliku <EM>/etc/lilo.conf</EM> uruchom program
<EM>/sbin/lilo</EM> jako <EM>root</EM>. W ten spos zainstalujesz
LILO na swoim dysku. Pamitaj, ze muszisz uruchmi
<EM>/sbin/lilo</EM> po kadej kompilacji jdra, aby adowacz
wskazywa na prawidowy plik (co czym si teraz nie powiniene
zupenie przejmowa, lecz naley pamita).
<P>Zwr uwag na sposb wykorzystania opcji <EM>append</EM> w pliku
<EM>/etc/lilo.conf</EM> w celu podania  parametrw startowych, jak
to robilimy uruchamiajc system z instalacyjnej dyskietki startowej.
<P>Moesz teraz zrestartowa komputer i zaadowa system z twardego
dysku. LILO zaaduje domylnie system ktry jest opisany w pliku
konfiguracyjnym jako pierwszy. Aby uzyska dostp do wiersza
zachty starowej i menu dostpnych systemw, trzymaj w czasie
startu komputera przycinity klawisz <EM>shift</EM>, <EM>control</EM> lub
<EM>alt</EM>; powiniene zoaczy tak zacht:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
Boot:
</CODE></BLOCKQUOTE>

Podaj teraz etykiet/nazw systemu operacjnego jak nadae kadej
pozycji w pliku <EM>/etc/lilo.conf</EM>; w tym przypadku bdzie to
albo <EM>linux</EM> albo <EM>msdos</EM>, lub wcinij <EM>tab</EM> aby uzyska
list etykiet.
<P>Zazmy teraz, ze chcesz wykorzysta LILO jako drugorzdny adowacz
sytemu,np. gdy chcesz adowa Linuxa za pomoc Boot Managera
systemu OS/2. Aby zaadowa system z Partycji Linuxa pod Boot
Managerem niestety musisz utworzy t partycj za pomoc programu
<EM>FDISK</EM> systemu OS/2 (nie programem fdisk w dystrybucji Linuxa)
i sformatowa j jako FAT lub HPFS, tak aby OS/2 o niej wiedzia
(podziekuj IBM).
<P>Aby LILO adowao Linuxa za pomoc Boot Managera, chcesz aby LILO
zainstalowao si tylko na partycji gwnej Linuxa (w naszym
przykadzie jest to <EM>/dev/hda2</EM>). W takim przypadku plik
konfiguracyjny LILO bdzie wyglda nastpujco:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
boot = /dev/hda2
install = /boot/boot.b
compact

image = /vmlinuz
  label = linux
  root = /dev/hda2
  vga = ask
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Zwr uwag, na zmian w wierszu <EM>boot</EM>. Po uruchomieniu
<EM>/sbin/lilo</EM> powiniene by w stanie doda partycj Linuxa
do listy Boot Managera. Ten sam schemat postpowania powinien
dziaa rwnie w przypadku innych systemw operacyjnych.
<P>
<H2><A NAME="s8">8. Uwagi administracyjne</A></H2>

<P>
<H2>8.1 Warunki korzystania</H2>

<P>Prawa autorskie do tego dokumentu nale do 1996 by Eric
S. Raymond. 
Moesz swobodnie korzysta z tego dokumentu, rozpowszechnia i
kopiowa  pod warunkiem, e:
<P>
<UL>
<LI>Nie zmienisz lub pominiesz tej notaki o prawach autorskich</LI>
<LI>Nie zmienisz lub pominiesz wesji i daty niniejszego dokumentu.</LI>
<LI>Nie zmienisz lub pominiesz odnonikw zawartych w dokumencie,
wskazujcych gdzie mona uzyska najnowsz wersj tego dokumentu.</LI>
<LI>Jasno znazaczysz wszelkie skrty, zmiany lub wersje.</LI>
</UL>
<P>Powysze ograniczenia maj na celu ochron potencjalnych
czytelnikw przed niepoprawnymi lub nieaktualnymi wersjami.
Jeli mylisz, e znalaze wyjtek o tej reguy, zapytaj mnie.
<P>
<H2>8.2 Podzikowania</H2>

<P>Podzikowania dla Matta D. Welsha, ktry zapocztkowa ten
dokument. Usunem wikszo specyficzn dla dystrybucji Slackware
i ukierunkowaem reszte dokumentu na istalacj z napdu CD, lecz
znaczna cz dokumentu nadal naley do niego,
<P>Wersja 4.1 bya znaczco ulepszona dziki uwagom David Shao
&lt;dshao@best.com&gt;.
<H2><A NAME="s9">9. Od tumacza</A></H2>

<P>Prawa autorskie tuamczenia nale do (c)1997 piotr.pogorzelski@ippt.gov.pl.
Wersj polsk mona rozpowszechnia na warunkach opisanych powyej.
Zmiany w stosunku do wersji angielskiej:
<UL>
<LI> wiekszo odnonikw do komputerw zagranicznych zostaa
zamieniona na odnoniki do ich polskich kopii.</LI>
</UL>
<P>Najnowsze wersje przetumaczonych na jzyk polski dokumentw HOWTO
szukaj tutaj: 
<A HREF="http://www.jtz.org.pl/">http://www.jtz.org.pl</A>.
<P>Kontakt z osobami zajmujcymi si tumaczeniami: jtz@ippt.gov.pl.
<P>Powodzenia.
<P>
</BODY>
</HTML>