File: mawk.1

package info (click to toggle)
manpages-pl 1%3A0.7-1
  • links: PTS, VCS
  • area: main
  • in suites: buster, stretch
  • size: 22,276 kB
  • ctags: 7
  • sloc: sh: 112; makefile: 59; perl: 32
file content (1568 lines) | stat: -rw-r--r-- 42,130 bytes parent folder | download | duplicates (3)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
.\" {PTM/WK/2000-VI}
.TH MAWK 1  "22 grudnia 1994" "wersja 1.2" "POLECENIA UŻYTKOWNIKA"
.\" strings
.ds ex \fIwyraż\fR
.SH NAZWA
mawk \- język wyszukiwania wzorców i przetwarzania tekstu
.SH SKŁADNIA
.TP 6
.B mawk
.RB [ -W
.IR opcja ]
.RB [ -F
.IR wartość ]
.RB [ -v
.IR zmn\fB=\fPwartość ]
.br
.RB [ \-\- "] 'tekst programu'"
.RI [ plik ...]
.TP
.B mawk
.RB [ -W
.IR opcja ]
.RB [ -F
.IR wartość ]
.RB [ -v
.IR zmn\fB=\fPwartość ]
.br
.RB [ -f
.IR plik-programu ]
.RB [ \-\- ]
.RI [ plik ...]
.SH OPIS
\fI Uwaga! To tłumaczenie może być nieaktualne!\fP
.PP
.B mawk
jest interpreterem języka programowania AWK. Język AWK jest użyteczny
w działaniach na plikach danych, wyszukiwaniu i przetwarzaniu tekstu oraz
tworzeniu prototypów i eksperymentowaniu z algorytmami.
.B mawk
implementuje język AWK, jak go zdefiniowali Aho, Kernighan i Weinberger
w książce
.IR "The AWK Programming Language" ,
Addison-Wesley Publishing, 1988 (dalej wzmiankowanej jako książka AWK).
.B mawk
jest zgodny z definicją języka AWK ze standardu Posix 1003.2
(propozycja 11.3), zawierającą nowe cechy nie opisane w książce AWK.
Dodatkowo
.B mawk
zawiera nieco rozszerzeń.
.PP
Program AWK jest sekwencją par \fIwzorzec {akcja}\fP i definicji funkcji.
Krótkie programy wprowadzane są w wierszu poleceń, zwykle ujęte w ' ', by
uniknąć interpretacji ich składowych przez powłokę.
Dłuższe programy mogą być czytane z pliku przy pomocy opcji \fB-f\fP.
dane wejściowe odczytywane  są z listy plików z wiersza poleceń lub
ze standardowego wejścia, gdy lista ta jest pusta.
Wejście rozbijane jest na rekordy określone według zmiennej opisującej
separator rekordów, \fBRS\fP (record separator). Początkowo
\fBRS\fP="\en"
a rekordy są tożsame z wierszami. Każdy z rekordów porównywany jest z każdym
ze
.IR wzorców ,
a jeśli pasuje, wykonywany jest tekst programu dla
.IR "{akcji}" .
.SH OPCJE
.TP \w'\-\fBW'u+\w'\fRsprintf=\fInum\fR'u+2n
\fB\-F \fIwartość
ustawia separator pól, \fBFS\fP, na
.IR wartość .
.TP
\fB\-f \fIplik
Tekst programu jest czytany z \fIpliku\fP zamiast z wiersza poleceń.
Dopuszcza się wielokrotne użycie opcji
.BR \-f .
.TP
\fB\-v \fIzmn\fB=\fPwartość
przypisuje
.I wartość
zmiennej programu
.IR zmn .
.TP
.B \-\|\-
wskazuje jednoznaczny koniec opcji.
.PP
Powyższe opcje będą dostępne w każdej zgodnej z Posix implementacji AWK.
Opcje specyficzne dla danej implementacji poprzedzane są przez
.BR \-W .
.B mawk
udostępnia sześć takich rozszerzeń:
.TP \w'\-\fBW'u+\w'\fRsprintf=\fInum\fR'u+2n
.B \-W version
.B mawk
wypisuje swą wersję i prawa autorskie na stdout (standardowym wyjściu), zaś
wkompilowane ograniczenia na stderr (standardowym wyjściu błędów).
Kończy pracę z kodem 0.
.TP
.B \-W dump
wypisuje na stdout asembleropodobny listing wewnętrznej
reprezentacji programu i kończy pracę z kodem 0 (przy pomyślnej kompilacji).
.TP
.B \-W interactive
ustawia niebuforowane zapisy na stdout i buforowane wierszami odczyty
z stdin (standardowego wejścia). Rekordy z stdin są wierszami niezależnie
od wartości
.BR RS .
.TP
.B \-W exec \fIplik
Tekst programu czytany jest z
.I pliku
i jest to ostatnia opcja. Przydatne na systemach obsługujących konwencję
"liczb magicznych"
.B #!
dla skryptów wykonywalnych.
.TP
.B \-W sprintf=\fInum
ustawia rozmiar bufora wewnętrznego sprintf
na
.I num
bajtów. Częstsze niż sporadyczne stosowanie tej opcji wskazuje, że
.B mawk
powinien zostać zrekompilowany.
.TP
.B \-W posix_space
wymusza na
.BR mawk ,
by nie uważał '\en' za odstęp.
.PP
Rozpoznawane są krótkie postacie
.BR \-W [ vdiesp ],
zaś w niektórych systemach \fB\-We\fP jest obowiązkowe dla uniknięcia
ograniczeń długości wiersza poleceń.
.SH "JĘZYK AWK"
.SS "1. Struktura programu"
Program w języku AWK jest składa się z sekwencji par
.I "wzorzec {akcja}"
i definicji funkcji użytkownika.
.PP
Wzorcem może być:
.nf
.RS
.B BEGIN
.B END
.I wyrażenie
.IB wyrażenie ", " wyrażenie
.sp
.RE
.fi
Można pominąc jeden z elementów z pary \fIwzorzec {akcja}\fP, ale nie oba.
Jeżeli pominięto
.IR {akcję} ,
to jest nią domniemane \fB{ print }\fP.
Jeżeli pominięto
.IR wzorzec ,
to jest on niejawnie dopasowany.
Wzorce
.B BEGIN
i
.B END
wymagają akcji.
.PP
Instrukcje zakończone są znakami nowej linii, średnikami
lub oboma tymi znakami.
Grupy instrukcji, jak akcje czy ciała pętli, łączone są w bloki
za pośrednictwem \fB{ ... }\fP, jak w C.
Ostatnia instrukcja w bloku nie wymaga znaku kończącego.
Puste wiersza nie mają znaczenia; pusta instrukcja zakończona jest
średnikiem. Długie instrukcje można kontynuować przy pomocy odwrotnego
ukośnika \fB\e\fP.
Instrukcję można podzielić między wiersze bez użycia odwrotnego ukośnika
po przecinku, nawiasie otwierającym, &&, ||,
.BR do ,
.BR else  ,
nawiasie zamykającym instrukcji
.BR if ,
.B while
lub
.B for
oraz nawiasie zamykającym definicji funkcji.
Komentarze zaczynają się od \fB#\fP i rozciągają się do aż końca wiersza,
choć go nie obejmują.
.PP
Poniższe instrukcje sterują przepływem programu wewnątrz bloków.
.RS
.PP
.B if
( \*(ex )
.I instrukcja
.PP
.B if
( \*(ex )
.I instrukcja
.B else
.I instrukcja
.PP
.B while
( \*(ex )
.I instrukcja
.PP
.B do
.I instrukcja
.B while
( \*(ex )
.PP
.B for
(
\fIwyr_opc\fR ;
\fIwyr_opc\fR ;
\fIwyr_opc\fR
)
.I instrukcja
.PP
.B for
( \fIzmn \fBin \fItablica\fR )
.I instrukcja
.PP
.B continue
.PP
.B break
.RE
.\"
.SS "2. Typy danych, konwersja i porównywanie"
Istnieją dwa podstawowe typy danych, numeryczny i łańcuch znakowy.
Stałe liczbowe mogą być całkowite, jak \-2, dziesiętne jak 1.08,
lub podane w notacji naukowej jak \-1.1e4 czy .28E\-3. Wszystkie liczby
są reprezentowane wewnętrznie w arytmetyce zmiennoprzecinkowej. Wszystkie
obliczenia również są zmiennoprzecinkowe.
Tak więc, na przykład, wyrażenie
0.2e2 == 20
jest prawdą. Prawda reprezentowana jest jako 1.0.
.PP
Stałe łańcuchowe ujęte są w cudzysłowy.
.sp
.ce
"To jest łańcuch ze znakiem nowej linii na końcu.\en"
.sp
Łańcuchy znakowe mogą być kontynuowane w kolejnych wierszach dzięki
poprzedzeniu znaku nowej linii odwrotnym ukośnikiem (\e).
Rozpoznawane są następujące sekwencje specjalne:
.nf
.sp
    \e\e        \e
    \e"        "
