.\" {PTM/WK/0.1/25-07-1999/"wasny edytor Joe'go"}
.TH JOE 1
.SH NAZWA
joe - "wasny edytor Joe'go" (Joe's Own Editor)
.SH SKADNIA
.BR joe " [" opcje_globalne "] [ [" opcje_lokalne ]
.IR nazwapliku " ]..."

.BR jstar " [" opcje_globalne "] [ [" opcje_lokalne ]
.IR nazwapliku " ]..."

.BR jmacs " [" opcje_globalne "] [ [" opcje_lokalne ]
.IR nazwapliku " ]..."

.BR rjoe " [" opcje_globalne "] [ [" opcje_lokalne ]
.IR nazwapliku " ]..."

.BR jpico " [" opcje_globalne "] [ [" opcje_lokalne ]
.IR nazwapliku " ]..."
.SH OPIS
JOE jest penoekranowym edytorem ASCII majcym due moliwoci.
Brak trybw pracy interfejsu (w przeciwiestwie do np. \fBvi\fR) powoduje,
e bardziej przypomina przyjazne edytory PC. Uytkownicy WordStara czy
rodowisk "turbo" firmy Borland poczuj si jak w domu. JOE jest w peni
funkcjonalnym ekranowym edytorem unixowym i posiada wiele funkcji edycji
programw i tekstu.
.PP
JOE emuluje rwnie kilka innych edytorw. JSTAR jest do wiern imitacj
WordStara z wieloma rozszerzeniami JOE. JPICO jest blisk imitacj edytora
PICO z systemu pocztowego Pine. JMACS jest imitacj GNU-EMACSa. RJOE jest
okrojon wersj JOE, umoliwiajc edycj tylko tych plikw, ktre zostay
podane w linii polece.
.PP
Mimo, i JOE jest faktycznie picioma rnymi edytorami, to nadal wymaga
tylko jednego pliku wykonywalnego, jedynie z picioma rnymi nazwami.
Nazwa edytora z dodanym \fIrc\fR stanowi nazw pliku inicjujcego JOE'go;
decyduje on zachowaniu si edytora.
.PP
JOE jest darmowym oprogramowaniem: moesz go rozpowszechnia i/lub zmienia
na warunkach licencji GNU General Public License opublikowanej przez Free
Software Foundation. Nie planuj przeksztacenia JOE w produkt komercyjny
czy shareware'owy. JOE jest dostpny przez Internet za porednictwem
anonimowego FTP z \fBftp.std.com\fR, plik: \fIsrc/editors/joe*.tar.Z\fR.
.SH UYCIE
Uruchomienie edytora nastpuje przez wpisanie \fBjoe\fR oraz zera lub wicej
nazw plikw, jakie chcesz edytowa. Kada z nazw pliku moe by poprzedzona
ustawieniem opcji lokalnej (patrz tablica opcji lokalnych, niej). W linii
polece mog by te umieszczone inne opcje, globalne, odnoszce si do caego
edytora (patrz poniej tablica opcji globalnych). Jeli edytujesz nowy plik,
to moesz nada mu nazw albo przy wywoaniu edytora albo w edytorze,
w momencie zapisu pliku. Dostpna jest zmodyfikowana skadnia nazw plikw,
tak by umoliwi ci edycj wynikw programw, standardowego wejcia/wyjcia
czy czci plikw lub urzdze. Szczegy znajdziesz dalej, w sekcji
\fBNazwy plikw\fR.
.PP
Po uruchomieniu edytora moesz wpisywa tekst lub posugiwa si specjalnymi
sekwencjami znakw sterujacych, by wykona inne zadania edycyjne. Opis
sekwencji sterujcych znajduje si w dalszej czci niniejszej dokumentacji.
Moesz te uy kombinacji klawiszy \fB^K H\fR, przywoujcej pomoc w edytorze.
.PP
Teraz troch wyjanie mtnych nauk komputerowych:
.\" Now for some obscure computer-lore:
.PP
Zapis \fB^\fR oznacza, e przytrzymujesz klawisz \fBControl\fR w trakcie
naciskania nastpnego klawisza (w ten sam sposb dziaa \fBShift\fR przy
uzyskiwaniu duych liter). Wiele sekwencji sterujcych powielonych jest
przez inne klawisze, zatem nie zawsze musisz naciska klawisz Control:
\fBESC\fR bdzie dziaa jak \fB^[\fR, \fBDel\fR zadziaa zamiast \fB^?\fR,
\fBBackspace\fR zamiast \fB^H\fR, \fBTab\fR zamiast \fB^I\fR,
\fBReturn\fR lub \fBEnter\fR dziaaj jak \fB^M\fR, za
\fBLinefeed\fR dziaa tak jak \fB^J\fR.
Niektre klawiatury mog sprawi kopoty z pewnymi klawiszami sterujcymi.
\fB^_\fR, \fB^^\fR oraz \fB^@\fR zwykle mog by wprowadzone bez nacinicia
shift (sprbuj \fB^-\fR, \fB^6\fR i \fB^2\fR).
Inne klawiatury mog przypisywa je do innych klawiszy. Wyprbuj:
\fB^.\fR, \fB^,\fR i \fB^/\fR. Zwykle zamiast \fB^@\fR moesz uy
\fB^SPACE\fR.
\fB^\\\fR i \fB^]\fR interpretowane s przez wiele programw komunikacyjnych,
wczajc w to telnet i kermit. Zwykle po prostu naciskasz klawisz dwukrotnie,
by przeszed przez program komunikacyjny.
.\" to pass through the communication program.
.PP
Po wpisaniu \fB^K H\fR na grze ekranu pojawi si okno pierwszej pomocy.
Moesz nadal wprowadza i edytowa tekst przy wczonym oknie pomocy.
Zmian stron z kolejnymi tematami pomocy uzyskasz naciskajc ^[ i ^[
(to jest ESC i ESC). Wygaszenie okna z pomoc uzyskasz kombinacj \fB^K H\fR.
.PP
Moesz dostosowa ukad klawiatury, ekrany pomocy i wiele domylnych
sposobw zachowywania si edytora kopiujc plik inicjujcy JOE'go
(zwykle \fIusr/local/lib/joerc\fR) jako \fI.joerc\fR do swego katalogu
domowego i zmieniajc go. Patrz sekcja \fBjoerc\fR poniej.
.PP
Jeli chcesz by JOE by uywany jako twj domylny edytor dla e-mail i News,
powiniene ustawi zmienne rodowiska \fBEDITOR\fR oraz \fBVISUAL\fR
w pliku inicjujcym swojej powoki (\fI.cshrc\fR lub \fI.profile\fR),
tak by wskazyway na JOE'go (zwykle znajduje si on
w \fI/usr/local/bin/joe\fR).
