.\" Translation (c) 1998 Jarek Woloszyn <yossa@dione.ids.pl>
.\" Translation update: Robert Luberda <robert@debian.org>, Apr 2004, procmail 3.22
.\" $Id: formail.1,v 1.4 2004/06/11 19:15:00 ankry Exp $
.\"
.\" {PTM/JW/0.1/26-09-1998/"zmiana formatu listw"}
.\"if n .pl +(135i-\n(.pu)
.de Id
.ds Rv \\$3
.ds Dt \\$4
..
.Id $ Id: formail.man,v 1.46 2001/08/04 06:08:17 guenther Exp $
.TH FORMAIL 1 \*(Dt BuGless
.rn SH Sh
.de SH
.br
.ne 11
.Sh "\\$1"
..
.rn SS Ss
.de SS
.br
.ne 10
.Ss "\\$1"
..
.rn TP Tp
.de TP
.br
.ne 9
.Tp \\$1
..
.rn RS Rs
.de RS
.na
.nf
.Rs
..
.rn RE Re
.de RE
.Re
.fi
.ad
..
.de Sx
.PP
.ne \\$1
.RS
..
.de Ex
.RE
.PP
..
.SH NAZWA
formail \- program do zmiany formatu listw (email)
.SH SKADNIA
.na
.B formail
.RI [ "\fB\+\fPskip" ]
.RI [ "\fB\-\fPtotal" ]
.RB [ \-bczfrktedqBY ]
.RB [ \-p
.IR prefiks ]
.if n .ti +0.5i
.RB [ \-D
.IR "max_dug idcache" ]
.if n .ti +0.5i
.RB [ \-l
.IR folder ]
.if n .ti +0.5i
.RB [ \-x
.IR pole_nagwka ]
.RB [ \-X
.IR pole_nagwka ]
.if n .ti +0.5i
.RB [ \-a
.IR pole_nagwka ]
.RB [ \-A
.IR pole_nagwka ]
.if n .ti +0.5i
.RB [ \-i
.IR pole_nagwka ]
.RB [ \-I
.IR pole_nagwka ]
.if n .ti +0.5i
.RB [ \-u
.IR pole_nagwka ]
.RB [ \-U
.IR pole_nagwka ]
.if n .ti +0.5i
.RB [ \-R
.I stare_pole
.IR nowe_pole ]
.if n .ti +0.5i
.RB [ \-n
.RI [ max_proc
]]
.RB [ \-m
.IR min_pl ]
.RB [ \-s
.RI [ polecenie
.RI [ arg
\&.\|.\|.\|]]]
.br
.B formail
.B \-v
.ad
.SH OPIS
.B formail
jest filtrem, ktry moe by uyty do zmiany listu do formatu skrzynki
pocztowej, komentowania `From ', generowania nagwkw automatycznej odpowiedzi,
robienia prostego wczania i wyczania pl nagwka, dzielenia pliku z
listami lub artykuami. Streszczenie (ang. digest)/skrzynka pocztowa/artyku
pobierane s ze standardowego wejcia.
.PP
Jeli oczekiwane jest, e formail okreli nadawc listu, a nie moe tego zrobi, to
uyje `foo@bar'.
.PP
Jeli formail zostanie uruchomiony bez adnych opcji, zmieni format listu pobranego
ze standardowego wejcia na format skrzynki pocztowej i poprzedzi
.B wszystkie
niepotrzebne pola `From ' znakiem `>'.
.SH OPCJE
.TP 0.5i
.B \-v
Formail wypisze informacje o wersji i zakoczy dziaanie
.TP
.B \-b
Nie usuwa pl nagwka uwaanych za niepotrzebne (np. linii zaczynajcych si
od `From ').
.TP
.I "\fB\-p\fP prefiks"
Zmiana znaku komentarza na prefiks. Jeeli nie podano, formail uywa `>'.
.TP
.B \-Y
Przyjmuje tradycyjny (Berkeley) format skrzynki, ignorujc wszelkie pola
.BR Content-Length: .
.TP
.B \-c
czy podzielone w nagwku pola. Moe by wygodne przy pniejszej edycji
listu standardowym (zorientowanym liniowo) narzdziem tekstowym.
.TP
.B \-z
Zapewnia odstp pomidzy nazw i zawartoci pola.
Usuwa pola zawierajce tylko pojedynczy biay znak.
Usuwa pocztkow i kocow tward spacj w polach wycignitych przy uyciu
.BR \-x .
