.\" Copyright 1993 Giorgio Ciucci (giorgio@crcc.it)
.\" and Copyright 2004, 2005 Michael Kerrisk <mtk.manpages@gmail.com>
.\"
.\" %%%LICENSE_START(VERBATIM)
.\" Permission is granted to make and distribute verbatim copies of this
.\" manual provided the copyright notice and this permission notice are
.\" preserved on all copies.
.\"
.\" Permission is granted to copy and distribute modified versions of this
.\" manual under the conditions for verbatim copying, provided that the
.\" entire resulting derived work is distributed under the terms of a
.\" permission notice identical to this one.
.\"
.\" Since the Linux kernel and libraries are constantly changing, this
.\" manual page may be incorrect or out-of-date.  The author(s) assume no
.\" responsibility for errors or omissions, or for damages resulting from
.\" the use of the information contained herein.  The author(s) may not
.\" have taken the same level of care in the production of this manual,
.\" which is licensed free of charge, as they might when working
.\" professionally.
.\"
.\" Formatted or processed versions of this manual, if unaccompanied by
.\" the source, must acknowledge the copyright and authors of this work.
.\" %%%LICENSE_END
.\"
.\" Modified Tue Oct 22 17:53:56 1996 by Eric S. Raymond <esr@thyrsus.com>
.\" Modified Fri Jun 19 10:59:15 1998 by Andries Brouwer <aeb@cwi.nl>
.\" Modified Sun Feb 18 01:59:29 2001 by Andries Brouwer <aeb@cwi.nl>
.\" Modified 20 Dec 2001, Michael Kerrisk <mtk.manpages@gmail.com>
.\" Modified 21 Dec 2001, aeb
.\" Modified 27 May 2004, Michael Kerrisk <mtk.manpages@gmail.com>
.\"     Added notes on CAP_IPC_OWNER requirement
.\" Modified 17 Jun 2004, Michael Kerrisk <mtk.manpages@gmail.com>
.\"     Added notes on CAP_SYS_ADMIN requirement for IPC_SET and IPC_RMID
.\" Modified, 11 Nov 2004, Michael Kerrisk <mtk.manpages@gmail.com>
.\"	Language and formatting clean-ups
.\"	Rewrote semun text
.\"	Added semid_ds and ipc_perm structure definitions
.\" 2005-08-02, mtk: Added IPC_INFO, SEM_INFO, SEM_STAT descriptions.
.\"
.\"*******************************************************************
.\"
.\" This file was generated with po4a. Translate the source file.
.\"
.\"*******************************************************************
.\" This file is distributed under the same license as original manpage
.\" Copyright of the original manpage:
.\" Copyright © 1993 Giorgio Ciucci, 2004,2005 Michael Kerrisk 
.\" Copyright © of Polish translation:
.\" Rafał Lewczuk (PTM) <R.Lewczuk@elka.pw.edu.p>, 1999.
.\" Andrzej Krzysztofowicz (PTM) <ankry@mif.pg.gda.pl>, 2002.
.\" Robert Luberda <robert@debian.org>, 2013.
.\" Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>, 2013, 2014.
.TH SEMCTL 2 2013\-06\-03 Linux "Podręcznik programisty Linuksa"
.SH NAZWA
semctl \- sterowanie semaforami Systemu V
.SH SKŁADNIA
.nf
\fB#include <sys/types.h>\fP
\fB#include <sys/ipc.h>\fP
\fB#include <sys/sem.h>\fP
.sp
\fBint semctl(int \fP\fIsemid\fP\fB, int \fP\fIsemnum\fP\fB, int \fP\fIcmd\fP\fB, ...);\fP
.fi
.SH OPIS
\fBsemctl\fP() wykonuje operację sterującą określoną przez \fIcmd\fP na zestawie
semaforów Systemu\ V określonym przez \fIsemid\fP lub na semaforze o numerze
\fIsemnum\fP z tego zestawu. (Numeracja semaforów w zestawie semaforów zaczyna
się od 0).