.PP
.\" There are a number of other obscure invocation parameters
Istnieje wiele innych nieoczywistych parametrw wywoania, jakie by moe musz
by ustawione, szczeglnie, gdy ekran twojego terminala nie jest odwieany
tak, jakby tego oczekiwa.
Patrz sekcja \fBZmienne rodowiska\fR.
.SH OPCJE LINII POLECE
W linii polece mona poda nastpujce opcje globalne:
.TP
.B -asis
Znaki o kodach powyej 127 bd wysyane do terminala bez zmian, zamiast
zastpowania ich negatywami odpowiednich znakw o kodach poniej 128.
Jeli nie dziaa, to sprawd serwer terminala.
.br
[od tum: opcja niezbdna do prawidowej obsugi polskich znakw]
.TP
.BI -backpath " cieka"
Po podaniu tej opcji, pliki kopii zapasowych bd zapisywane w zadanym
katalogu zamiast w pierwotnych katalogach kadego z plikw.
.TP
.BI -baud " nnn"
Ustawia prdko transmisji (baud rate) dla celw optymalizacji ekranu
terminala.
Joe wstawia opnienia dla prdkoci niszych od 19200, ktre omijaj
buforowanie terminala, tak e znaki pisane z wyprzedzeniem mieszaj si
z wyjciem ekranu. Polecenia przewijania nie bd uywane dla 38400 bitw/s.
Przydatne dla X-terminali oraz innych terminali konsoli, ktre nie s
naprawd poczone przez cze szeregowe.
.TP
.B -beep
Joe bdzie sygnalizowa dwikiem bdy polece i przekroczenie przez
kursor granic tekstu.
.\" Joe will beep on command errors and when the cursor goes past extremes.
.TP
.BI -columns " nnn"
Ustala liczb kolumn ekranu.
.TP
.B -csmode
Tryb kontynuacji wyszukiwania: wyszukiwanie nastpujce bezporednio po
innym bdzie powtarza poprzednie zamiast proby o nowy acuch znakowy
do wyszukania. Przydatne dla polece ^[S i ^[R oraz gdy joe prbuje
udawa emacsa.
.TP
.B -dopadding
Joe zwykle zakada, e pomidzy nim a temirnalem istnieje jaki rodzaj
sterowania przepywem danych. Jeli tak nie jest, opcja ta spowoduje,
e joe bdzie wysya dodatkowe ^@ do terminala, jak podano we wpisie
do termcap.
Dodatkowe ^@ pozwalaj terminalowi nadgoni po dugich poleceniach tty.
.\" will make joe output extra ^@s to the tty as specified by the termcap
.\" entry.  The extra ^@s allow the terminal to catch up after long terminal
.\" commands.
.TP
.B -exask
Powoduje weryfikacj przez ^KX nazwy pliku, jaki ma zosta zapisany.
.TP
.B -force
Ta opcja upewnia si, e ostatnia linia tekstu zakoczona jest znakiem
line-feed (koniec linii).
.TP
.B -help
Po podaniu tej opcji edytor uruchomi si z ekranem pomocy.
.TP
.B -keepup
Normalnie numer kolumny tekstu oraz pola przedrostka klawisza sterujcego
w liniach statusu wywietlane s z jednosekundowym opnieniem, by
zredukowa obcienie procesora. Opcja ta powoduje, e s one aktualizowane
po kadym naciniciu klawisza.
.TP
.B -lightoff
Uycie tej opcji powoduje wyczanie podwietlenia bloku tekstu po dowolnym
poleceniu dziaajcym na bloku.
.TP
.BI -lines " nnn"
Ustala liczb linii ekranu.
.TP
.B -marking
Podwietlany jest tekst pomidzy ^KB a kursorem (uyj z opcj -lightoff
i zmienionym plikiem joerc by uzyska wybieranie bloku metod cignicia).
(drop-anchor style block selection).
.TP
.B -mid
Przy wczeniu tej opcji jeli kursor przesuwa si poza okno, to okno jest
przewijane, tak by kursor by porodku. Opcja ta jest wymuszana na powolnych
terminalach, ktre nie posiadaj polece przewijania (scrolling).
.TP
.B -nobackups
Ocja ta wycza tworzenie plikw kopii zapasowych.
.TP
.B -nonotice
Wycza wywietlanie informacji o prawach autorskich podczas uruchamiania
edytora.
.TP
.B -nosta
Wycza grn lini statusu. Mie, jeli chcesz widzie na ekranie
tylko swj tekst lub uywasz vt52.
.TP
.B -noxon
Prbuje wyczy przetwarzanie ^S/^Q. Przydatne, gdy joe prbuje by 
WordStarem lub emacsem.
.TP
.B -orphan
Jeeli wczona jest ta opcja, to dodatkowe pliki z linii polece bd
umieszczone w nieprzypisanych buforach (orphaned buffers), zamiast
w dodatkowych oknach. Przydatne, gdy joe prbuje by emacsem.
.TP
.BI -pg " nnn"
Podaje liczb linii pozostawianych po uyciu PgUp/PgDn (^U/^V). Uycie
wartoci -1 oznacza poow okna.
.TP
.BI -skiptop " nnn"
Nie uywaj nnn grnych linii ekranu. Przydatna, gdy joe uywany jest jako
edytor BBS.
.PP
Kada z powyszych opcji moe take zosta uyta w pliku joerc. Ponadto,
opcje NOXON, BAUD, LINES, COLUMNS i DOPADDING mog zosta ustawione jako
zmienne rodowiska.
.PP
Do ustalenia typu swego terminala moesz ustawi zmienn rodowiska JOETERM,
zasaniajc typow zmienn TERM.
.PP
Przed kad nazw pliku mona uy poniszych opcji:
.TP
.BI + nnn
Kursor na starcie ustawia si w zadanej linii.
.TP
.B -crlf
Joe uywa CR-LF jako sekwencji koczcej lini zamiast tylko LF. Do edycji
plikw MS-DOS lub VMS.
.TP
.B -wordwrap
Joe przenosi poprzedni wyraz, jeli piszesz poza prawym marginesem.
.TP
.B -autoindent
Jeeli naciniesz Return w linii z wciciem, to wcicie jest powtarzane
w nowej linii.
.TP
.B -overwrite
Pisanie nadpisuje istniejce znaki zamiast wstawiania przed nimi.
.TP
.BI -lmargin " nnn"
Ustawia lewy margines.
