.\"Przetumaczone przez by Macieja Wojciechowskiego    wojciech@staszic.waw.pl
.TH mc 1 "30 October 1998"
.SH NAZWA
mc - wizualny interpetator polece dla systemw Unixopodobnych
.SH UYTKOWANIE
.B \mc
[-abcCdfPstuUVx?] [-l log] [kat1 [kat2]] [-v plik]
.SH OPIS
Midnight Commander jest przeszukiwark katalogw/menederem plikw dla systemw
Unixopodobnych
.SH OPCJE
.TP
.I \-a
Wycza uywanie symboli graficznych przy rysowaniu ramek.
.TP
.I \-b
Wymusza wywietlanie czarno-biae.
.TP
.I \-c
Wymusza wywietlanie w kolorze, zobacz sekcj
.B Kolory
eby zasign szerszej informacji.
.TP
.I \-C arg
Uywane do wybierania innego koloru, ktry ma by obecny w linii polece. Format
argumentu
.I arg
jest opisany w sekcji
.BR Kolory .
.TP
.I \-d
Wycza uywanie myszy.
.TP
.I \-f
Wywietla wkompilowane cieki, w ktrych Mindnight Commander szuka swoich
plikw.
.TP
.I \-k
Resetuje "mikkie" klawisze do ich standardowych funkcji z termcap/terminfo.
Uyteczne tylko przy terminalach HP, kiedy klawisze funkcyjne nie dziaaj.
.TP
.I -l plik
Zachowuje logi z serwerw ftp do pliku
.IR plik .
.TP
.I \-P
Przy zakoczeniu programu, Midnight Commander wydrukuje na ekranie katalog,
w ktrym pracowalimy na kocu; to w poaczeniu z funkcj napisan poniej
pozwoli ci na przegldanie swoich katalogw i automatyczne przejcie do
tego,
w ktrym bye ostatnio (dzikuj Torbenowi Fjerdingstadowi i Sergeyowi za wkad
w t funkcj oraz za kod rdowy, ktry wprowadzili w ycie).
.nf
uytkownicy basha i zsh:

mc ()
{
        MC=~/tmp/mc$$-"$RANDOM"
        /usr/bin/mc -P "$@" > "$MC"
        cd "`cat $MC`"
        rm "$MC"
        unset MC;
}

uytkownicy tcsh:
alias mc 'setenv MC `/usr/bin/mc -P \!*`; cd $MC; unsetenv MC'
.fi
Wiem, e ta funkcja mogaby by krtsza dla basha i zsh, ale mae cudzysowy
nie zaakceptoway by zawieszenia programu kombinacj
.BR C-z .
.TP
.I \-s
Wcza tryb powolnego terminala, w ktrym program nie bdzie rysowa zbyt
obciajcych znakw graficznych oraz wyczy opcj weryfikacji.
.TP
.I \-t
Uywane tylko jeli kod by skompilowany przy uyciu Slanga i terminfo:
powoduje, e Midnight Commander bdzie uywa zmiennej rodowiskowej
.B TERMCAP
do pokazywania informacji terminala, zamiast informacji w systemowej bazie
typw terminali.
.TP
.I \-u
Wycza uywanie rwnolegej powoki (ma sens tylko jeli
Midnight Commander by kompilowany z obsug rwnolegych powok).
.TP
.I \-U
Wcza uycie jednoczesnego inerpretatora polece (ma sens tylko jeli Midnight
Commander by zbudowany z ustawieniem powoki w tle jako opcji dodatkowej).
.TP
.I \-v plik
Wcza wbudowany podgld w celu obejrzenia wybranego pliku
.IR plik .
.TP
.I \-V
Wywietla wersj programu.
.TP
.I \-x
Wymusza wczenie trybu xterm. Uywane kiedy dziaa si na terminalach wyposaonych
w opcje xterm (dwa tryby ekranu i moliwo wysyania mysz sygnaw wyjcia).
.PP
Jeli wybrano, pierwszy katalog uywany jest do wywietlenia w pierwszym panelu.
Drugi wywietlany jest w drugim panelu.
.SH Opis
Ekran Midnight Commandera podzielony jest na cztery czci. Prawie cay obszar
ekranu zajmuj dwa panele. Standardowo przedostatnia od dou linijka ekranu,
przeznaczona jest do wpisywania polece, a ostatnia pokazuje klawisze funkcyjne.
Najwyszy wiersz jest wierszem menu. Moe on by niewidoczny, ale pojawia si zawsze
po klikniciu w najwysz lini ekranu, albo po wciniciu klawisza F9.
.PP
Midnight Commander pozwala na ogldanie dwch paneli w tym samym czasie.
Jeden z nich jest panelem aktywnym (podwietlona linia wyboru znajduje si wanie
w nim). Niemal wszystkie operacje wykonuje si na panelu aktywnym.
Niektre operacje, jak
np. kopiowanie, zmiana nazwy uywaj jako domylnego miejsca docelowego
katalogu otwartego w panelu nieaktywnym
(nie martw si, zawsze zostaniesz poproszony o
potwierdzenie takiej operacji). W celu zasignicia szerszych informacji zajrzyj
do dziaw
.BR "Panele katalogw" , " Lewe i prawe menu" oraz " Menu plikw" .
.PP
Moesz wywoywa dowolne komendy systemowe po prostu wpisujc je. Wszystko co
piszesz pojawia si w linii polece i po naciniciu klawisza Enter zostanie
wykonane przez Midnight Commandera. Przeczytaj sekcj
.BR "Linia powoki i Linia wejciowa klawiszy" ,
eby nauczy si wicej na ten temat.
.PP
.SH "Obsuga myszy"
Midnight Commander obsuguje mysz. Modu ten jest uruchamiany wtedy kiedy
korzystasz z terminala
.BR xterm (1)
(dziaa nawet wtedy, kiedy czysz si przez telnet albo rlogin z innym komputerem
z terminala xterm) lub jeli korzystasz z linuksa na konsoli z zainstalowanym
serwerem
.BR gpm (1).
.PP
Kiedy klikniesz lewym przyciskiem na panel z katalogami, plik zostanie
wybrany jako aktywny; jeli klikniesz prawym przyciskiem zostanie on
zaznaczony [lub odznaczony - w zalenoci od jego aktualnego stanu -
dziaanie podobne do klawisza
.B Insert
- przyp. tumacza].
.PP
Podwjne kliknicie w plik spowoduje wykonanie pliku, jeli jest on wykonywalny,
a jeli rozszerzenie pliku jest rozpoznawane przez Midnight Commander'a i dostpny
jest odpowiedni program, jest on uruchamiany.
.PP
Moliwe jest rwnie wykonywanie komend przypisanych klawiszom funkcyjnym
przez kliknicie w nie.
.PP
Jeli kliknicie odbdzie si w rejonie grnej lini panelu z katalogami, zostanie
on przewinity jedn stron wstecz. Podobnie kliknicie na doln ramk przewija
tekst jedn stron do przodu. Ta opcja klikania w ramki dziaa rwnie przy
przegldaniu pomocy i przy drzewie katalogw.
.PP
Standardowo czas autopowtrzenia przy klikaniu mysz wynosi 400 milisekund.
T warto mona zmieni edytujc plik
\&~/.mc/ini
i zmieniajc parametr
.IR mouse_repeat_rate .
.PP
Jeli uywasz Midnight Commandera z obsug myszy, moesz "przeszczepia"
kawaki tekstw i uywa standardowych zastosowa myszki (kopiowanie i
wklejanie) za pomoc klawisza Shift.
.SH ""
.SH "Klawisze"
Niektre komendy Midnight Commandera wywouje si kombinacj klawiszy
.I Control
(czasem opisywanego jako CTRL lub CTL) lub
.I Meta
(opisywanego ALT lub nawet Compose). W tym manualu (pliku pomocy) bdziemy
uywa nastpujcych kombinacji:
C-<klawisz> - znaczy: trzymajc klawisz Control nacinij
<klawisz>. Wic C-f bdzie oznacza: trzymajc Control, nacinij f.
.PP
M-<klawisz> - znaczy, e trzymajc klawisz Meta lub alt naciskamy <klawisz>.
Jeli na twojej klawiaturze nie ma ani klawisza Alt ani Meta, nacinij ESC, pu
go i wtedy nacinij <klawisz> [skutek ten sam, acz jednak uycie troch
mniej przyjemne i bardziej skomlikowane - przyp. tumacza].
.PP
Wszystkie linie wprowadzajce Midnight Commandera uywaj w przyblieniu tych
samych przypisa klawiszy co wersja GNU edytora Emacs.
.PP
Jest wiele sekcji mwicych o klawiszach. Ta nastpujca jest najwaniejsza.
.PP
Sekcja
.I Menu plikw
opisuje skrty klawiszowe do komend pojawiajcych si w menu plikw. Ta sekcja
zawiera funkcj klawiszy. Wikszo z tych komend wywouje jak akcj przede
wszystkim na jednym lub kilku wybranych plikach.
.PP
Sekcja
.I Panele katalogowe
opisuje klawisze, ktre zaznaczaj plik lub pliki jako docelowe do dalszych
dziaa (akcj jest najczciej jedna z tych przedstawionych w menu plikw).
.PP
Sekcja
.I Komendy linii polece
wypisuje list klawiszy, ktre s uywane do wprowadzania lub edytowania
tekstw w wierszu polece. Wikszo z nich kopiuje nazwy, i inne tego typu,
z panelu katalogw do linii polece (eby unikn ich przepisywania), lub
pozwala zwiedzi histori komend linii polece.
.PP
.I Klawisze linii wejciowych
s uywane do edytowania linii na wejciu (przy wpisywaniu). Oznacza,
to e stosuje si je zarwno
do linii polece jak do okien dialogowych.
.PP
.SH "Klawisze rne"
Jest tu kilka klawiszy, ktre nie kwalifikuj si do adnej z wymienionych
powyej grup:
.PP
.BR Enter .
Jeli jest wpisany jaki tekst w linii polece (na samym dole, pod panelami),
to wpisana komenda jest wykonywana. Jeli nic nie jest wpisane, i linia wyboru
jest na jakim katalogu, Midnight Commander wykonuje komend
.BR chdir (2)
(zmiana katalogu) do wybranego katalogu i odwiea zawarto panelu; jeli
linia wyboru jest na pliku wykonywalnym jest on wykonywany. I wreszcie jeli
rozszerzenie pliku zgadza si z obugiwanym przez programy zewntrzne, ktre
s obsugiwane prze Midnight Commandera, s one wywoywane z owym programem.
.PP
.BR C-l .
Od nowa rysuje wszystkie informacje okna Midnight Commandera.
.PP
.BR "C-x c" .
Uruchamia komend Chmod dla aktualnego pliku lub zaznaczonych plikw.
.PP
.BR "C-x o" .
Uruchamia komend Chown dla aktualnego pliku lub zaznaczonych plikw.
.PP
.BR "C-x l" .
Uruchamia komend dowizywania.
.PP
.BR "C-x s" .
Uruchamia komend mikkiego dowizywania.
.PP
.BR "C-x i" .
Zmienia aktywny panel.
.PP
.BR "C-x q" .
Przeacza nieaktywny panel w tryb "quick view".
.PP
.BR "C-x !" .
Wykonuje komend z zewntrznego panelu.
.PP
.BR "C-x h" .
Uruchamia komend dodawania katalogw do hotlisty.
.PP
.BR M-! .
Uruchamia komend filtrowanego podgldu, opisanego w sekcji
.IR Podgld .
.PP
.BR M-? .
Uruchamia komend szukania pliku.
.PP
.BR M-c .
Wcza okno dialogowe quick cd (szybkiej zmiany katalogw)
.PP
.BR C-o .
Jeli program jest uruchamiany na konsoli typu Linux lub SCO lub te na konsoli
xterm, pokae wyjcie ostatnio wykonywanego programu. Jeli uruchomiono Midnight
Commandera na konsoli type Linux, MC uywa zewntrznego programu (cons.saver)
w celu zachowywyania i odzyskiwania informacji na ekranie komputera.
.PP
Jeli uycie trybu powoki w tle jest wkompilowane, moesz nacisn
C-o w dowolnej chwili i zostataniesz przeniesiony z powrotem bezporednio
do gwnego okna Midnight Commandera, eby powrci do wykonywania aplikacji
po prostu nacinij znw C-o. Jeli masz zawieszon aplikacj wanie przez
uycie tego triku, nie bdziesz mg "odpala" innych programw spod Midnight
Commandera dopki nie zamkniesz zawieszonego programu.
.PP
Aby dowiedzie si czego na temat polskiech liter w Midnight Commanderze
przeczytaj sekcj
.IR "Polskie litery" .
.PP
.SH "  Panel Katalogw"
Sekcja opisuje klawisze, ktre operuj na panelu katalogw. Jeli chcesz
wiedzie jak zmieni panele zobacz sekcj
.IR "Lewe i prawe menu" .
.PP
.BR Tab ", " C-i .
Zmienia aktywny panel. Stary panel staje si w tym momencie aktywnym panelem,
a aktywny staje si starym. Linia wyboru zmienia swoje pooenia do aktywnego
panelu.
.PP
.BR Insert ", " C-t .
Do zaznaczania plikw moesz uywa klawisza Insert lub C-t. eby odznaczy plik
po prostu zaznacz jaki ju zaznaczony.
.PP
.BR M-g ", " M-h " (lub M-r), " M-j .
Uywane do wybierania najwyszego, rodkowego i najniszego pliku w panelu.
.PP
.BR C-s ", " M-s .
Uruchamia szukanie pliku w katalogu na podstawie jego nazwy. Kiedy szukanie
jest aktywne, kade nacinicie klawisza doda jeden znak do poszukiwania
zamiast wypisania go linii polece. Jeli opcja
.I "Show mini-status"
jest wczona, szukany cig znakw pojawia si w linii mini-statusu. Kiedy
wpisujemy znak, linia wyboru przemieszcza si do nastpnego pliku zaczynajcego
si od podanych liter. Klawisze
.I backspace
lub
.I del
mog by uywane do poprawiania bdw. Jeli C-s zostanie nacinite ponownie,
Midnight Commander rozpoczyna szukanie nastpnego pliku
zaczynajcego si od podanych znakw.
.PP
.BR M-t .
Przecza tryb wywietlania do nastpnego moliwego. Uywajc tej opcji
atwo jest przej szybko z dugiego do krtkiego trybu wywietlania
jak rwnie do tego zdefiniowanego przez uytkownika.
.PP
.BR C-\\\\ " (control-backslash)."
Pokazuje hotlist katalogw i zmienia katalog do wybranego przez uytkownika.
.PP
.BR + " (plus)."
Uywane do zaznaczania grupy plikw. Midnight Commander zapyta o
wyraenie opisujc grup. Jeli opcja
.I Shell Patterns
jest wczona, typ wyrae jest bardzo podobny do tego w powoce
(* dla zera i wicej znakw i ? dla jednego znaku). Jeli za opcja
.I Shell Patterns
jest wyczona, sposb zaznaczania plikw jest zgodny z ustawieniami
(zobacz
.BR ed (1)).
.PP
Jeli wyraenie zaczyna si od ukonika (/), wtedy zaznaczone zostan katalogi
zamiast plikw.
.PP
.BR \\\\ " (backslash)."
Uywaj znakw "\\" do odznaczania grupy plikw. Jest to przeciwiestwo klawisza
plus.
.PP
.BR "strzaka do gry" ", " C-p .
Przenosi lini wyboru do poprzedniej pozycji w panelu.
.PP
.BR "strzaka do dou" ", " C-n .
Przenosi lini wyboru do nastpnej pozycji w panelu.
.PP
.BR home ", " a1 ", " M-< .
Przenosi lini wyboru do pierwszej pozycji w panelu.
.PP
.BR end ", " c1 ", " M-> .
Przenosi lini wyboru do ostatniej pozycji w panelu.
.PP
.BR PageDown ", " C-v .
Przenosi lini wyboru jedn stron do dou.
.PP
.BR PageUp ", " M-v .
Przenosi lini wyboru jedn stron do gry.
.PP
.BR M-o .
Jeli drugi panel jest zwykym panelem wywietlajcym i w aktywnym panelu
stoisz na katalogu, drugi panel bdzie
pokazywa zawarto
akutalnego katalogu (tak jak w Emacsie kombinacja C-o). Jeli nie stoisz
na katalogu zawartoci drugiego katalogu stanie si katalog o jedno pitro
wyszy od aktualnego.
.PP
.BR C-PageUp ", " C-PageDown .
Dziaa tylko na konsoli typu Linux: wykonuje przejcie do katalogu ".." lub
do aktualnie wybranego, w zalenoci od kombinacji.
.PP
.BR M-y .
