.\" Tumaczenie: Gwidon S. Naskrent (naskrent@hoth.amu.edu.pl), IX 1998
.\" {PTM/GSN/0.5/23-02-1999/"wypisz linie pasujce do wzorca"}
.\" aktualizacja do 2.4.2 PTM/WK/2001-I
.if !\n(.g \{\
.	if !\w|\*(lq| \{\
.		ds lq ``
.		if \w'\(lq' .ds lq "\(lq
.	\}
.	if !\w|\*(rq| \{\
.		ds rq ''
.		if \w'\(rq' .ds rq "\(rq
.	\}
.\}
.de Id
.ds Dt \\$4
..
.Id $Id: grep.1,v 1.6 2001/01/17 19:32:46 wojtek2 Exp $
.TH GREP 1 \*(Dt "Projekt GNU"
.SH NAZWA
grep, egrep, fgrep \- wypisz linie pasujce do wzorca
.SH SKADNIA
.B grep
.RI [ opcje ]
.I wzorzec
.RI [ plik .\|.\|.]
.br
.B grep
.RI [ opcje ]
.RB [ \-e
.I wzorzec
|
.B \-f
.IR plik ]
.RI [ plik .\|.\|.]
.SH OPIS
.PP
.B grep
przeszukuje wskazane
.IR plik i
wejciowe (lub standardowe wejcie jeli
nie podano adnych lub podano nazw pliku '\-'), szukajc linii
zawierajcych co pasujcego do podanego
.IR wzorca .
Domylnie,
.B grep
wypisuje pasujce linie.
.PP
Dodatkowo dostpne s dwa programy wariantowe
.B egrep
i
.BR fgrep .
.B Egrep
jest tym samym, co
.BR "grep\ \-E" .
.B Fgrep
jest tym samym, co
.BR "grep\ \-F" .
.SH OPCJE
.TP
.BI \-A " num" "\fR,\fP \-\^\-after-context=" num
Wypisuje po pasujcych liniach
.I num
linii nastpujcego kontekstu.
.TP
.BR \-a ", " \-\^\-text
Przetwarza plik binarny tak, jakby by on tekstowy; jest to rwnowanik
opcji
.BR \-\^\-binary-fnums=text .
.TP
.BI \-B " num" "\fR,\fP \-\^\-before-context=" num
Wypisuje przed pasujcymi liniami
.I num
linii poprzedzajcego kontekstu.
.TP
\fB\-C\fP [\fInum\fP], \fB\-\fP\fInum\fP, \fB\-\^\-context\fP[\fB=\fP\fInum\fP]
Wypisuje
.I num
linii (domylnie 2) kontekstu w wyjciu.
.TP
.BR \-b ", " \-\^\-byte-offset
Wypisuje przed kad lini wyjcia jej offset bajtowy w pliku wejciowym.
.TP
.BI \-\^\-binary-files= typ
Jeli pierwszych kilka bajtw pliku wskazuje, e zawiera on dane binarne, to
zakadane jest, e jest to plik typu
.IR typ .
Domylnym
.I typem
jest binarny
.RB ( binary ),
a
.B grep
normalnie albo wypisuje jednolinijkowy komunikat mwicy o dopasowaniu
pliku binarnego, albo nie wypisuje komunikatu, gdy nie znaleziono
dopasowania.
Jeeli
.I typem
jest
.B without-match
(bez dopasowania), to
.B grep
zakada, e ten plik binarny nie pasuje; jest to rwnowane dziaaniu opcji
.BR \-I .
Jeli
.I typem
jest
.BR text ,
to
.B grep
przetwarza plik binarny tak, jakby by on tekstowy; jest to rwnowane opcji
.BR \-a .
.I Ostrzeenie:
Moe si zdarzy, e wypisane przez
.B "grep \-\^\-binary-files=text"
miecie binarne dadz przykre skutki uboczne jeeli
wyjciem bdzie terminal a jego sterownik zinterpretuje niektre z nich
jako swoje polecenia. 
.TP
.BR \-c ", " \-\^\-count
Wycza normalne wyjcie; zamiast niego dla kadego pliku wejciowego
wypisuje liczb pasujcych linii.