.TP
.BI -rmargin " nnn"
Ustawia prawy margines.
.TP
.BI -tab " nnn"
Ustawia szeroko tabulacji.
.TP
.BI -indentc " nnn"
Ustawia znak wcicia (indent) dla ^K, i ^K. (32 dla SPACE, 9 dla TAB).
.TP
.BI -istep " nnn"
Ustawia krok wcicia dla ^K, i ^K..
.TP
.B -linums
Przed kad lini wywietlany jest numer linii.
.TP
.B -rdonly
Plik jest tylko do odczytu.
.TP
.BI -keymap " nazwa"
Uyj innej sekcji pliku joerc do przypisa sekwencji klawiszy.
.\" Use an alternate section of the joerc file for the key sequence bindings.
.PP
Opcje te mog by take podane w pliku joerc. Mog by ustawione w zalenoci
od rozszerzenia pliku. Programy (rozszerzenia .c, .h lub .p) maj zwykle
wczone automatyczne wcicia (autoindent). Dla innych plikw wczone jest
przenoszenie wyrazw (wordwrap), ale pliki rc maj je wyczone.
.SH ZADANIA EDYCJI
.SS Prosta edycja
Kiedy wpisujesz znaki w edytorze, s one zwykle wstawiane do edytowanego
pliku (lub doczane do pliku, jeli kursor jest na kocu pliku). Jest to
normalny tryb pracy edytora. Jeeli chcesz zastpi fragment istniejcego
tekstu, musisz usun stary tekst przed lub po wpisaniu tekstu go
zastpujcego. Do usuwania tekstu mona uy klawisza \fBbackspace\fR:
przesu kursor w prawo, za tekst, ktry chcesz usun i naciskaj
\fBbackspace\fR a do uzyskania podanego efektu.
.PP
Nacinij klawisz \fBEnter\fR lub \fBReturn\fR by wstawi zamanie linii.
Na przykad, jeli kursor by porodku linii i nacisne \fBReturn\fR,
to wwczas linia zostanie podzielona na dwa linie, a kursor pojawi si
na pocztku drugiej linii.
Nacinij \fBbackspace\fR na pocztku linii aby zlikwidowa podzia linii.
.PP
Do przemieszczania si wewntrz pliku uyj klawiszy strzaek. Jeeli twoja
klawiatura nie ma klawiszy strzaek (lub z jakiego powodu nie dziaaj),
uyj \fB^F\fR do przesunicia naprzd (w prawo), oraz \fB^N\fR, by przesun
si do nastpnego linii (w d). Klawisze strzaek w prawo i w lewo po prostu
przesuwaj w tekcie do przodu i do tyu o jeden znak: jeli jeste na pocztku
linii i naciniesz strzak w lewo, przesuniesz si na koniec poprzedniej
linii. Strzaki w gr i w d przesuwaj w przd i wstecz o liczb znakw
niezbdn, by kursor pojawi si w tej samej kolumnie, w ktrej by
w linii pocztkowej.
.PP
Jeeli chcesz utworzy wcicie we wprowadzanym tekcie, moesz posuy si
klawiszem \fRTAB\fR. Wstawia on specjalny znak sterujcy, ktry powoduje, e
nastpujce po nim znaki rozpoczynaj si od nastpnej pozycji tabulacji
(tab stop). Pozycje tabulacji normalnie rozmieszczone s co 8 kolumn, ale
mona to zmieni przy pomocy polecenia \fB^T D\fR. Programujcy w Pascalu
czy C czsto ustawiaj pozycje tabulacji co 4 kolumny.
.PP
Jeeli z jakiego powodu zobaczysz baagan na ekranie swojego terminala
(na przykad, gdy otrzymasz powiadomienie o poczcie z biff), moesz nakaza
edytorowi odwieenie ekranu naciskajc \fB^R\fR.
.PP
Istnieje jeszcze wiele innych klawiszy sucych do usuwania tekstu
i nawigacji w obrbie pliku. Na przykad, nacinicie \fB^D\fR usuwa znak,
na ktrym stoi kursor zamiast usuwania wstecz jak czyni to \fBbackspace\fR.
\fB^D\fR usunie rwnie znak podziau linii, jeli kursor znajduje si
na kocu linii. Nacinij \fB^Y\fR by usun ca lini, w ktrej znajduje
si kursor lub \fB^J\fR by usun tekst od kursora do koca linii.
.PP
Nacinicie \fB^A\fR przesuwa kursor na pocztek linii, w ktrej si on
znajduje. Podobnie \fB^E\fR przemieszcza kursor na koniec linii. Klawisze
\fB^U\fR i \fB^V\fR przewijaj kursor odpowiednio w gr i w d o poow
wysokoci ekranu. "Przewijanie" oznacza, e przesuwa si tekst na ekranie,
lecz kursor pozostaje w tym samym miejscu na ekranie. Moesz przesun kursor
na pocztek lub na koniec pliku naciskajc \fB^K U\fR lub \fB^K V\fR.
Przegldajc ekrany pomocy edytora zapoznasz si z wieloma innymi poleceniami
kasowania i przemieszczania.
.PP
W przypadku popenienia pomyki moesz nacisn \fB^_\fR by j wycofa (undo).
Na wikszoci klawiatur wystarczy nacisn \fB^-\fR by uzyska \fB^_\fR, ale
na niektrych by moe bdziesz musia przytrzyma rwnoczenie klawisze
\fBShift\fR i \fBControl\fR by uzyska prawidowy efekt.
Jeeli wycofasz zbyt duo zmian, moesz je przywrci (redo) do stanu
przed cofniciem - nacinij \fB^^\fR (wystarczy \fB^6\fR na wikszoci
klawiatur).
.PP
Jesli prowadzisz edycj w jednym miejscu pliku, a chciaby na chwil
ogldn lub poprawi inne miejsce pliku, moesz powrci do poprzedniego
miejsca naciskajc \fB^K -\fR. Polecenie to faktycznie cofa ci do ostatniego
miejsca, w ktrym dokonae zmian w pliku. Moesz chodzi po historii miejsc
przy pomocy \fB^K -\fR i \fB^K =\fR w ten sam sposb, w jaki przemieszczasz
si przez histori zmian poleceniami "wycofaj" i "przywr".
.PP
Po zakoczeniu edycji pliku nacinij \fB^K X\fR, by opuci edytor. Jeeli
jeszcze nie nazwae edytowanego pliku zostaniesz zapytany o nazw.