Przenosi do poprzedniego katalogu w historii, podobne do kliknicia myszk.
'<'.
.PP
.BR M-u .
Przechodzi do nastpnego katalogu w historii, podobne do kliknicie myszk
w '>'.
.PP
.BR M-S-h ", " M-H .
Wywietla histori katalogw, podobne dziaanie do kliknicia myszk 'v'.
.PP
.SH "  Linia Powoki"
Ta sekcja opisuje klawisze, ktre s uyteczne do efektywniejszego
wpisywania podczas podawania komend powoki.
.PP
.BR M-Enter .
Kopiuje nazw aktualniego wybranego pliku do linii polece.
.PP
.BR C-Enter .
To samo co M-Enter, dziaa tylko na konsoli typu Linux.
.PP
.BR M-Tab .
Wykonuje dokoczenie nazw plikw, komend, zmiennych, uytkownikw, nazw hostw
za Ciebie.
.PP
.BR "C-x t" ", " "C-x C-t" .
Kopiuje nazwy zaznaczonych plikw (lub jeli nie ma zaznaczonych - aktywnego)
w aktywnym (C-x t) lub nieaktywnym panelu (C-x C-t) do linii polece.
.PP
.BR "C-x p" ", " "C-x C-p" .
Pierwsza kombinacja kopiuje pen ciek z aktywnego, a druga z nieaktywnego
panelu.
.PP
.BR C-q .
Komenda 'quote' (cytuj) moe by uywana do wpisywania do wiersza polece znakw, ktre
normalnie przechwytywane s przez Commandera (tak jak znak '+').
.PP
.BR M-p ", " M-n .
Uywaj tych klawiszy, eby przeglda histori komend. M-p wywietla poprzedni,
a M-n nastpn komend.
.PP
.BR M-h .
Wywietla histori aktualnej linii polece.
.PP
.SH "  Generalne klawisze ruchu"
Przegldarka pomocy, podgld plikw i drzewo katalogw uywaj podobnych
klawiszy do przemieszczania. Przez to akceptuj dokadnie te same klawisze.
Kade z nich z reszt traktuj je jako swoje wasne.
.PP
Niektre partie Midnight Commandera rwnie uywaj tych klawiszy,
wic niniejsza sekcja moe by uyteczna rwnie dla tych partii.
.PP
.BR "strzaka w gr" ", " C-p .
Przechodzi jedn lini wstecz.
.PP
.BR "strzaka w d" ", " C-n .
Przechodzi jedn lini naprzd.
.PP
.BR "Page Up" ", " M-v .
Przechodzi jedn stron wstecz.
.PP
.BR "Next Page" ", " "Page Down" ", " C-v .
Przechodzi jedn stron naprzd.
.PP
.BR Home ", " A1 .
Przechodzi do pocztku.
.PP
.BR End ", " C1 .
Przechodzi na koniec.
.PP
Przegldarka pomocy i podgld plikw akceptuj nastpujce klawisze
(poza tymi opisanymi powyej).
.PP
.BR b ", " C-b ", " C-h ", " Backspace ", " Delete .
Przechodzi jedn stron wstecz.
.PP
.BR "klawisz spacji" .
Przechodzi jedn stron naprzd.
.PP
.BR u ", " d .
Przechodzi p strony naprzd lub wstecz.
.PP
.BR g ", " G .
Przechodzi do pocztku lub do koca.
.PP
.SH "  Linia wejciowa klawiszy"
Linie wejciowe (te uywane w linii komend i w oknach dialogowych), akceptuj
nastpujce klawisze:
.PP
.BR C-a .
umieszcza kursor na pocztku linii.
.PP
.BR C-e .
umieszcza kursor na kocu linii.
.PP
.BR C-b ", " move-left .
przenosi kursor o jedn pozycj w lewo.
.PP
.BR C-f ", " move-right .
przenosi kursor o jedn pozycj w prawo.
.PP
.BR M-f .
przesuwa kursor o jedno sowo naprzd.
.PP
.BR M-b .
przesuwa kursor o jedno sowo wstecz.
.PP
.BR C-h ", " backspace .
kasuje poprzedni znak.
.PP
.BR C-d ", " Delete .
kasuje znak w miejscu kursora (nad nim).
.PP
.BR C-@ .
wstawia zaznaczenie do kasowanie (patrz nastpne pozycje).
.PP
.BR C-w .
kopiuje tekst spomidzy kursora i zaznaczenia do bufora i usuwa go z linii
polece.
.PP
.BR M-w .
to samo co C-w tylko, e nie usuwa tekstu z linii.
.PP
.BR C-y .
wstawia spowrotem zawarto wycitego bufora.
.PP
.BR C-k .
wycina tekst od kursora do koca linii.
.PP
.BR M-p ", " M-n .
Uywaj tych klawiszy, eby przeglda histori komend. M-p wywietla poprzedni,
a M-n nastpn.
.PP
.BR M-C-h ", " M-Backspace .
kasuje jedno sowo wstecz (poprzednie).
.PP
.BR M-Tab .
Wykonuje dokoczenie nazw plikw, komend, zmiennych, uytkownikw, nazw hostw
za Ciebie.
.PP
.SH ""
.SH "Linia menu"
Linia menu uaktywnia si kiedy wciskasz klawisz F9 lub kiedy klikasz myszk
na najwyszy wiersz ekranu. Linia menu ma pi podmenu: "left", "file", command",
"options" i "right" (po polsku to jest "lewe", "plik", "komendy", "opcje",
"prawe").
.PP
Lewe i prawe menu pozwalaj ci na modyfikacje wygldu lewego i prawego panelu
katalogowego.
.PP
Menu plik pozwala na wykonanie akcji na aktualnym lub zaznaczonych plikach.
.PP
Menu komend mieci w sobie moliwe do wykonania akcje, ktre s duo bardziej
globalne i nie maj zwizku z aktualnym i zaznaczonymi plikami.
.PP
.SH "  Lewe i prawe menu"
Wygld panelu katalogowego moe zosta zmieniony poprzez menu
.B left
i
.BR right .
.PP
.SH "    Tryby wywietlania (Listing modes)"
Tryby wywietlania s uywane do zmienia ustawie przy wywietlaniu. Dostpne
s cztery rne tryby:
.BR Full ,
.BR Brief ,
.B Long
i
.BR User .
Tryb "Full" pokazuje nazw, rozmiar i czas modyfikacji pliku.
.PP
Tryb "Brief" pokazuje tylko nazw pliku i ma dwie kolumny (dziki
temu moe pokazywa nawet dwa razy wicej ni inne tryby). Tryb "Long" jest
podobny do wyniku polecenia
\fB"ls -l"\fR.
Zabiera on szeroko caego ekranu.
.PP
Jeli wybierzesz tryb "user" (uytkownika), bdziesz mg wybra wasny sposb
wywietlania.
.PP
Tryb uytkownika musi zaczyna si od okrelenia wielkoci panelu. Moe
to by "half" (p) lub "full" (cay) i okrela, czy ma by widoczny jeden
duy panel na cay ekran czy dwa mniejsze.
.PP
Po rozmiarze panelu moesz wczy tryb dwch kolumn panelu. Robi si
to dodajc liczb "2" do tekstu formatu.
.PP
Po tym wpisujesz ju nazwy pl z podaniem opcjonalnej wielkoci.
Wszystkie moliwe pola jakich moesz uy to:
.PP
.BR name ,
wywietla nazw pliku.
.PP
.BR size ,
wywietla wielko pliku.
.PP
.BR bsize ,
jest alternatyw dla formatu <bf/size/. Wywietla rozmiar plikw, a dla
katalogw po prostu wywietla tekst "SUB-DIR" lub "UP--DIR".
.PP
.BR type ,
wywietla jednoznakowy opis typu pliku. Ten znak jest taki sam co ten
wywietlany prze komend ls z flag -F. Wywietlana jest gwiazdka
dla plikw wykonywalnych,
ukonik dla katalogw, mapa (@) dla dowiza, znak rwnoci dla gniazd,
minus dla urzdze niestniejcych, znak plus dla urzdze istniejcych,
pionow kresk (|) dla kolejek FIFO, tyld dla dowiza
symbolicznych, i wykrzyknik dla dowiza wskazujcych na nieistniejcy plik.
.PP
.BR mtime ,
czas ostatniej modyfikacji pliku.
.PP
.BR atime ,
czas ostatniego dostpu do pliku.
.PP
.BR ctime ,
czas utworzenia pliku.
.PP
.BR perm ,
tekst reprezentujcy aktualne uprawnienia do pliku.
.PP
.BR mode ,
warto (cyfrowa) przedstawiajca prawa do pliku.
.PP
.BR nlink ,
liczba dowiza do pliku.
.BR ngid ,
GID (numeryczny).
.PP
.BR nuid ,
UID (numeryczny).
.PP
.BR owner ,
waciciel pliku.
.PP
.BR group ,
grupa pliku.
.PP
.BR inode ,
numer i-wza pliku.
.PP
Moesz rwnie uywa nastpujcych znakw dla zmiany wywietlania:
.PP
.BR space ,
spacja w formacie wywietlania.
.PP
.BR mark ,
Gwiazdka jeli plik jest zaznaczony, spacja jeli nie jest.
.PP
.BR | ,
Ten znak jest uywany w celu dodania pionowej linii od formatu wywietlania.
.PP
eby wymusi szeroko pola, po prostu dodaj ':' a potem ilo znakw jakie
chcesz eby miao pole. Jeli numer zaczyna si od '+', to szeroko nie moe
by mniejsza od podanej, jeli program zobaczy, e jest jeszcze troch
miejsca na ekranie, rozszerzy to pole.
.PP
Na przykad tryb
.B Full
wywietla w formacie:
.PP
half type,name,|,size,|,mtime
.PP
A format
.B Long
wywietla w formacie:
.PP
full perm,space,nlink,space,owner,space,group,space,size,space,
mtime,space,name
.PP
A to jest cakiem adny tryb uytkownika:
.PP
half name,|,size:7,|,type,mode:3
.PP
Panele mog by rwnie przestawione do nastpujcych trybw:
.TP
.B "Info"
Tryb info wywietla informacj o aktualnie zaznaczonym pliku i (jeli
to moliwe) o systemie plikw.
.TP
.B "Tree (drzewo)"
Widok drzewa jest cakiem podobny do widoku
.IR "Drzewa katalogw" .
Zobacz t sekcj jeli chcesz si dowiedzie czego na ten temat.
.TP
.B "Quick View"
W tym trybie, panele zostan przeczone w tryb zredukowanego podgldu
wywietlajcego zawarto aktualnego pliku. Jeli zaznaczysz panel (klawiszem
tab lub myszk), bdziesz mia dostp do wikszoci komend podgldu.
.PP
.SH "    Porzdek sortowania (Sort order...)"
Istnieje osiem porzdkw sortowania. Przez: nazw, rozszerzenie,
dat modyfikacje, dat odczytu, dat zmiany, rozmiar,
numeru i-wza i niesortowane. Porzdek sortowanie moesz wybra w oknie
dialogowym porzdku sortowania. Moliwe jest rwnie wybranie porzdku
wstecznego (od tyu).
.PP
Standardowo, katalogi s sortowane przed plikami, ale moe to by zmienione
przez opcj
.BR "Mix all files (mieszaj wszystkie pliki)" .
.PP
.SH "    Filtry (Filter...)"
Komenda filtra pozwala ci na podanie rozszerzenia, ktre musi by spenione,
eby pliki byy widoczne (na przykad
\fB"*.tar.gz."\fR).
Niezalenie od filtru katalalogi i dowizania do katalogw s zawsze pokazywane.
.PP
.SH "    Odwie (Reread)"
Komenda odwie odwiea widok wszystkich plikw w katalogw. Jest to uyteczne
jeli inny proces stworzy lub usun jaki pliki. Jeli uye panelu
zewntrznego, wszystkie informacje zostan przywrcone do prawdziwego stanu.
.SH "Menu plikw (File menu)"
.PP
Midnight Commander uywa klawiszy F1 - F10 jako skrtw klawiszowych do komend
wystpujcych w menu plikw. Na terminalach bez funkcji klawiszowych (F1 - F10)
mona uywa kombinacji klawisza Escape i numeru ( odpowiednio 1 dla F1,
2 dla F2 itd. )
.PP
Menu plikw ma nastpujce komendy (skrty klawiszowe umieszczone s
na dole ekranu):
.PP
.B Pomoc (F1)
.PP
Wywouje wbudowan przegldark plikw pomocy. Wewntrz niej mona uywa
klawisza Tab eby przej do nastpnego dowizania, Enter
eby przej do wybranego dowizania. Klawisze Spacji i Backspace s uywane
do poruszania si naprzd i wstecz na stronach pomocy. Nacinij klawisz
F1 eby uzyska pen list dostpnych klawiszy w pomocy.
.PP
.B Menu (F2)
.PP
Wywouje menu uytkownika. Menu uytkownika jest atwym w uyciu narzdziem
sucym do obsugi zewntrznych programw i dodatkowych opcji Midnight
Commandera.
.PP
.B Podgld (F3, Shift-F3)
.PP
Wcza podgld aktualnie wybranego pliku. Standardowowo wywoywany jest
wbudowany podgld plikw, ale jeli opcja "Use internal view" jest wyczona,
wywoywany jest zewntrzny program do pogldu, wskazywany przez zmienn
.BR PAGER .
Jeli jednak zmienna
.B PAGER
nie zostaa jeszcze zdefiniowana, wywoywana jest komenda "view". Jeli uyjesz
kombinacji klawiszy
.BR Shift-F3 ,
pogld zostanie wywoany bez jakiegokolwiek
formatownia pliku.
.PP
.B Filtrowany podgld (M-!)
.PP
Ta kombinacja klawiszy oczekuje na komend i jej argument (argumentem standardowo
jest wybrany aktualnie plik), cae wyjcie programu przekierowywane jest do pliku,
ktry zostaje automatycznie wywietlony na ekranie w trybie podgldu.
.PP
.B Edycja (F4)
.PP
Aktualnie ta komenda wywouje edytor
.BR vi (1)
lub edytor wybrany w zmiennej rodowiskowej, lub wbudowany wewntrzny edytor
plikw jeli opcja use_internal_edit jest wczona.
.PP
.B Kopiuj (F5)
.PP
Wcza okno dialogowe, w ktrym standardowo znajduje si cieka do
katalogu w
nieaktywnym panelu, po czym kopiuje aktualny plik (lub wybrane
jeli wybrano jakiekolwiek) do katalogu, ktry wybralimy w oknie dialogowym.
Podczas procesu kopiowania moesz go w kadej chwili przerwa wciskajc C-c lub
Esc. eby dowiedzie si czego wicej na temat jokerw w ciece rdowej
(ktrymi najczciej bd * lub ^\\(.*\\)$) i innych moliwych okrele w
katalogu docelowym zobacz kategori
.B "Maski kopiowania/przenoszenia"
.PP
Na niektrych systemach moliwe jest kopiowanie w tle, robi si to klikajc
na przycisk backgorund (lub naciskajc kombinacj M-b w oknie dialogowym).
Background Jobs jest uywane do kontrolowania prac w tle.
.PP
.B Link (C-x l)
.PP
Tworzy sztywne dowizanie do aktualnego pliku.
.PP
.B SymLink (C-x s)
.PP
Tworzy symboliczne dowizanie do aktualnego pliku. Dla tych, ktrzy nie wiedz
co to jest dowizanie: tworzenie dowizania do pliku jest tak jak kopiowanie
pliku, z tym tylko,
e zarwno plik rdowy i docelowy reprezentuj ten sam plik. Na przykad,
jeli edytujesz jeden z tych plikw, zmiany, ktre czynisz pojawiaj si w obu
plikach. Niektrzy mwi na dowizania aliasy lub skrty.
.PP
Twarde dowizanie wydaje si by prawdziwym plikiem. Po stworzeniu go
nie ma moliwoci
rozrnienia, ktry z plikw jest oryginalny, a ktry jest dowizaniem.
Jest bardzo
ciko zauway, e wskazuj one na ten sam plik.
Uywaj dowiza twardych wtedy kiedy nie chcesz tego wiedzie.
.PP
Dowizanie symboliczne jest tylko odwoaniem do oryginalnego pliku.
Jeli ten plik
zostanie wyrzucony, dowizanie stanie si bezuyteczne. Jest cakiem atwo
zauway,
e pliki odnosz si w gruncie rzeczy do tego samego. Midnight Commander
pokazuje znak "@" przed nazw pliku jeli jest dowizaniem
symbolicznym do innych
(poza katalogami, przed ktrymi pokazuje tyld (~)). Oryginalny plik wskazywany
przez dowizanie jest pokazywany w linii mini-statusu, jeli opcja
.I "Show mini-status"
jest wczona. Uywaj dowiza symbolicznych, jeli chcesz unik problemw z
rozpoznawaniem twardych dowiza.