Z opcj
.BR \-v ", " \-\^\-invert-match
(patrz niej), liczy linie niepasujce.
.TP
.BI \-d " akcja" "\fR,\fP \-\^\-directories=" akcja
Jeli plik wejciowy jest katalogiem, stosuje to jego przetworzenia
.IR akcj .
Domyln
.I akcj
jest
.BR read ,
co znaczy, e katalogi s czytane dokadnie tak samo, jakby byy zwykymi
plikami.
Jeli wartoci
.I akcji
jest
.BR skip ,
to katalogi s milczco pomijane.
Jeli wartoci
.I akcji
jest
.BR recurse ,
to
.B grep
czyta wszystkie pliki pod kadym katalogiem, rekurencyjnie;
jest to rwnowane opcji
.BR \-r .
.TP
.BR \-E ", " \-\^\-extended-regexp
Interpretuje
.I wzorzec
jako rozszerzone wyraenie regularne (patrz niej).
.TP
.BI \-e " wzorzec" "\fR,\fP \-\^\-regexp=" wzorzec
Uywa
.I wzorca
jako wzorca; uyteczne do ochronienia wzorw zaczynajcych si od
.BR \- .
.TP
.BR \-F ", " \-\^\-fixed-strings
Interpretuje
.I wzorzec
jako list acuchw o staej dugoci, oddzielonych znakami nowej
linii, ktre naley dopasowa kady z osobna.
.TP
.BI \-f " plik" "\fR,\fP \-\^\-file=" plik
Pobiera wzorce z
.IR plik ,
po jednym z kadej linii.  Plik pusty zawiera zero wzorcw, nie pasujc
do niczego.
.TP
.BR \-G ", " \-\^\-basic-regexp
Interpretuje
.I wzorzec
jako podstawowe wyraenie regularne (zobacz niej).  Jest to zachowanie
domylne.
.TP
.BR \-H ", " \-\^\-with-filename
Dla kadego dopasowania wypisuje nazw pliku.
.TP
.BR \-h ", " \-\^\-no-filename
.B \-h, --no-filename
Wycza poprzedzanie wynikw nazwami plikw podczas przeszukiwania
wielu plikw.
.TP
.B \-\^\-help
Wypisuje krtki tekst pomocy.
.TP
.BR \-I
Przetwarza plik binarny tak, jakby nie zawiera on pasujcych danych; jest
to rwnowane opcji
.BR \-\^\-binary-files=without-match .
.TP
.BR \-i ", " \-\^\-ignore-case
Ignoruje rozrnienia w wielkoci liter we
.I wzorcu
oraz w plikach wejciowych.
.TP
.BR \-L ", " \-\^\-files-without-match
Wycza normalne wyjcie; zamiast niego wypisuje nazw kadego pliku,
z ktrego normalnie nie wypisano by adnego wyjcia.  Przeszukiwanie
zakoczy si na pierwszej pasujcej linii.
.TP
.BR \-l ", " \-\^\-files-with-matches
Wycza normalne wyjcie; zamiast niego wypisuje nazw kadego pliku,
z ktrego normalnie wypisano by jakie wyjcie.  Przeszukiwanie
zakoczy si na pierwszej pasujcej linii.
.TP
.B \-\^\-mmap
Jeli to moliwe, do odczytu wejcia korzysta z funkcji systemowej
.BR mmap (2)
zamiast domylnej
.BR read (2).
W pewnych sytuacjach
.B \-\^\-mmap
daje lepsz wydajno. Moe jednak spowodowa niezdefiniowane zachowanie
(cznie ze zrzutem rdzenia) jeli podczas dziaania
.B grep
plik wejciowy si skurczy lub wystpi bd wejcia/wyjcia.
.TP
.BR \-n ", " \-\^\-line-number
Poprzedza kad lini wyjcia numerem linii z odpowiedniego pliku
wejciowego.
.TP
.BR \-q ", " \-\^\-quiet ", " \-\^\-silent
Po cichu; wycza normalne wyjcie.  Przeszukiwanie zakoczy si na
pierwszej pasujcej linii. Zobacz take poniej opcje
.B \-s
lub
.BR \-\^\-no-messages .