    \ea        dzwonek, ascii 7
    \eb        backspace, ascii 8
    \et        tabulacja, ascii 9
    \en        znak nowej linii, newline , ascii 10
    \ev        tabulacja pionowa, ascii 11
    \ef        wysuw strony, formfeed, ascii 12
    \er        powrót karetki, carriage return, ascii 13
    \eddd      1, 2 lub 3 cyfry ósemkowe dla ascii ddd
    \exhh      1 lub 2 cyfry szesnastkowe dla ascii hh
.sp
.fi
Jeżeli odwrotnym ukośnikiem zostanie poprzedzony inny znak, np. \ec, wynikiem
będzie sekwencja źródłowa: \ec, tzn.
.B mawk
zignoruje specjalne właściwości odwrotnego ukośnika.
.PP
Naprawdę istnieją trzy podstawowe typy danych; trzecim jest
.IR "liczba i łańcuch" ,
posiadający równocześnie wartość liczbową i wartość łańcuchową.
Zmienne definiowane przez użytkownika pojawiają się przy pierwszym
ich użyciu i są inicjowane na
.IR null ,
typu "liczba i łańcuch",
mające wartość numeryczną 0 a łańcuchową "".
Nietrywialne dane typu liczbowo-łańcuchowego pochodzą z wejścia
i zwykle przechowywane są w polach (zobacz sekcja 4).
.PP
Typ wyrażenia określany jest przez jego kontekst. W razie potrzeby wykonywana
jest automatyczna konwersja typów. Na przykład, wyznaczenie wartości
instrukcji
.nf
.sp
	y = x + 2  ;  z = x  "hello"
.sp
.fi
Wartość przechowywana w zmiennej y otrzyma typ numeryczny.
Jeżeli x nie jest numeryczne, to wartość odczytana z x zostanie
skonwertowana na liczbę przed dodaniem do 2 i zachowaniem w y.
Wartość przechowywana w zmiennej z będzie typu łańcuchowego: wartość x
zostanie przekształcona na łańcuch, jeśli będzie to niezbędne, i złączona
z "hello". Oczywiście, wartość i typ przechowywane w x nie zmieniają się
w żadnej z tych konwersji.
Wyrażenie łańcuchowe przekształcane jest na numeryczne przy zastosowaniu
najdłuższego swego przedrostka numerycznego jak w
.IR atof (3).
Wyrażenie numeryczne konwertowane jest na łańcuch poprzez zastąpienie
.I wyraż
przez
.BR sprintf(CONVFMT ,
.IR wyraż ),
chyba że
.I wyraż
może być reprezentowane w danym komputerze jako dokładna liczba całkowita,
wówczas przekształcane jest na \fBsprintf\fR("%d", \*(ex).
.B Sprintf()
jest funkcją wbudowaną AWK, dublującą działanie
.IR sprintf (3),
zaś
.B CONVFMT
jest wbudowaną zmienną używaną do wewnętrznej konwersji z liczby na łańcuch
i inicjowaną na "%.6g".
Można wymusić jawną konwersję typów:
\*(ex ""
jest łańcuchowe, a
\*(ex+0
jest numeryczne.
.PP
Przy wyliczaniu,
\fIwyraż1\fP \fBop-rel\fP \fIwyraż2\fP,
jeżeli oba operandy są numeryczne lub numeryczno-łańcuchowe, to
porównywanie jest numeryczne; jeżeli oba operandy są łańcuchami to
porównywanie jest łańcuchowe; jeśli jeden z operandów jest łańcuchem, to
operand nie-łańcuchowy jest przekształcany i porównywanie jest łańcuchowe.
Wynik jest numeryczny, 1 lub 0.
.PP
W kontekstach logicznych, jak
\fBif\fP ( \*(ex ) \fIinstrukcja\fP,
wartością wyrażenia łańcuchowego jest prawda wtedy i tylko wtedy, gdy
nie jest ono łańcuchem pustym ""; wyrażeń liczbowych wtedy i tylko wtedy
gdy nie są numerycznie zerem.
.\"
.SS "3. Wyrażenia regularne"
W języku AWK rekordy, pola i łańcuchy są często sprawdzane na dopasowanie
do
.IR "wyrażenia regularnego" .
Wyrażenia regularne umieszczone są między ukośnikami, a
.nf
.sp
	\*(ex ~ /\fIr\fR/
.sp
.fi
jest wyrażeniem AWK o wartości 1 jeśli \*(ex "pasuje do"
.IR r ,
co oznacza, że pewien podłańcuch \*(ex jest w zestawie łańcuchów
zdefiniowanych przez
.IR r .
Jeśli nie występuje dopasowanie, to wyrażenie otrzymuje wartość 0;
zastąpienie \fB~\fP operatorem "nie pasuje", \fB!~\fP, odwraca znaczenia.
Pary wzorzec-akcja
.nf
.sp
        /\fIr\fR/ { \fIakcja\fR }   i\
   \fB$0\fR ~ /\fIr\fR/ { \fIakcja\fR }
.sp
.fi
są takie same,
zaś dla każdego rekordu wejściowego pasującego do
.IR r
wykonywana jest
.IR akcja .
Faktycznie, /\fIr\fR/ jest wyrażeniem AWK równoważnym (\fB$0\fR ~ /\fIr\fR/)
wszędzie z wyjątkiem wystąpienia po prawej stronie operatora dopasowania
lub przekazywania do funkcji wbudowanej oczekującej jako argumentu wyrażenia
regularnego.
.PP
AWK stosuje rozszerzone wyrażenia regularne jak
.BR egrep (1).
Metaznakami wyrażeń regularnych, tj. znakami o specjalnym znaczeniu
w wyrażeniach regularnych są
.nf
.sp
	\ ^ $ . [ ] | ( ) * + ?
.sp
.fi
Wyrażenia regularne konstruowane są ze znaków jak niżej:
.RS
.TP \w'[^c\d1\uc\d2\uc\d3\u...]'u+1n
\fIc\fR
dopasowuje dowolny znak nie będący metaznakiem
.IR c .
.TP
\fB\e\fIc
dopasowuje znak zdefiniowany przez tę samą sekwencję specjalną używaną
w stałych łańcuchowych lub dosłowny znak
.I c
jeśli
\e\fIc
nie jest sekwencją specjalną.
.TP
\fB\&\.
dopasowuje dowolny znak (łącznie ze znakiem nowej linii).
.TP
\fB^
dopasowuje początek łańcucha.
.TP
\fB$
dopasowuje koniec łańcucha.
.TP
\fB[\fIc\d1\uc\d2\uc\d3\u\fR...\fB]
dopasowuje dowolny znak z klasy \fIc\d1\uc\d2\uc\d3\u\fP... .
Zakres znaków oznaczany jest przez \fIc\d1\u\fP\fB\-\fP\fIc\d2\u\fP
wewnątrz klasy [...].
.TP
\fB[^\fIc\d1\uc\d2\uc\d3\u\fR...\fB]
dopasowuje dowolny znak nie należący do klasy \fIc\d1\uc\d2\uc\d3\u\fP...
.RE
.sp
Wyrażenia regularne konstruowane są z innych wyrażeń regularnych
w następujący sposób:
.RS
.TP \w'[^c\d1\uc\d2\uc\d3\u...]'u+1n
\fIr\d1\u\fIr\d2\u
dopasowuje \fIr\d1\u\fP, bezpośrednio po którym następuje \fIr\d2\u\fP
(konkatenacja).
.TP
\fIr\d1\u \fB| \fIr\d2\u
dopasowuje \fIr\d1\u\fP lub \fIr\d2\u\fP (alternatywa).
.TP
\fIr\fB*
dopasowuje zero lub więcej wystąpień \fIr\fP .
.TP
\fIr\fB+
dopasowuje jedno lub więcej \fIr\fP.
.TP
\fIr\fB?
dopasowuje zero lub jedno \fIr\fP.
.TP
\fB(\fIr\fB)
dopasowuje \fIr\fP, umożliwiając grupowanie.
.RE
.sp
Operatory według rosnącego priorytetu: alternatywa, konkatenacja
(złączenie) i operatory jednoargumentowe (*, + lub ?).
.PP
Na przykład,
.nf
.sp
    /^[_a\-zA-Z][_a\-zA\-Z0\-9]*$/  i
    /^[\-+]?([0\-9]+\e\|.?|\e\|.[0\-9])[0\-9]*([eE][\-+]?[0\-9]+)?$/
.sp
.fi
dopasowują odpowiednio identyfikatory AWK i stałe liczbowe AWK.
Zauważ, że kropka \fB.\fP musi być chroniona odwrotnym ukośnikiem, by została
rozpoznana jako kropka dziesiętna, a nie dopasowanie dowolnego znaku,
a metaznaki wewnątrz klas znaków tracą swe specjalne znaczenie.
.PP
Po prawej stronie operatorów ~ lub !~ może zostać użyte dowolne wyrażenie.
Podobnie, dowolne wyrażenie można przekazać do funkcji wbudowanej oczekującej
wyrażenia regularnego.
W razie potrzeby zostanie ono przekształcone na łańcuch, a następnie
zinterpretowane jako wyrażenie regularne. Na przykład,
.nf
.sp
	BEGIN { identifier = "[_a\-zA\-Z][_a\-zA\-Z0\-9]*" }