.PP
Podczas edycji pliku pracujesz faktycznie na kopii pliku. Tak wic, jeeli
zdecydujesz, e nie chcesz zmian przeprowadzonych w danej sesji edycji, moesz
nacisn \fB^C\fR. Opucisz wwczas edytor bez zapisywania zmian.
.PP
Jeeli edytujesz plik i zachowasz zmiany, w biecym katalogu zostanie
utworzona jego kopia zapasowa. Zawiera ona pierwotn wersj pliku i ma
nazw oryginau zakoczon przyrostkiem \fB~\fR.
.SS Przenoszenie wyrazw i formatowanie
Jeli w pliku z kodem Pascala lub C piszesz poza praw krawdzi ekranu, to
ekran przewinie si w prawo, podajc za kursorem. Jeeli piszesz poza
praw krawdzi ekranu w zwykym pliku (ktrego nazwa nie koczy si na
.c, .h czy .p), JOE automatycznie przeniesie ostatni wyraz do nastpnej linii,
tak e nie musisz naciska \fBReturn\fR. Nazywa si to trybem przenoszenia
(zawijania) wyrazw (word-wrap mode). Przenoszenie wyrazw mona wcza
i wycza poleceniem \fB^T W\fR. Plik inicjujcy JOE'go jest zwykle
skonfigurowany tak, e tryb ten jest automatycznie wczany dla wszystkich
plikw nie bdcych programami. Poniej, w sekcji opisujcej \fBjoerc\fR
dowiesz si, jak zmienia t i inne akcje domylne.
.PP
Poza trybem przenoszenia wyrazw JOE nie formatuje automatycznie akapitw
jak niektre procesory tekstu. Natomiast, jeeli chcesz zreformatowa
akapit, nacinij \fB^K J\fR. Polecenie to "wypenia" akapit, w ktrym
znajduje si kursor, umieszczajc tyle wyrazw w linii, ile to jest moliwe.
Akapit, w tym przypadku, jest blokiem tekstu oddzielonym powyej i poniej
pust lini. 
.PP
Marginesy, uywane przez JOE'go do formatowania akapitw i przenoszenia
wyrazw mog by ustawione poleceniami \fB^T L\fR i \fB^T R\fR. Jeeli lewy
margines ustawiony jest na warto rn od 1, to gdy rozpoczniesz pisanie
na pocztku linii, kursor natychmiast przeskoczy do lewego marginesu.
.PP
Moesz wycentrowa lini pomidzy marginesami uywajc polecenia \fB^K A\fR.
.SS Tryb nadpisywania
Konieczno usuwania starego tekstu przed lub po wstawianiu nowego bywa
mczca. Zdarza si to, na przykad, jeli zmieniasz tabel i chcesz
zachowa pozycj kolumny po prawej stronie tabeli. W tym przypadku moesz
przestawi edytor w tryb nadpisywania przy pomocy \fB^T T\fR.
Gdy edytor pracuje w tym trybie, wpisywane przez ciebie znaki zastpuj
istniejcy tekst jak zrobiaby to idealna maszyna do pisania.
.\" +in the way an idealized typewriter would.
Rwnie \fBbackspace\fR po prostu przesuwa w lewo zamiast usuwania znaku
po lewej, jeeli nie jest na kocu lub na pocztku linii. Nadpisywanie
nie jest naturalnym sposobem pracy elektronicznej z tekstem, powiniene wic
moliwie szybko powrci do trybu wstawiania naciskajc powtrnie \fB^T T\fR.  
.PP
Jeeli potrzebujesz wstawienia w trybie nadpisywania, nacinij \fB^@\fR.
Polecenie to wstawia pojedynczy odstp (SPACE) do tekstu.
.SS Znaki sterujce Ctrl i metaznaki
Kady znak reprezentowany jest przez numer. Na przykad, `A' ma numer 65,
za `1' ma numer 49. Wszystkie znaki, ktre zwykle widzisz, maj numery
od 32 do 126 [tum.:nie dotyczy to specyficznych polskich znakw].
To szczeglne, arbitralne przypisanie znakw do numerw nazywane jest
zestawem znakw ASCII. Liczby poza tym zakresem, od 0 do 255, nie s zwykle
wywietlane, lecz czasami maj inne, specjalne znaczenie. Liczba 10,
na przykad, uywana jest do zmiany (amania) linii. Moesz wprowadza takie
specjalne, nie wywietlane \fBznaki sterujce Ctrl\fR (control characters)
naciskajc najpierw \fB`\fR a nastpnie znak z zakresu
\fB@ A B C ... X Y Z [ ^ ] \e _\fR, by uzyska znaki o numerach  0 - 31
oraz \fB?\fR by uzyska znak 127. Na przykad, jeeli naciniesz
\fB` J\fR, wstawisz znak koca linii; wcinicie \fB` I\fR wstawia znak TAB
(ktry robi to samo, co klawisz TAB). Przydatnym znakiem sterujcym jest
znak numer 12 (\fB` L\fR), ktry w wikszoci drukarek powoduje wysuw
do pocztku strony. Zauwaysz, e JOE wywietla go jako podkrelone L.
Moesz te wprowadza znaki o numerach (kodach) powyej 127,
\fBmetaznaki\fR (meta characters), naciskajc najpierw \fB^\e\fR.
Dodaje to 128 do nastpnego wprowadzonego znaku (prawdopodobnie sterujcego).
JOE wywietla zaki o kodach powyej 128 w negatywie (inwersji). Niektre
jzyki, posuiadajce wicej liter ni jzyk angielski, uywaj metaznakw
dla pozostaych, brakujcych liter alfabetu. Musisz przeczy edytor w tryb
\fBASIS\fR (dos."tak jak jest"), opisany dalej, by znaki te nie podlegay
tumaczeniu przy przesyaniu do terminala.
.SS Zapytania edytora
Jeli naciniesz \fBTAB\fR w dowolnym zapytaniu o nazw pliku, to joe
sprbuje, jeli to moliwe, uzupeni wprowadzon przez ciebie nazw.
Jeeli nie moe uzupeni caej nazwy, gdy istnieje wicej ni jedna
moliwo uzupenienia, zasygnalizuje to dwikiem. Po ponownym naciniciu
\fBTAB\fR, joe wywietli list pasujcych nazw. Moesz uy klawiszy strzaek
do nawigacji po menu katalogu i nacisn RETURN lub SPACE, by wybra pozycj.
Jeeli naciniesz piersz liter jednej z pozycji katalogu, zostanie ona
wybrana. Jeli wicej ni jedna pozycja zaczyna si t liter, to kursor
bdzie przemieszcza si pomidzy nimi. Wybr podkatalogu lub \fI..\fR
powoduje, e nazwa katalogu zostanie dodana do nazwy pliku a do menu zostanie
zaadowany nowy katalog. Moesz nacisn \fBbackspace\fR, by powrci
do poprzedniego katalogu.