.TP
.BR \-r ", " \-\^\-recursive
Czyta wszystkie pliki pod kadym katalogiem, rekurencyjnie;
jest to rwnowane opcji
.BR "\-d recurse" .
.TP
.BR \-s ", " \-\^\-no-messages
Wycza komunikaty bdw o plikach nieistniejcych lub nie do odczytania.
Uwaga o przenonoci: w przeciwiestwie do \s-1GNU\s0
.BR grep ,
tradycyjny
.B grep
nie by zgodny z \s-1POSIX.2\s0, gdy brakowao mu opcji
.B \-q
a opcja
.B \-s
zachowywaa si jak opcja
.B \-q
z \s-1GNU\s0
.BR grep .
Skrypty powoki, ktre maj by przenone na tradycyjny 
.B grep
powinny unika zarwno
.BR \-q ,
jak i
.B \-s
i zamiast tego przekierowywa wyjcie do /dev/null.
.TP
.BR \-U ", " \-\^\-binary
Traktuje plik jako binarny.  Domylnie, w DOS-ie i MS Windows,
.BR grep
zgaduje typ pliku spogldajc na zawarto pierwszych 32 kB przeczytanych
z pliku.  Jeli zdecyduje, e plik jest tekstowy, udziera znaki CR
z oryginalnej zawartoci pliku (po to eby wyraenia regularne z
.B ^
i
.B $
dziaay poprawnie).  Podanie
.B \-U
wycza to zgadywanie, powodujc, e wszystkie pliki s czytane i
przekazywane mechanizmowi dopasowywujcemu dosownie; jeli plik jest
plikiem tekstowym z parami CR/LF na kocu linii, spowoduje to, e 
niektre wyraenia regularne nie zadziaaj.  Opcja ta nie dziaa
na platformach innych ni MS-DOS i MS Windows.
.TP
.BR \-u ", " \-\^\-unix-byte-offsets
Raportuje offsety bajtowe w stylu Unixowym.  Przecznik ten powoduje, e
.B grep
raportuje offsety bajtowe tak, jakby plik by plikiem tekstowym typu
Uniksowego, tj. z udartymi znakami CR.  Da to rezultaty identyczne jak
uruchomienie 
.B grepa
na maszynie Uniksowej.  Opcja ta nie wywouje adnego efektu, chyba e uyto
take opcji
.BR \-b ;
nie dziaa na platformach innych ni MS-DOS i MS Windows.
.TP
.BR \-V ", " \-\^\-version
Wypisuje numer wersji
.B grepa
na standardowe wyjcie bdw.  w numer wersji powinno si zacza
we wszystkich zgoszeniach bdw (patrz niej).
.TP
.BR \-v ", " \-\^\-invert-match
Odwraca sens dopasowania, wybiera linie niepasujce.
.TP
.BR \-w ", " \-\^\-word-regexp
Wybiera tylko te linie, w ktrych dopasowania wzorca tworz cae sowa.
Przeprowadzany test polega na tym, e dopasowywany podcig musi albo 
znajdowa si na pocztku linii, albo by poprzedzony znakiem nie
tworzcym sowa.  Podobnie, musi albo znajdowa si na kocu linii,
albo musi nastpowa po nim znak nie tworzcy sowa.  Znakami
tworzcymi sowa s litery, cyfry i znak podkrelenia.
.TP
.BR \-x ", " \-\^\-line-regexp
Wybiera tylko te dopasowania, ktre dokadnie pasuj do caej linii.
.TP
.B \-y
Przestarzay synonim
.BR \-i .
.TP
.BR \-Z ", " \-\^\-null
Zamiast znaku, ktry normalnie wystpuje po nazwie pliku wypisuje bajt
zerowy ( \s-1ASCII\s0
.BR NUL ).
Na przykad,
.B "grep \-lZ"
wypisuje po nazwie pliku bajt zerowy, zamiast, jak zwykle, znaku nowej linii.
