.\" {PTM/PB/0.1/09-05-1999/"uruchom powok z podmienieniem id uytkownika/grupy"}
.\" poszerzenie i aktualizacja do GNU sh-utils 2.0 PTM/WK/2000-VI
.ig
Transl.note: based on GNU man page su.1 and sh-utils.info

Copyright (C) 1994, 95, 96 Free Software Foundation, Inc.

Permission is granted to make and distribute verbatim copies of this
manual provided the copyright notice and this permission notice are
preserved on all copies.

Permission is granted to copy and distribute modified versions of
this manual under the conditions for verbatim copying, provided that
the entire resulting derived work is distributed under the terms of a
permission notice identical to this one.

Permission is granted to copy and distribute translations of this
manual into another language, under the above conditions for modified
versions, except that this permission notice may be stated in a
translation approved by the Foundation.
..
.TH SU "1" FSF "maj 2000" "Narzdzia powokowe GNU 2.0"
.SH NAZWA
su \- uruchom powok z podmienieniem ID uytkownika/grupy.
.SH SKADNIA
.TP 4
.B su
.RB [ \-flmp ]
.RB [ \-c
.IR polecenie ]
.RB [ \-s
.IR powoka ]
.RB [ \- ]
.RB [ \-\-login ]
.br
.RB [ \-\-fast ]
.RB [ \-\-preserve-environment ]
.RB [ \-\-shell=\fIpowoka ]
.br
.RB [ \-\-command=\fIpolecenie ]
.RB [ \-\-help ]
.RB [ \-\-version ]
.br
.RI [ uytkownik
.RI [ arg ...]]
.SH OPIS
Ta strona podrcznika opisuje polecenie \fBsu\fP w wersji GNU.
.PP
.B su
pozwala danemu uytkownikowi na tymczasowe bycie innym uytkownikiem.
Uruchamia polecenie (czsto powok interaktywn) z rzeczywistym i efektywnym
id uytkownika oraz id grupy i grupami dodatkowymi, nalecymi do
\fIuytkownika\fP. Jeli nie podano uytkownika, domylnym jest root, czyli
superuytkownik. Nazwa powoki jest pobierana ze wpisu w \fI/etc/passwd\fP,
a jeli tam nic nie bdzie, uywany jest /bin/sh. Jeli \fIuytkownik\fP ma
haso, to
.B su
zapyta o haso, chyba e wywoujcy je uytkownik mia efektywny
identyfikator uytkownika ustawiony na 0 (superuytkownik).
.PP
Domylnie
.B su
nie zmienia biecego katalogu. Ustawia zmienne rodowiskowe \fBHOME\fP i
\fBSHELL\fP wedug zapisw w pliku hase dla \fIuytkownika\fP, a jeli
nie jest on superuytkownikiem, ustawia te \fBUSER\fP i \fBLOGNAME\fP
na \fIuytkownik\fP.
Domylnie powoka nie jest powok zgoszeniow (zalogowania).
.PP
Jeli podano wicej \fIarg\fPumentw, to s one przekazywane jako dodatkowe
argumenty dla powoki.
.PP
.B su
nie obsuguje specjalnie /bin/sh czy innych powok
(ustawianie argv[0] na "-su", przekazywanie -c do niektrych powok, itp.).
.PP
Na systemach, ktre maj sysloga,
.B su
moe zosta tak skompilowane, by raportowao nieudane, lub opcjonalnie
rwnie udane prby zmiany id przy uyciu
.BR su .
Jednak \fBsu\fP w wersji GNU nie sprawdza czy uytkownik jest czonkiem grupy
`wheel' -- patrz poniej.
.SH OPCJE
.TP
.BR \-c " \fIpolecenie\fP, " \-\-command= \fIpolecenie
Przekazuje \fIpolecenie\fP, pojedynczy wiersz polece do wykonania,
do powoki z uyciem parametru
.BR \-c ,
zamiast uruchamia powok interaktywn.
.TP
.BR \-f ", " \-\-fast
Przekazuje powoce opcj
.BR \-f .
Prawdopodobnie ma to zastosowanie tylko dla
.B csh
i
.BR tcsh ,
dla ktrych opcja
.B \-f
powoduje nieczytanie pliku startowego (\fI.cshrc\fP). W powokach typu
bourne, opcja
.B \-f
wycza rozszerzanie wzorcw nazw plikw, co raczej nie jest przydatne.
.TP
.BR \- ", " \-l ", " \-\-login
Sprawia, e powoka bdzie powok zgoszeniow. Znaczy to, co nastpuje.
Uniewania
wszelkie zmienne rodowiskowe poza \fBTERM\fP, \fBHOME\fP i \fBSHELL\fP
(ktre s ustawiane, jak opisano wyej), i \fBUSER\fP oraz \fBLOGNAME\fP
(ustawiane, nawet dla superuytkownika, w sposb wyej opisany ).
Ustawia zmienn \fBPATH\fP na wkompilowan warto domyln. Zmienia katalog
na katalog domowy uytkownika. Dodaje do nazwy powoki "\-", aby przeczyta
pliki startowe logowania.
.TP
.BR \-m ", " \-p ", " \-\-preserve\-environment
Nie zmienia zmiennych rodowiskowych \fBHOME\fP, \fBUSER\fP, \fBLOGNAME\fP
czy \fBSHELL\fP.
Zamiast powoki \fIuytkownika\fP okrelonej w pliku passwd, uruchamia powok
podan w zmiennej \fBSHELL\fP, chyba e uytkownik wywoujcy
.B su
nie jest superuytkownikiem, a powoka \fIuytkownika\fP jest okrojona.
Powoka okrojona, to taka, ktra nie jest wymieniona w pliku \fI/etc/shells\fP,
lub we wkompilowanej licie powok. Czciowo opcja ta moe by przesonita
opcjami
.B \-\-login
i
.BR \-\-shell .
.TP
.B \-s " \fIpowoka\fP, " \-\-shell= powoka
Zamiast powoki \fIuytkownika\fP okrelonej w passwd, uruchamia zadan
\fIpowok\fP, chyba e uruchamiajcy
.B su
uytkownik nie jest superuytkownikiem, a powoka \fIuytkownika\fP jest
ograniczona.
.TP
.B \-\-help
Wywietla informacj o stosowaniu programu i dostpnych opcjach, koczy
prac.
.TP
.B \-\-version
Wywietla numer wersji programu i koczy prac.
.SH Dlaczego GNU `su' nie obsuguje grupy `wheel'