.TP
.B \-f
Zmusza formail do pominicia formatu innego ni skrzynka pocztowa
(np. nie generuje `From ' jako pierwszej linii).
.TP
.B \-r
Generuje nagwek automatycznej odpowiedzi. Polega to zwykle na odrzuceniu
wszystkich istniejcych pl z oryginalnej wiadomoci (oprcz X-Loop:). Pola,
ktre maj by zachowane, musz zosta podane w opcji
.BR \-i .
Jeli zostanie uyte w poczeniu z
.BR \-k ,
mona zapobiec komentowaniu treci przez uycie
.BR \-b .
.TP
.B \-k
W czasie tworzenia nagwka automatycznej odpowiedzi lub wycigania pl, zachowaj tre listu.
.TP
.B \-t
Zaufaj nadawcy, e poda waciwy adres zwrotny. Ta opcja powoduje, e formail
wybierze do odpowiedzi
.I nadawc z nagwka maila
(tj. nagwka okrelonego przez nadawc)
zamiast
.I nadawc z koperty maila
.\"FIXME envelope sender
(tj. nagwka utworzonoego automatycznie przez serwer pocztowy)
Opcja ta powinna by uywana podczas tworzenia nagwkw automatycznej odpowiedzi
na artykuy z grup dyskusyjnych (news) albo gdy nadawca wiadomoci spodziewa
si odpowiedzi.
.TP
.B \-s
Tre na wejciu programu zostanie podzielona na oddzielne listy, a potem
przekazana pojedynczo potokiem do programu (dla kadej czci zostanie
uruchomiony nowy program).
.B \-s
musi by ostatni podan opcj. Pierwszy argument po tej opcji powinien by
nazw programu. Kady nastpny zostanie przekazany programowi jako opcja.
Jeli opucisz nazw programu, formail poczy wszystkie listy w stdout.
Zobacz take
.BR FILENO .
.TP
.I "\fB\-n\fP [max_proc]"
Mwi formailowi, aby nie czeka na zakoczenie kadego programu przed
uruchomieniem nastpnego
(sprawia, e poszczeglne czci s obrabiane rwnolegle).
Opcjonalny parametr
.I max_proc
okrela grny limit liczby jednoczenie uruchomionych procesw,
.TP
.B \-e
Nie wymaga pustych linii przed pocztkiem nagwka kolejnego listu (np. list
moe zaczyna si w kadej linii).
.TP
.B \-d
Mwi formailowi, e wiadomoci, ktre maj by podzielone nie musz by w
sztywnym formacie skrzynki pocztowej (pozwala to na dzielenie
artykuw/streszcze lub
skrzynek w niestandardowych formatach).
Ta opcja wycza rozpoznawanie pola
.B Content-Length:
.TP
.B \-l folder
Tworzy plik z logiem w takim samym formacie jak procmail. Zawiera on
ca lini "From ", nagwek Subject:, nazw foldera poczty oraz rozmiar wiadomoci
w bajtach. Poleceniem mailstat mona wywietli podsumowanie logw w tym formacie.
.TP
.B \-B
Sprawia, e formail przyjmuje, e bdzie dzieli plik w formacie 'BABYL rmail'.
.TP
.I "\fB\-m\fP min_pl"
Pozwala na podanie minimalnej liczby pl nagwka przed stwierdzeniem, e moe
szuka pocztku kolejnej wiadomoci.
Standardowo ustawione na 2.
.TP
.B \-q
Formail nie bdzie wypisywa (ale nadal bdzie wykrywa) bdw zapisu, takich samych
wiadomoci, bdnych pl
.BR Content-Length: .
Ta opcja jest standardowo wczona. Aby wywietla te informacje uyj
.BR \-q\- .
.TP
.I "\fB\-D\fP max_dug idcache"
Formail bdzie sprawdza czy Message-ID aktualnej wiadomoci by ju widziany
- uywajc pliku
.I idcache
maksymalnie
.I max_dug
dugoci. Jeeli nie dzieli, zwrci warto prawidow operacj po znalezieniu
duplikatu. Jeeli dzieli, nie poda wiadomoci, ktre ju wystpiy.
Jeeli zostanie uyte w poczeniu z opcj
.BR \-r ,
formail popatrzy na
.I adres pocztowy
nadawcy
.I zamiast na
Message-ID.
.TP
.I "\fB\-x\fP pole_nagwka"
Wyciga z nagwka zawarto pola
.IR pole_nagwka .
