.\" {PTM/PB/0.1/02-10-1998/"wykonaj wyraenia"}
.\" Translation (c) 1998 Przemek Borys <pborys@p-soft.silesia.linux.org.pl>
.\" poszerzenie i aktualizacja do GNU sh-utils 2.0 PTM/WK/2000-VI
.ig
Transl.note: based on GNU man page expr.1 and sh-utils.info

Copyright (C) 1994, 95, 96 Free Software Foundation, Inc.

Permission is granted to make and distribute verbatim copies of this
manual provided the copyright notice and this permission notice are
preserved on all copies.

Permission is granted to copy and distribute modified versions of
this manual under the conditions for verbatim copying, provided that
the entire resulting derived work is distributed under the terms of a
permission notice identical to this one.

Permission is granted to copy and distribute translations of this
manual into another language, under the above conditions for modified
versions, except that this permission notice may be stated in a
translation approved by the Foundation.
..
.TH EXPR "1" FSF "maj 2000" "Narzdzia powokowe GNU 2.0"
.SH NAZWA
expr \- wykonaj wyraenia
.SH SKADNIA
.B expr
.IR wyraenie ...
.br
.B expr
.RB [ \-\-help ]
.RB [ \-\-version ]
.SH OPIS
Ta strona podrcznika man opisuje polecenie \fBexpr\fP w wersji GNU.
.PP
.B expr
wykonuje obliczenie i zapisuje rezultat na standardowe wyjcie. Kady eton
wyraenia musi by oddzielnym argumentem. Operandy mog by liczbami lub
cigami znakw. acuchw znakw nie cytuje si dla \fBexpr\fP,
cho moesz by zmuszonym do tego, by ochroni je przed powok (znaki
i acuchy o specjalnym znaczeniu dla powoki, np. spacja).
.B expr
rzutuje wszystko znajdujce si po stronie operandowej na integer lub
acuch, zalenie od rodzaju operacji.
.PP
Operatory mog by podawane jako symbole wrostkowe lub kluczowe sowa
przedrostkowe. Do grupowania mona w zwyky sposb korzysta z nawiasw.
(nawiasy musz by jednak cytowane, by ochroni je przed rozwiniciem przez
powok).
.SH OPERACJE
Operatory (w kolejnoci rosncego priorytetu) to:
.SS Wyraenia acuchowe
\fBexpr\fP obsuguje dopasowywanie wzorcw i inne operatory acuchowe.
Maj one niszy priorytet ni operatory numeryczne czy relacyjne
(w nastpnych sekcjach).
.TP
.IB acuch " : " regex
Dokonuje porwnania wzorcw. Argumenty s rzutowane na acuchy, a drugi jest
uwaany za (podstawowe, a la GNU `grep') wyraenie regularne, poprzedzone
niejawnym `\fB^\fP'. Nastpnie pierwszy argument jest dopasowywany do tego
wyraenia regularnego.
Jeli porwnanie jest pomylne a wyraenie regularne korzysta z `\fB\\(\fP'
i `\fB\\)\fP', to wyraenie \fB:\fP zwraca cz acucha dopasowan tym
podwyraeniem. W przeciwnym zwracana jest liczba dopasowanych znakw.

Jeli porwnanie zawiedzie, operator `:' zwraca acuch pusty jeli
w wyraeniu regularnym uyto `\\(' i `\\)' lub zero w przeciwnym
wypadku.

Tylko pierwsza para nawiasw `\\(' i `\\)' jest istotna dla zwracanej
wartoci. Dodatkowe maj znaczenie tylko przy grupowaniu operatorw
wyraenie regularnego.