	$0 ~ "^" identifier
.sp
.fi
wypisuje wszystkie wiersze zaczynające się od jakiegoś identyfikatora AWK.
.PP
.B mawk
rozpoznaje puste wyrażenie regularne, //\|, dopasowujące łańcuch pusty.
Zatem pasuje do niego dowolny łańcuch na początku, końcu i pomiędzy dowolnym
znakiem. Na przykład,
.nf
.sp
	echo  abc | mawk '{ gsub(//, "X") ; print }'
	XaXbXcX
.sp
.fi
.\"
.SS "4. Rekordy i pola"
Rekordy czytane są po jednym na raz, i przechowywane w zmiennej
.BR $0 .
Rekord rozbijany jest na
.IR pola ,
przechowywane w
.BR $1 ,
.BR $2 ", ...,"
.BR $NF .
Wbudowana zmienna
.B NF
ustawiana jest na liczbę pól, a
.B NR
i
.B FNR
są zwiększane o 1.
Pola powyżej
.B $NF
ustawiane są na "".
.PP
Przypisanie do
.B $0
powoduje, że pola i
.B NF
są obliczane ponownie.
Przypisanie do
.B NF
lub do pola
powoduje, że
.B $0
jest ponownie tworzone przez złączenie kolejnych pól separowanych przez
.BR OFS .
Przypisanie do pola o indeksie większym od
.BR NF ,
powiększa
.B NF
i powoduje ponowne utworzenie
.BR $0 .
.PP
Dane wejściowe przechowywane w polach są łańcuchami, chyba że całe pole
ma postać numeryczną a wówczas typ jest liczbowo-łańcuchowy.
Na przykład,
.sp
.nf
	echo 24 24E |
	mawk '{ print($1>100, $1>"100", $2>100, $2>"100") }'
	0 1 1 1
.fi
.sp
.B $0
i
.B $2
są łańcuchami a
.B $1
jest liczbowo-łańcuchowe. Pierwsze porównanie jest numeryczne, drugie
łańcuchowe, trzecie łańcuchowe (100 jest konwertowane na "100"),
i ostatnie łańcuchowe.
.\"
.SS "5. Wyrażenia i operatory"
.PP
Składnia wyrażeń jest podobna jak w C. Wyrażeniami pierwotnymi są stałe
liczbowe, stałe łańcuchowe, zmienne, pola, tablice i wywołania funkcji.
Identyfikator zmiennej, tablicy bądź funkcji może być ciągiem liter, cyfr
i znaków podkreślenia, nie rozpoczynającym się od cyfry.
Zmienne nie są deklarowane; zaistnieją przy pierwszym do nich odwołaniu,
a inicjowane są na
.IR null .
.PP
Nowe wyrażenia tworzone są z użyciem poniższych, podanych w kolejności
rosnącego priorytetu, operatorów:
.PP
.RS
.nf
.vs +2p  \"  open up a little
\fIprzypisanie\fR                =  +=  \-=  *=  /=  %=  ^=
\fIwarunkowe\fR                 ?  :
\fIlogiczne or\fR               ||
\fIlogiczne and\fR              &&
\fIprzynależność do tablicy\fR  \fBin
\fIdopasowanie\fR               ~   !~
\fIrelacyjne\fR                 <  >   <=  >=  ==  !=
\fIkonkatenacja\fR              (bez specjalnego operatora)
\fIdodawanie/odejmowanie\fR     +  \-
\fImnożenie/dzielenie\fR        *  /  %
\fIjednoargumentowe\fR          +  \-
\fIlogiczne not\fR              !
\fIpotęgowanie\fR               ^
\fIinkrementacja/dekr.\fR       ++ \-\|\- (zarówno post jak i pre)
\fIpole\fR                      $
.vs
.RE
.PP
.fi
Przypisanie, operatory warunkowe i potęgowanie wiążą od prawej do lewej;
pozostałe  od lewej do prawej. Każde wyrażenie może być umieszczone
w nawiasach.
.\"
.SS "6. Tablice"
.ds ae \fItablica\fR[\fIwyraż\fR]
Awk obsługuje tablice jednowymiarowe. Elementy tablic wskazuje się jako \*(ae.
.I Wyraż
jest przekształcane wewnętrznie na typ łańcuchowy, więc, na przykład,
A[1] i A["1"] są tym samym elementem, a faktycznym indeksem jest "1".
Tablice indeksowane łańcuchami zwane są tablicami asocjacyjnymi (tablicami
przyporządkowującymi).
Pierwotnie tablica jest pusta; elementy zaistnieją przy pierwszym do nich
odwołaniu.
Wyrażenie
\fIwyraż\fB in\fI tablica\fR
daje w wyniku 1 jeżeli istnieje \*(ae, w przeciwnym razie 0.
.PP
Istnieje postać instrukcji
.B for
wykonująca pętlę po wszystkich indeksach tablicy.
.nf
.sp
        \fBfor\fR ( \fIzmn\fB in \fItablica \fR) \fIinstrukcja\fR
.sp
.fi
ustawia
.I zmn
na każdy z indeksów
.I tablicy
i wykonuje
.IR instrukcję .
Kolejność, w jakiej
.I zmn
przechodzi przez indeksy
.I tablicy
nie jest zdefiniowana.
.PP
Instrukcja
.B delete
\*(ae,
powoduje usunięcie
\*(ae.
.B mawk
obsługuje rozszerzenie,
.B delete
.IR tablica ,
które usuwa wszystkie elementy
.IR tablicy .
.PP
Tablice wielowymiarowe tworzone są sztucznie przez konkatenację
z zastosowaniem wbudowanej zmiennej
.BR SUBSEP .
\fItablica\fB[\fIwyraż\d1\u\fB,\fIwyraż\d2\u\fB]\fR
jest równoważnikiem
\fItablica\fB[\fIwyraż\d1\u \fBSUBSEP \fIwyraż\d2\u\fB]\fR.
Sprawdzanie elementu tablicy wielowymiarowej używa indeksu w nawiasach,
jak w
.sp
.nf
	if ( (i, j) in A )  print A[i, j]
.fi
.sp
.\"
.SS "7. Zmienne wbudowane"
.PP
Poniższe zmienne są zmiennymi wbudowanymi. Są one inicjowane przed wykonaniem
programu.
.RS
.TP \w'FILENAME'u+2n
.B ARGC
liczba argumentów wiersza poleceń.
.TP
.B ARGV
tablica argumentów wiersza poleceń, 0..ARGC-1.
.TP
.B CONVFMT
format do wewnętrznej konwersji liczb na łańcuchy, początkowo = "%.6g".
.TP
.B ENVIRON
tablica zaindeksowana zmiennymi środowiska. Łańcuch środowiska,
\fIzmn=wartość\fR przechowywany jest jako
.BI ENVIRON[ zmn "] ="
.IR wartość .
.TP
.B FILENAME
nazwa bieżącego pliku wejściowego.
.TP
.B FNR
numer bieżącego rekordu w
.BR FILENAME .
.TP
.B FS
dzieli rekordy na pola jako wyrażenie regularne.
.TP
.B NF
liczba pól bieżącego rekordu.
.TP
.B NR
numer bieżącego rekordu w całkowitym strumieniu wejściowym.
.TP
.B OFMT
format do wydruku liczb; początkowo = "%.6g".
.TP
.B OFS
wstawiane pomiędzy polami w wyjściu, początkowo = " ".