Kontynuowane linie nagwka nie bd czone; jeeli chcesz,
aby warto z pola nagwka zostaa wywietlona w jednej linii, uyj
opcji
.BR \-c .
.TP
.I "\fB\-X\fP pole_nagwka"
Takie samo jak
.BR \-x ,
ale zostawia take nazw pola.
.TP
.I "\fB\-a\fP pole_nagwka"
Dodaje pole
.I pole_nagwka
do nagwka; ale tylko wtedy, gdy podobne pole jeszcze nie istnieje.
Jeeli podasz jako nazw pola
.B Message-ID:
lub
.B Resent-Message-ID:
bez zawartoci, wtedy formail utworzy niepowtarzalny message-ID.
.TP
.I "\fB\-A\fP pole_nagwka"
Dodaj pole
.I pole_nagwka
do nagwka bez wzgldu na ju istniejce.
.TP
.I "\fB\-i\fP pole_nagwka"
Takie jak
.BR \-A ,
poza tym, e we wszystkich podobnych, istniejcych polach zostanie dodane
``Old-'' na pocztku. Jeli
.I pole_nagwka
skada si tylko z nazwy pola, nie zostanie dodane.
.TP
.I "\fB\-I\fP pole_nagwka"
Takie jak
.BR \-i ,
poza tym, e wszystkie podobne pola zostan usunite. Jeli
.I pole_nagwka
skada si tylko z nazwy pola, pole to zostanie cakowicie usunite.
.TP
.I "\fB\-u\fP pole_nagwka"
Zrb pierwsze wystpienie tego pola niepowtarzalnym, usuwajc wszystkie jego
kolejne wystpienia.
.TP
.I "\fB\-U\fP pole_nagwka"
Zrb ostatnie wystpienie tego pola niepowtarzalnym, usuwajc wszystkie jego
poprzednie wystpienia.
.TP
.I "\fB\-R\fP stare_pole nowe_pole"
Zmie wszystkie nazwy pola
.I stare_pole
na
.IR nowe_pole .
.TP
.I "\fB\+\fPskip"
Pomi pierwsze
.I skip
wiadomoci w czasie dzielenia.
.TP
.I "\fB\-\fPtotal"
Podaj najwyej
.I total
podzielonych wiadomoci.
.SH UWAGI
Podczas zmieniania nazwy, usuwania lub wycigania pl mona uy czciowych
nazw pl, aby dopasowa wszystkie pola, ktrych nazwy zaczynaj si od
podanego acucha znakw.
.PP
Domylnie, podczas generowania nagwka automatycznej odpowiedzi, procmail
wybiera nadawc z koperty
.\" FIXME envelope sender
wiadomoci. Jest to zachowanie poprawne w wypadku wysyania informacji
o przebywaniu odbiorcy na wakacjach i innych automatycznych odpowiedzi 
dotyczcych drogi przesania lub dostarczenia oryginalnej wiadomoci.
Jeeli nadawca oczekuje odpowiedzi lub jeli odpowied jest generowana
na podstawie zawartoci oryginalnej wiadomoci, to powinno si uy
opcji \-t.
.PP
.BR RFC822 ,
oryginalny standard dotyczcy formatu internetowych wiadomoci, nie
okrela, czy nagwki Resent (te, ktre zaczynaj si od `Resent\-',
np. `Resent\-From:') powinny by brane pod uwag podczas generowania odpowiedzi.
Od tego czasu rekomendowane uycie nagwkw Resent ewoluowao i
obecnie maj one znaczenie tylko informacyjne i nie s uywane do
generowane odpowiedzi. Zostao to opisane w
.BR RFC2822 ,
nowym standardzie formatu wiadomoci internetowych, ktry zawiera
m.in. t informacj:
.IP
Pola Resent identyfikuj, jak wiadomo zostaa
powtrnie wprowadzona do systemu transportujcego przez uytkownika.
Celem uywania nagwkw Resent jest, aby wiadomo, ktra dotara do
odbiorcy, bya taka sama, jakby zostaa bezporednio wysana przez
oryginalnego nadawc, z niezmienionymi wszystkimi oryginalnymi polami
nagwka.\|\|.\|.\|.\|\| Pola te NIE MOG by uywane podczas zwykego
odpowiadania lub innych podobnych automatycznych akcji na wiadomociach.