.PP
W zależności od \fIcmd\fP funkcja przyjmuje trzy lub cztery argumenty. Jeśli są
cztery, to czwarty jest typu \fIunion semun\fP. \fIProgram wywołujący\fP musi
zdefiniować tę unię jako:

.nf
.in +4n
union semun {
    int              val;    /* Wartość dla SETVAL */
    struct semid_ds *buf;    /* Bufor dla IPC_STAT, IPC_SET */
    unsigned short  *array;  /* Tablica dla GETALL, SETALL */
    struct seminfo  *__buf;  /* Bufor dla IPC_INFO
                                (specyficzne dla Linuksa) */
};
.in
.fi
.PP
Struktura danych \fIsemid_ds\fP jest zdefiniowana w \fI<sys/sem.h>\fP
następująco:
.nf
.in +4n

struct semid_ds {
    struct ipc_perm sem_perm;  /* Prawa dostępu */
    time_t          sem_otime; /* Czas ostatniej operacji semop */
    time_t          sem_ctime; /* Czas ostatniej zmiany */
    unsigned long   sem_nsems; /* Liczba semaforów w zestawie */
};
.in
.fi
.PP
Struktura \fIipc_perm\fP jest zdefiniowana następująco (wyróżnione pola można
ustawić za pomocą \fBIPC_SET\fP):
.PP
.nf
.in +4n
struct ipc_perm {
    key_t          __key; /* Klucz podany w semget(2) */
    uid_t          \fBuid\fP;   /* Efektywny UID właściciela */
    gid_t          \fBgid\fP;   /* Efektywny GID właściciela */
    uid_t          cuid;  /* Efektywny UID twórcy */
    gid_t          cgid;  /* Efektywny GID twórcy */
    unsigned short \fBmode\fP;  /* Uprawnienia */
    unsigned short __seq; /* Numer sekwencji */
};
.in
.fi
.PP
Poprawne wartości parametru \fIcmd\fP to:
.TP  10
\fBIPC_STAT\fP
Kopiuje informacje ze struktury kontrolnej jądra skojarzonej z \fIsemid\fP do
struktury \fIsemid_ds\fP wskazywanej przez \fIarg.__buf\fP. Argument \fIsemnum\fP
jest ignorowany. Wywołujący musi mieć uprawnienie odczytu zestawu semaforów.
.TP 
\fBIPC_SET\fP
Zapisuje wartości niektórych pól struktury \fIsemid_ds\fP wskazywanej przez
\fIarg.__buf\fP do struktury danych jądra powiązanej z tym zestawem semaforów,
aktualizując także pole \fIsem_ctime\fP. Następujące pola mogą być zmieniane:
\fIsem_perm.uid\fP, \fIsem_perm.gid\fP oraz (9 najmniej znaczących bitów pola)
\fIsem_perm.mode\fP. Efektywny identyfikator użytkownika procesu wywołującego
musi być równy identyfikatorowi właściciela (\fIsem_perm.uid\fP) lub twórcy
(\fIsem_perm.cuid\fP) segmentu pamięci dzielonej albo proces wywołujący musi
być uprzywilejowany. Argument \fIsemnum\fP jest ignorowany.
.TP 
\fBIPC_RMID\fP
Usuwa natychmiast zestaw semaforów. Wznawia wszystkie procesy zablokowane w
wywołaniu \fBsemop\fP(2) (wywołanie to zasygnalizuje błąd i ustawi zmienną
\fIerrno\fP na \fBEIDRM\fP). Efektywny identyfikator użytkownika procesu
wywołującego musi odpowiadać twórcy lub właścicielowi zestawu semaforów albo
proces wywołujący musi być uprzywilejowany. Argument \fIsemnum\fP jest
pomijany.