.PP
.B Zmiana nazwy/przeniesienie (F6)
.PP
Wcza okno dialogowe, gdzie standardowo wpisana jest nazwa katalogu w
nieaktywnym panelu, i przenosi aktualnie wybrany plik (lub zaznaczone jeli
cho jeden jest zaznaczony) do katalogu wpisanego w oknie dialogowym. Podczas
procesu przenoszenia moesz uy kombinacji klawiszy C-c lub ESC, eby przerwa
operacj. Po wicej szczegw zobacz operacj
.B Kopiuj
opisan powyej. Wikszo rzeczy jest cakiem podobna.
.PP
Na niektrych systemach moliwe jest przenoszenie w tle, robi si to klikajc
na przycisk background (lub naciskajc kombinacj M-b w oknie dialogowym).
Background Jobs jest uywane do kontrolowania prac w tle.
.PP
.B "Utwrz katalog (F7)"
.PP
Wcza menu dialogowe i zakada katalog o podanej nazwie
.PP
.B Kasuj (F8)
.PP
Kasuje aktualnie wybrany lub zaznaczone pliki w aktywnym panelu. Podczas
procesu moesz nacisn C-C lub Esc eby przerwa operacj. [skasowane pliki
nie bd jednak odzyskane - przyp. tumacza].
.PP
.B Zaznacz grup (+)
.PP
Uywane do zaznaczania grupy plikw. Midnight Commander bdzie da tekstu
opisujcego grup plikw. Jeli opcja
.I Shell Patterns
jest wczona, tekst bdzie traktowany jako globalny dla interpretatora (*
oznacza zero lub wicej znakw a ? oznacza jeden znak). Jeli opcja
.I Shell Patterns
jest wyczona, wtedy zaznaczanie plikw jest robione z zastosowaniem norm
zewntrznych (zobacz ed (1)).
.PP
eby zaznaczy katalogi zamiast plikw, tekst musi zaczyna sie od znaku '/'.
.PP
.B Odznacz grup (\\\\)
.PP
Uywane do odznaczania grupy plikw. Jest przeciwiestwem komendy
.IR "Zaznacz pliki" .
.PP
.B Wyjd (F10, Shift-F10)
.PP
Zamyka Midnight Commandera. Shift-F10 jest uywany jeli uywasz
"wrappera" powoki. Shift-F10 nie przeniesie ci do katalogu, w ktrym
bye ostatnio w Midnight Commanderze, zamiast tego przejdzie do katalogu,
z ktrego uruchomie program.
.PP
.SH "    Szybka zmiana katalogw (Quick cd) M-c"
Ta komenda jest bardzo uyteczna, jeli masz ju pen lini polece, a
chcesz przej do innego katalogu. Uruchamia ona mae okno dialogowe,
w ktrym podajesz to co po normalnej komendzie
.B cd
po czym naciskasz Enter. Wszystkie opcje s dokadnie takie same jak we
wbudowanej komendzie cd.
.PP
.SH "  Menu komend (Command Menu)"
Komenda drzewo katalogw (Directory tree) pokazuje drzewo katalogw.
.PP
Komenda "Find file" szuka pliku speniajcego podane warunki, natomiast komenda
"Swap panels" zamienia zawartoci obu paneli.
.PP
Komenda "Panels on/off" pokazuje wyjcie ostatniej komendy interpetatora
polece. Dziaa ona tylko na terminalach typu Linux lub SCO.
.PP
Komenda porwnywania katalogw (Compare directories) (C-x d) porwnuje
zawartoci panelu katalogowego z drugim. Moesz potem uyc Kopiuj (F5)
eby stworzy dwa dokadnie identyczne panele. Metoda "quick" porwnuje
tylko i wycznie rozmiary plikw i ich daty. Metoda "thorough" porwnuje
pliki bajt po bajcie. Ta metoda dziaa tylko wtedy kiedy komputer obsuguje
wywoanie mmap(2). Metoda "size-only" zwraca uwag tylko na rozmiar plikw.
Nie ma dla niej adnego znaczenia czy plik ma inn dat lub zawarto, liczy
si tylko rozmiar.
.PP
Komenda historii komend (Command history) pokazuje list wpisanych komend.
Ta, ktr wybierzesz, jest kopiowana do linii polece. Do historii komend
mona mie dostp rwnie przy uyciu kombinacji M-p lub M-n.
.PP
Komenda hotlisty katalogw (Directory hotlist) (C-\\) pozwala na zmienianie
katalogw do tych najczciej uywanych duo szybciej.
.PP
Komenda panelu zewntrznego (External panelize) pozwala na wykonywania programw
zewntrznych i ustawienia zawartoci paneli na to co zwrcia wywoana
komenda.
.PP
Komenda edycji rozszerze plikw (Extension file edit) pozwala na wasny wybr
programw, ktre maj by uywane do wykonywania plikw z podanymi
rozszerzeniami. Komenda edycji pliku menu (Menu file edit) moe by uywana do
edytowania menu uytkownika (tego, ktre pojawia si po naciniciu kombinacji
F2).
.PP
.SH "    Drzewo katalogw (Directory Tree)"
Moesz wybiera katalogi z drzewa katalogw i Midnight Commander przejdzie do
wybranego przez Ciebie katalogu.
.PP
S dwa sposoby wywoywania drzewa. Prawdziwa komenda drzewa katalogw jest
dostpna z menu komend. Inn metod jest wybranie drzewa z menu "lewego" bd
"prawego".
.PP
eby nie mie zbyt duych opnie Midnight Commander skanuje tylko ma
ilo katalogw (t potrzebn w danej chwili). Jeli jakiego katalogu nie
wida przejd do jego katalogu nadrzdnego i nacinij C-r (lub F2).
.PP
Moesz uywa nastpujcych klawiszy:
.PP
Generalne klawisze ruchu s akceptowane.
.PP
.BR Enter .
W drzewie katalogw, wychodzi z trybu drzewa i przechodzi znw do trybu
zwykego panelu. W podgldzie drzewa zmienia katalog w drugim panelu i zostaje
w trybie podgldu drzewa w panelu aktywnym.
.PP
.BR C-r ", " F2 " (Rescan)."
Odwiea aktualny katalog. Uywane jeli drzewo nie jest ju aktualne. Nie
pokazuje katalogw, ktre ju istniej lub pokazuje te, ktrych ju nie ma.
.PP
.BR F3 " (Forget)."
Usuwa aktualny katalog z drzewa katalogw. Uywaj tego jeli chcesz usun
"miecce" i niepotrzebne katalogi z wywietlania. eby byy one znw
widoczne wystarczy nacisn F2.
.PP
.BR F4 " (Static/Dynamic)."
Przecza pomidzy dynamicznym (standardowo) i statycznym trybem nawigacji.
.PP
W trybie statycznym moesz uywa strzaek do dou i do gry do wybierania
katalogu. Wszystkie zwiedzone katalogi s widoczne.
.PP
W trybie dynamicznym moesz uywa strzaek w celu wybrania rwnorzdnego
katalogu, strzaki w lewo eby dosta si do katalogu domowego, strzaki
w prawo w celu dostania si do katalogu podrzdnego. Widoczne jest tylko
najbardziej aktualne drzewo katalogw. Drzewo zmienia si wic dynamicznie
podczas twojego przemieszczania.
.PP
.BR F5 " (Copy)."
Kopiuje katalog.
.PP
.BR F6 " (RenMov)."
Przenosi katalog.
.PP
.BR F7 " (Mkdir)."
Tworzy nowy katalog poniej aktualnego.
.PP
.BR F8 " (Delete)."
Kasuje katalog z systemu plikw.
.PP
.BR C-s ", " M-s .
Szuka natpnego katalogu speniajcego podane warunki szukania. Jeli taki
nie istnieje te klawisze spowoduj przemieszczenie si o jedn lini w d.
.PP
.BR C-h ", " Backspace .
Kasuje ostatni znak w cigu znakw do poszukiwania.
.PP
.BR "Jakikolwiek inny klawisz" .
Dodaje klawisz do cigu znakw do szukania i przenosi do najbliszego
katalogu, ktrego nazwa zaczyna si od tych znakw. W podgldzie drzewa musisz
najpierw uaktywni szukanie naciskajc C-s. Cig szukajcy jest pokazywany
w linii mini-statusu.
.PP
Nastpujce klawisze s dostpne tylko w drzewie katalogw. Nie dziaaj one
w pogldzie katalogw.
.PP
.BR F1 " (Help)."
Wywouje podgld pomocy i pokazuje t sekcj.
.PP
.BR Esc ", " F10 .
Wychodzi z drzewa. Nie zmienia katalogw.
.PP
Mysz jest obsugiwana. Podwjne kliknicie ma znaczenie identyczne do
klawisza Enter. Zobacz rwnie sekcj
.IR "Obsuga myszy" .
.PP
.SH "    Znajd plik (Find File)"
Komenda znajd plik najpierw pyta si o startowy katalog do przeszukiwania
i o nazw pliku, ktry ma by znaleziony. Wciskajc przycisk "Tree" (drzewo)
moesz wybra katalog startowy z drzewa katalogw.
.PP
Pole trzecie akceptuje wszystkie wyraenia podobne do tych w egrep(1).
Oznacza to, e musisz rozpoczyna znaki o specjalnym znaczeniu kombinacj
"\\" np. szukajc "strcmp (" bdziesz musia wpisa "strcmp \\(" (bez
cudzysoww oczywicie).
.PP
Moesz zacz przeszukiwanie naciskajc przycisk Ok. Podczas szukania moesz
zatrzyma proces przy uyciu przycisku Stop i kontynuowa po naciniciu
Startu.
.PP
Moesz przeglda liste znalezionych plikw za pomoc strzaek do dou
i do gry. Komenda Chdir przejdzie do katalogu aktualnie wybranego. Przycisk
Again zapyta si o nowe parametry do szukania (rozpocznie proces od nowa).
Przycisk Quit koczy przeszukiwanie. Przycisk Panelize umieci znalezione
pliki w aktywnym panelu katalogowym tak, e bdziesz mg wykonywa na nich
standardowe czynnoci (podgld, kopiowanie, przenoszenie, kasowanie itp.).
Po spanelizowaniu wystarczy nacin C-r eby powrci do normalnego trybu.
.PP
Moliwe jest posiadanie listy katalogw, ktrych szukanie plikw nie
powinno uwzgldnia (na przykad moesz chcie omin przeszukiwanie CDROMu
i innych podmontowanych systemw plikw).
.PP
Katalogi do omijania powinny by umieszczone w zmiennej
.B find_ignore_dirs
w sekcji
.B Misc
twojego pliku ~/.mc/ini.
.PP
Skadowe katalogw powinny by oddzielone od siebie przez redniki, to jest
przykad:
.PP
.nf
[Misc]
find_ignore_dirs=/cdrom:/nfs/wuarchive:/afs
.fi
.PP
Moesz wole uywa panelu zewntrznego do wykonywania niektrych operacji.
Szukanie pliku jest dobre tylko dla prostych zapyta. Uywajc panelu
zewntrznego moesz dokonywa tak skomplikowanych wyszukiwa jak tylko
pragniesz.
.PP
.SH "    Panel zewntrzny"
Panel zewntrzny pozwala ci na wykonywanie zewntrznych programw i
ogldanie ich wyjcia jako zawartoci aktywnego panelu.
.PP
Na przykad, jeli chcesz aby w aktywnym panelu wywietlone zostay
wszystkie dowizania w aktywnym katalogu, moesz uy panelu zewntrznego
i nastpujcej komendy:
.PP
.nf
find . -type l -print
.fi
Zanim komenda zakoczy dziaanie, zawarto katalogw nie bdzie ju duej
zawartoci aktualnego katalogu, ale wszystkie pliki bd symbolicznymi
dowizaniami.
.PP
Jeli chcesz wywietli wszystkie pliki, ktre cigne ze swoich
serwerw ftp, moesz uy tej komendy awk eby wypisa nazw pliku z
logw transferu:
.PP
.nf
awk '$9 ~! /incoming/ { print $9 }' < /usr/adm/xferlog
.fi
.PP
Moesz zapisa sobie czsto uywane komendy pod jak nazw, po to
eby mc ich potem uywa duo atwiej. Robisz to po prostu wpisujc komend
w linii wejciowej, a potem naciskaj przycisk Add. Potem wpisujesz nazw,
pod jak ta komenda ma by widoczna. Nastpnym razem po prostu wybierasz
t komend z listy i nie musisz ju wpisywa jej ponownie.
.PP
.SH "    Hotlist"
Hotlista katalogw pokazuje nazwy katalogw wprowadzonych do hotlisty.
Midnight Commander zmieni miejsce do tego, ktre wskazuje nazwa katalogu.
Z hotlisty moesz wyrzuca ju dodane pozycje par nazw/wskaza i dodawa nowe.
Dla dodawania moesz wykorzysta kombinacj (C-x h), ktra dodaje
ciek
aktualnego katalogu do hotlisty. Uytkownik musi tylko poda pod jak
nazw ma by ten katalog widoczny.
.PP
Powoduje to przechodzenie do czciej przegldanych katalogw znacznie szybciej.
Moesz uywa cigle wartoci CDPATH opisanej w sekcji Wewntrzne
przemieszczanie.
.PP
.SH "    Edycja rozszerze pliw (Extension File Edit)"
Ta komenda wywoa twj edytor na plik ~/.mc/ext. Format tego pliku jest
nastpujcy (zmieni si on poczwszy od wersji 3.0):
.PP
Wszystkie linie zaczynajce si od #, lub puste, nie s brane pod uwag.
.PP
Linie zaczynajce si od pierwszej kolumny powinny mie nastpujcy format:
.PP
.IR "sowo kluczowe/wzorzecNL" ,
tj. wszystko po
.I sowie kluczowym/
dopki now lini nie jest
.I wzorzec
.PP
sowami kluczowymi mog by:
.PP
.I shell
.IP
(wzorzec jest wtedy wyraeniem (bez jokerw), tj. pasuj wszystkie pliki
*wzorzec. Np.: .tar znaczy *.tar)
.PP
.I regex
.IP
(wzorzec jest normalnym wyraeniem)
.PP
.I type
.IP
(plik spenia wymagania jeli `file %f` zgadza si z wyraeniem wzorca
(nazwa: cz z `file %f` jest usuwana))
.PP
.I default
.IP
(wszystkie pliki speniaj, nie wane jaki jest wzorzec)
.PP
Inne linie powinny zaczyna si od spacji lub tabulacji i powinny
mie one nastpujcy format:
.PP
.I sowo kluczowe=komendaNL
(bez spacji przy znaku =), gdzie
.I sowem kluczowym
powinno by:
.PP
.I Open (Otwrz)
(jeli uytkownik nacinie Enter lub kliknie dwukrotnie),
.I View (Podgld)
(F3),
.I Edit (Edytuj)
(F4),
.I Icon
nazwa zarezerwowana do uywania przez mc w przyszoci.
.PP
.I command
jest jakkolwiek jedn lini powoki, z zastosowaniem
prostego makra.
.PP
Cele s przeliczane od gry do dou (porzdek jest tu istotny). Jeli
jakiej akcji brakuje, poszukiwanie kontynuuje si tak jakby wczeniej
nie nastpia adna zgodno (tj. jeli zgadza si z wzorcem pierwszym
i trzecim i brakuje w pierwszym akcji View, to naciskajc F3 uyta bdzie
akcja z trzeciego wzorca). Opcja default powinna wychwyci wszystkie moliwe
akcje.
.PP
.SH "    Prace w tle (Background jobs)"
Pozwalaj ci one kontrolowa status jakichkolwiek procesw wykonywanych
w tle
przez Midnight Commandera (tylko operacje kopiowania i przenoszenia, mog
by wykonywane w tle). Z tego menu moesz zastopowa, zresetowa i "zabi"
proces w tle.
.PP
.SH "    Edycja menu uytkownika (Menu File Edit)"
Menu uytkownika jest bardzo uytecznym menu, ktre moe by tworzone
w sposb dowolny, przez uytkownika. Kiedy tylko prbujesz co zrobi
przy uyciu tego menu, adowany jest plik .mc.menu z aktualnego katalogu, ale
tylko wtedy kiedy jest on w posiadaniu uytkownika lub roota i mamy do niego
prawa zapisu. Jeli takiego nie ma prbuje si z plikiem ~/.mc/menu z tymi
samymi zaoeniami, jeli jego te nie ma - uywa si standardowego pliku
systemowego, ktry znajduje si w /usr/lib/mc/mc.menu.