(Sekcj t napisa Richard Stallman)

Czasami kilku uytkownikw usiuje sprawowa nieograniczon wadz nad
pozostaymi. Na przykad, w 1984, kilku uytkownikw w laboratorium AI MIT
zdecydowao si `przej wadz' zmieniajc haso operatora systemu Twenex
i trzymajc je w tajemnicy przed wszystkimi innymi. (Udao mi si
udaremni ten zamach i przywrci wadz uytkownikom atajc jdro, lecz
nie wiedziabym jak zrobi to w Uniksie.)

Jednak, od czasu do czasu panujcy wyjawiaj komu. Przy zwykym
mechanizmie `su', kto, kto pozna haso root'a i sympatyzuje ze zwykymi
uytkownikami, moe przekaza je pozostaym. Funkcja "grupy wheel"
uniemoliwiaaby to, i w ten sposb umacniaa wadz rzdzcych.

Jestem po stronie mas, nie po stronie rzdzcych. Jeeli zwyke popiera
szefw i administratorw systemw we wszystkim, co robi, podejcie to moe
pocztkowo wyda Ci si dziwne.
.SH "ZGASZANIE BDW"
Bdy prosz zgasza, w jz.ang., do <bug-sh-utils@gnu.org>.
.SH COPYRIGHT
Copyright \(co 1999 Free Software Foundation, Inc.
.br
This is free software; see the source for copying conditions.  There is NO
warranty; not even for MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE.
.SH ZOBACZ TAKE
.BR sh-utils (1).
.SH OD TUMACZA
Zaktualizowano i poszerzono wg dokumentacji Texinfo dla narzdzi powokowych
GNU wersji 2.0.