.TP
.B ORS
kończy każdy z rekordów wyjściowych, początkowo = "\en".
.TP
.B RLENGTH
długość ustawiona przez ostatnie wywołanie wbudowanej funkcji
.BR match() .
.TP
.B RS
separator rekordów wejściowych, początkowo = "\en".
.TP
.B  RSTART
indeks ustawiony przez ostatnie wywołanie
.BR match() .
.TP
.B SUBSEP
używany do budowy indeksów tablic wielowymiarowych, początkowo = "\e034".
.RE
.\"
.SS "8. Funkcje wbudowane"
Funkcje łańcuchowe
.RS
.TP
.RI \fBgsub\fP( r , s , t ")  \fBgsub\fP(" r , s )
Zastępowanie globalne (global substitution), każde dopasowanie wyrażenia
regularnego
.I r
w zmiennej
.I t
zastępowane jest łańcuchem
.IR s .
Zwracana jest liczba wykonanych zastąpień.
Jeżeli pominięto
.IR t ,
to używane jest
.BR $0 .
Znak \fB&\fP w łańcuchu zastępującym
.I s
zastępowany jest dopasowanym podłańcuchem łańcucha
.IR t .
\fB\e&\fP oraz \fB\e\e\fP dają, odpowiednio, dosłowne \fB&\fP i \fB\e\fP
w łańcuchu zastępującym.
.TP
.RI \fBindex\fP( s , t )
Jeżeli
.I t
jest podłańcuchem
.IR s ,
to zwracana jest pozycja, na której rozpoczyna się
.IR t ,
w przeciwnym razie zwracane jest 0.
Pierwszy znak
.I s
jest na pozycji 1.
.TP
.RI \fBlength\fP( s )
Zwraca długość łańcucha
.IR s .
.TP
.RI \fBmatch\fP( s , r )
Zwraca indeks pierwszego najdłuższego dopasowania wyrażenia regularnego
.I r
w łańcuchu
.IR s .
Zwraca 0 jeśli nie występuje dopasowanie.
Jako skutek uboczny, następuje ustawienie
.B RSTART
na zwracaną wartość.
.B RLENGTH
ustawiane jest na długość dopasowania lub \-1 jeśli brak dopasowania.
Jeżeli dopasowano łańcuch pusty, to
.B RLENGTH
ustawiane jest na 0, a zwracane jest 1 jeśli dopasowanie było na początku,
zaś length(\fIs\fR)+1, gdy na końcu łańcucha.
.TP
.RI \fBsplit\fP( s , A , r ")  \fBsplit\fP(" s , A )
Łańcuch
.I s
rozbijany jest na pola przez wyrażenie regularne
.I  r
a pola wpisywane są do tablicy
.IR A .
Zwracana jest liczba pól. Szczegóły w sekcji 11 poniżej.
Jeżeli pominięto
.IR r ,
używane jest
.BR FS .
.TP
.RI \fBsprintf\fP( format , lista-wyraż )
Zwraca łańcuch utworzony z
.I listy-wyrażeń
zgodnie z
.IR formatem .
Zobacz opis printf() poniżej.
.TP
.RI \fBsub\fP( r , s , t ")  \fBsub\fP(" r , s )
Pojedyncze zastąpienie. Takie samo, jak gsub(), z wyjątkiem tego, że
wykonywane jest co najwyżej jedno zastąpienie.
.TP
.RI \fBsubstr\fP( s , i , n ")  \fBsubstr\fP(" s , i )
Zwraca podłańcuch łańcucha
.IR s ,
poczynając od indeksu
.IR i ,
o długości
.IR n .
Jeśli pominięto
.IR n ,
zwracana jest końcówka
.IR s ,
poczynając od pozycji
.IR i .
.TP
.RI \fBtolower\fP( s )
Zwraca kopię
.I s
ze wszystkimi dużymi literami przekształconymi na małe.
.TP
.RI \fBtoupper\fP( s )
Zwraca kopię
.I s
ze wszystkimi małymi literami przekształconymi na duże.
.RE
.PP
Funkcje arytmetyczne
.RS
.PP
.nf
\fBatan2\fR(\fIy\fR,\fIx\fR)     arcus tangens z \fIy\fR/\fIx\fR pomiędzy \-PI i PI.
.PP
\fBcos\fR(\fIx\fR)         funkcja cosinus, \fIx\fR w radianach.
.PP
\fBexp\fR(\fIx\fR)         funkcja wykładnicza.
.PP
\fBint\fR(\fIx\fR)         zwraca \fIx\fR obcięte w stronę zera.
.PP
\fBlog\fR(\fIx\fR)         logarytm naturalny.
.PP
\fBrand\fR()         zwraca liczbę losową między zero a jeden.
.PP
\fBsin\fR(\fIx\fR)         funkcja sinus, \fIx\fR w radianach.
.TP
\fBsqrt\fR(\fIx\fR)        zwraca pierwiastek kwadratowy z \fIx\fR.
.fi
.TP
.RI \fBsrand\fP( wyraż ")  \fBsrand\fP()"
Inicjuje ziarenko generatora liczb losowych, używając zegara jeśli pominięto
.IR wyraż ,
i zwraca wartość poprzedniego ziarenka losowego.
.B mawk
inicjuje generator liczb losowych według zegara przy uruchomieniu,
więc nie ma faktycznej potrzeby wywoływania srand(). Srand(\fIwyraż\fR)
przydaje się do powtarzania ciągów pseudolosowych.
.RE
.\"
.SS "9. Wejście i wyjście"
Istnieją dwie instrukcje wyjścia:
.B print
i
.BR printf .
.RS
.TP
.B print
zapisuje na standardowe wyjście
.BR "$0  ORS" .
.TP
\fBprint\fP \fIwyraż\d1\u\fR, \fIwyraż\d2\u\fR, ..., \fIwyraż\dn\u
zapisuje na standardowe wyjście
\fIwyraż\d1\u \fBOFS \fIwyraż\d2\u \fBOFS\fR ... \fIwyraż\dn\u
.BR ORS .
Wyrażenia numeryczne są konwertowane na łańcuchy zgodnie z
.BR OFMT .
.TP
\fBprintf \fIformat\fR, \fIlista-wyraż
powiela funkcję biblioteczną printf z C, pisząc na standardowe wyjście.
Rozpoznawany jest komplet specyfikacji formatów z ANSI C z konwersjami
%c, %d, %e, %E, %f, %g, %G, %i, %o, %s, %u, %x, %X i %%,
oraz kwalifikatorami konwersji h i l.
.RE
.PP
Lista argumentów print lub printf może być opcjonalnie ujęta w nawiasy.
Print formatuje liczby przy pomocy
.B OFMT
lub "%d" dla dokładnie całkowitych.
"%c" z argumentem numerycznym wypisuje odpowiedni znak 8-bitowy, z argumentem
łańcuchowym wypisuje pierwszy znak łańcucha.
Wyjście print i printf można przekierować do pliku lub polecenia dołączając
.B >
.IR plik ,
.B >>
.I plik
lub
.B |
.I polecenie
na końcu instrukcji drukowania.
Przekierowanie otwiera
.I plik
lub
.I polecenie
tylko raz, kolejne przekierowania dołączane są do już otwartego strumienia.
Zgodnie z konwencją,
.B mawk
łączy nazwę pliku "/dev/stderr" z stderr, co pozwala na przekierowanie
wyników print i printf na standardowe wyjście diagnostyczne.
.B mawk