.PP
Format pliku z menu uytkownika jest bardzo prosty. Linie zaczynajce si
od czegokolwiek innego ni spacja lub tabulacja, s traktowane jako
wtyczki do menu (aby mc uywa ich potem jako gorcych klawiszy, dobrze
jest aby pierwszy znak by liter). Wszystkie linie zaczynajce od spacji
lub tabulacji, s komendami, ktre maj by wykonane jeli wtyczka zostanie
wybrana.
.PP
Kiedy opcja zostaje wybrana, wszystkie komendy nalece do tej opcji
kopiowane s do pliku w katalogu tymczasowym (najczciej do /usr/tmp), a
potem plik jest wykonywany. Pozwala to uytkownikowi wkada normalne
konstrukcje powoki do konstrukcji kodu wykonywanego. Po wicej
informacji zobacz, uywania makr.
.PP
To jest przykadowy plik mc.menu:
.PP
.nf
A	Wyrzu aktualny plik.
	od -c %f

B	Stwrz raport o bdzie i wylij do roota.
	vi ~/tmp/mail.$$
	mail -s "Bd Midnight Commandera" root < ~/tmp/mail.$$

M	Przeczytaj poczt.
	emacs -f rmail

N	Przeczytaj grup dyskucyjn.
	emacs -f gnus

J	Skopiuj rekursywnie cay aktualny katalog.
	tar cf - . | (cd %D && tar xvpf -)

= f *.tar.gz | f *.tgz & t n
X       Zdekompresuj skompresowany plik tar.
	tar xzvf %f
.fi
.PP
.B Standardowe warunki
.PP
Kada opcja moe by opatrzona w warunki. Warunek musi zaczyna si od
pierwszej kolumny i od znaku '='. Jeli warunek jest prawdziwy, opcja
stanie si opcj domyln.
.PP
.nf
Skadnia warunku: 	= <warunek>
	    lub:	= <warunek> | <warunek> ...
	    lub:	= <warunek> & <warunek> ...

Warunek jest jednym z nastpujcych:

  f <wzorzec>           aktualny plik zgodny z wzorcem?
  F <wzorzec>           plik w drugim panelu zgodny z wzorcem?
  d <wzorzec>           aktualny katalog speniajcy wzorzec?
  D <wzorzec>           katalog w drugim panelu speniajcy wzorzec?
  t <typ>               aktualny pliku typu typ?
  T <typ>		plik w drugim panelu typu typ?
  ! <warunek>		zaprzeczenie warunku
.fi
.PP
Wzorzec jest normalnym wzorcem powoki lub wyraeniem,
podobnym do wzorca powoki. Moesz zmieni globalne ustawienia
wzorcw powoki piszc "shell_patterns=x" w pierwszej linii menu
uytkownika (x jest rwne 0 lub 1).
.PP
.nf
Typ jest jednym lub wicej z podanych znakw:

  n	nie katalog
  r	zwyky plik
  d	katalog
  l	dowizanie
  c	specjalny znak
  b	specjalny blok
  f	fifo
  s	gniazdo
  x	wykonywalny
  t	zaznaczony
.fi
.PP
Na przykad 'rlf' oznacza zwyky plik, dowizanie lub fifo. Typ 't' jest
troch odmienny poniewa dotyczy panelu a nie pliku. Warunek '=t t' jest
prawdziwy jeli s jakie zaznaczone pliki w aktywnym panelu, a faszywy jeli
nie ma.
.PP
Jeli warunek rozpoczyna si od '=?' zamiast '=' droga przechodzenia
przez warunki bdzie pokazywana
za kadym razem kiedy warunek bdzie obliczany [przydatne do wyszukiwania bdw
- przyp. tumacza].
.PP
Warunki s obliczane od lewej do prawej. Oznacza to, e
.nf
	= f *.tar.gz | f *.tgz & t n
.fi
jest liczone tak samo jak
.nf
	( (f *.tar.gz) | (f *.tgz) ) & (t n)
.fi
.PP
To jest prosty przykad zastosowania tych warunkw:
.PP
.nf
= f *.tar.gz | f *.tgz & t n
L	Listuje zawarto skompresowanego archiwum tar
	gzip -cd %f | tar xvf -
.fi
.PP
.B Warunki dodania
.PP
Jeli warunek rozpoczyna si od znaku '+' (lub '+?') zamiast od '=' (lub '=?')
jest to warunek dodania. Jeli warunek jest prawdziwy, opcja menu bdzie
doczona do menu. Jeli nie jest prawdziwy, nie bdzie ona w nim zawarty.
.PP
Moesz czy ze sob standardowe i dodane warunki zaczynajc warunek od
kombinacji
'+=' lub '=+' (lub '+=?' lub '=+?' jeli chcesz zobaczy tras bdw).
Jeli chcesz uy rnych warunkw, dodanego i standardowego,
moesz poprzedzi wpis menu dwoma wierszami warunkowymi. Jednym zaczynajcym
si od znaku '+', a drugim od '='.
.PP
Wszelkie komentarze rozpoczynaj si od znaku '#'.
.PP
.SH "  Menu opcji (Options Menu)"
Midnight Commander ma niektre opcje, ktre mog by wczane lyb wyczane
w rnych oknach dialogowych z tego menu. Opcja jest wczona jeli widnieje
przed ni gwiazdka lyb "x".
.PP
Komanda
.I Configuration
wcza okno dialogowe, z ktrego moesz zmieni
wikszo ustawie Midnight Commandera.
.PP
Menu
.I Display bits
pozwala okreli jakiego typu znaki twj terminal jest
w stanie wywietli.
.PP
Menu
.I Confirmation
wcza okno dialogowe, w ktrym moesz ustawi przy wykonaniu
ktrych operacji chcesz by pytany o potwierdzenie.
.PP
Menu
.I Learn Keys
pokazuje okno dialogowe, w ktrym moesz pozna
ktre klawisze nie dziaaj i w razie problemw naprawi to.
.PP
Menu
.I Virtual FS
pokazuje okno, w ktrym moesz zmieni niektre ustawienia
dotyczce systemw VFS.
.PP
Menu
.I Layout
pozwala na zmian wielu ustawie, ktre maj znaczcy wpyw
na to jak MC bdzie wyglda na ekranie.
.PP
Komenda
.I Save Setup
zachowuje wszystkie ustawienia z menu Lewego, Prawego i Opcji.
.PP
.SH "    Konfiguracja"
Opcje w tym oknie s podzielone na trzy grupy:
opcje panelu (Panel Options), zatrzymaj po uruchomieniu (Pause after run) i
inne opcje (Other Options).
.PP
.B Opcje panelu
.PP
.I Show Backup Files.
Standardowo Midnight Commander nie wywietla plikw koczcych si znakiem
'~' (tak jak komenda ls -B w wersji GNU).
.PP
.I Show Hidden Files.
Standardowo Midnight Commander wywietla wszystkie pliki zaczynajce si
od kropki (tak jak ls -a).
.PP
.I Mark moves down.
Standardowo kiedy zaznaczasz plik (zarwno przy uyciu C-t lub klawisza Insert)
linia wyboru przenosi si o jedno w d.
.PP
.I Drop down menus.
Kiedy ta opcja jest wczona, kiedy naciskasz klawisz
.B F9
menu bdzie aktywowane, w przeciwnym wypadku zostaniesz tylko przeniosiony
do tytuw w tym menu i bdziesz musia wybra opcj rcznie przy uyciu
strzaek bd te przy uyciu pierwszej litery z nazwy konkretnego menu.
.PP
.I Mix all files .
Jeli ta opcja jest wczona, wszystkie pliki i katalogi s pomieszane razem.
Jeli za jest wyczona, katalogi (i dowizania do nich), s listowane na
pocztku a pozostae pliki dopiero za nimi.
.PP
.I Fast directory reload.
Standardowo ta opcja jest wyczona. Jeli j wczysz Midnight Commander
bdzie uywa triku do sprawdzenia czy zawarto katalogu si zmienia.
Trik polega na tym, e sprawdza si i-wze katalogu i jeli si on zmieni
to katalog jest adowany na nowo. Oznacza to przeadowywanie zawartoci panelu
tylko wtedy, kiedy tworzysz lub kasujesz pliki. Jeli robisz inne zmiany
(rozmiaru, waciciela, uprawnie, grupy itp.) bdziesz musia rcznie przeadowa
widok (np. uywajc kombinacji klawiszy C-r).
.PP
.B Zatrzymaj po uruchomieniu
.PP
Po wykonaniu komendy, Midnight Commander moe zrobi pauz, po to aby
mg spokojnie przejrze wyjcie ostatniej komendy. S trzy moliwe wartoci
dla tej zmiennej:
.IP
.I Nigdy (Never)
Oznacza, e nie chcesz widzie wyjcia twojej komendy. Jeli uywasz
termianala typu Linux lub SCO czy te xterm, bdziesz mg jednak zobaczy
jej wyjcie naciskajc C-o.
.IP
.I "On dumb terminals"
Bdziesz mia pauz po uruchomieniu na terminalach, ktre nie s w stanie
pokazywa widoku ostatniej komendy (na wszystkich terminalach, ktre nie s
xtermami lub Linux).
.IP
.I Zawsze (Always)
Program zatrzyma si po wykonaniu kadej z twoich komend.
.PP
.B Inne opcje
.PP
.I Operacje weryfikacji (Verbose operation).
Przecza czy podczas kopiowania, kasowania, przenoszenia plikw ma by
pokazywane okno dialogowe pokazujce stopie zaawansowania. Jeli masz powolny
terminal, moesz chcie wyczy weryfikacj. Jest to wykonywane automatycznie
za ciebie jeli twj terminal jest wolniejszy ni 9600 bps.
.PP
.I Zliczaj wszystko (Compute totals).
Jeli ta opcja jest wczona, Midnight Commander zlicza wszytkie bajty
plikw, ktre s przeznaczone do kopiowania, przenoszenia, kasowania. Spowoduje
to wywietlanie duo bardziej zaawansowanego wskanika postpu w zamian
zmiejszajc troch prdko. Ta opcja nie ma adnego znaczenia jeli opcja
.I Verbose operation
jest wyczona.
.PP
.I Wzorce powoki (Shell patterns).
Standardowo komendy zaznacz (Select), odznacz (Unselect), i filtruj (Filter)
bd uywa wyrae takich samych jak powoka. Oznacza to, e
gwiazdka oznacza zero lub wicej znakw, znak zapytania dokadnie jeden znak,
a kady inny znak sam siebie. Jeli ta opcja jest wyczona, stosowane s
te, ktrych uywa w komenda
.BR ed (1).
.PP
.I Auto Save Setup.
Jeli ta opcja jest wczona, kiedy wychodzisz z Midnight Commandera
konfiguracja MC zostanie zachowana automatycznie (bez pytania)
do pliku ~/.mc/ini.
.PP
.I Auto menus.
Jeli ta opcja jest wczona, menu uytkownika bdzie wczone na starcie.
Uyteczne do budowania menu dla nie unixowcw.
.PP
.I Uywaj wewntrznego edytora (Use internal editor).
Jeli ta opcja jest wczona, do edycji plikw uywany jest wbudowany
edytor plikw. Jeli ta  opcja jest wyczona, uywany bdzie edytor wybrany
w zmiennej
.BR EDITOR .
Jeli aden edytor nie zosta wybrany, uywany bdzie
.BR vi (1).
Zobacz sekcj Wewntrzny edytor plikw.
.PP
.I Uywaj wewntrznego podgldu (Use internal viewer).
Jeli ta opcja jest wczona, wbudowany podgld pliku jest uywany do ogldania
pliku. Jeli ta opcja jest wyczona, uywany jest podgld wybrany w zmiennej
.BR PAGER .
Jeli aden podgld nie zosta wybrany, wywoywana jest komenda
.BR view .
Zobacz sekcj Wbudowany podgld plikw.
.PP
.I Dokaczanie: poka wszystkie (Complete: show all).
Standardowo Midnight Commander pokazuje wszystkie moliwe dokoczenia
jeli jest ich wicej, kiedy naciniesz drugi raz klawisz
.BR M-Tab ,
za pierwszym razem, po prostu dokacza to na ile mona i wydaje krtki
dwik. Jeli chcesz widzie wszystkie moliwoci po pierwszym naciniciu
.B M-Tab
wcz t opcj.
.PP
.I Obrotowy mylnik (Rotating dash).
Jeli ta opcja jest wczona, Midnight Commander bdzie pokazywa obracajcy
si mylnik w lewym grnym rogu, jeli bdzie akurat w trakcie wykonywania
jakiego procesu.
.PP
.I Lynx-like motion.
Jeli ta opcja jest wczona, moesz uywa strzaek przemieszczenia
eby automatycznie zmienia katalog jeli aktualnie wybrany katalog jest
podkatalogiem, a linia polece jest pusta. Standardowo ta opcja jest wyczona.
.PP
.I Zaawansowana zmiana waciciela (Advanced chown).
Jeli ta opcja jest wczona, startowana bdzie komenda zaawansowanej zmiany
waciciela, za kadym razem kiedy bdziesz wcza komend Chmod lub Chown.
.PP
.I Dowizania podajce cd (Cd follows links).
Ta opcja, jeli jest wczona, zmusza Midnight Commandera eby poda
za acuchem katalogw przy zmienianiu go w panelu czy za pomoc komendy cd.
To jest standardowe zachowanie basha. Jeli jest wyczona, Midnight Commander
poda za prawdziw struktur katalogw, wic cd .. jeli wszede do
katalogu poprzez dowizanie, przeniesie ci do prawdziwego katalogu na dysku, a nie
tam gdzie wskazywao dowizanie.
.PP
.I Bezpieczne kasowanie (Safe delete).
Jeli ta opcja jest wczona, nieumylne kasowanie plikw stanie si duo
trudniejsze. Standardowy wybr w linii potwierdzenia zmienia si z "Yes" na
"No" i kasowanie nie pustych katalogw musi by potwierdzane przyciskiem
.IR yes .
Standardowo ta opcja jest wyczona.
.PP
.SH "    Wywietlanie znakw (Display bits)"
Uywane do konfigurowania zakresu znakw widocznych potem na ekranie.
To ustawienie moe by 7-bitowe jeli twj terminal obsuguje tylko
siedmiobitowe wyjcie, ISO-8859-1 wywietla wszystkie znaki z mapy
ISO-8859-1 a peny 8 bitowy przeznaczony jest dla tych terminali, ktre radz
sobie z wywietlaniem znakw omiobitowych.
.PP
Zobacz sekcj
.IR "Polskie znaki" ,
po wicej szczegw na temat ich uywania w Midnight Commanderze.
.PP
.SH "    Potwierdzanie (Confirmation)"
W tym menu moesz skonfigurowa opcje potwierdzania dla kasowania,
zastpowania, wykonywania przez nacinicie klawisza Enter, jak rwnie
wychodzenia z programu.
.PP
.SH "    Nauka klawiszy (Learn keys)"
W tym oknie moesz przetestowa czy twoje klawisz F1-F20, Home, End itp.
pracuj poprawnie na twoim terminalu. Czsto nie dziaaj tak, poniewa
bazy danych terminali s poniszczone.
.PP
Przemieszcza si moesz za pomoc klawisza Tab, za pomoc klawiszy ruchu
edytora vi ('h' lewo, 'j' d, 'k' gra i 'l' prawo) i po tym jak ju raz
naciniesz dan strzak (zaznaczy si ona na OK), za ich pomoc rwnie.
.PP
Klawisze testujesz po prostu naciskajc kady z nich. Jak tylko naciniesz
klawisz i pracuje on zupenie poprawnie, obok nazwy klawisza powinno pojawi
si OK. Kiedy klawisz jest ju sprawdzony, zaczyna pracowa normalnie (np. F1
wcinity po raz pierwszy po prostu pokae, e ten klawisz dziaa, ale
nacinity po raz drugi pokae pomoc). Taka sama sytuacja powtarza si przy strzakach.
Klawisz Tab powinien pracowa zawsze.
.PP
Jeli niektre klawisze nie pracuj poprawnie, nie zobaczysz OK obok ich nazwy
po naciniciu ich. Moesz chcie je naprawi. Robisz to najedajc na
odpowiedni przycisk dla tego klawisza i naciskajc Enter. Pokae si wtedy
czerwona wiadomo i zostaniesz poproszony o podanie odpowiedniego klawisza.
Jeli chcesz zrezygnowa, po prostu nacinij Esc i poczekaj do czasu kiedy
wiadomo zniknie. W przeciwnym wypadku wcinij klawisz, ktry sobie yczysz
i rwnie poczekaj na zniknicie okna.