Opcja ta powoduje, e wyjcie jest jednoznaczne, nawet przy nazwach plikw
zawierajcych niecodzienne znaki, jak znak nowej linii. Moe by
wykorzystywana z poleceniami typu:
.BR "find \-print0" ,
.BR "perl \-0" ,
.B "sort \-z"
czy
.BR "xargs \-0" ,
umoliwiajc przetwarzanie plikw o dowolych nazwach, nawet zawierajcych
znaki nowej linii.
.SH "WYRAENIA REGULARNE"
.PP
Wyraenie regularne to wzorzec opisujcy zbir acuchw.  Wyraenia
regularne s zbudowane analogicznie do wyrae arytmetycznych, przez
zastosowanie do poczenia mniejszych wyrae rozmaitych operatorw.
.PP
.B grep
rozumie dwie rne wersje skadni wyrae regularnych: "podstawow"
i "rozszerzon".  W \s-1GNU\s0\
.B grep
obie te skadnie przy uyciu nie rni si zakresem dostpnych moliwoci.
W innych implementacjach podstawowe wyraenia regularne s mniej rozbudowane.
Poniszy opis stosuje si do rozszerzonych wyrae regularnych;
rnice w stosunku do wyrae podstawowych podsumowano na kocu.
.PP
Fundamentalnymi "cegiekami" s wyraenia regularne pasujce do pojedynczego
znaku.  Wikszo znakw, w tym wszystkie litery i cyfry, to wyraenia
regularne pasujce do samych siebie.  Kady metaznak majcy specjalne
znaczenie moe by cytowany przez poprzedzenie go odwrotnym ukonikiem.
.PP
Lista znakw zawarta midzy
.B [
a
.B ]
pasuje do kadego pojedynczego znaku na tej licie; jeli pierwszym znakiem
listy jest daszek
.BR ^ ,
pasuje wtedy ona do kadego znaku
.I nie
znajdujcego si na licie.  Dla przykadu, wyraenie regularne
.B [0123456789]
pasuje do kadej pojedynczej cyfry.  Zakres znakw ASCII poda mona
okrelajc znak pierwszy i ostatni, oddzielone mylnikiem.
I na koniec: predefiniowano pewne nazwane klasy znakw.  Ich nazwy
mwi same za siebie, i s to:
.BR [:alnum:] ,
.BR [:alpha:] ,
.BR [:cntrl:] ,
.BR [:digit:] ,
.BR [:graph:] ,
.BR [:lower:] ,
.BR [:print:] ,
.BR [:punct:] ,
.BR [:space:] ,
.BR [:upper:]
oraz
.BR [:xdigit:].
Na przykad
.B [[:alnum:]]
oznacza
.BR [0-9A-Za-z] ,
z tym wyjtkiem, e ta druga forma zaley od kodowania znakw ASCII
i ustawie regionalnych \s-1POSIX\s0 (locale), podczas
gdy pierwsza jest przenona.
(Zauwa, e nawiasy kwadratowe w nazwach klas s czci nazw symbolicznych
i musz by umieszczone dodatkowo, oprcz pary nawiasw ograniczajcej sam
list).
Wikszo metaznakw traci swoje szczeglne znaczenie wewntrz list.  Aby
umieci tam dosowny
.BR ] ,
umie go jako pierwszy na licie.  Podobnie, aby umieci dosowny
.BR ^ ,
umie go gdziekolwiek poza pierwszym miejscem.  W kocu, aby umieci
dosowny
.BR \- ,
umie go na ostatku.
.PP
Kropka
.B .
pasuje do kadego pojedynczego znaku.
Symbol
.B \ew
to synonim
.B [[:alnum:]]
a
.B \eW
to synonim
.BR [^[:alnum]] .
.PP
Daszek
.B ^
oraz znak dolara
.B $
s metaznakami, ktre pasuj odpowiednio do acucha pustego na pocztku
i na kocu linii.  Symbole
.B \e<
oraz
.B \e>
pasuj odpowiednio do acucha pustego na pocztku i na kocu sowa.
Symbol
.B \eb
pasuje do acucha pustego na krawdzi sowa, za
.B \eB
pasuje do pustego acucha zakadajc, e 
.I nie
jest on na krawdzi sowa.
.PP
Po wyraeniu regularnym moe nastpowa jeden z kilku operatorw
powtrzenia:
.PD 0
.TP
.B ?