wiąże również, odpowiednio, "\-" i "/dev/stdout" z stdin i stdout, co
umożliwia przysyłanie tych strumieni do funkcji.
.PP
Funkcja wejścia
.B getline
ma następujące warianty:
.RS
.TP
.B getline
czyta do
.BR $0 ,
aktualizuje pola,
.BR NF ,
.B  NR
i
.BR FNR .
.TP
.B getline < \fIplik
czyta do
.B $0
z \fIpliku\fP, aktualizuje pola i
.BR NF .
.TP
.B getline \fIzmn
czyta następny rekord do zmiennej
.IR zmn ,
aktualizuje
.B NR
i
.BR FNR .
.TP
.B getline \fIzmn\fP < \fIplik
czyta następny rekord
.I pliku
do zmiennej
.IR zmn .
.TP
\fIpolecenie\fB | getline
przesyła potokiem rekord z
.I polecenia
do
.B $0
i aktualizuje pola i
.BR NF .
.TP
\fIpolecenie\fB | getline \fIzmn
przesyła potokiem rekord z
.I polecenia
do zmiennej
.IR zmn .
.RE
.PP
Getline zwraca 0 na końcu pliku, \-1 przy błędzie, w pozostałych
przypadkach 1.
.PP
Polecenia na końcu potoków wykonywane są przez /bin/sh.
.PP
Funkcja \fBclose\fR(\*(ex) zamyka plik lub potok skojarzony z
.IR wyraż .
Close zwraca 0 jeżeli
.I wyraż
jest otwartym plikiem, kod zakończenia jeśli
.I wyraż
jest poleceniem potoku, a \-1 w pozostałych przypadkach.
Close stosowane jest do ponownego odczytu pliku lub polecenia, upewnienia
się, że drugi koniec potoku wyjściowego jest zakończony lub do zachowania
zasobów plikowych.
.\" conserve file resources.
.PP
Funkcja \fBfflush\fR(\*(ex) wymiata plik wyjściowy lub potok skojarzony z
.IR wyraż .
Fflush zwraca 0 jeśli
.I wyraż
jest otwartym strumieniem wyjściowym, w przeciwnym razie \-1.
Fflush bez argumentu opróżnia stdout.
Fflush z pustym argumentem ("") opróżnia wszystkie otwarte wyjścia.
.PP
Funkcja
\fBsystem\fR(\fIwyraż\fR)
wykorzystuje
/bin/sh
do wykonania
.I wyraż
i zwraca kod zakończenia polecenia
.IR wyraż .
Zmiany tablicy
.B ENVIRON
nie są przekazywane poleceniom wykonywanym przez
.B system
lub potoki.
.SS "10. Funkcje definiowane przez użytkownika"
Funkcja definiowana przez użytkownika ma następującą składnię:
.nf
.sp
    \fBfunction\fI nazwa\fR( \fIargumenty\fR ) { \fIinstrukcje\fR }
.sp
.fi
Ciało funkcji może zawierać instrukcję zwrócenia wartości (return)
.nf
.sp
     \fBreturn\fI opcjonalne-wyraż\fR
.sp
.fi
Instrukcja return nie jest wymagana.
Wywołania funkcji mogą być zagnieżdżane lub rekurencyjne.
Wyrażenia przekazywane są funkcjom przez wartość a tablice przez wskazanie.
Dodatkowe argumenty służą jako zmienne lokalne i są inicjowane na
.IR null .
Na przykład,
.RI csplit( s , A )
wstawia każdy znak
.I s
do tablicy
.I A
i zwraca długość
.IR s .
.nf
.sp
	function csplit(s, A,	n, i)
	{
	  n = length(s)
	  for( i = 1 ; i <= n ; i++ ) A[i] = substr(s, i, 1)
	  return n
	}
.sp
.fi
Wstawienie dodatkowych odstępów pomiędzy przekazywanymi parametrami
a zmiennymi lokalnymi wynika z konwencji.
Do funkcji można odwoływać się przed ich zdefiniowaniem, ale nazwa funkcji
i nawias '(' rozpoczynający listę argumentów muszą się stykać, by uniknąć
pomyłki z konkatenacją.
.\"
.SS "11. Podział łańcuchów, rekordów i plików"
Programy awk używają tego samego algorytmu do rozbicia łańcuchów na tablice
przy pomocy split() i rekordów na pola według
.BR FS .
.B mawk
stosuje zasadniczo ten sam algorytm przy podziale plików na rekordy
według
.BR RS .
.PP
.RI \fBSplit\fP( wyraż , A, sep )
działa następująco:
.RS
.TP
(1)
Jeżeli pominięto
.IR sep ,
to jest on zastępowany przez
.BR FS .
.I Sep
może być wyrażeniem lub wyrażeniem regularnym. Jeżeli jest wyrażeniem typu
nie-łańcuchowego, to jest przekształcane na łańcuch.
.TP
(2)
Jeśli
.I sep
= " " (pojedyncza spacja),
to <ODSTĘP> jest obcinana z początku i końca
.IR wyraż ,
a
.I sep
staje się <ODSTĘPEM>.
.B mawk
definiuje <ODSTĘP> jako wyrażenie regularne
/[\ \et\en]+/.
W przeciwnym wypadku
.I sep
traktowany jest jako wyrażenie regularne, z wyjątkiem tego, że metaznaki
dla łańcucha o długości 1 są ignorowane, np.
split(x, A, "*") i split(x, A, /\e*/) są tym samym.
.TP
(3)
Jeżeli \*(ex nie jest łańcuchem, jest przekształcane na łańcuch.
Jeżeli \*(ex jest wówczas łańcuchem pustym "", to split() zwraca 0
a
.I A
jest ustawiane jako puste.
W przeciwnym razie, wszystkie nienakładające się, niepuste i najdłuższe
dopasowania
.I sep
w
.IR wyraż ,
dzielą
.I wyraż
na pola, które wpisywane są do
.IR A .
Pola są umieszczane w
A[1], A[2], ..., A[n] a split() zwraca n, liczbę pól, równą liczbie dopasowań
plus jeden.
Dane umieszczone w
.I A
wyglądające na numeryczne otrzymują typ liczbowo-łańcuchowy.
.RE
.PP
Podział rekordów na pola działa tak samo, z wyjątkiem tego, iż części
wpisywane są do
.BR $1 ,
\fB$2\fR,...,
.BR $NF .
Jeżeli
.B $0
jest puste,
.B NF
jest ustawiane na 0 a wszystkie
.B $i
na "".
.PP
.B mawk
dzieli pliki na rekordy przy pomocy tego samego algorytmu, ale z tą niewielką
różnicą, iż
.B RS
jest faktycznie ciągiem kończącym a nie separatorem.
(\fBORS\fR też jest faktycznie ciągiem kończącym).
.RS
.PP
Np., jeżeli
.B FS
= ":+" a
.B $0
= "a::b:" , to
.B NF
= 3 a
.B $1
= "a",
.B $2
= "b" i
.B $3
= "", ale
jeżeli zawartością pliku wejściowego jest "a::b:", zaś
.B RS
= ":+", to
istnieją dwa rekordy "a" i "b".
.RE
.PP
.B RS
= " " nie ma specjalnego znaczenia.
.PP
Jeżeli
.B FS
= "", to
.B mawk
rozbija rekord na pojedyncze znaki, i, podobnie