.PP
Kiedy skoczysz ju ze wszystkimi klawiszami, moesz nacisn Save
eby zachowa zmiany do pliku ~/.mc/ini do sekcji [terminal:TERM] (gdzie
TERM jest nazw twojego aktualnego terminala) lub po prostu odrzuci je.
.PP
.SH "    Wirtualny system plikw (Virtual FS)"
Ta opcja daje ci kontrol nad ustawieniami informacji wirtualnego systemu
plikw.
Midnight Commander zachowuje w pamici informacje zwizane z niektrymi
wirtualnymi systemami plikw, po to eby kolejne poczenia przebiegay duo
szybciej (np. cigane listy katalogw z serwerw ftp).
.PP
Niemniej jednak, eby mie dostp do zawartoci skompresowanego
pliku (np. skompresowanego pliku tar) Midnight Commander musi
stworzy tymczasowy nieskompresowany plik na twoim dysku.
.PP
Dopiero kiedy informacje w pamici i tymczasowe pliki na dysku s zgodne z
zasobami, moesz chcie zmieni parametry informacji znajdujcych si w
buforze podrcznym po to, eby zmniejszy obcienie dysku do mninimum albo do
zmaksymalizowania prdkoci dostpu do najczciej uywanych systemw
plikw.
.PP
System plikw tar jest cakiem inteligentny jeli chodzi o przechowywanie
plikw: po prostu ciga wejcia do katalogw i kiedy chcemy wicej
szczegw o nim to system je dla nas ciga.
.PP
W rzeczywistoci jednak, pliki tar najczciej trzymane s jako
skompresowane i jako i natura tych plikw nie pozwala na ogldanie ich bez
dekompresji (nie ma tam
widocznych od razu wej do katalogw), system plikw musi by najpierw
zdekompresowany na dysk do pliku tymczasowego i dopiero potem MC ma do niego
dostp taki jak do normalnego pliku typu tar.
.PP
Teraz, kiedy tak kochamy odwiedza rne pliki i zwiedza systemy
plikw typu tar na caym dysku, jest cakiem prawdopodobne, e wyjdziesz
z takiego pliku, a po krtkim czasie bdziesz chcia wejd
do niego spowrotem.
Poniewa dekompresja jest powolna, Midnight Commander bdzie robi
kopie plikw w pamici na okrelony czas, po upywie ktrego pliki
zostan skasowane a miejsce zajmowane przez nie zwolnione. Standardowo ten
czas ustawiony jest na jedn minut.
.PP
System plikw FTP trzyma list katalogw z odwiedzanego przez nas
serwera w buforze podrcznym. Jego wano konfigurowana jest za pomoc opcji
.IR ftpfs directory cache timeout .
Maa warto dla tej opcji moe spowolni wszystkie operacje na systemach
ftp poniewa kada operacja bdzie wymaga kolejnych zapyta do serwera.
.PP
Ponadto moesz zdefiniowa serwer proxy dla transferw ftp i skonfigurowa
Midnight Commandera tak, aby zawsze go uywa. Zobacz sekcj
System plikw FTP (FTP File
System) po wicej szczegw.
.PP
.SH "    Wygld (Layout)"
Meny wygld pozwala ci na rne warianty zmieniania oglnego wygldu
zewntrznego ekranu. Moesz wybra, czy linia menu, linia polece, linia
hintw (pomocy) i linia klawiszy funkcyjnych maj by widoczne. Na konsolach
typu Linux lub SCO moesz wybra ile linii ma by pokazywanych na wyjciu okna.
.PP
Reszta powierzchni ekranu jest uywana przez dwa panele katalogowe. Moesz
wybra nawet czy panele maj by uoone poziomo czy pionowo.
Kolejn moliwoci jest zmiana ich standardowej szerokoci (bd wysokoci).
Jest ona standardowo rwna, ale mona to zmieni.
.PP
Standardowo caa zawarto panelu katalogowego jest wywietlana t sam barw,
ale moesz zmieni to tak aby
.I uprawnienia
i
.I typy plikw
byy wywietlane specjalnym podwietlonym kolorem.
Jeli podwietlanie uprawnie jest wczone, cz pl (ta z
.I uprawnieniami
i
.IR "typami plikw" )
bdzie podwietlona przy uyciu koloru wybranego jako
.IR selected .
Jeli podwietlanie jest wczone, pliki s kolorowane w zalenoi od swojego
typu (np. katalogi, pliki typu core, wykonywalne, ...).
.PP
Jeli opcja
.I Show Mini-Status
jest wczona, jeden wiersz informacji statusowych na temat aktualnie
wybranej rzeczy w panelu, bdzie pokazany na dole panelu.
.PP
.SH "    Zapisz ustawienia (Save Setup)"
Na starcie Midnight Commander bdzie prbowa odczyta opcje startowe
z pliku ~/.mc/ini. Jeli on nie istnieje, odczyta on konfiguracje z
oglnodostpnego pliku /usr/lib/mc/mc.ini. Jeli on te nie istnieje MC
uyje swoich domylnych ustawie.
.PP
Komenda
.I Save Setup
tworzy plik ~/.mc/ini zachowujc aktualne ustawienia lewego, prawego menu,
jak rwnie menu opcji.
.PP
Jeli waczysz opcj
.IR "auto save setup" ,
MC zawsze bdzie zachowywa standardowe ustawienie podczas wychodzenia.
.PP
Istniej rwnie ustawienia, ktre nie mog by zmienione z poziomu menu.
Dla tych ustawie musisz wyedytowa swj plik konfiguracyjny za pomoc
twojego ulubionego edytora. Zobacz sekcj Specjalne ustawienia po wicej
informacji.
.PP
.SH ""
.SH "Wykonywanie polece systemu operacyjnego (Executing operating system commands)"
Moesz wykonywa komendy wpisujc je bezporednio do linii polece Midnight
Commandera, lub wybierajc program, ktry chcesz wykona za pomoc klawiszy
przemieszczenia i nacisn Enter.
.PP
Jeli naciniesz Enter na pliku, ktry nie jest wykonywalny, Midnight Commander
sprawdzi rozszerzenie pliku i porwna je z rozszerzeniami wybranymi w pliku
rozszerze (Extensions File). Jeli jaka pozycja si zgadza, wykonywana
jest komenda (raczej bardziej rozszerzone makro) powizana z tym rozszerzeniem.
.PP
.SH "  Wbudowana komenda cd (The cd internal command)"
Komenda cd jest interpretowana przez Midnight Commandera, nie
dokadnie tak samo jak wykonuje to powoka. Przez to rozkaz cd nie moe zawiera
wielu skadnikw makr, ktre s standardowo dostpne, jednak niektrych
potrafi uywa:
.PP
.I Tylda
Znak tyldy (~) jest zawsze rwnoznaczny z wpisaniem nazwy katalogu domowego.
Jeli po znaku tyldy dodasz jaki login uytkownika, zostanie on zastpiony
przez katalog domowy wybranego uytkownika.
.PP
Na przykad, ~guest jest katalogiem domowym uytkownika guest, podczas
kiedy ~/guest jest katalogiem guest w twoim katalogu domowym.
.PP
.I Poprzedni katalog (Previous directory)
Moesz przeskakiwa do katalogu, w ktrym bye poprzednio, uywajc specjalnej
nazwy katalogu '-' tak jak:
.B cd -
.PP
.I katalogi CDPATH
Jeli katalog wybrany do przejcia nie jest w naszym aktualnym katalogu, to
Midnight Commander uywa cieki w zmiennej
.B CDPATH
do szukania w jakimkolwiek z wymienionych tam katalogw.
.PP
Na przykad, moesz ustawi swoj zmienn
.B CDPATH
na katalogi ~/src:/usr/src, pozwalajc na zmian katalogw na jakikolwiek
inny wewntrz ~/src i /usr/src, z miejsca w ktrym jeste (np. cd linux
przeniesie ci do katalogu /usr/src/linux).
.PP
.SH "  Obsuga makr (Macro Substitution)"
.PP
Kiedy uywamy menu uytkownika, wykonujemy plik o znajomym rozszerzeniu, lub
wykonujemy komend z linii polece, moemy uy kilku bardzo prostych makr.
.PP
S to:
.PP
.I "%f"
.IP
Nazwa aktualnego pliku.
.PP
.I "%d"
.IP
Nazwa aktulnego katalogu.
.PP
.I "%F"
.IP
Nazwa pliku w niewybranym panelu.
.PP
.I "%D"
.IP
Nazwa katalogu w niewybranym panelu.
.PP
.I "%t"
.IP
Aktualnie zaznaczone pliki.
.PP
.I "%T"
.IP
Pliki zaznaczone w nieaktywnym panelu.
.PP
.I "%u"
i
.I "%U"
.IP
Podobne w dziaaniu do %t i do %T jednak z t rnic, e pliki po ich
uyciu zostan odznaczone. Oznacza to, e mona ich uy tylko raz w jednym
menu, poniewa potem nie bdzie ju adnych plikw zaznaczonych.
.PP
.I "%s"
i
.I "%S"
.IP
Wybiera: zaznaczone pliki jeli s jakie, w przeciwnym razie aktualny
plik.
.PP
.I "%cd"
.IP
To jest specjalne makro, ktre jest uywane do zmieniania aktualnego katalogu
na wybrany katalog, na ktrego froncie jestemy. Jest to uywane przede
wszystkim jako interfejs do wirtualnych systemw plikw.
.PP
.I "%view"
.IP
To makro jest uywane eby wcza wbudowany podgld plikw. Moe by
ono pojedynczo lub z grup argumentw. Jeli postanawiasz uywa ktregokolwiek
z tych argumentw musisz je koniecznie wzi w nawiasy.
.IP
Argumentami s:
.I ascii
aby wymusi podgld w trybie ascii;
.I hex
aby wymusi podgld w trybie szesnastkowym;
.I nroff
przekazuje podgldowi, e powinien interpretowa pogrubione
i podkrelone sekwencje programu nroff;
.I unformated
aby przekaza podgldowi, eby nie interpretowa komend nroff aby zrobi
tekst pogrubiony lub podkrelony.
.PP
.I "%%"
.IP
Znak %
.PP
.I "%{jaki tekst}"
.IP
Pyta si o zmienn. Pokazuje si okienko wejciowe i tekst wewntrz klamerek
uywany jest jako zachta (prompt). Makro jest zastpowane tekstem wpisanym
przez uytkownika. Uytkownik moe nacisn ESC lub F10 aby anulowa. To
makro nie dziaa jeszcze w linii polece.
.PP
.SH "  Obsuga podpowoki (The subshell support)"
Podpowoka (powoka w tle) jest opcj, ktra musi by wybrana przy kompilacji,
dziaa ona z powokami: bash, tcsh i zsh.
.PP
Jeli powoka w tle jest wczona do komplilacji, Midnight Commander bdzie
sobie tworzy kopie twojej powoki (tej zdefiniowanej w zmiennej
.BR SHELL ,
a jeli nie ma, to bdzie czerpa bezporednio z pliku /etc/passwd)
i odpala pseudo terminal, zamiast wywoywa now powok za kadym razem
kiedy wywoujesz komend, komenda bdzie przekazana powoce w tle,
jak tylko j napiszesz. To pozwala ci na zmian wielu zmiennych, uywanie
funkcji powoki i zdefiniowanych aliasw, ktre s wane dopki nie wyjdziesz
z Midnight Commandera.
.PP
Jeli uywasz
.B basha
moesz wybra startowe komendy twojej powoki w tle w pliku ~/.mc/bashrc,
a ustawienia klawiatury w ~/.mc/inputrc.
Uytkownicy
.B tcsh
mog wstawia komendy startowe do pliku ~/.mc/tcshrc.
.PP
Jeli kod powoki w tle jest uyty, moesz zawiesi aplikacj w dowolnej chwili
po prostu naciskajc kombinacj C-o i przeskakujc spowrotem do Midnight
Commandera, jeli zawiesisz jak aplikacj nie bdziesz mg uywa innych
zewntrznych komend zanim nie wyjdziesz z aplikacji, ktr przerwae.
.PP
Extra dodatkiem do uywania powoki w tle jest to, e zachta widoczna
w Midnight Commanderze jest t sam, ktr aktualnie uywasz w powoce.
.PP
Zobacz sekcj Opcje po wicej informacji na temat tego, jak moesz
kontrolowa powok w tle.
.PP
.SH "  Kontrolowanie Midnight Commandera"
Midnight Commander definiuje zmienn rodowiskow MC_CONTROL_FILE.
Komendy wykonywane przez MC mog dawa instrukcje do MC poprzez wpisywanie
ich do wybranego przez t zmienn pliku. To jest moliwe tylko jeli
skompilowae Midnight Commandera z opcj WANT_PARSE.
.PP
Obsugiwane s nastpujce instrukcje.
.PP
.nf
clear_tags		Czyci wszystkie zaznaczenia.
tag <filename>		Zaznacza wybrany plik.
untag <filename>	Odznacza wybrany plik.
select <filename>	Przenosi lini wyboru do wybranego pliku.
change_panel		Przecza pomidzy panelami.
cd <path>		Zmienia katalog.
.fi
.PP
Jeli pierwsza litera instrukcji jest maa operujemy na aktywnym panelu. Jeli
jest wielka instrukcja jest wykonywana na nieaktywnym panelu. Nastpne
literki musz by mae. Instrukcje musz by odseparowane dokadnie
jedn spacj, tabulacj lub now lini. Instrukcje nie dziaaj w trybie
info, tree i quick. Pierwszy bd powoduje automatycznie niewykonanie
pozostaych instrukcji.
.PP
.SH "Chmod"
Okno Chmod jest uywane do zmieniania atrybutw grupy plikw lub katalogw.
Moe by ono wywoane kombinacj C-x c.
.PP
Okno Chmod ma dwie czci -
.I Uprawnienia (Permissions)
i
.I Plik (File)
.PP
W sekcji Plik wywietlana jest nazwa pliku lub katalogu i jego uprawnienia
w formie liczbowej jak rwnie waciciel i grupa.
.PP
W sekcji Uprawnienia jest kilka przyciskw, z ktrych kady odpowiada
za odpowiednie uprawnienie do pliku. Podczas zmieniania atrybutw, widzisz
jak zmienia si warto liczbowa w oknie Plik.
.PP
Do poruszania pomidzy okienkami (przyciskami i polami do zaznaczania) uywaj
.I strzaek
lub klawisza
.IR tab .
Aby zmieni pola lub wcisn przycisk uywaj klawisza
.IR spacji .
Moesz rwnie uywa "gorcych liter" aby go wybra
(s one podwietlonymi literami na przyciskach).
.PP
Aby uaktywni wprowadzone zmiany wcinij Enter.
.PP
Kiedy pracujesz z grup plikw, lub katalogw, moesz klikn na
bit, ktry chcesz wybra lub wyczyci. Kiedy ju wybrae bity,
ktre chcesz zmieni, moesz wcisn jeden z przyciskw aktywujcych
.RI ( "Set marked"
lub
.IR "Clear marked" ).
.PP
I w kocu, aby wprowadzi dokadnie takie zmiany jak wybrae, uyj
przycisku
.BR "[Set all]" ,
ktry zadziaa na wszystkich wybranych plikach.
.PP
.B [Marked all]
wcza tylko zaznaczone atrybuty do wybranych plikw.
.PP
.B [Set marked]
wcza zaznaczone bity w atrybutach wszystkich wybranych plikw.
.PP
.B [Clean marked]
czyci zaznaczone bity z atrybutw zaznaczonych plikw.
.PP
.B [Set]
ustawia atrybuty jednego pliku.
.PP
.B [Cancel]
uniewania komend chmod.
.PP
.SH "Chown"
Komenda chown jest uywana do zmiany waciela/grupy pliku. Skrtem
klawiszowym jest kombinacja C-x o.
.PP
.SH "Zaawansowane chown (Advanced Chown)"
Zaawansowane chown jest komend czc w sobie komendy chmod i chown.
Moesz za jednym zamachem zmieni atrybuty i waciela/grup pliku.
.PP
.SH "Operacje na plikach (File Operations)"
Kiedy kopiujesz, przenosisz lub kasujesz pliki, Midnight Commander pokazuje
okno opisowe operacji na pliku. Pokazuje nazw pliku, na ktrym
aktualnie dokonuje si operacja. Widoczne s co najwyej trzy linie postpu.
Pierwsza (file) mwi nam jak dua cz pliku zostaa ju przekopiowana.
Druga (bytes) mwi jak dua cz wszystkich zaznaczonych plikw zostaa
przekopiowana jak do tej pory. Trzecia (count) mwi jaka ilo plikw
zostaa ju przekopiowana. Jeli opcja verbose jest wyczona, linia
file i bytes nie jest pokazywana.