.PP
Wikszo zapyta pamita odpowiedzi, jakich im udzielie. Moesz uy
strzaek w gr i w d, by korzysta z list historii odpowiedzi.
.PP
Zapytania s faktycznie prostymi jednolinijkowymi oknami bez linii statusu.
Moesz wic uy w nich dowolnego z polece, jakich normalnie uywasz przy
pracy z tekstem. Historia zapytania jest naprawd po prostu innymi liniami
tego samego "pliku zapytania". Zatem, jeli chcesz, moesz w niej uy
wyszukiwania przy pomocy polecenia \fB^K F\fR.
.PP
Poniewa polecenia s oknami, moesz take przecza si z nich sekwencjami
\fB^K P\fR i \fB^K N\fR.
.SS Gdzie jestem?
Nacinij \fB^K SPACE\fR, by JOE poda ci w ostatniej linii ekranu numer linii,
kolumny i numer kolejny bajtu. Moesz na stae wczy wywietlanie numeru
linii i/lub kolumny w linii statusu umieszczajc odpowiednie sekwencje escape
w acuchach znakowych ustalajcych lini statusu. Szczegy znajdziesz
w pliku \fIjoerc\fR.
Pokazana jest rwnie liczba skojarzona ze znakiem, na ktrym stoi kursor
(jego kod ASCII).
.SS Operacje na plikach
Polecenie \fB^K D\fR zapisuje biecy plik (niekoniecznie pod nazw, pod jak
by pierwotnie wywoany). Po zapisie pliku moesz nacisn \fB^K E\fR
i edytowa inny plik.
.PP
Jeeli chcesz zachowa jedynie wybrany fragment pliku, przeczytaj niej
sekcj na temat \fBblokw\fR.
.PP
Moesz wczy zawarto innego piku do pliku aktualnie edytowanego,
naciskajc \fB^K R\fR.
.SS Chwilowe wstrzymanie pracy z edytorem
Jeeli potrzebujesz chwilowo opuci edytor i wrci do powoki, nacinij
\fB^K Z\fR. Moesz w ten sposb wstrzyma prac, by odpowiedzie na wiadomo
e-mail czy, na przykad, poczyta t stron podrcznika. W celu powrotu
do edytora bdziesz musia wpisa \fBfg\fR albo \fBexit\fR (dowiesz si,
ktre z nich, po naciniciu \fB^K Z\fR).
.SS Wyszukiwanie tekstu
Nacinicie \fB^K F\fR powoduje, e edytor bdzie szuka w przd lub wstecz
fragmentu tekstu (\fBacucha znakw\fR - string). Zostaniesz zapytany o tekst
do wyszukania. Po naciniciu \fBReturn\fR, otrzymasz kolejne pytanie, o opcje.
Moesz po prostu powtrnie nacisn \fBReturn\fR - edytor natychmiast poszuka
tekstu w pozostaej czci pliku (wyszukiwanie  do przodu). Moesz rwnie
wybra jedn z ponisych opcji:
.TP
.B b
Wyszukaj wstecz zamiast w przd.
.TP
.B i
Podczas wyszukiwania traktuj due i mae litery jak takie same. Normalnie
due litery i mae litery uwaane s za rne.
.TP
.I nnn
(gdzie \fBnnn\fR jest liczb) Jeli wprowadzisz liczb, JOE szuka N-tego
wystpienia tekstu. Jest to przydatne do przechodzenia do szczeglnych
miejsc pliku majcego jak regularn struktur.
.TP
.B r
Zastp tekst. Po wprowadzeniu opcji \fBr\fR zostaniesz zapytany o tekst
zastpujcy. Kadorazowo, gdy edytor znajdzie szukany tekst, bdziesz pytany,
czy chcesz zastpi znaleziony tekst tekstem zastpujcym. Naciskasz: \fBy\fR
by zastpi tekst i wyszuka nastpne wystpienie, \fBn\fR by nie zastpowa
tekstu, ale szuka kolejnego wystpienia, \fBr\fR by zastpi wszystkie
pozostae wystpienia tekstu w pozostaej czci pliku bez pytania
o potwierdzenie (z zastrzeeniem opcji \fInnn\fR, omwionej powyej), albo
\fB^C\fR by zatrzyma wyszukiwanie i zastpowanie.
.PP
Polecenie \fB^L\fR powtarza poprzednie wyszukiwanie.
.SS Wyraenia regularne
Jako tekst szukany mog by wprowadzone specjalne sekwencje znakw:
.TP
.B \e*
Znajduje zero lub wicej znakw. Na przykad, jeeli jako tekst szukany podasz
\fBA\e*B\fR, JOE sprbuje znale A, po ktrym nastpuje dowolna liczba znakw,
a nastpnie B.
.TP
.B \e?
Znajduje dokadnie jeden znak. Na przykad, jeli jako tekst do wyszukania
podasz \fBA\e?B\fR, to JOE znajdxie AXB, ale nie AB czy AXXB.
.TP
.B \e^\ \e$
Oznaczaj odpowiednio pocztek i koniec linii. Na przykad, podanie
\fB\e^test\e$\fR spowoduje wyszukanie linii zawierajcej wycznie \fBtest\fR.
.TP
.B \e<\ \e>
Oznaczajc poczatek i koniec wyrazu. Na przykad, podanie
\fB\e<\e*kot\e*\e>\fR powoduje wyszukiwanie caych sw, w ktrych znajduje si
podcig (fragment) \fBkot\fR (np. kot, kotwica, stukot).
.TP
.B \e[...]
Dopasowuje dowolny pojedynczy znak spord wymienionych w nawiasach
kwadratowych. Na przykad, jeeli jako tekst do wyszukania podano
\fB\e[Cc]o\fR, to JOE odnajduje zarwno \fBCo\fR jak i \fBco\fR. Wewntrz
nawiasw kwadratowych mona uy zakresu znakw. Na przykad, \fB\e[A-Z]\fR
znajduje dowoln du liter acisk. Jeli pierwszym znakiem wewntrz
nawiasw jest \fB^\fR, to JOE szuka dowolnego znaku rnego od podanych
w nawiasach.
.TP
.B \ec
Dziaa jak \fB\e*\fR, ale dopasowuje cae wyraenie jzyka C.
.\" a balanced C-language expression.