.RI split( s , A ,"")
umieszcza poszczególne znaki
.I s
w
.IR A .
.\"
.SS "12. Rekordy wielowierszowe"
Ponieważ
.B mawk
interpretuje
.B RS
jako wyrażenie regularne, obsługa rekordów wielowierszowych jest łatwa.
Ustawienie
.B RS
= "\en\en+", powoduje, że rekordy rozdzielane są co najmniej jednym pustym
wierszem. Jeżeli
.B FS
= " " (domyślnie), to pojedyncze znaki nowej linii, według zasad <ODSTĘPU>
powyżej, stają się odstępami a pojedyncze znaki nowej linii są separatorami
pól.
.RS
.PP
Na przykład, jeśli w pliku jest "a\ b\enc\en\en",
.B RS
= "\en\en+" a
.B FS
= "\ ", to mamy jeden rekord "a\ b\enc" z trzema polami "a", "b" i "c".
Zmiana
.B FS
= "\en", daje dwa pola "a b" i "c"; zmieniając
.B FS
= "", otrzymujemy jedno pole identyczne jak rekord.
.RE
.PP
Traktowanie wierszy ze spacjami lub tabulacjami jako pustych można uzyskać
ustawiając
.B RS
= "\en([\ \et]*\en)+".
W celu utrzymania zgodności z innymi implementacjami awk, ustawienie
.B RS
= "" daje te same wyniki, co usunięcie pustych wierszy z początku i końca
pliku i określanie rekordów tak, jakby
.B RS
= "\en\en+".
Posix wymaga, by "\en" zawsze separowało rekordy gdy
.B RS
= "" niezależnie od wartości
.BR FS .
.B mawk
nie obsługuje tej konwencji, gdyż zdefiniowanie "\en" jako <ODSTĘPU>
czyni ją zbędną.
.\"
.PP
W większości przypadków zmieniając
.B RS
w celu obsługi rekordów wielowierszowych, stosuje się też zmienione
na "\en\en"
.BR ORS ,
aby na wyjściu zachować odstępy między rekordami.
.\"
.SS "13. Wykonywanie programu"
Ta sekcja opisuje kolejność wykonywania programu.
Po pierwsze,
.B ARGC
ustawiane jest na całkowitą liczbę argumentów wiersza poleceń przekazanych
do fazy wykonania programu.
.B ARGV[0]
ustawiane jest na nazwę interpretera AWK a
\fBARGV[1]\fR ...
.B ARGV[ARGC-1]
przechowuje pozostałe argumenty wiersza poleceń z wyjątkiem opcji
i źródła programu.
Na przykład, dla
.nf
.sp
	mawk  \-f  prog  v=1  A  t=hello  B
.sp
.fi
.B ARGC
= 5 oraz
.B ARGV[0]
= "mawk",
.B ARGV[1]
= "v=1",
.B ARGV[2]
= "A",
.B ARGV[3]
= "t=hello" i
.B ARGV[4]
= "B".
.PP
Następnie wykonywany jest kolejno każdy z bloków
.BR BEGIN .
Jeżeli program składa się wyłącznie z bloków
.BR BEGIN ,
to na tym wykonywanie się kończy, w przeciwnym razie otwierany jest strumień
wejściowy i wykonywanie jest kontynuowane.
Jeżeli
.B ARGC
równa się 1,
strumień wejściowy ustawiany jest na stdin, w przypadku przeciwnym
w poszukiwaniu argumentu plikowego sprawdzane są argumenty wiersza poleceń
.BR ARGV[1]  " ..."
.BR ARGV[ARGC-1] .
.PP
Argumenty wiersza poleceń dzielą się na trzy grupy:
argumenty plikowe, argumenty przypisań i łańcuchy puste "".
Przypisanie ma postać
\fIzmn\fR=\fIłańcuch\fR.
Podczas sprawdzania
.B ARGV[i]
jako możliwego argumentu plikowego, jeśli jest ono puste to jest
pomijane; jeśli jest argumentem typu przypisania, odbywa się przypisanie
wartości zmiennej
.I zmn
a
.B i
zmienia się na następny argument; w pozostałych przypadkach
.B ARGV[i]
jest otwierane jako wejście.
Jeżeli otwarcie nie powiedzie się, wykonywanie programu jest kończone
z kodem 2.
Jeżeli żaden z argumentów wiersza poleceń nie jest argumentem plikowym, to
wejście pochodzi z stdin.
Getline w akcji
.B BEGIN
otwiera wejście.  "\-" jako argument plikowy oznacza stdin.
.PP
Po otwarciu strumienia wejściowego każdy z rekordów wejścia sprawdzany jest
z każdym ze
.IR wzorców ,
a jeśli pasuje, to wykonywana jest
.I akcja
skojarzona z danym wzorcem.
Wzorzec w postaci wyrażenia pasuje jeśli jego wartością logiczną jest prawda
(zobacz koniec sekcji 2).
Wzorzec
.B BEGIN
zestawiany jest przed rozpoczęciem odczytu wejścia,
zaś wzorzec
.B END
po przeczytaniu całego wejścia.
Wzorzec zakresu, \fIwyraż1\fP\fB,\fP\fIwyraż2\fP, dopasowuje
każdy rekord pomiędzy rekordem pasującym do
.I wyraż1
a rekordem pasującym do
.I wyraż2
łącznie z nimi.
.PP
Po napotkaniu końca pliku w strumieniu wejściowym, sprawdzane są pozostałe
argumenty wiersza poleceń w poszukiwaniu kolejnego argumentu plikowego.
Jeśli taki istnieje, to jest otwierany, w przeciwnym wypadku przyjmuje się,
że został dopasowany
.I wzorzec
.B END
i wykonywane są wszystkie
.I akcje
.BR END .
.PP
W rozważanym przykładzie, przypisanie
v=1
ma miejsce po wykonaniu
.I akcji
.BR BEGIN ,
a dana umieszczona w
v
otrzymuje typ liczbowo-łańcuchowy.
Następnie z pliku A jest czytane wejście.
Po końcu pliku A, zmienna
t
jest ustawiana na łańcuch "hello", a B jest otwierany jako wejście.
Po osiągnięciu końca pliku B są wykonywane
.I akcje
wzorca
.BR END .
.PP
Przebieg programu na poziomie
.I wzorzec
.I {akcja}
można zmienić przy pomocy instrukcji
.nf
.sp
     \fBnext
     \fBexit  \fIwyraż-opcjonalne\fR.
.sp
.fi
Instrukcja
.B next
powoduje, że odczyt następnego rekordu wejściowego i ponowne sprawdzanie
wzorców, od pierwszej pary
.I "wzorzec {akcja}"
programu.
Polecenie
.B  exit
powoduje natychmiastowe wykonanie akcji
.B END
lub zakończenie programu, jeśli nie ma takich akcji lub jeżeli
.B exit
wystąpiło w akcji
.BR END .
.I wyraż-opcjonalne
ustawia wartość kodu zakończenia programu, chyba że zostanie ona przesłonięta
przez późniejszy
.B exit
lub ujawniony potem błąd.
.SH PRZYKŁADY
.nf
1. emulacja cat.