.PP
S dwa przyciski na dole okna dialogowego. Naciskajc przycisk Skip
ominiemy reszt aktualnie "ruszanego" pliku. Naciskajc przycisk Abort
zatrzymamy ca operacj, pominiemy reszt plikw.
.PP
S trzy inne okna dialogowe, ktre mog si wczy podczas operacji
na plikach.
.PP
Okno bdw informuje nas o bdach zaistniaych podczas operacji
na pliku. S w nim trzy moliwoci wyboru. Przycisk Skip mwi eby
pomin wybrany plik, przycisk Abort eby przerwa ca operacj,
a Retry aby ponowi prb (np. kiedy usune problem korzystajc
z innego terminala).
.PP
Okno zastpowania jest pokazywane kiedy prbujesz przenie lub
przekopiowa plik, a taki ju w miejscu docelowym istnieje. Okno pokazuje
daty i wielkoci obu plikw. Nacinij przycisk Yes aby nadpisa (zastpi)
stary plik nowym, No aby pomin ten plik, alL aby zastpi wszystkie pliki,
nonE aby nigdy nie zastpowa i Update aby zastpi ale tylko wtedy kiedy
plik rdowy jest nowszy ni docelowy. Ca operacj moesz przerwa
naciskajc przycisk Abort.
.PP
Okno rekursywnego kasowania jest pokazywane kiedy prbujesz skasowa
katalog, ktry nie jest pusty. Nacinij przycisk Yes aby skasowa
katalog rekursywnie, No aby pomin katalog, alL aby skasowa wszystkie
katalogi rekursywnie i nonE aby pomin wszystkie katalogi, ktre nie s
puste. Moesz przerwa ca opecj naciskajc przycisk Abort. Jeli
wybrae przycisk Yes lub alL bdziesz zapytany o potwierdzenie. Wybierz
"yes" tylko jeli jeste pewien, e chcesz skasowa wszystko rekursywnie.
.PP
Jeli zaznaczye pliki, i wykonujesz operacje tylko na nich, to jeli
operacja si udaa zostan one odznaczone, te, na ktrych operacja
nie przebiega cakowicie pomylnie, pozostan zaznaczone.
.PP
.SH "Maski kopiowania/przenoszenia (Mask Copy/Rename)"
Operacje przenoszenia i kopiowania pozwalaj ci na tumaczenie nazw
plikw w atwy sposb. Aby to zrobi, musisz wybra odpowiedni mask
rdow i najczciej w nazwie docelowej uy gwiazdek.
Wszystkie pliki pasujce do maski rdowej s kopiowane/przenoszone
w zgodzie z mask docelow. Jeli s jakie pliki zaznaczone, tylko one s
brane pod uwag przy wybieraniu plikw.
.PP
S jeszcze inne opcje, ktre moesz ustawi:
.PP
Opcja
.I Follow links
mwi czy dowizania i dowizania twarde w katalogu rdowym powinny by przenoszone
jako dowizania czy te powinna by przegrywana ich zawarto (plik, na
ktry wskazuj).
.PP
Opcja
.I Dive into subdirs ...
mwi co program ma robi, kiedy kopiuje si katalog, a taki ju istnieje.
Standardowo kopiuje si pliki do wewntrz ju istniejcego katalogu (dodaje),
po wczeniu tej opcji kopiuje si katalog rdowy do wntrza tego katalogu.
Moe przykad pomoe:
.PP
Chcesz przekopiowa zawarto katalogu foo do /bla/foo, ktre
ju istnieje. Normalnie (Dive nie jest wczone), mc skopiuje to dokadnie
do /bla/foo. Po wczeniu tej opcji zawarto zostanie skopiowana
do /bla/foo/foo poniewa ten katalog ju istnieje.
.PP
Opcja
.I Preserve attributes
mwi czy zachowywa oryginalne atrybuty pliku, czasy i jeli jeste
rootem to nawet numery UID i GID. Jeli ta opcja jest wyczona
uywana jest aktualna warto zmiennej umask.
.PP
.B "Use shell patterns on"
.PP
Jeli opcja obsugi wzorcw powoki jest wczona, moesz uywa znakw '*' i
'?' w maskach rdowych. Dziaaj one tak jak w powoce. W masce docelowej moesz
uywa tylko '*' i '\\<cyfra>'. Pierwsza maska '*' w nazwie docelowej
odnosi sie do pierwszej gwiazdki w masce rdowej, druga do drugiej itd.
Joker '\\1' odnosi si do pierwszego jokera w masce rdowej, '\\2' odnosi
si do drugiego i tak dalej a do '\\9'. Joker '\\0' oznacza pen nazw
pliku rdowego.
.PP
Dwa przykady:
.PP
Jeli maska rdowa jest "*.tar.gz", a miejscem docelowym jest "/bla/*.tgz"
i plikiem, ktry ma zosta przekopiowany jest "foo.tar.gz", to kopi bdzie
"foo.tgz" w katalogu "/bla".
.PP
Zamy, e chcesz zaminie miejscami nazw i rozszerzenie pliku, tak, e
plik "plik.c" ma by zmieniony na "c.plik" itp. Maska rdowa powinna by
nastpujca: "*.*", natomiast docelowa: "\\2.\\1".
.PP
.B "Use shell patterns off"
.PP
Kiedy wzorce powoki s wyczone, MC nie dokonuje automatycznego grupowania
plikw. Musisz uy wyraenia'\\(...\\)' w masce rdowej aby zasygnalizowa
istnienie jokerw w masce docelowej. Jest to troch atwiejsze, ale te
wymaga aby troch si napisa. Z drugiej jednak strony, makra s bardzo
podobne tych uywanych kiedy wzorce powoki s wczone.
.PP
Dwa przykady:
.PP
Jeli mask rdow jest "^\\(.*\\)\\.tar\\.gz$", docelow jest
"/bla/*.tgz"
i plikiem do przekopiowania jest "foo.tar.gz", kopi bdzie "/bla/foo.tgz".
.PP
Zamy, e chemy zamieni miejscami nazw i rozszerzenia, tak, e plik
"plik.c" bdzie si nazywa "c.plik" itp. Mask rdow powinno by
"^\\(.*\\)\\.\\(.*\\)$", a docelow "\\2.\\1".
.PP
.B "Konwersje nazwy (Case Conversions)"
.PP
Moesz rwnie zmienia nazwy plikw. Jeli uyjesz '\\u' lub
'\\l' w masce docelowej, nastpny znak bdzie przekonwertowany na
duy lub may, zalenie od podanej opcji.
.PP
Jeli uyjesz '\\U' lub '\\L' w masce docelowej, nastpne znaki bd
zmieniane na mae lub due (zalenie od opcji), a do napotkania znaku
'\\E' lub nastpnych '\\U', '\\L' bd te koca linii.
.PP
Konwersje '\\u' i '\\l' maj wyszy priorytet ni '\\U' i '\\L'.
.PP
Na przykad, jeli mask rdow jest '*' (shell patterns on) lub '^\\(.*\\)$'
(shell patterns off) i mask docelow jest '\\L\\u*', nazwa pliku bdzie
miaa pierwsz liter du, ale pozostae ju mae, niezalenie od obecnej
nazwy.
.PP
Moesz rwnie uywa '\\' aby "podkreli" znak. Na przykad, '\\\\' jest
backsleshem, a '\\*' jest gwiazdk.
.PP
.SH "Wbudowany podgld plikw"
Wbudowany podgld plikw pozwala na dwa tryby wymietlania: ASCII i hex.
Aby przecza si pomidzy tymi trybami uywaj klawisza F4. Jeli masz
zainstalowany program GNU gzip, bdzie on automatycznie uywany do dekompresji
plikw w przypadku wystpienia takiej potrzeby.
.PP
Podgld plikw bdzie prbowa uy najlepszej metody zalecanej przez system
lub rozszerzenie pliku. Wbudowany podgld plikw bdzie interpretowa wiele
cigw znakw, i wcza podkrelenie lub pogrubienie, powodujc tym samym
duo przyjemniejszy wygld plikw.
.PP
Kiedy jeste w trybie hex, funkcja szukania akceptuje tekst w cudzysowach
rwnie dobrze jak wartoci szesnastkowe.
.PP
Moesz miesza cigi znakw ze staymi tak jak: "Cig" 0xFE 0xBB
"wicej tekstu". Cig pomidzy staymi i cudzysowami jest po prostu
ignorowany.
.PP
Kilka wewntrznych szczegw na temat podgldu: Na systemach, ktre uywaj
wywoania systemowego mmap(2), program mapuje pliki zamiast je adowa;
jeli system nie obsuguje mmap(2) lub plik pasuje do ktrego z wybranych
filtrw, podgld uyje jego rozszerzalnych buforw, dziki temu adujc tylko
te czci, do ktrych musisz mie aktualnie dostp (dotyczy rwnie
plikw skompresowanych).
.PP
Tu jest lista akcji powizanych z kadym klawiszem, ktry Midnight Commander
obsuguje w wewntrznym pogldzie.
.PP
.B F1
Wywouje wbudowan przegldark pomocy.
.PP
.B F2
Przecza tryb zawijania.
.PP
.B F4
Przecza tryb wywietlania.
.PP
.B F5
Id do linii. Zostaniesz zapytany o numer linii i zostanie ona wywietlona na
ekranie twojego monitora.
.PP
.BR F6 ", " / .
Szukaj wyrae w dalszej czci.
.PP
.B ?,
Wsteczne wyszukiwanie wyraenia.
.PP
.B F7
Normalne wyszukiwanie\wyszukiwanie w trybie hex.
.PP
.BR C-s .
Zaczyna normalne szukanie jeli nie byo adnego wczeniej, w przeciwnym
razie szuka nastpnego wystpienia.
.PP
.BR C-r .
Zaczyna szukanie wsteczne jeli jeszcze adnego nie byo, w przeciwnym
razie szuka nastpnego wystpienia.
.PP
.BR n .
Szuka nastpnego wystpienia.
.PP
.B F8
Przecza tryby Raw i Parsed. Pokae to plik w postaci takiej w jakiej
zosta znaleziony na dysku, lub jeli zosta wybrany jaki filtr, bd
te plik spenia wymagania w pliku mc.ext, wywietlane jest to co
przekazuje filtr. Aktualne ustawienie jest zawsze przeciwne ni to napisane
na przycisku, przycisk wskazuje zawsze to co si stanie po jego
naciniciu.
.PP
.B F9
Przecza pomidzy trybami format i unformat. Kiedy tryb formatu jest
wczony podgld bdzie interpretowa niektre sentencje i pokazywa
tekst pogrubiony i podkrelony innymi kolorami. Wynika z tego, e przycisk
wskazuje co innego ni jest aktualnie (patrz wyej).
.PP
.BR F10 ", " Esc .
Wychodzi z wbudowanego podgldu.
.PP
.BR "Page Down" ", " space ", " C-v .
Przewija jedn stron naprzd.
.PP
.BR "Page Up" ", " M-v ", " C-b ", " backspace .
Przewija jedn stron wstecz.
.PP
.BR "strzaka w d" .
Przewija jedn lini naprzd.
.PP
.BR "strzaka w gr" .
Przewija jedn lini wstecz.
.PP
.BR C-l .
Odwiea ekran.
.PP
.BR ! .
Wcza powok w aktualnym katalogu roboczym.
.PP
.BR C-f .
Przeskakuje do nastpnego pliku.
.PP
.BR C-b .
Przeskakuje do poprzedniego pliku.
.PP
.BR M-r .
Przecza linijk.
.PP
Moliwe jest poinstruowanie podgldu pliku jak ma wywietla plik, zobacz
sekcj Edycja pliku rozszerze.
.SH "Wbudowany edytor plikw"
Wbudowany edytor plikw ma wikszo funkcji posiadanych przez inne
edytory peno-ekranowe. Jest wywoywany po naciniciu klawisza
.B F4
o ile opcja
.I use_internal_edit
jest ustawiona w pliku startowyn. Ma maksymalny rozmiar pliku wynoszcy
szesnacie megabajtw i potrafi bez skazy edytowa pliki binarne.
.PP
Opcje, ktre aktualnie posiada to: kopiowanie, przenoszenie, kasowanie,
wycinanie i wklejanie blokw;
\fI"klawisz dla klawisza undo"\fP;
rozcigane menu; wklejanie plikw; definiowanie makr; szukanie i
zastpowanie wyrae regularnych (i nasze wasne funkcje scanf-printf
szukajce i zamieniajce); strzaki z Shiftem zaznaczajce teksty w stylu
MSW-MAC (tylko dla konsoli typu Linux); przeczanie trybu
wstawiania-zastpowania; opcja pozwalajca na "przerzucenie" bloku tekstu
przez komend powoki jak na przykad indent.
.PP
Edytor jest bardzo prosty w uyciu i nie wymaga adnego przygotowania. Aby
zobaczy jakie s klawisze po prostu obejrzyj odpowiednie menu
rozwijalne. Inne klawisze to: przemieszczanie z Shiftem zaznaczajce tekst.
.B Ctrl-Ins
kopiuje do pliku
.B cooledit.clip
a
.B Shift-Ins
wkleja z pliku cooledit.clip.
.B Shift-Del
Wycina do
.BR cooledit.clip ,
a
.B Ctrl-Del
kasuje zaznaczony tekst. Klawisze dokoczenia rwnie daj Enter z
automatycznym wciciem. Podwietlanie mysz rwnie dziaa,
i moesz je przesoni i spowodowa normalne zaznaczanie tekstu (takie jak
obsuguje terminal) po prostu trzymajc klawisz Shift.
.PP
Aby zdefiniowa makro, nacinij
.B Ctrl-R
i potem nacinij klawisze, ktre chcesz aby byy wykonywane. Nacinij
ponownie
.B Ctrl-R
kiedy skoczysz. Moesz rwnie przyporzdkowa makro do dowolnego klawisza
jaki chcesz naciskajc ten klawisz. Makro jest wykonywane kiedy naciniesz
.B Ctrl-A
i przyporzdkowany klawisz. Makro jest wykonywane rwnie jeli naciniesz
klawisz Meta, Ctrl, lub Esc i wybrany klawisz, jednak tylko jeli ten
klawisz nie jest uywane przez inne funkcje. Raz zdefiniowane, makro
wdruje sobie do pliku
.B cedit/cooledit.macros
w twoim katalogu domowym. Moesz skasowa makro kasujc odpowiedni lini z
tego pliku.
.PP
.B F19
sformatuje format C jeli jest podwietlony. eby to dziaao, stwrz
wykonywalny plik
.B cedit/edit.indent.rc
w twoim katalogu domowym zawierajcy ponisze:
.PP
.nf
#!/bin/sh
/usr/bin/indent -kr -pcs ~/cedit/cooledit.block >& /dev/null
cat /dev/null > ~/cedit/cooledit.error
.fi
.PP
Moesz uywa funkcji scanf do przeszukiwania i zastpowania formatw
znakw w C. Najpierw jest rzu okiem na stron manuala funkcji
.B sscanf
i
.B sprintf
aby zobaczy jaki jest format cigw i jak on dziaa.
Zamy, e chcesz wszystkie wystpienia cigu zoonego z, powiedzmy,
otwartego nawiasu, trzech oddzielonych przecinkami liczb i nawiasu
zamykajcego, zastpi cigiem zoonym ze sowa
.IR jabka ,
trzeciej liczby, sowa
.I pomaracze
i drugiej liczby. Naley wwczas tak wypeni okno dialogowe zastpowania:
.PP
.nf
 Enter search string
(%d,%d,%d)
 Enter replace string
jabka %d pomaracze %d
 Enter replacement argument order
3,2
.fi
.PP
Ostatnia linia mwi, e w miejscu pierwszego i drugiego argumentu wyniku maj
by uyte trzeci i drugi wejciowy.
.PP
Jest rwnie dobrym polecenia wczenie opcji pytania si przed zamian,
poniewa zgodno jest znajdowana kiedykolwiek tylko liczba argumentw
znalezionych zgadza sie z liczb podanych, co nie zawsze jest prawdziw
zgodnoci. Scanf traktuje rwnie biae znaki jako elastyczne. Zauwa, e
format scanfa % jest rwnie bardzo uyteczny dla skanowania znakw i
biaych spacji.
.PP
Edytor wywietla rwnie znaki nieamerykaskie (160+). Kiedy edytujesz plik
binarny, powiniene ustawi opcj
.B display bits
do 7 bitw w menu opcji, aby utrzyma przejrzysto odstpw midzy znakami.
.PP
Zobacz rwnie plik
.B README.edit
W drzewie rdowym po wicej informacji. [osobicie bardzo polecam
wbudowany edytor - ten manual zosta przetumaczony wanie przy jego
uyciu ;)) - przy. tumacza].