Poprzedzajcy element jest opcjonalny i pasuje nie wicej ni raz.
.TP
.B *
Poprzedzajcy element bdzie dopasowany zero lub wicej razy.
.TP
.B +
Poprzedzajcy element bdzie dopasowany jeden lub wicej razy.
.TP
.BI { n }
Poprzedzajcy element pasuje dokadnie 
.I n
razy.
.TP
.BI { n ,}
Poprzedzajcy element pasuje
.I n
lub wicej razy.
.TP
.BI {, m }
Poprzedzajcy element jest opcjonalny i pasuje co najwyej
.I m
razy.
.TP
.BI { n , m }
Poprzedzajcy element pasuje co najmniej
.I n
razy, ale nie wicej ni
.I m
razy.
.PD
.PP
Dwa wyraenia regularne mona ze sob zczy (skonkatenowa);
do wynikowego wyraenia regularnego pasuje kady cig utworzony
przez zczenie dowolnych dwch cigw, ktre odpowiednio pasuj
do zczonych podwyrae.
.PP
Dwa wyraenia regularne mona poczy operatorem infiksowym (wrostkowym)
.BR | ;
do wynikowego wyraenia regularnego pasuje dowolny cig pasujcy
do jednego bd do drugiego z podwyrae.
.PP
Powtarzanie ma priorytet nad czeniem, ktre z kolei bierze
gr nad alternatyw.  Cae wyraenie regularne mona uj
w nawiasy, celem uniewanienia tych regu priorytetowych.
.PP
Wsteczne odniesienie
.BI \e n\c
\&, gdzie
.I n
jest pojedyncz cyfr, dopasowuje podcig poprzednio dopasowany
.IR n \-tym
ujtym w nawiasy podwyraeniem wyraenia regularnego.
.PP
W podstawowych wyraeniach regularnych metaznaki
.BR ? ,
.BR + ,
.BR { ,
.BR | ,
.BR (
oraz
.BR )
trac swoje szczeglne znaczenie; zamiast nich naley uy wersji
z odwrotnym ukonikiem:
.BR \e? ,
.BR \e+ ,
.BR \e{ ,
.BR \e| ,
.BR \e(
oraz
.BR \e) .
.PP
Tradycyjny
.B egrep
nie traktuje
.B {
jako metaznaku. Niektre implementacje
udostpniaj zamiast niego
.BR \e{ ,
wic przenone skrypty powinny unika 
.B {
we wzorcach
.BR egrep ,
a do dopasowywania dosownego znaku
.B {
stosowa
.BR [{] .
.PP
\s-1GNU\s0
.B egrep
usiuje obsugiwa tradycyjny sposb uycia zakadajc, e
.B {
nie posiada szczeglnego znaczenia jeli byby on pocztkiem nieprawidowego
okrelenia liczby powtrze. Na przykad, polecenie powoki
.B "egrep '{1'"
szuka dwuznakowego acucha
.BR {1 ,
zamiast zgasza bd skadni w wyraeniu regularnym.
\s-1POSIX.2\s0 pozwala na takie zachowanie jako rozszerzenie standardu,
ale przenone skrypty powinny go unika.
.SH "ZMIENNE RODOWISKA"
.TP
.B GREP_OPTIONS
Ta zmienna okrela domylne opcje, jakie zostan umieszczone przed 
wszystkimi opcjami podanymi wprost.  Na przykad, jeli
.B GREP_OPTIONS
jest rwne
.BR "'\-\^\-binary-files=without-match \-\^\-directories=skip'" ,
to
.B grep
zachowa si tak, jakby podano
.B \-\^\-binary-files=without-match
i
.B \-\^\-directories=skip
przed ewentualnymi jawnymi opcjami.
Okrelenia opcji oddziela si biaymi znakami.
Odwrotny ukonik cytuje nastpny znak, zatem mona go wykorzysta do podania
opcji zawierajcej biay znak lub odwrotny ukonik.
.TP
\fBLC_ALL\fP, \fBLC_MESSAGES\fP, \fBLANG\fP
Te zmienne podaj ustawienie regionalne (locale)
.BR LC_MESSAGES ,
okrelajce jzyk, jakiego
.B grep
ma uy w komunikatach.