     { print }

2. emulacja wc.

     { chars += length($0) + 1  # dodaje jeden dla \en
       words += NF
     }

     END{ print NR, words, chars }

3. zliczanie niepowtarzających się "faktycznych słów".

     BEGIN { FS = "[^A-Za-z]+" }

     { for(i = 1 ; i <= NF ; i++)  word[$i] = "" }

     END { delete word[""]
           for ( i in word )  cnt++
           print cnt
     }

.fi
4. sumowanie drugiego pola każdego rekordu w oparciu
o pierwsze pole.
.nf

     $1 ~ /credit\||\|gain/ { sum += $2 }
     $1 ~ /debit\||\|loss/  { sum \-= $2 }

     END { print sum }

5. sortowanie pliku, porównywanie łańcuchowe

     { line[NR] = $0 "" }  # wymusza typ porównywania: gdyby
                           # jakieś wiersze wyglądały
                           # na numeryczne

     END {  isort(line, NR)
       for(i = 1 ; i <= NR ; i++) print line[i]
     }

     #sortowanie A[1..n] metodą wstawiania
     function isort( A, n,   i, j, hold)
     {
       for( i = 2 ; i <= n ; i++)
       {
         hold = A[j = i]
         while ( A[j\-1] > hold )
         { j\-\|\- ; A[j+1] = A[j] }
         A[j] = hold
       }
       # w razie potrzeby będzie utworzony wartownik A[0] = ""
     }

.fi
.SH "KWESTIE ZGODNOŚCI"
Posix-owa 1003.2 (propozycja 11.3) definicja języka AWK jest AWK opisanym
w książce AWK z kilkoma rozszerzeniami, jakie pojawiły się w nawk
z SystemVR4. Rozszerzeniami tymi są:
.sp
.RS
Nowe funkcje: toupper() i tolower().

Nowe zmienne: ENVIRON[\|] i CONVFMT.

Specyfikacje konwersji w printf() i sprintf() wzięte z ANSI C.