.PP
Obecnie formail ignoruje nagwki Resent przy generowaniu nagwkw
odpowiedzi, jednake wersje formaila wczeniejsze ni 3.14 daway takim nagwkom
wikszy priorytet. Jeeli pewna aplikacja wymaga starego zachowania formaila,
mona je zasymulowa przez wywoanie formaila z opcj `-a Resent-' dodan
do opcji \-r i \-t. To uycie jest przestarzae i nie powinno by stosowane
w nowych aplikacjach.
.SH ZMIENNE RODOWISKOWE
.TP .5i
.B FILENO
W czasie dzielenia, formail dodaje numer wiadomoci do tej zmiennej.
Ustawiajc FILENO, mona zmieni numer pierwszej wiadomoci oraz szeroko
danych wyjciowych (dopenianych zerami). Jeli FILENO nie
jest ustawione, przyjmie standardowo warto 000. Jeli FILENO nie jest puste
i nie zawiera liczby, tworzenie FILENO zostanie wyczone.
.SH PRZYKADY
Aby podzieli pierwsze streszczenie zwykle mona uy:
.RS
formail +1 \-ds >> twoja_skrzynka_pocztowa
.RE
lub
.RS
formail +1 \-ds procmail
.RE
.PP
Aby usun z nagwka wszystkie pola Received:
.RS
formail \-I Received:
.RE
.PP
Aby usun z nagwka wszystkie pola oprcz From: i Subject:
.RS
formail \-k \-X From: \-X Subject:
.RE
.PP
Aby zastpi wszystkie pola Reply-To:
.RS
formail \-i "Reply-To: foo@bar"
.RE
.PP
Aby zmieni niestandardow skrzynk pocztow na standardow mona uy:
.RS
formail \-ds <stara_skrzynka >>nowa_skrzynka
.RE
.PP
Lub jeli korzysta si z bardzo tolerancyjnego programu pocztowego:
.RS
formail \-a Date: \-ds <stara_skrzynka >>nowa_skrzynka
.RE
.PP
Aby wycign nagwek z wiadomoci:
.RS
formail \-X ""
.RE
lub
.RS
sed \-e '/^$/ q'
.RE
.PP
Aby wycign tre wiadomoci:
.RS
formail \-I ""
.RE
lub
.RS
sed \-e '1,/^$/ d'
.RE
.SH "ZOBACZ TAKE"
.na
.nh
.BR mail (1),
.BR binmail (1),
.BR sendmail (8),
.BR procmail (1),
.BR sed (1),
.BR sh (1),
.BR RFC822 ,
.BR RFC2822 ,
.B RFC1123
.hy
.ad
.SH DIAGNOSTYKA
.TP 2.3i
Can't fork
Zbyt wiele procesw na tym komputerze.
.TP
Content-Length: field exceeds actual length by nnn bytes
Pole Content-Length: w nagwku jest ustawione na dugo wiksz ni
waciwa tre. To sprawia, e wiadomo wchania nastpne wiadomoci w tej
samej skrzynce pocztowej.
.TP
Couldn't write to stdout
Program do ktrego formail przekazywa dane uywajc potoku nie przyj
wszystkich wysanych danych: t wiadomo mona to zlikwidowa opcj
.BR \-q .
.TP
Duplicate key found: x
Message-ID lub nadawca x tej wiadomoci zosta znaleziony w idcache; t
wiadomo mona zlikwidowa opcj
.BR \-q .
.TP
Failed to execute "x"
Program nie znajduje si w katalogach podanych w PATH, lub nie jest
wykonywalny.
.TP
File table full
Zbyt wiele otwartych plikw.
.TP
Invalid field-name: "x"
Nazwa pola "x" zawiera znaki sterujce lub nie moe by czciowym polem
dla tej opcji.
.SH OSTRZEENIA
Moesz zaoszczdzi nerww sobie i innym jeeli postarasz si unika
uywania automatycznych odpowiedzi na listy przychodzce z list dyskusyjnych.
Zalenie od formatu przychodzcych listw (ktry zaley od programu pocztowego
nadawcy i konfiguracji listy) formail moe zdecydowa o tworzeniu nagwka
automatycznej odpowiedzi skierowanego na list.
.PP
Zgodnie z tradycj narzdzi UN*X-owych, formail zrobi dokadnie to
o co go poprosisz, nawet jeeli wynikowa wiadomo nie bdzie
zgodna ze standardem opisanym w
.BR RFC822 .
W szczeglnoci formail pozwoli wygenerowa pola nagwka, ktre
kocz si spacj zamiast dwukropkiem. Chocia jest to poprawne dla
pocztkowej linii `From ', jednak ta linia nie jest polem nagwka,
ale bardziej separatorem wiadomoci w pliku o formacie mbox.