Na przykad, jeeli szukasz \fBmalloc(\ec)\fR, to JOE odnajdzie wszystkie
wywoania funkcji \fBmalloc\fR, nawet jeli wewntrz nawiasw jest
inny \fB)\fR.
.\" function calls to \fBmalloc\fR, even if there was a \fB)\fR within the
.\" parenthesis.
.TP 
.B \e+
Znajduje zero lub wicej znakw nastpujcych bezporednio po \fB\e+\fR.
Na przykad, po podaniu \fB\e[ ]\e+\e[ ]\fR, gdzie znakami wewntrz nawiasw
s zarwno SPACE jak i TAB, JOE odnajdzie biae znaki.
.TP
.B \e\e
Oznacza pojedyncze \e.
.TP
.B \en
Znajduje znak specjalny koca linii lub zmiany linii.
.PP
Wiele specjalnych sekwencji znakw moe by rwnie uytych w tekcie
zastpujcym:
.TP
.B \e&
Ta sekwencja zastpowana jest przez tekst dopasowany w szukanym acuchu
znakw. Na przykad, jeeli szukano acucha \fB\e<\e*\e>\fR, ktry
dopasowuje sowa, za jako acuch zastpujcy podano \fB"\e&"\fR, to JOE
umieci znaki cudzysowu wok wyrazw.
.TP
.B \e0\ - \e9
Zastpuj tekst dopasowany przez N-te wystpienie \fB\e*\fR, \fB\e?\fR,
\fB\e+\fR, \fB\ec\fR, \fB\e+\fR lub \fB\e[...]\fR w szukanym acuchu.
.TP
.fB \e\e
Uyj tej sekwencji, jeli potrzebujesz \fB\e\fR w acuchu zastpujcym.
.TP
.B \en  
Uyj tej sekwencji, jeli potrzebujesz zmiany linii w acuchu zastpujcym.
.PP
Kilka przykadw:
.PP
Zamy, e masz list adresw, kady w osobnej linii. Linie zaczynaj si
od "Adres:" a kady element adresu jest oddzielony przecinkiem. Jak to:
.PP
Adres: S. Holmes, 221b Baker St., London, England
.PP
Jeeli chciaby zmieni ukad listy, tak by na pocztku by kraj, potem
miasto, nazwisko osoby a na kocu adres, moesz zrobi to tak:
.PP
Wpisz \fB^K F\fR by rozpocz szukanie. Nastpnie wprowad acuch
do wyszukania:
.PP
\fBAdres:\e*,\e*,\e*,\e*\e$\fR 
.PP
by dopasowa "Adres:", cztery elementy rozdzielone przecinkami oraz koniec
linii. Przy zapytaniu o opcje, wybierz \fBr\fR, gdyz chcemy zastpowa
wyszukany acuch. Potem podaj acuch zastpujcy:
.PP
\fBAdres:\e3,\e2,\e0,\e1\fR
.PP
co powinno przetasowa informacj w wymagany przez ciebie sposb.
Po naciniciu return rozpocznie si wyszukiwanie, a przykadowa linia
zostanie zmieniona na:
.PP
Adres: England, London, S. Holmes, 221b Baker St.
.SS Bloki tekstu
Chcc przesuwa, powiela, zapisywa czy usuwa zadane fragmenty tekstu
moesz posuy si podwietlanymi blokami. Najpierw przesu kursor
na pocztek fragmentu tekstu, z ktrym chcesz pracowa i nacinij \fB^K B\fR.
Nastpnie przesu kursor na znak zaraz za kocem interesujcego ci tekstu
i nacinij \fB^K K\fR. Tekst pomidzy \fB^K B\fR i \fB^K K\fR powinien
si podwietli. Moesz teraz przemieci kursor w jakie inne miejsce
dokumentu i nacisn \fB^K C\fR by wstawi kopi podwietlonego tekstu
w miejsce wskazane kursorem. \fB^K Y\fR usuwa podwietlony tekst.
\fB^K W\fR zapisuje podwietlony tekst do pliku.  
.PP
Bardzo przydatnym poleceniem jest \fB^K /\fR, ktre filtruje blok tekstu
przy pomocy polecenia unixowego. Na przykad, jeeli przez \fB^K B\fR
i \fB^K K\fR wybierzesz list wyrazw, a nastpnie wpiszesz  \fB^K / sort\fR,
to lista ta zostanie posortowana. Innym uytecznym poleceniem unixowym
zastosowanym na blokach tekstu jest \fBtr\fR. Jeli wpiszesz
\fB^K / tr a-z A-Z\fR, to wszystkie litery alfabetu aciskiego uyte
w podwietlonym tekcie zostn zamienione na due.
.PP
Po zakoczeniu pracy z blokiem tekstu moesz, jeli ci to nie przeszkadza,
pozostawi podwietlenie (oczywicie, jeeli przypadkowo naciniesz
\fB^K Y\fR i nie zauwaysz...). Jednak, jeeli naprawd ci to przeszkadza,
po prostu nacinij \fB^K B ^K K\fR, co wyczy podwietlenie (pusty blok).
.SS Wcicia blokw tekstu programu
Tryb automatycznych wci przeczany poleceniem \fB^T I\fR.
Plik \fIjoerc\fR jest zwykle skonfigurowany tak, e pliki o nazwach
koczcych si na .p, .c lub .h maj wczony tryb automatycznych wci.
W takim trybie po naciniciu \fBReturn\fR kursor zostanie umieszczony
w tej samej kolumnie, w ktrej znajdowa si pierwszy rny od SPACE/TAB znak
pierwotnej linii.
.PP
Do przesuwania bloku tekstu w lewo lub w prawo moesz uy polece
\fB^K ,\fR i \fB^K .\fR. Jeeli w czasie ich wydawania aden tekst nie jest
podwietlony, to zostanie wybrany i przesunity przez kolejne polecenia
blok programu, w obrbie ktrego znajduje si kursor.
Liczba kolumn, o ile przesuwaj tekst te polecenia, moe by ustawiona
opcj \fB^T\fR.
.SS Okna
Moesz prowadzi jednoczesn edycj wielu plikw lub wielu rnych miejsc
w tym samym pliku. Aby to zrobi nacinij \fB^K O\fR, co podzieli ekran
na dwa okna. Polecenia \fB^K P\fR i \fB^K N\fR przesuwaj kursor odpowiednio
do grnego i dolnego okna. \fB^K E\fR rozpoczyna edycj nowego pliku w jednym
z okien. Okno znika po zapisaniu pliku przez \fB^K X\fR lub porzuceniu edycji
poleceniem \fB^C\fR. Jeli porzucasz edycj pliku otwartego w dwu oknach,
to znika tylko jedno z okien; nie oznacza to cakowitego zaniechania pracy
z plikiem.