Ustawienie locale jest okrelane przez pierwsz z tych zmiennych, ktra
ma nadan warto.
Jeli nie istnieje adna z nich, to stosowana jest amerykaska odmiana
angielskiego. Dzieje si tak rwnie w przypadku, gdy nie zainstalowano
katalogu z komunikatami lub jeli
.B grep
nie zosta skompilowany z obsug jzykw narodowych (\s-1NLS\s0).
.TP
\fBLC_ALL\fP, \fBLC_CTYPE\fP, \fBLANG\fP
Te zmienne podaj ustawienie regionalne (locale)
.B LC_CTYPE
okrelajce typ znakw, np. ktre z nich s biaymi znakami.
Ustawienie locale jest okrelane przez pierwsz z tych zmiennych, ktra
ma nadan warto.
Jeli nie istnieje adna z nich, to stosowane jest ustawienie \s-1POSIX\s0.
Dzieje si tak rwnie w przypadku, gdy nie zainstalowano
katalogu z komunikatami lub jeli
.B grep
nie zosta skompilowany z obsug jzykw narodowych (\s-1NLS\s0).
.TP
.B POSIXLY_CORRECT
Jeli jest ustawiona, to
.B grep
zachowuje si zgodnie z wymaganiami \s-1POSIX.2\s0; w przeciwnym razie
.B grep
zachowuje si bardziej jak inne programy \s-1GNU\s0.
\s-1POSIX.2\s0 da, by opcje, ktre wystpuj po nazwach plikw byy
traktowane jak nazwy plikw. Domylnie za, opcje takie s przesuwane
na pocztek listy argumentw i traktowane jak opcje.
Ponadto, \s-1POSIX.2\s0 wymaga, by nierozpoznane opcje byy zgaszane jako
"nielegalne" ("illegal"), ale poniewa tak naprawd nie naruszaj
one prawa, domylnie zgaszane s jako "nieprawidowe" ("invalid").
.B POSIXLY_CORRECT
wycza take \fB_\fP\fIN\fP\fB_GNU_nonoption_argv_flags_\fP, opisane
poniej.
.TP
\fB_\fP\fIN\fP\fB_GNU_nonoption_argv_flags_\fP
(Tu
.I N
jest numerycznym identyfikatorem procesu
.BR grep a).
Jeli
.IR i -tym
znakiem wartoci tej zmiennej rodowiska jest
.BR 1 ,
to 
.IR i -ty
argument przekazany do
.B grep
nie jest uwaany za opcj, nawet jeli na ni wyglda.
Powoka moe umieci t zmienn w rodowisku dla kadego polecenia,
jakie uruchamia, podajc, ktre argumenty s wynikiem rozwinicia nazw
plikw i std nie powinny by traktowane jako opcje.
Zachowanie to jest dostpne tylko z bibliotek \s-1GNU\s0 C i tylko wtedy
gdy nie ustawiono
.BR POSIXLY_CORRECT .
.SH DIAGNOSTYKA
.PP
Normalnie status zakoczenia rwna si 0 jeli znaleziono dopasowania,
a 1 jeli nie znaleziono adnych.  Opcja
.B \-v
odwraca sens statusu zakoczenia.  Status zakoczenia rwna si 2 jeli
wystpiy bdy skadniowe we wzorcu, niedostpne pliki wejciowe lub
inne bdy systemowe.
.SH BDY
.PP
Zgoszenia bdw wysyaj, prosz, do
.BR bug-gnu-utils@gnu.org .
Upewnij si, e gdzie w polu tematu ("Subject:") umiecie sowo "grep".
.PP
Due liczniki powtrze w konstrukcji
.BI { m , n }
mog spowodowa, e grep zuyje mnstwo pamici.  Oprcz tego, pewne
inne niejasne wyraenia regularne wymagaj czasu i przestrzeni
rosncej wykadniczo i mog spowodowa, e
.B grepowi
zabraknie pamici.
.PP
Wsteczne odwoania s bardzo powolne i mog wymaga czasu rosncego
wykadniczo.
.\" Work around problems with some troff -man implementations.
.br