.PP
Zobacz sekcj Polskie znaki, aby pozna szczegy na temat uywania
polskich znakw w Midnight Commanderze.
.PP
.SH Dokaczanie
.PP
Pozwl Midnight Commanderowi pisa za ciebie.
.PP
Sprbuj uy dokoczenia na tekcie przed aktualn pozycj. MC prbuje
dokoczy tekst jako zmienn (jeli tekst zaczyna si od znaku \fB$\fP), nazw
uytkownika (jeli tekst zaczyna si od znaku \fB~\fP), nazw hosta (jeli
tekst zaczyna si od znaku \fB@\fP) lub komend (jeli jeste w linii
komend w pozycji gdzie moesz wpisa
jak komend, moliwe dokoczenia bd zawiera rwnie zarezerwowane
sowa i wbudowane komendy powoki). Jeli aden z powyszych warunkw nie
jest speniony, prbuje si dokacza nazw pliku.
.PP
Nazwa pliku, nazwa uytkownika i hosta, pracuje we wszystkich liniach
wejcia, dokaczanie komend pracuje tylko w wybranych. Jeli dokaczanie
jest rozbudowane (jest wicej rnych moliwoci), MC wyda krtki dwik, a
nastpna akcja bdzie zalee od wartoci zmiennej
.I Complete: show all
w menu konfiguracja. Jeli jest ona wczona, zostanie wywietlona lista
wszystkich moliwych nazw. Waciw nazw moesz wybra za pomoc strzaek
a potem naciskajc klawisz
.B Enter
na waciwej pozycji. Moesz take nacisn pierwsze litery, ktrymi rni
si moliwoci aby odrzuci tak du cz dokocze jak to tylko moliwe.
Jeli naciniesz znowu
.BR M-Tab ,
pokazane zostan tylko te pozycje, ktre zaczynaj si od kolejnych
podanych liter. Kiedy nie maja ju wicej moliwoci, okno znika, ale
moesz je wczeniej schowa uywajc klawiszy anulujcych:
.BR Esc ,
.B F10
oraz strzaek w lewo i prawo. Jeli
Complete: show all
jest wyczone, okno z list wcza si dopiero wtedy, kiedy naciskasz
.B M-Tab
po raz drugi. Za pierwszym razem MC wydaje tylko krtki dwik.
.PP
.SH "Wirtualny system plikw (Virtual File System)"
Midnight Commander jest dostarczany z kodem pozwalajcy na dostp do
systemw plikw. Ten kod nazywany jest wirtualnym systemem plikw. Pozwala on
Midnight Commanderowi manipulowa plikami trzymanymi na systemach nie
Unixowych.
.PP
Aktualnie Midnight Commander jest wyposaony w niektre wirtualne systemy
plikw (VFS): lokalny system plikw, uywany do dostpu do typowych
systemw plikw Unixowych; ftpfs uywanego do manipulowania plikami na
zdalnych systemach na poprzez protok FTP; tarfs uywany do manipulania
plikami w systemach tar i w skompresowanych systemach tar; undelfs, uywany
do odzyskiwania skasowanych plikw na systemach typu ext2 (standardowy
system pracy systemu Linux), fish (do manipulowania plikami poprzez
poczenia powok takich jak rsh czy ssh) i w kocu system mcfs (system
plikw Midnight Commandera), oparty o sie.
.PP
Kod VFS potrafi interpretowa poprawnie wszystkie nazwy cieek i przekazuje
je do waciwego systemu plikw. Format uywany dla kadego z systemw plikw
jest opisany w swojej oddzielnej sekcji.
.PP
.SH "  System plikw FTP (FTP File System)"
Ftpfs pozwala na manipulowanie plikami na zdalnych komputerach, do
normalnego uytku, moesz prbowa uywa panelowych komend FTP i dowiza
(dostpnych z linii menu) lub zmieni ciek bezporednio za pomoc zwykej
komendy cd wygldajcej tak jak poniej:
.PP
.I /#ftp:[!][uytkownik[:haso]@]komputer[:port][zdalny katalog]
.PP
Parametry
.IR uytkownik ,
.I port
i
.I zdalny katalog
s opcjonalne. Jeli wybierzesz element
.I uytkownik
Midnight Commander sprbuje zalogowa si na zdalnym komputerze jako
zadany uytkownik, w przeciwnym razie uyje twojego loginu. Opcjonalne jest
rwnie
.IR haso ,
jeli jest obecne zostanie uyte do nawizania poczenia. To uycie nie
jest zalecane (tak samo jak trzymanie tego w twojej hotlicie,
dopki nie ustawisz odpowiednich uprawnie, aby nikt niepowoany nie mia
do tego dostpu).
.PP
Przykady:
.PP
.nf
    /#ftp:ftp.nuclecu.unam.mx/linux/local
    /#ftp:tsx-11.mit.edu/pub/linux/packages
    /#ftp:!behind.firewall.edu/pub
    /#ftp:guest@remote-host.com:40/pub
    /#ftp:miguel:xxx@server/pub
.fi
.PP
Aby poczy si z serwerem znajdujcym si za firewallem, bdziesz musia
uyc przedrostka ftp://! aby wymusi na Midnight Commanderze uywanie
serwera proxy do transferu danch. Serwer proxy definiuje si w oknie
dialogowym wirtualnego systemu plikw.
.PP
Inn moliwoci jest ustawienie opcji
.I Always use ftp proxy
w oknie konfiguracyjnym wirtualnego systemu plikw. Skonfiguruje
to program tak, aby zawsze
uywa serwera proxy. Jeli ta zmienna jest ustawiona, program bdzie robi
dwie rzeczy: konsultowa plik /usr/lib/mc.no_proxy w celu znalezienia linii
zawierajcych nazwy serwerw, ktre s lokalne (jeli nazwa hosta zaczyna
si od kropki, uznaje si, e jest to domena) i sprawdza czy jakie hosty
bez kropek w nazwie s widoczne bezporednio.
.PP
Jeli uywasz systemu ftpfs bdc za routerem filtrujcym, ktry nie
pozwala ci na uywanie standardowej metody otwierania plikw, moesz
chcie wymusi na programie uywanie trybu passive-open. Aby tego uywa
ustaw opcj ftpfs_use_passive_connections w pliku inicjujcym.
.PP
Midnight Commander przechowuje list katalogw w buforze podrcznym. Czas wyrzucania
bufora jest ustawiany w oknie dialogowym Wirtualnego Systemu Plikw. To ma
mieszn waciwo tak, e nawet kiedy wystpi jakie zmiany w katalogu, nie
bd one pokazane w strukturze katalogw, dopki nie wymusisz tego przy
uyciu kombinacji C-r. To jest dobre rozwizanie (jeli mylisz, e to jest
bug, to pomyl o pracy na zdalnych systemach pooonych po drugiej stronie
Atlantyku przy uyciu ftpfs :) ).
.PP
.SH "  System plikw tar (Tar File System)"
System plikw tar pozwala na dostp w trybie tylko-do-odczytu do plikw typu
tar i do skompresowanych plikw typu tar, za pomoc komendy chdir. Aby
zmieni katalog na plik tar, moesz zmieni aktualny katalog uywajc
nastpujcej konstrukcji:
.PP
.I /nazwa_pliku.tar:utar/[katalogu-wewntrza-archiwum]
.PP
Plik mc.ext pozwala ju na tworzenie skrtw do plikw tar, oznacza to, e
moesz wybra jaki plik tar i nacisn enter aby do niego wej, zobacz
sekcj Edycja pliku rozszerze po wicej szczegw na temat tego jak
zostao to pomylane.
.PP
Przykady
.PP
.nf
    mc-3.0.tar.gz#utar/mc-3.0/vfs
    /ftp/GCC/gcc-2.7.0.tar#utar
.fi
.PP
Pniejszy podaje pen ciek archiwum tar.
.SH "  Transfer plikw pomidzy systemami plikw (FIle transfer over SHell filesystem)".
.PP
System plikw fish jest systemem opartym na sieci, ktry pozwala na
manipulowanie plikami na obcej maszynie tak jakby byy one lokalne. Aby
tego uywa, druga strona musi rwnie mie ustawiony serwer fish, lub musi
mie powok kompatybiln z bashem.
.PP
Aby poczy si z obc maszyn, musisz tylko zmieni katalog do
specjalnego katalogu, ktrego nazwa jest w nastpujcym formacie:
.PP
.nf
/#sh:[uytkownik@]komputer[:opcje];/[zdalny-katalog];</em>
.fi
Elementy
.IR uytkownik ,
.I opcje
i
.I zdalny katalog
s opcjonalne. Jeli podasz
.I uytkownika
Midnight Commander spruje zalogowa si na obcy komputer jako zadany
uytkownik w przeciwnym razie uyty zostanie twj login.
.PP
Jako
.I opcja
moe wystpi 'C' - wcza kompresje i 'rsh' - wcza rsh zamist ssh. Jeli
.I zdalny-katalog
istnieje, twj aktualny katalog na zdalnym komputerze bdzie ustawiony
na niego.
.PP
Przykady:
.PP
.nf
    /#sh:onlyrsh.mx:r/linux/local
    /#sh:joe@want.compression.edu:C/private
    /#sh:joe@noncompressed.ssh.edu/private
.fi
.SH "  Sieciowe systemy plikw"
Midnight Commander pozwala na obsug zdalnych systemw i manipulowanie
na ich dyskach, tak jakby byy one lokalne. eby to byo moliwe
druga maszyna musi by uruchomiona razem z programem
.BR mcserv (8).
.PP
eby podczy si do obcego komputera musisz przej do katalogu w specjalny
sposb opisany poniej:
.PP
.I mc:[uytkownik@]komputer[:port][katalog]
.PP
.IR Uytkownik ,
.I port
i
.I katalog
s opcjami nieobowizkowymi. Jeli podasz
.I uytkownika
Midnight Commander sprbuje zalogowa si do systemu zdalnego jako
zadany uytkownik, w przeciwnym wypadku sprbuje uy twojej aktualnej
nazwy zgoszeniowej.
.PP
.I Port
jest uywany jeli zdalny komputer jest odpalony na niestandardowych portach
(zobacz stron manuala
.BR mcserv (8)
po wicej informacji o portach); i wreszcie
jeli
.I katalog
jest podany, twoim katalogiem domowym na zdalnym komputerze bdzie ten podany.
.PP
Przykady:
.PP
.nf
    mc:ftp.nuclecu.unam.mx/linux/local
    mc:joe@foo.edu:11321/private
.fi
.PP
.SH "  Odzyskiwanie plikw"
Na systemach Linuksowych, jeli dodae w konfiguracji opcj przywracania
skasowanych plikw z systemw ext2, bdziesz w stanie to robi. Odzyskiwanie
plikw jest moliwe tylko i wycznie na systemach typu ext2. Przywracany
system plikw jest tylko nakadk na bibliotek ext2fs: odzyskiwanie nazw
wszystkich skasowanych plikw i prba uczynienia z nich normalnej partycji.
.PP
eby uywa tych systemw plikw, bdziesz musia przej od specjalnego
pliku, ktrego nazwa skada si z przedrostka "undel:" i nazwy pliku,
w ktrej w plik rezyduje.
.PP
Na przykad, aby odzyska skasowane pliki z drugiej partycji pierwszego
dysku scsi Linux, bdziesz musia uy nastpujcej cieki:
.PP
.nf
    undel:/dev/sda2
.fi
.PP
Moe to chwilk potrwa zanim pliki zostan pokazane i bdziesz mg je
normalnie oglda.
.PP
.SH Polskie znaki
Midnight Commander bardzo dobrze radzi sobie z obsug znakw
nieamerykaskich (160+) w tym polskich. Wane jest aby mie ustawione
polskie znaki na konsoli (tzn. aby powoka je obsugiwaa). Jeli uywasz
basha musisz tylko ustawi w pliku inputrc ( /etc/inputrc lub ~/.inputrc)
nastpujce wartoci:
.PP
.nf
set meta-flag on
set convert-meta off
set output-meta on
.fi
.PP
w pliku /etc/sysconfig/i18n:
.PP
.nf
SYSFONT=lat2u-16
SYSFONTACM=iso02
.fi
.PP
natomiast w pliku /etc/sysconfig keyboard:
.PP
.nf
KEYTABLE=pl
.fi
.PP
Potem uyj polece
.I /sbin/setsysfont
i
.IR "loadkeys pl" .
[Zwr uwag na to, e te pliki s charakterystyczne dla dystrybucji
RedHat, jeli masz inn i wiesz jak to ustawi, to napisz do mnie, a ja to
tu dopisz  [ patrz tumacz na dole ;)) ]].
.PP
Teraz wystarczy ju tylko wczy odpowiednie opcje w menu opcji (klawisz
F9). W menu opcji wybieramy
.I Display bits
i wczamy opcje \fIISO 8859-1\fP oraz \fIFull 8 bits input\fP. Potem
zapisujemy konfiguracj w opcje | Save setup.
.PP
I gotowe - polskie literki dziaaj rwnie w podgldzie i wbudowanym
edytorze plikw.
.PP
.SH Kolory
Midnight Commander prbuje sprawdzi czy twj terminal obsuguje
kolory uywajc bazy danych terminali. Czasami jest to zmieniane
przez rne flagi startowe, np. moesz wymusi wywietlanie czarno-biae
lub kolorowe startujc z opcj odpowiednio -b i -c.
.PP
Jeli program jest skompilowany z menederem ekranu Slang zamiast ncurses,
sprawdzi on rwnie warto zmiennej
.BR COLORTERM .
Jeli jest ustawiona, ma takie samo znaczenie jak opcja -c.
.PP
Moesz wybra terminale, ktre zawsze daj wywietlania w kolorze,
poprzez dodanie ich do pozycji
.I color_terminals
w sekcji pliku startujcego. Uchroni to Midnight Commandera przed prbami
odkrycia typu twojego terminala. Na przykad
.nf
[Colors]
color_terminals=linux,xterm
.fi
.nf
color_terminals=terminal-name1,terminal-name2...
.fi
.PP
Program moe by skompilowany zarwno z bibliotekami slang jak i ncurses.
Ncurses nie obsuguje metody wymuszania wywietlania, zawsze sprawdza w bazie danych
terminali.
.PP
Midnight Commander umoliwia rwnie zmian standardowych barw ekranu.
Aktualnie kolory s skonfigurowane przy uyciu zmiennej
.B MC_COLOR_TABLE
w sekcji Colors pliku startowego.
.PP
W sekcji kolorw, standardowa mapa kolorw jest adowana ze zmiennej
.IR base_color .
Moesz wybra swoj wasn map dla terminala poprzez uycie nazwy terminala
jako klucza w tej sekcji. Na przykad:
.PP
.nf
[Colors]
base_color=
xterm=menu=magenta:marked=,magenta:markselect=,red
.fi
.PP
Format definicji kolorw jest nastpujcy:
.PP
.nf
  <sowo kluczowe>=<kolor powierzchni">,<kolor ta>:<sowo kluczowe>= ...
.fi
.PP
Kolory s opcjonalne, a sowa kluczowe s nastpujce: normal, selected,
marked, markselect, errors, input, reverse menu, menusel, menuhot, menuhotsel,
gauge;  kolory okien dialogowych: dnormal, dfocus, dhotnormal, dhotfocus;
Kolory pomocy: helpnormal, helpitalic, helpbold, helplink,
helpslink; Kolory podgldu: viewunderline; Specjalne tryby podwietlenia:
executable, directory, link, device, special.
[nie tumaczyem nazw z racji tego, e trzeba je stosowa w ich angielskim
brzmieniu - jeli jeste a tak zaawansowany, uyj sownika].
.PP
Okna dialogowe mog mie nastpujce kolory:
.I dnormal
uywany do normalnego tekstu,
.I dfocus
jest kolorem uywanym do wywietlania aktualnego komponentu,
.I dhotnormal
jest kolorem uywanym do odrnienia klawiszy w normalnych komponentach,
a
.I dhotfocus
jest uywany do wywietlania owych w aktualnie wybranym.
.PP
Menu uywa tego samego schematu, ale jako nazw kolorw uywa menu, menusel,
menuhot i menuhotsel.
.PP
Pomoc uywa nastpujcych kolorw:
.I helpnormal
uywany do normalnego tekstu,
.I helpitalic
uywa tej samej czcionki, ktr wykorzystuje manual do wywietlania
czcionki typu italic,
.I helpbold
tak samo jak wyej tylko czcionki s typu bold,
.I helplink
uywane dla niewybranych jeszcze dowiza i
.I helpslink
uywane dla ju wybranych.
.PP
.I gauge
pokazuje kolor wypenienia pokazywany przy wskaniku postpu [ang. gauge],
ukazujcym ile procent pliku zostao przekopiowane itp. w graficzny sposb.