W wyraeniu regularnym znaki `\fB\\+\fP',  `\fB\\?\fP' i `\fB\\|\fP' s
operatorami dopasowujcymi odpowiednio jedno lub wicej, zero lub jedno
wystpienie lub alternatywy rozczne. Pochodzce z SunOS i inne implementacje
\fBexpr\fP traktuj je jak zwyke znaki. POSIX dopuszcza oba zachowania.
.\" (POSIX allows either behavior.)
.TP
.BI match " acuch regex"
Alternatywny sposba porwnywania wzorcw. Jest to identyczne z
`\fIacuch\fP \fB:\fP \fIregex\fP'.
.TP
.BI substr " acuch pozycja dugo"
Zwraca acuch bdcy czci \fIacuch\fPa, zaczynajc si
na \fIpozycji\fP i o dugoci najwyej \fIdugo\fP. Jeli
\fIpozycja\fP lub \fIdugo\fP jest niedodatnie lub nienumeryczne, zwracany
jest acuch pusty.
.TP
.BI index " acuch klasa-znakowa"
Zwraca pierwsz pozycj w \fIacuch\fPu gdzie znale mona pierwszy znak
z \fIklasy-znakowej\fP.  Jeli nie znaleziono adnego znaku z
\fIklasy-znakowej\fP, zwraca 0.
.TP
.BI length " acuch"
Zwraca dugo \fIacuch\fPa.
.TP
.BI quote " token"
Interpretuje \fItoken\fP jako acuch, nawet jeli jest on sowem kluczowym,
jak \fBmatch\fP lub operatorem jak `\fB/\fP'. Umoliwia to testowanie `\fBexpr
length quote "$x"\fP' lub `\fBexpr quote "$x" : '.*/\\(.\\)'\fP' i otrzymanie
prawidowego wyniku nawet jeli wartoci $X bdzie, na przykad, `/'
czy `index'. Ten operator jest rozszerzeniem GNU. Jest wyczany, jeli ustawiona
jest zmienna rodowiska \fBPOSIXLY_CORRECT\fP.
.PP
Chcc, by \fBexpr\fP interpretowa sowa kluczowe jako acuchy naley
uy operatora \fBquote\fP.
.SS Wyraenia numeryczne
\fBexpr\fP obsuguje zwyczajowe operatory numeryczne, w kolejnoci rosncego
priorytetu. Operatory acuchowe (poprzednia sekcja) maj niszy priorytet,
za czniki (connectives) (nastpna sekcja) wyszy.
.TP
.BR \+ ", " \-
Dodawanie i odejmowanie. Obydwa argumenty s rzutowane na liczby.
Jeli to niemoliwe, pojawia si bd.
.TP
.BR * ", " / ", " %
Mnoenie, dzielenie, reszta z dzielenia. Obydwa argumenty s rzutowane
na liczby. Jeli to niemoliwe, pojawia si bd.
.SS Relacje
\fBexpr\fP obsuguje zwyczajowe czniki i relacje logiczne. Maj one wyszy
priorytet ni operatory acuchowe lub numeryczne, opisane w poprzednich
sekcjach. Oto ich lista, poczynajc od operatorw o najmniejszym priorytecie.
.TP
.B |
Zwraca swj pierwszy argument w wypadku gdy jest niezerowy i niepusty,
lub drugi w przeciwnym wypadku. Jest to zwyka operacja `or'.
.TP
.B &
Zwraca swj pierwszy argument w wypadku gdy aden z argumentw nie jest
zerowy ani pusty. W przeciwnym wypadku zwraca zero.
.TP
.BR < ", " <= ", " = ", " == ", " != ", " >= ", " >
Porwnuje argumenty i zwraca 1 jeli relacja jest prawdziwa lub zero w
przeciwnym wypadku. (\fB==\fP jest synonimem \fB=\fP.)
\fBexpr\fP prbuje rzutowa obydwa argumenty na liczby i dokona porwnania
numerycznego; jeli to zawiedzie, prbuje porwnania leksykalnego.
.PP
Nawiasy s uywane zazwyczaj do grupowania. Sowa kluczowe nie mog by uywane
jako napisy.
.SS OPCJE
Gdy uruchomi si GNU
.B expr
z jednym argumentem, rozpoznawane s nastpujce opcje:
.TP
.B \-\-help
Wywietla informacj o stosowaniu programu i dostpnych opcjach, koczy
prac.
.TP
.B \-\-version
Wywietla numer wersji programu i koczy prac.
.SH PRZYKADY
Kilka przykadw, cznie z cytowaniem metaznakw powoki:

Dodanie 1 do zmiennej powokowej, w powoce zgodnej z powok Bourne'a:
.IR a :
.IP
 a=\`expr $a + 1\`
.PP
Ponisze polecenie moe zosta uyte do wydrukowania niekatalogowej czci
nazwy pliku, przechowywanej w zmiennej
.IR a
(cz ta nie powinna zawiera `/'):
.IP
 expr $a : '.*/\e(^.*\e)' '^|' $a
.LP
Zauwa cytowane metaznaki powoki.
.PP
Przykad pokazujcy, e `\\+' jest operatorem:
.IP
 expr aaa : 'a\\+'
 => 3
.PP
Nieco innych:
.IP
 expr abc : 'a\\(.\\)c'
 => b
 expr index abcdef cz
 => 3
 expr index index a
 error--> expr: syntax error
 expr index quote index a
 => 0
.LP
.SH KOD ZAKOCZENIA
.B expr
zwraca nastpujcy kod zakoczenia:
.TP
.B 0
jeli wyraenie nie jest ani null, ani 0.
.TP
.B 1
jeli wyraenie jest null lub 0,
.TP
.B 2
dla nieprawidowych wyrae.
.SH "ZGASZANIE BDW"
Bdy prosz zgasza, w jz.ang., do <bug-sh-utils@gnu.org>.
.SH COPYRIGHT
Copyright \(co 1999 Free Software Foundation, Inc.
.br
This is free software; see the source for copying conditions.  There is NO
warranty; not even for MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE.
.SH ZOBACZ TAKE
.BR dc (1),
.BR test (1),
.BR sh-utils (1).
.SH OD TUMACZA
Zaktualizowano i poszerzono wg dokumentacji Texinfo dla narzdzi powokowych
GNU wersji 2.0.