Nowe opcje polecenia:  \-v zmn=wartość, wielokrotne opcje \-f i opcje
charakterystyczne dla implementacji jako argumenty \-W.
.RE
.sp

Posix-owy AWK przetwarza pojedyncze wiersze plików.
.B RS
można zmienić z "\en" na inny pojedynczy znak, ale trudno jest znaleźć
jakieś tego zastosowanie \(em w książce AWK brak odpowiednich przykładów.
Zgodnie z konwencją, \fBRS\fR = "", powoduje, że jeden lub więcej pustych
wierszy rozdziela rekordy, umożliwiając obsługę rekordów wielowierszowych.
Gdy \fBRS\fR = "", "\en" jest zawsze separatorem pól, niezależnie od wartości
.BR FS .
.PP
.BR mawk ,
z kolei,
pozwala by
.B RS
było wyrażeniem regularnym.
Pojawiające się w rekordach "\en" jest traktowane jak odstęp, a
.B FS
zawsze określa pola.
.PP
Pozbycie się paradygmatu operowania pojedynczym wierszem może uprościć
niektóre programy i często poprawić wydajność. Na przykład, zmienieniony
przykład 3 (zobacz powyżej),
.nf
.sp
	BEGIN { RS = "[^A-Za-z]+" }

	{ word[ $0 ] = "" }

	END { delete  word[ "" ]
	  for( i in word )  cnt++
	  print cnt
	}
.sp
.fi
zlicza ilość niepowtarzających się słów przez
traktowanie każdego słowa jako rekordu.
Przy plikach średnich rozmiarów
.B mawk
wykonuje go dwukrotnie szybciej, dzięki uproszczonej pętli wewnętrznej.
.PP
Poniższy program zastępuje każdy z komentarzy w pliku programu C
pojedynczą spacją,
.nf
.sp
	BEGIN {
	  RS = "/\|\e*([^*]\||\|\e*+[^/*])*\e*+/"
                # komentarz jest separatorem rekordów
	  ORS = " "
	  getline  hold
       }

       { print hold ; hold = $0 }

       END { printf "%s" , hold }
.sp
.fi
Buforowanie rekordu jest niezbędne, by uniknąć zakończenia ostatniego
z rekordów spacją.
.PP
W
.B mawk
poniższe wyrażenia są równoważne,
.nf
.sp
	x ~ /a\e+b/    x ~ "a\e+b"     x ~ "a\e\e+b"
.sp
.fi
Powyższe łańcuchy będą analizowane dwukrotnie: raz jako łańcuch i raz jako
wyrażenie regularne. Przy analizie łańcucha
.B mawk
ignoruje stosowanie cytowania odwrotnym ukośnikiem do znaków nie będących
znakami specjalnymi, zatem
.I \ec
interpretuje jako
.IR \ec .
Natomiast książka AWK przychyla się do tego, by
.I \ec
było rozpoznawane jako
.IR c ,
co wymaga podwojonego cytowania metaznaków w łańcuchach.
Posix wprost odmawia zdefiniowania pożądanego zachowania, przez co
pośrednio wymusza na programach muszących działać z różnymi wersjami
awk stosowanie bardziej przenośnego, lecz mniej czytelnego, cytowania
z użyciem podwójnych odwrotnych ukośników.
.PP
Posix-owy AWK nie rozpoznaje "/dev/std{out,err}" ani sekwencji
specjalnej \ex hex w łańcuchach. W przeciwieństwie do ANSI C,
.B mawk
ogranicza liczbę cyfr, jakie mogą występować po \ex do dwóch, gdyż obecna
implementacja obsługuje tylko znaki 8-bitowe.
Wbudowane
.B fflush
pojawiło się po raz pierwszy w ostatnim (1993) awk AT&T wydanym dla netlib,
i nie jest częścią standardu Posix. Całościowe usuwanie tablicy przez
.B delete
.I tablica
nie jest częścią standardu Posix.
.PP
Posix jawnie zostawia niezdefiniowane zachowanie się
.B FS
= "" i wspomina o podziale rekordów na znaki jako
możliwej interpretacji, ale obecnie takie zastosowanie nie jest przenośne
między implementacjami.
.PP
Na koniec, sposób w jaki
.B mawk
obsługuje przypadki wyjątkowe nie opisane w książce AWK ani w propozycji
Posix. Niebezpiecznie jest zakładanie spójności pomiędzy implementacjami
awk, a bezpiecznie przejść do następnej sekcji.
.PP
.RS
substr(s, i, n) zwraca znaki łańcucha s o pozycjach z części wspólnej
przedziału zamkniętego [1, length(s)] i półotwartego [i, i+n).  Gdy
część wspólna jest pusta, zwracany jest łańcuch pusty; zatem
substr("ABC", 1, 0) = "" a substr("ABC", \-4, 6) = "A".
.PP
Każdy łańcuch, nawet pusty, pasuje początkiem do łańcucha pustego, więc
s ~ // i s ~ "", są zawsze równe 1, tak jak match(s, //) i match(s, "").
Ostanie dwa ustawiają
.B RLENGTH
na 0.
.PP
index(s, t) jest zawsze tym samym, co match(s, t1), gdzie t1, to to samo, co
t z cytowanymi metaznakami. Stąd spójność z match wymaga, by index(s, "")
zawsze zwracało 1.
Również warunek: index(s,t) != 0 wtedy i tylko wtedy, gdy t jest podłańcuchem
łańcucha s, wymusza by index("","") = 1.
.PP
Jeżeli getline napotka koniec pliku, getline zmn pozostawia zmienną zmn
bez zmian. Podobnie, w momencie rozpoczęcia akcji
.BR END ,
wartości
.BR $0 ,
pól i
.B NF
pozostają niezmienione od ostatniego rekordu.
.SH ZOBACZ TAKŻE
.BR egrep (1)
.PP
Aho, Kernighan and Weinberger,
.IR "The AWK Programming Language" ,
Addison-Wesley Publishing, 1988, (książka AWK),
definiuje język, rozpoczynając się samouczkiem a dochodząc do wielu
interesujących programów i wchodząc głęboko w kwestie projektowania
i analizy programów istotne przy programowaniu w każdym języku.
.PP
.IR "The GAWK Manual" ,
The Free Software Foundation, 1991, stanowi podręcznik i opis
języka nie usiłujący sięgnąć głębi książki AWK. Zakłada, że
czytelnik może być początkującym programistą. Sekcja poświęcona tablicom
w AWK jest doskonała. Omawia także wymagania stawiane AWK przez Posix.
.SH BŁĘDY
.B mawk
nie obsługuje znaku ascii NUL \e0 w plikach źródłowych czy plikach danych.
Można wypisać NUL przy pomocy printf z %c, a w wejściu
są dopuszczalne wszystkie inne znaki 8-bitowe.
.PP
.B mawk
implementuje printf() i sprintf() przy pomocy funkcji bibliotecznych C,
printf i sprintf, więc pełna zgodność z ANSI wymaga biblioteki ANSI C.
W praktyce oznacza to, że kwalifikator konwersji h może nie być dostępny.
.B mawk
przejmuje też wszystkie błędy czy ograniczenia tych funkcji.
.PP
Twórcy implementacji języka AWK ukazali zgodny brak wyobraźni
w nazywaniu swych programów.
.SH AUTOR
Mike Brennan (brennan@whidbey.com).
.SH "INFORMACJE O TŁUMACZENIU"
Powyższe tłumaczenie pochodzi z nieistniejącego już Projektu Tłumaczenia Manuali i 
\fImoże nie być aktualne\fR. W razie zauważenia różnic między powyższym opisem
a rzeczywistym zachowaniem opisywanego programu lub funkcji, prosimy o zapoznanie 
się z oryginalną (angielską) wersją strony podręcznika za pomocą polecenia:
.IP
man \-\-locale=C 1 mawk
.PP
Prosimy o pomoc w aktualizacji stron man \- więcej informacji można znaleźć pod
adresem http://sourceforge.net/projects/manpages\-pl/.