.TP 
\fBIPC_INFO\fP (specyficzne dla Linuksa)
Zwraca w strukturze, na którą wskazuje \fIarg.__buf\fP, informacje o
systemowych ograniczeniach i parametrach semaforów. Struktura jest typu
\fIseminfo\fP i jest zdefiniowana w \fI<sys/shm.h>\fP, pod warunkiem, że
zdefiniowano również makro \fB_GNU_SOURCE\fP:
.nf
.in +4n

struct  seminfo {
    int semmap;  /* Liczba wpisów w mapie semaforów
                    nieużywane przez jądro */
    int semmni;  /* Maksymalna liczba zestawów semaforów */
    int semmns;  /* Maksymalna liczba semaforów we wszystkich
                    zestawach semaforów */
    int semmnu;  /* Maksymalna liczba struktur wycofania (undo)
                    w systemie; nieużywane przez jądro*/
    int semmsl;  /* Maksymalna liczba semaforów
                    w zestawie */
    int semopm;  /* Maksymalna liczba operacji dla
                    semop(2) */
    int semume;  /* Maksymalna liczba wpisów wycofania (undo)
                    procesu; nieużywane przez jądro */
    int semusz;  /* Rozmiar struktury sem_undo */
    int semvmx;  /* Maksymalna wartość semafora */
    int semaem;  /* Maksymalna wartość możliwa do zapamiętania
                    dla regulacji semafora (SEM_UNDO) */
};

.in
.fi
Ustawienia \fIsemmsl\fP, \fIsemmns\fP, \fIsemopm\fP oraz \fIsemmni\fP można zmienić za
pomocą plików w \fI/proc/sys/kernel/sem\fP; szczegóły można znaleźć w
podręczniku \fBproc\fP(5).
.TP 
\fBSEM_INFO\fP (specyficzne dla Linuksa)
Zwraca strukturę \fIseminfo\fP zawierającą te same informacje co w przypadku
\fBIPC_INFO\fP, z tym  wyjątkiem, że w następujących polach zwracane są
informacje o zasobach systemowych wykorzystywanych przez semafory: pole
\fIsemusz\fP zwraca liczbę zestawów semaforów istniejących obecnie w systemie;
pole \fIsemaem\fP zwraca całkowitą liczbę semaforów we wszystkich zestawach
semaforów w systemie.
.TP 
\fBSEM_STAT\fP (specyficzne dla Linuksa)
Zwraca strukturę \fIsemid_ds\fP, taką jak dla \fBIPC_STAT\fP. Jednakże parametr
\fIsemid\fP nie jest identyfikatorem segmentu, ale indeksem wewnętrznej tablicy
jądra przechowującej informacje o wszystkich segmentach zestawach semaforów
w systemie.
.TP 
\fBGETALL\fP
Zwraca (bieżącą) wartość \fBsemval\fP dla wszystkich semaforów z zestawu,
umieszczając je w tablicy \fIarg.array\fP. Argument \fIsemnum\fP jest
pomijany. Proces wywołujący musi mieć prawa do odczytu zestawu semaforów.
.TP 
\fBGETNCNT\fP
Zwraca wartość \fBsemncnt\fP skojarzoną z semaforem numer \fIsemnum\fP
(tzn. liczbę procesów oczekujących na zwiększenie się wartości \fBsemval\fP
skojarzonej z semaforem numer \fIsemnum\fP). Proces wywołujący musi mieć prawa
do odczytu zestawu semaforów.
.TP 
\fBGETPID\fP
Zwraca wartość \fBsempid\fP skojarzoną z semaforem o numerze \fIsemnum\fP w
zestawie (jest to identyfikator procesu, który ostatnio wykonał \fBsemop\fP(2)
na semaforze o numerze \fIsemnum\fP). Proces wywołujący musi mieć prawa do
odczytu zestawu semaforów.
.TP 
\fBGETVAL\fP
Zwraca wartość \fBsemval\fP semafora o numerze \fIsemnum\fP w zestawie
semaforów. Proces wywołujący musi mieć prawa do odczytu zestawu semaforów.
.TP 
\fBGETZCNT\fP
Zwraca wartość \fBsemzcnt\fP skojarzoną z semaforem o numerze \fIsemnum\fP w
zestawie (tzn. liczbę procesów oczekujących na osiągnięcie przez semafor o
numerze \fIsemnum\fP wartości 0). Proces wywołujący musi mieć prawa do odczytu
zestawu semaforów.
.TP 
\fBSETALL\fP
Przypisuje wartości \fBsemval\fP wszystkim semaforom zestawu, korzystając z
tablicy \fIarg.array\fP, jednocześnie aktualizuje pole \fIsem_ctime\fP struktury
\fIsemid_ds\fP skojarzonej z zestawem. Wpisy wycofania (undo; patrz
\fBsemop\fP(2)) są czyszczone dla wszystkich zmienianych semaforów we
wszystkich procesach. Jeżeli zmiany wartości semaforów pozwoliłyby na
odblokowanie procesów oczekujących w wywołaniach \fBsemop\fP(2), to te procesy
są wznawiane. Argument \fIsemnum\fP jest pomijany. Proces wywołujący musi mieć
prawa do modyfikacji (zapisu) zestawu semaforów.