.PP
Dla trybu wysokiego podwietlania
.I directory
jest uywane jako kolor do wywietlania katalogw;
.I executable
dla plikw wykonywalnych;
.I link
do wywietlania dowiza;
.I device
do wywietlania plikw urzdze (devices);
.I special
dla plikw specjalnych, takich jak gniazda FIFO i IPC;
.I core
dla wywietlania plikw typu core (zobacz rwnie t opcj w sekcji Specjalne
ustawienia).
.PP
Moliwe kolory to: black, gray, red, brightred, green,
brightgreen, brown, yellow, blue, brightblue, magenta, brightmagenta,
cyan, brightcyan, lightgray and white. [sorry, e ich nazw nie tumaczyem,
ale uywa ich trzeba w oryginalnym brzmieniu :))].
.PP
.SH "Specjalne ustawienia"
Wikszo ustawie Midnight Commandera moe by zmieniana z poziomu menu.
Pomimo tego jest pewna ilo ustawie, ktrych zmiana moliwa jest jedynie
poprzez zmian w plikach konfiguracyjnych.
.PP
Opcje mog by ustawione w twoim pliku ~/.mc/ini :
.PP
.I clear_before_exec.
.IP
Standardowo Midnight Commander czyci ekran przed wykonaniem komendy.
Jeli chciaby widzie wyjcie komendy na dole ekranu, wyedytuj twj plik
~/mc/ini i zmie pole clear_before_exec na 0.
.PP
.I confirm_view_dir.
.IP
Jeli naciskasz F3 na katalogu, normalnie MC wchodzi do niego. Jeli ta opcja
ma warto 1, MC zapyta si o potwierdzenie przed wejciem do tego
katalogu, jeli masz zaznaczone jakie pliki.
.PP
.I drop_menus.
.IP
Jeli ta opcja jest ustawiona, kiedy naciskasz klawisz F9, rozcigane menu
bdzie od razu rozoone, w przeciwnym wypadku znajdziesz si po prostu
w najwyszym wierszu ekranu traktowanym jako menu. Bdziesz musia uy strzaek
lub pierwszych literek, aby wybra konkretne menu.
.PP
.I ftpfs_retry_seconds.
.IP
Warto jest iloci sekund, przez ktre Midnight Commander bdzie czeka
cierpliwie zanim rozpocznie czenie si z serwerem ftp od nowa. Dzieje
si to wtedy kiedy serwer odmwi poczenia lub haso jest nieprawidowe.
Jeli warto wynosi zero, nie nastpi prba ponownego poczenia z serwerem.
.PP
.I ftpfs_use_passive_connections.
.IP
Standardowo ta opcja jest wyczona. Powoduje ona, e ftpfs otwiera poczenia
pasywne dla transmisji danych. Jest to uywane przez ludzi, ktrzy siedz
za ruterami filtrujcymi. Dziaa to tylko wtedy, kiedy nie uywasz serwera
ftp proxy.
.PP
.I max_dirt_limit.
.IP
Opisuje jak wiele odwiee ekranu moe by maksymalnie ominite we wbudowanym
podgldzie plikw. Normalnie ta warto jest wana, gdy MC automatycznie
dostosowuje liczb odwiee do liczby nacinitych klawiszy. Chocia na bardzo
wolnych komputerach lub na klawiaturach z szybkim powtarzaniem klawiszy,
dua warto mogaby spowodowa skoki ekranu i utrat pynnoci.
.IP
Wydaje si, e warto 10 dla max_dirt_limit jest najlepszym ustawieniem
i to jest warto standardowa tej funkcji.
.PP
.I mouse_move_pages.
.IP
Kontroluje czy przewijanie w panelu za pomoc myszki odbywa si strona po
stronie czy linijka po linjce.
.PP
.I mouse_move_pages_viewer.
.IP
Tak samo jak wyej tylko, e we wbudowanym wewntrznym podgldzie plikw.
.PP
.I navigate_with_arrows.
.IP
Jeli ta opcja jest wczona, moesz uywa strzaek do automatycznego
przemieszczanie si pomidzy katalogami, jeli linia polece jest pusta.
(dotyczy to strzeek w bok).
.PP
.I nice_rotating_dash
.IP
Jeli jest wczony, Midnight Commander bdzie pokazywa w lewym grnym
rogu obracajcy si mylnik kiedy bdzie wykonywa jaki proces.
.PP
.I old_esc_mode
.IP
Standardowo Midnight Commander traktuje klawisz ESC jako przedrostek
(old_esc_mode=0). Jeli wczysz t opcj (old_esc_mode=1), to klawisz
ESC bdzie przedrostkiem dla innego klawisza, ale jeli ten nie nastpi,
bdzie on zinterpretowany jako klawisz anulowania (tak jak ESC ESC).
.PP
.PP
.I only_leading_plus_minus
.IP
zmienia znaczenia znakw '+', '-', '*' w linii komend (wybr, odznaczenie,
odwrcenie zaznaczenia). Standardowo dziaaj one tylko wtedy kiedy linia
polece jest pusta. Jeli co jest w niej ju napisane, znaki te s traktowane
jako normalne. Jest to przydatne gdy najczciej w trakcie pisania nie chcemy
zmienia zaznaczenia. Jednak czasami ... - wystarczy przestawi t opcj
i klawisze te bd zawsze dziaa.
.I panel_scroll_pages
.IP
Jeli ustawione (standardowo), panel bdzie przewijany o poow za kadym
razem kiedy kursor dochodzi do dolnej lub grnej linii, w przeciwnym wypadku
przewijanie bdzie si odbywa linia po linii.
.PP
.I preserve_uidgid
.IP
Jeli ta opcja jest wczona (standardowo), kiedy logujesz si do systemu
jako root, bdzie zachowywany oryginalny UID i GID przy przenoszeniu plikw.
Niektrzy preferuj wyczenie tej opcji i dlatego jest to konfigurowalne.
.PP
.I show_output_starts_shell
.IP
Ta opcja pracuje jeli nie uywasz obsugi powoki w tle. Kiedy
uyjesz kombinacji klawiszy C-o i ta opcja jest wczona, bdziesz
mia now powok. Jeli nie, dowolny klawisz przywrci znw Midnight
Commandera (C-o dziaa jak podgld).
.PP
.I show_all_if_ambiguous.
.IP
Standardowo Midnight Commander pokazuje wszystkie moliwe dokoczenia
jeli jest ich wicej i nacinito kombinacj
.B M-Tab
po raz drugi, za pierwszym razem dokoczone zostanie tylko tyle ile jest to
moliwe i jeli bdzie wicej moliwoci sycha bdzie krtkie bipnicie.
Jeli chcesz widzie wszystkie moliwe dokoczenia ju po pierwszym naciniciu
.BR M-Tab ,
zmie t opcj na 1.
.PP
.I torben_fj_mode
.IP
Jeli ta opcja jest wczona, klawisze home i end bd dziaay troszk
inaczej w panelach, zamiast przemieszcza lini wyboru do pierwszej lub
ostatniej linii w panelu, bd dziaay tak jak jest to opisane poniej:
.IP
Klawisz home bdzie: przechodzi do rodkowej linii, jeli jest pod ni; w
przeciwnym wypadku bdzie przechodzi do najwyszej linii w panelu, jeli
ju w niej jest, bdzie przechodzi do pierwszego pliku w panelu.
.IP
Klawisz end ma podobne zastosowanie: przechodzi do rodkowej linii, jeli
jest nad ni; w przeciwnym wypadku przechodzi do najniszej linii w panelu,
chyba e ju si w niej znajduje, wtedy przechodzi do ostatniego pliku w
panelu.
.PP
.I highlight_mode
Standardowo wszystkie informacje w panelach s wywietlane tym samym
kolorem. Jeli ta waro jest ustawiona na 1, to
.I uprawnienia
lub
.I tryb
bd wywietlane przy uyciu podwietlonej barwy, tak aby pokaza
ustawienia dla uytkownika. Tak wic prawa do odczytu, zapisu i wykonywania
bd wywietlane na to (tzn. kolorem
.IR selected ).
W dodatku jeli ta zmienna jest ustawiona na 2, to cae linie s
wywietlane w kolorze odpowiadajcym ich typowi (zobacz sekcj Kolory).
Podwietlenie uprawnie rwnie pracuje w tym trybie.
.PP
.I use_file_to_guess_type
.IP
Jeli ta zmienna jest ustawiona (standardowo) prbuje si dostosowa
rozszerzenie pliku do tego wybranego w pliku mc.ext.
.PP
.I xterm_mode
.IP
Jeli ta opcja jest wczona (standardowo tak nie jest) kiedy przegldasz plik
w panelu drzewa, bdzie on automatycznie przeadowywa drugi panel na
zawarto wybranego katalogu.
.PP
.SH Baza danych terminali (Terminal databases)
Midnight Commander pozwala ci na naprawienie bazy danych terminali bez
posiadania uprawnie roota. Midnight Commander szuka w pliku startowym
(mc.lib pooonego w katalogach z bibliotekami Midnight Commandera) lub w
pliku ~/.mc/ini sekcji "terminal:nazwa-twojego-terminala" i potem sekcji
"terminal:general", kada linia sekcji zawiera symbol klawisza, ktry
chcesz zdefiniowa, zaczynajce si do znaku rwnoci i definicji klawisza.
Moesz uy kombinacji \\E aby reprezentowa znak escape i ^x aby
reprezentowa znak Control-x.
.PP
Moliwymi klawiszami symboli s:
.PP
.nf
f0 do f20     Klawisze funkcyjne f0-f20
bs	      backspace
home          klawisz home
end           klawisz end
up            strzaka w gr
down          strzaka w d
left          strzaka w lewo
right         strzaka w prawo
pgdn          klawisz page down
pgup          klawisz page up
insert        znak insert
delete        znak delete
complete      do dokaczania
.fi
.PP
Na przykad, aby zdefiniowa klawisz insert jako Escape + [ + O + p, moesz
ustawi to pliku ini:
.PP
.nf
insert=\\E[Op
.fi
.PP
Symbol klawisza
.I complete
reprezentuje sekwencj wyjcia uywan do wywoywania procesu dokaczania,
jest to wywoywane kombinacj M-tab, ale moesz zdefiniowa inne klawisze
do wykonywania tych samych funkcji (na tych klawiaturach z ton fajnych i
zupenie bezuytecznych klawiszy).
.PP
.SH ""
.SH PLIKI
.PP
Program bdzie pobiera wszystkie swoje informacje ze zmiennej MCHOME,
jeli jest ona nie ustawiona to znowu przetwarzany jest katalog /usr.
.PP
/usr/lib/mc.hlp
.IP
Plik pomocy dla programu.
.PP
/usr/lib/mc/mc.ext
.IP
Standardowy plik rozszerze plikw.
.PP
~/.mc/ext
.IP
Wasny plik uytkownika, konfiguruje podgld i edycje plikw. Ma wyszy
priorytet ni plik systemowy.
.PP
/usr/lib/mc/mc.ini
.IP
Standardowy plik setupu do Midnight Commandera, uywany tylko wwczas,
kiedy uytkownik nie ma swojego wasnego pliku ~/.mc/ini.
.PP
/usr/lib/mc/mc.lib
.IP
Globalne ustawienia Midnight Commandera. Ustawienia w tym pliku s
uwzgldniane przez wszystkie sesje Midnight Commandera, uyteczne do
definiowania oglnosystemowych ustawie terminali.
.PP
~/.mc/ini
.IP
Wasny setup uytkownika. Jeli ten plik jest dostpny, jest adowany
zamiast pliku globalnego.
.PP
/usr/lib/mc/mc.hint
.IP
Plik zawierajcy podpowiedzi (hints) wywietlane przez program.
.PP
/usr/lib/mc/mc.menu
.IP
Ten plik zawiera informacje o oglnosystemowych aplikacjach w menu.
.PP
~/.mc/menu
.IP
Wasny plik menu uytkownika. Jeli ten plik jest obecny jest uywany
zamiast pliku globalnego.
.PP
~/.mc/tree
.IP
Lista katalogw drzewa katalogw i podgldu drzewa. Jedna linia jest jednym
wejciem. Linie zaczynajce si od ukonika s penymi nazwami katalogw.
Linie zaczynajce si od numeru maj tyle znakw ile poprzedni katalog.
Jeli chcesz moesz stworzy plik uywajc komendy "find / -type d
-print | sort > ~/.mc/tree". Normalnie nie ma sensu tego czyni, gdy
Midnight Commander robi to sam za ciebie.
.PP
\&./.mc.menu
.IP
Lokalny plik zdefiniowany przez uytkownika. Jeli ten plik jest dostpny,
jest uywany zamiast pliku w katalogu domowym i oglnosystemowego.
.PP
.SH LICENCJA
Program jest dystrybuowany na zasadach licencji GNU General Public License
dopki jako publikowany przez Free Software Foundation. Zobacz wbudowan
pomoc po wicej szczegw na temat licencji i braku gwarancji.
.SH DOSTPNO
Najnowsza wersja programu jest do zdobycia na serwerze ftp.nuclecu.unam.mc w
katalogu /linux/local i w Europie na serwerze sunsite.mff.cuni.cz w katalogu
/GNU/mc i na serwerze ftp.teuto.de w katalogu /lmb/mc.
.SH ZOBACZ TAKE
ed(1), gpm(1), mcserv(8), terminfo(1), view(1), sh(1), bash(1),
tcsh(1), zsh(1).
.PP
.nf
Strona Midnight Commander w sieci World Wide Web:
	http://www.gnome.org/mc/
.fi
.PP
.SH AUTORZY
Miguel de Icaza (miguel@roxanne.nuclecu.unam.mx), Janne Kukonlehto
(jtklehto@paju.oulu.fi), Radek Doulik (rodo@ucw.cz), Fred
Leeflang (fredl@nebula.ow.org), Dugan Porter (dugan@b011.eunet.es),
Jakub Jelinek (jj@sunsite.mff.cuni.cz), Ching Hui
(mr854307@cs.nthu.edu.tw), Andrej Borsenkow (borsenkow.msk@sni.de),
Norbert Warmuth (nwarmuth@privat.circular.de),
Mauricio Plaza (mok@roxanne.nuclecu.unam.mx), Paul Sheer
(psheer@icon.co.za) and Pavel Machek (pavel@ucw.cz) are the developers
of this package;
Alessandro Rubini (rubini@ipvvis.unipv.it) has been especially helpful
debugging and enhancing the program's mouse support, John Davis
(davis@space.mit.edu) also made his S-Lang library available to us
under the GPL and answered my questions about it, and the following
people have contributed code and many bug fixes (in alphabetical
order):
.PP
Adam Tla/lka (atlka@sunrise.pg.gda.pl),
alex@bcs.zp.ua (Alex I. Tkachenko), Antonio Palama,
DOS port (palama@posso.dm.unipi.it), Erwin van Eijk
(wabbit@corner.iaf.nl), Gerd Knorr (kraxel@cs.tu-berlin.de),
Jean-Daniel Luiset (luiset@cih.hcuge.ch), Jon Stevens
(root@dolphin.csudh.edu), Juan Francisco Grigera, Win32 port
(j-grigera@usa.net), Juan Jose Ciarlante (jjciarla@raiz.uncu.edu.ar),
Ilya Rybkin (rybkin@rouge.phys.lsu.edu), Marcelo Roccasalva
(mfroccas@raiz.uncu.edu.ar), Massimo Fontanelli (MC8737@mclink.it),
Pavel Roskin (pavel_roskin@geocities.com),
Sergey Ya. Korshunoff (root@seyko.msk.su), Thomas Pundt
(pundtt@math.uni-muenster.de), Timur Bakeyev
(timur@goff.comtat.kazan.su), Tomasz Cholewo
(tjchol01@mecca.spd.louisville.edu), Torben Fjerdingstad
(torben.fjerdingstad@uni-c.dk), Vadim Sinolitis (vvs@nsrd.npi.msu.su)
and Wim Osterholt (wim@djo.wtm.tudelft.nl).
.PP
.SH BDY
W pliku TODO dystrybucji znajdziesz informacje na temat tego, co
pozostao jeszcze do zrobienia.
.PP
Jeli chcesz zgosi kopoty z programem [bdy w nim],
wylij e-mail [po angielsku], na adres mc-bugs@roxanne.nuclecu.unam.mx.
.PP
Do zgoszenia bdu docz opis problemu, versj programu, ktrego uywasz
(wywietla j mc -V), system operacyjny, na ktrym pracujesz i jeli program
si wykada, chcielibymy dosta lad stosu.
.SH TUMACZENIE
Maciej Wojciechowski    wojciech@staszic.waw.pl