.PP
Moesz nacisn \fB^K O\fR w oknie, by utworzy wicej okien. Jeeli
na ekranie masz zbyt wiele okien, ale nie chcesz ich usuwa, nacinij 
\fB^K I\fR. Spowoduje to pokazanie tylko okna, w ktrym znajduje si kursor,
lub, jeli na ekranie byo tylko jedno okno, prb umieszczenia na ekranie
wszystkich ukrytych okien. Jeeli okien ukrytych jest wicej, ni mona
pomieci na ekranie, moesz uy \fB^K N\fR w najniszym z nich lub
\fB^K P\fR na najwyszym, by si do nich dosta.
.PP
Jeeli przy wywoaniu JOE'go podano wicej ni jedn nazw pliku, to kady
plik zostanie umieszczony w osobnym oknie.
.PP
Moesz zmienia wysoko okien przy pomocy polece \fB^K G\fR i \fB^K T\fR.
.SS Makra klawiaturowe 
Makra pozwalaj na zapisanie szeregu nacini klawiszy i odtworzenie ich
za naciniciem dwu klawiszy. Przydaje si to do automatyzacji powtarzalnych
zada. W celu rozpoczcia rejestracji makra nacinij \fB^K [\fR oraz cyfr
od 0 do 9. W linii statusu zostanie wywietlone (Macro n recording...).
Teraz uyj serii klawiszy, ktr chciaby mc powtarza. Polecenia, ktre
wprowadzisz bd mie zwyke znaczenie. Nacinicie \fB^K ]\fR zatrzymuje
rejestracj makra. Moesz teraz nacisn \fB^K\fR zakoczone numerem, pod
jakim zapisae makro, co powinno jednokrotnie wykona sekwencj
zarejestrowanych nacini.
.PP
Na przykad, jeli chcesz wstawi "**" na pocztku pewnej liczby linii,
moesz wpisa:
.PP
\fB^K [ ^A ** \fR<strzaka w d> \fB^K ]\fR
.PP
Rozpoczyna to proces rejestrowania makra, przesuwa kursor na pocztek linii,
wstawia "**", przesuwa kursor w d o jedn lini i koczy rejestracj makra.
Poniewa zawarlimy w nim nacinicia klawiszy niezbdne do ustawienia kursora
w nastpnej linii, moemy powtarza uycie tego makra bez potrzeby
wasnorcznego przesuwania kursora. Warto o tym pamita rejestrujc makra.
.PP
Jeeli zauwaysz, e makro, ktre rejestrujesz posiada ju samo w sobie
powtarzajc si sekwencj klawiszy, to moesz zapisa jedno makro wewntrz
innego, uywajc oczywicie innego numeru makra. Moesz rwnie wykonywa
poprzednio zarejestrowane makra wewntrz nowych makr.
.SS Powtarzanie
Moesz uy polecenia powtarzania, \fB^K \e\fR, by powtrzy zadan ilo razy
makro lub jakiekolwiek inne polecenie czy nawet zwyky znak. Nacinij
\fB^K \e\fR, wpisz ile razy chcesz by zostao powtrzone polecenie i nacinij
\fBReturn\fR. Nastpne uyte polecenie edycji zostanie powtrzone zadan
liczb razy.
.PP
Na przykad, by usun 20 linii tekstu, wpisz:
.PP
\fB^K \\ 20\fR<return>\fB^Y\fR
.SS Tryb blokw prostoktnych
Po uyciu \fB^T X\fR, sekwencje \fB^K B\fR i \fB^K K\fR bd zaznacza
prostoktne bloki tekstu zamiast blokw cigego tekstu (stream-of-text).
Tryb ten przydaje si do przesuwania, kopiowania, usuwania czy zapisu kolumn
tekstu. Moesz te filtrowa kolumny tekstu przy pomocy polecenia \fB^K /\fR,
jeli chcesz, na przykad, posortowa kolumn. Tryb ten wpywa rwnie
na polecenie wstawiania pliku, \fB^K R\fR.
Gdy wybrany jest tryb pracy z blokami prostoktnymi, przydaje si rwnie
tryb nadpisywania tekstu (\fB^T T\fR). Po wybraniu trybu nadpisywania
prostokty nie bd wstawiane przed istniejcy tekst - zamiast tego bd
go zastpowa. Rwnie polecenie usunicia bloku (\fB^K Y\fR) wyczyci wybrany
obszar spacjami i tabulatorami zamiast usuwania go. Tryb zastpowania jest
szczeglnie uyteczny w poleceniu filtrowania bloku (\fB^K /\fR), gdy
zachowuje pierwotn szeroko wybranej kolumny.
.SS Wyszukiwanie znacznikw (tags)
Jeeli tworzysz duy program w jzyku C z wieloma plikami rdowymi, moesz
uy programu \fBctags\fR do utworzenia pliku \fBtags\fR. Plik ten
zawiera list symboli programu oraz plikw i miejsc, gdzie symbole s
definiowane.
Moesz posuy si poleceniem \fB^K ;\fR wyszukujcym symbol (funkcje,
stae symboliczne itd.), wczytujcym plik, w ktrym jest on zdefiniowany,
do biecego okna i ustawiajcym kursor w miejscu, gdzie zdefiniowano symbol.
\fB^K ;\fR pyta o podany symbol, ale domylnie uywa symbolu, na ktrym
stoi kursor. Poniewa \fB^K ;\fR wczytuje plik z definicj do biecego okna,
zapewne zechcesz uprzednio podzieli okna sekwencj \fB^K O\fR, by mie
wczytany do edytora zarwno pierwotny plik jak i plik z definicj.
.SS Okna powoki
Nacinicie \fB^K '\fR uruchamia powok polece w jednym z okien JOE'go.
Gdy kursor jest na kocu okna powoki (nacinij \fB^K V\fR, jeli nie jest),
cokolwiek wpiszesz przesyane jest do powoki zamiast okna. Wyniki zwracane
przez powok lub polecenia wykonywane w powoce doczane s na koniec okna
powoki. Kursor bdzie przemieszcza si za nimi, jeli by na kocu okna.
Polecenie to przydaje si do zapisywania wynikw polece powoki
- na przykad wyjcia polecenia \fBmake\fR, rezultatu wyszukiwania przez
\fBgrep\fR cigu znakw w plikach czy listy katalogw z sesji \fBFTP\fR.