.TP 
\fBSETVAL\fP
Przypisuje wartość \fBsemval\fP do \fIarg.val\fP semafora o numerze \fIsemnum\fP w
zestawie, aktualizując jednocześnie pole \fIsem_ctime\fP struktury \fIsemid_ds\fP
skojarzonej z zestawem semaforów. Wpisy wycofania (undo) są czyszczone dla
zmienianych semaforów we wszystkich procesach. Jeżeli zmiany wartości
semaforów pozwoliłyby na odblokowanie procesów oczekujących w wywołaniach
\fBsemop\fP(2), to te procesy są wznawiane. Proces wywołujący funkcję musi mieć
prawa do modyfikacji zestawu semaforów.
.SH "WARTOŚĆ ZWRACANA"
W razie błędu \fBsemctl\fP() zwraca \-1, a zmiennej \fIerrno\fP zostanie nadana
wartość określająca rodzaj błędu.

W przeciwnym przypadku zwrócona zostanie nieujemna wartość zależna od
parametru \fIcmd\fP:
.TP  10
\fBGETNCNT\fP
wartość \fBsemncnt\fP.
.TP 
\fBGETPID\fP
wartość \fBsempid\fP.
.TP 
\fBGETVAL\fP
wartość \fBsemval\fP.
.TP 
\fBGETZCNT\fP
wartość \fBsemzcnt\fP.
.TP 
\fBIPC_INFO\fP
indeks najwyższego używanego wpisu w wewnętrznej tablicy jądra
przechowującej informacje o wszystkich zestawach semaforów. (Informacji tej
można użyć w operacjach \fBSEM_STAT\fP, aby otrzymać informacje o wszystkich
zestawach semaforów w systemie).
.TP 
\fBSEM_INFO\fP
tak jak \fBIPC_INFO\fP.
.TP 
\fBSEM_STAT\fP
identyfikator zestawu semaforów, którego indeks został podany w \fIsemid\fP.
.LP
Dla wszystkich pozostałych wartości \fIcmd\fP w razie pomyślnego zakończenia
zwracane jest 0.
.SH BŁĘDY
Po niepomyślnym zakończeniu, zmienna \fIerrno\fP przyjmie jedną z następujących
wartości:
.TP 
\fBEACCES\fP
Parametr \fIcmd\fP ma jedną z wartości \fBGETALL\fP, \fBGETPID\fP, \fBGETVAL\fP,
\fBGETNCNT\fP, \fBGETZCNT\fP, \fBIPC_STAT\fP, \fBSEM_STAT\fP, \fBSETALL\fP lub \fBSETVAL\fP, a
proces wywołujący  nie ma wystarczających uprawnień do działania na zbiorze
semaforów oraz nie ma ustawionego atrybutu \fBCAP_IPC_OWNER\fP.
.TP 
\fBEFAULT\fP
Adres wskazywany przez \fIarg.buf\fP lub \fIarg.array\fP jest niedostępny.
.TP 
\fBEIDRM\fP
Zestaw semaforów został usunięty.
.TP 
\fBEINVAL\fP
Niepoprawna wartość parametru \fIcmd\fP lub \fIsemid\fP. Albo: w przypadku
operacji \fBSEM_STAT\fP wartość indeksu podana w parametrze \fIsemid\fP odwoływała
się do obecnie nieużywanego elementu tablicy.
.TP 
\fBEPERM\fP
Parametr \fIcmd\fP jest równy \fBIPC_SET\fP lub \fBIPC_RMID\fP, ale identyfikator
efektywnego użytkownika procesu wywołującego nie jest twórcą (określonym w
\fIsem_perm.cuid\fP) ani właścicielem (określonym w \fIsem_perm.uid\fP) zestawu
semaforów, a proces nie ma ustawionego atrybutu \fBCAP_SYS_ADMIN\fP.