Wielokrotne wystpienia tej linii bd jakiegokolwiek innego
pola nagwka pozbawionego dwukropka, bd uwaane przez wiele programw
pocztowych, w tym rwnie przez formail, za pocztki nowych wiadomoci.
Inne programy mog uwaa takie wiadomoci za uszkodzone. Z tego powodu
nie powiniene uywa opcji
.B \-i
z lini `From ', gdy powstae w wyniku tej opcji pole
`Old-From ' nie jest prawdopodobnie tym, o co chodzi. Jeli chcesz zachowa
oryginaln lini `From ', uyj opcji
.B \-R
do zmienienia jej nazwy na poprawne pole nagwka, takie jak `X-From_:'.
.SH BDY
Kiedy formail tworzy poprzedzajc lini z `From ' zwykle bdzie ona zawieraa
dat. Jeeli formail dostanie opcj `\-a Date:', uyje daty z pola `Date:'
nagwka (jeeli bdzie istniao).
Jednak, poniewa formail kopiuje zawarto tego pola, jego format bdzie si
rni od tego, ktry jest oczekiwany przez wikszo programw pocztowych.
.PP
Jeli formail zostanie poinformowany, aby kasowa lub zmienia nazw linii
`From ', nie odtworzy jej jak zwykle automatycznie. Aby zmusi go do tego w
tym wypadku naley doda \fB\-a 'From '\fP.
.PP
Jeli formail nie jest wywoywany jako pierwszy program w potoku i kae mu si
dzieli wejcie na kilka wiadomoci, to nie zakoczy dziaania dopki
program, od ktrego otrzymuje dane nie zamknie si.
.PP
Jeli formail ma wygenerowa automatyczn odpowied, to
.B nigdy
nie umieci wicej ni jednego adresu w polu `To:'.
.SH RӯNE
Formail przekazuje czyste 8 bitw.
.PP
Kiedy formail musi stwierdzi adres nadawcy, dozwolony jest kady adres zgodny
z RFC 822. Formail bdzie zawsze obcina adres do jego najkrtszej formy
(usuwajc komentarze i spacje).
.PP
Wyraenie, ktre jest uywane, aby znale znaczniki pocztku wiadomoci
ma posta:
.RS
"\en\enFrom [\et ]*[^\et\en ]+[\et ]+[^\en\et ]"
.RE
.PP
Jeli pole
.B Content-Length:
zostanie znalezione w nagwku, formail skopiuje okrelon liczb bajtw,
przed ponownym zaczciem szukania pocztkw wiadomoci
(poza dzieleniem streszcze lub skrzynek Berkeley, kiedy format jest przybrany).
.PP
Jakiekolwiek linie nagwka bezporednio nastpujce po pocztkowej
linii `From ', ktre zaczynaj si od `>From ' s uwaane za kontynuacj
linii `From '. Jeeli formail miaby zmieni nazw linii `From ',
to zmieni rwnie kade pocztkowe `>' na spacj, transformujc
tym samym te linie w normalne kontynuacje okrelone w
.BR RFC822 .

.SH UWAGI
Wywoanie formaila z opcjami \-h or \-? spowoduje wywietlenie stron pomocy.
.Sh RDO
Ten program jest czci
.I procmaila - pakietu do przetwarzania listw
(v3.22) dostpnego na http://www.procmail.org/ lub na ftp.procmail.org
na ftp.informatik.rwth-aachen.de w katalogu
.BR pub/procmail
.Sh LISTA DYSKUSYJNA
Istnieje lista dyskusyjna powicona pytaniom zwizanym z dowolnym programem
pakietu procmail:
.RS
<procmail-users@procmail.org>
.RS
w celu zadania pyta i uzyskania odpowiedzi.
.RE
<procmail-users-request@procmail.org>
.RS
w celu zapisania si.
.RE
.PP
.RE
Aby by informowanym o nowych wersjach i oficjalnych atach, wylij mail do
.RS
procmail-announce-request@procmail.org
.RE
(jest to lista tylko do odczytu).

.RE
.Sh AUTORZY
Stephen R. van den Berg
.RS
<srb@cuci.nl>
.RE
Philip A. Guenther
.RS
<guenther@sendmail.com>
.RE
.\".if n .pl -(\n(.tu-1i)
.rm SH
.rn Sh SH
.rm SS
.rn Ss SS
.rm TP
.rn Tp TP
.rm RS
.rn Rs RS
.rm RE
.rn Re RE