Oprcz moliwych do wpisania znakw (typeable characters), przesyane s
do powoki klawisze ^C, Backspace, DEL, Return i ^D. Wpisz polecenie powoki
\fBexit\fR, by zatrzyma zapisywanie wynikw z powoki. Jeeli naciniesz
\fB^C\fR w oknie powoki, gdy kursor nie znajduje si na kocu okna,
proces powoki zostanie zabity.
.\" the shell is \fBkill\fRed.
.SH ZMIENNE RODOWISKA 
Poprawna praca JOE'go wymaga waciwego ustawienia wielu innych zmiennych
rodowiska. Powinna by prawidowo ustawiona prdko transmisji dla poczenia
midzy komputerem a twoim terminalem; tylko wtedy JOE bdzie gadko
aktualizowa ekran i umoliwi wpisywanie znakw z wyprzedzeniem opniajc
odwieanie ekranu.
.\" to update the screen smoothly and allow typeahead to defer the screen update. 
Ustaw prdko poleceniem \fBstty \fInnn\fR. Powinna zosta ustawiona na
warto najblisz faktycznej prdkoci poczenia. Na przykad, jeeli
jeste poczony za porednictwem modemu 1200 bodw, to tej wanie wartoci
powiniene uy jako parametru \fBstty\fR. Jeeli jeste poczony modemem
14.4k, ale "terminal server", z ktrym jeste poczony czy si z komputerem
z 9600 bodw, to powiniene ustawi prdko na 9600. Specjalna prdko
38400 lub \fBextb\fR wskazuje, e uywasz bardzo szybkiego poczenia, jak
na przykad konsoli majcej bezporednie odwzorowanie w pamici (memory
mapped console) lub pseudoterminala X-window (X-window terminal emulator).
Jeeli nie moesz uy polecenia \fBstty\fR do ustawienia rzeczywistej
przepustowoci,
.\" (by moe gdy modemu czy si z komputerem z inn prdkoci
.\" ni czy si on za porednictwem linii telefonicznej)
.\" (perhaps because of a modem communicating with the computer at a 
.\" different rate than it's communicating over the phone line)
moesz zamiast tego nada warto numeryczn zmiennej rodowiska \fBBAUD\fR
(\fBsetenv BAUD 9600\fR dla powoki csh lub \fBBAUD=9600; export BAUD\fR
dla sh).
.PP
Zmienna rodowiska \fBTERM\fR musi by ustawiona na typ terminala, z ktrego
korzystasz. Jeeli rozmiar (liczba linii/kolumn) twojego terminala rni si
od wskazanej we wpisie w TERMCAP czy TERMINFO, moesz go ustawi przy pomocy
polecenia \fBstty rows \fInn\fB cols \fInn\fR albo ustawiajc zmienne
rodowiska \fBLINES\fR i \fBCOLUMNS\fR.
.PP
Zwykle JOE spodziewa si, e sterowanie przepywem danych (flow control)
pomidzy komputerem a twoim terminalem uywa programowych potwierdze ^S/^Q
(tzn. jeli komputer wysya do terminala znaki zbyt szybko, to terminal
przesya ^S, by zasygnalizowa danie wstrzymania nadawania kolejnych danych,
za ^Q, by wznowi nadawanie). Jeeli sterowanie przepywem danych uywa
potwierdzenia sprztowego (hardware handshaking) lub "out-of-hand" albo
terminal jest dostatecznie szybki by zawsze nada za danymi nadawanymi
z komputera, moesz przypisa sekwencje ^S i ^Q do polece edycyjnych JOE'go.
W tym celu powiniene ustawi zmienn rodowiska \fBNOXON\fR, by JOE mg
wyczy potwierdzanie przez ^S/^Q. Jeli poczenie midzy komputerem
a twoim terminalem nie uywa potwierdze, za terminal nie jest do szybki
by poprawnie odbiera wszystkie nadsyane dane, to moesz ustawi zmienn
rodowiska \fBDOPADDING\fR, co spowoduje, e \fBJOE\fR spowolni wysyanie
przeplatajc znakami wypeniajcymi (PAD) sekwencje aktualniania
ekranu terminala.
.\" JOE slow down the output by interspersing PAD characters between
.\" the terminal screen update sequences.
.SH NAZWY PLIKW
Wszdzie, gdzie JOE oczekuje wprowadzenia nazwy pliku, zarwno w linii polece
jak i w zapytaniach edytora, moesz rwnie wpisa:
.TP
.BI ! polecenie
Odczyt lub zapis danych do lub z polecenia powoki. Na przykad, uyj
\fBjoe '!ls'\fR, by otrzyma kopi listingu katalogu gotow do edycji, albo
wewntrz edytora uyj \fB^K D !mail jhallen@world.std.com\fR, aby wysa
do autora JOE'go edytowany plik.
.TP
.BI >> nazwapliku
Nakazuje JOE'mu doczenie edytowanego tekstu na koniec pliku \fInazwapliku\fR.
.TP
.I nazwapliku, START, ROZMIAR
Daje dostp do konkretnego fragmentu pliku lub urzdzenia.
\fISTART\fR oraz \fIROZMIAR\fR mog by wprowadzone w postaci dziesitnej
(np. 123), semkowej (np. 0777) lub szesnastkowej (np. 0xFF). Na przykad,
\fBjoe /dev/fd0,508,2\fR umoliwia edycj 508-go i 509-go bajtu pierwszego
napdu dyskietek w Linuksie.
.TP
.B \-
Pobiera dane ze standardowego wejcia lub zapisuje wyniki na standardowe
wyjcie. Na przykad, moesz wczy joe'go do potoku polece:
\fBquota -v | joe - | mail root\fR, jeli chcesz ponarzeka na swoje
zbyt mae udziay w przestrzeni dyskowej (quota).
.SH PLIK joerc
Opcje \fB^T\fR, ekrany pomocy i przypisania sekwencji klawiszy do polece
edytora zdefiniowane s w pliku inicjujcym JOE'go. Po zrobieniu kopii
tego pliku (ktry zwykle znajduje si w \fI/usr/local/lib/joerc\fR) do katalogu
domowego, pod nazw \fI$HOME/.joerc\fR, moesz zmienia te ustawienia wedug
wasnych upodoba. Skadnia pliku inicjujcego powinna by do oczywista,
poza tym s w nim zawarte dalsze wskazwki.
.SH PODZIKOWANIA
.\" Acknowledgements
JOE'go napisa Joseph H. Allen. Zgoszenia bdw i pytania nadsyaj na adres
jhallen@world.std.com.
W pracy nad stworzeniem JOE'go pomogli rwnie Larry Foard
(entropy@world.std.com) i Gary Gray (ggray@world.std.com).