.TP 
\fBERANGE\fP
Argument \fIcmd\fP ma wartość \fBSETALL\fP lub \fBSETVAL\fP, ale przekazywana wartość
semafora \fBsemval\fP (dla któregoś z semaforów zestawu) jest mniejsza od 0 lub
większa od wartości ograniczenia systemowego \fBSEMVMX\fP.
.SH "ZGODNE Z"
.\" SVr4 documents more error conditions EINVAL and EOVERFLOW.
SVr4, POSIX.1\-2001.

POSIX.1\-2001 określa pole \fIsem_nsems\fP struktury \fIsemid_ds\fP jako będące
typu \fIunsigned\ short\fP i tak też jest ono zdefiniowane w większości
systemów. Tak było również w Linuksie 2.2 i wcześniejszych, lecz od Linuksa
2.4 pole to jest typu \fIunsigned\ long\fP.
.SH UWAGI
.\" Like Linux, the FreeBSD man pages still document
.\" the inclusion of these header files.
Dołączenie \fI<sys/types.h>\fP i \fI<sys/ipc.h>\fP nie jest
wymagane na Linuksie ani przez żadną z wersji POSIX. Jednak niektóre stare
implementacje wymagają dołączenia tych plików nagłówkowych, SVID również
dokumentuje ich dołączenie. Aplikacje które mają być przenośne na tego typu
stare systemy mogą wymagać dołączenia omawianych plików nagłówkowych.

Operacje \fBIPC_INFO\fP, \fBSEM_STAT\fP oraz \fBSEM_INFO\fP są używane przez program
\fBipcs\fP(1) w celu dostarczenia informacji o zajmowanych zasobach. W
przyszłości operacje te mogą zostać zmodyfikowane lub przeniesione do
interfejsu systemu plików \fI/proc\fP.
.LP
Niektóre pola struktury \fIstruct semid_ds\fP były w Linuksie 2.2 typu
\fIshort\fP, ale stały się typu \fIlong\fP w Linuksie 2.4. Aby to wykorzystać,
powinna wystarczyć rekompilacja pod glibc\-2.1.91 lub nowszą. (Jądro
rozróżnia stare wywołania od nowych za pomocą znacznika \fBIPC_64\fP w \fIcmd\fP).
.PP
We wcześniejszych wersjach biblioteki glibc unia \fIsemun\fP była zdefiniowana
w \fI<sys/sem.h>\fP, jednakże POSIX.1\-2001 wymaga, żeby to program
wywołujący definiował tę unię. Wersje glibc, które \fInie\fP definiują tej
unii, definiują makro \fB_SEM_SEMUN_UNDEFINED\fP w \fI<sys/sem.h>\fP.
.PP
Na wywołanie \fBsemctl\fP() wpływa następujące ograniczenie systemowe dotyczące
zbioru semaforów:
.TP 
\fBSEMVMX\fP
Maksymalna wartość \fBsemval\fP: zależna od implementacji (32767).
.LP
W celu uzyskania lepszej przenośności, najlepiej zawsze wywoływać
\fBsemctl\fP() z czterema argumentami.
.SH "ZOBACZ TAKŻE"
\fBipc\fP(2), \fBsemget\fP(2), \fBsemop\fP(2), \fBcapabilities\fP(7),
\fBsem_overview\fP(7), \fBsvipc\fP(7)
.SH "O STRONIE"
Angielska wersja tej strony pochodzi z wydania 3.71 projektu Linux
\fIman\-pages\fP. Opis projektu, informacje dotyczące zgłaszania błędów, oraz
najnowszą wersję oryginału można znaleźć pod adresem
\%http://www.kernel.org/doc/man\-pages/.
.SH TŁUMACZENIE
Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika man są:
Rafał Lewczuk (PTM) <R.Lewczuk@elka.pw.edu.p>,
Andrzej Krzysztofowicz (PTM) <ankry@mif.pg.gda.pl>,
Robert Luberda <robert@debian.org>
i
Michał Kułach <michal.kulach@gmail.com>.
.PP
Polskie tłumaczenie jest częścią projektu manpages-pl; uwagi, pomoc, zgłaszanie błędów na stronie http://sourceforge.net/projects/manpages-pl/. Jest zgodne z wersją \fB 3.71 \fPoryginału.