1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211
|
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE book PUBLIC "-//OASIS//DTD DocBook XML V4.5//EN" "../../../docbook-xml-4.5/docbookx.dtd">
<chapter id="chapter.machine.translate">
<title>Машынны пераклад<indexterm class="singular">
<primary>Машынны пераклад</primary>
</indexterm></title>
<section>
<title>Уводзіны<indexterm class="singular">
<primary>Машынны пераклад</primary> <secondary>Уводзіны</secondary>
</indexterm></title>
<para>У адрозьненьне ад памяці перакладаў, якую стварае карыстальнік (як гэта робіцца ў <application>OmegaT</application>), праграмы машыннага перакладу (МП) ужываюць лінгвістычныя інструмэнты на аснове правілаў для стварэньня перакладу безь зьвяртаньня да памяці перакладаў. Для стварэньня мадэлі перакладу выкарыстоўваюцца таксама статыстычныя мадэлі на базе зыходных тэкстаў і перакладаў. Паводле шэрагу дасьледваньняў вынікі сэрвісаў машыннага перакладу ўжо даволі добрыя і працягваюць паляпшацца.</para>
<para>Для ўключэньня аднаго з сэрвісаў машыннага перакладу перайдзеце ў <guimenuitem>Налады → Машынны пераклад…</guimenuitem> і ўключэце патрэбны сэрвіс. Заўважце, што ўсе яны працуюць празь Інтэрнэт, для чаго патрабуецца сталае злучэньне з Інтэрнэтам.</para>
</section>
<section id="introduction">
<title>Google Translate<indexterm class="singular">
<primary>Машынны пераклад</primary> <secondary>Google Translate</secondary>
</indexterm></title>
<para>Google Translate — гэта платны сэрвіс ад Google для перакладу сказаў, вэб-сайтаў і цэлых тэкстаў паміж мноствам моваў, колькасьць якіх узрастае. На час напісаныя гэтага тэксту гэты шэраг уключае болей за 50 моваў, ад азэрбайджанскай да японскай, у тым ліку ўсе значныя мовы. У бягучай вэрсіі плата бярэцца за аб’ём і складае 20 долараў ЗША за міліён сымбаляў на момант напісаньня.<emphasis role="bold"/></para>
<para><emphasis role="bold">Увага: </emphasis>У выпадку Google Translate API v2 перад пачаткам працы з сэрвісам спатрэбіцца пазначыць зьвесткі для выстаўленьня рахункаў для ўсіх уліковых запісаў (дадатковыя зьвесткі гл.: <ulink url="https://developers.google.com/translate/v2/pricing?hl=en-US">Pricing and Terms of Service</ulink>). У мэтах ідэнтыфікацыі ў якасьці дзейснага карыстальніка сэрвісаў Google вам спатрэбіцца скарыстацца з прыватнага ўнікальнага ключа, атрыманага ад Google пры рэгістрацыі на сэрвісе. Каб даведацца, як дадаць гэты ключ да асяродзьдзя OmegaT, гл. <link linkend="chapter.installing.and.running">“Усталёўка і запуск”</link>, падразьдзел “Аргумэнты каманды запуску”.</para>
<para>Якасьць перакладаў ад Google Translate залежыць з аднаго боку ад аб’ёма тэкстаў на мове перакладу і іхніх дзвюхмоўных вэрсіяў, а з другога боку ад якасьці створаных мадэляў. Хаця якасьць можа быць недастатковай у пэўных выпадках, яна, несумніўна, будзе паляпшацца з часам.</para>
</section>
<section>
<title>Карыстальнікі <application>OmegaT</application> і Google Translate</title>
<para>Карыстальнікам <application>OmegaT</application> не абавязкова карыстацца з Google Translate. Калі карыстацца, то ні рашэньне карыстальніка прыняць пераклад, ні канчатковы варыянт перакладу не становяцца даступнымі для Google. У наступным вакне паказаны прыклад, які ўключае арыгінал на англійскай і пераклады на іспанскай і славенскай мовах ад Google Translate.</para>
<figure id="moby.dick">
<title>Google Translate — прыклад</title>
<mediaobject>
<imageobject role="html">
<imagedata fileref="images/MobyDick.png"/>
</imageobject>
<imageobject role="fo">
<imagedata fileref="images/MobyDick.png" width="60%"/>
</imageobject>
</mediaobject>
</figure>
<para>Іспанскі пераклад лепшы за славенскі. Заўважце, што дзеясловы “interest” і “sail” на іспанскую правільна перакладзеныя як дзеясловы (<emphasis>“interesar”</emphasis> і <emphasis>“navegar”</emphasis> адпаведна). На славенскую абодва словы перакладзеныя як назоўнікі. Цалкам верагодна, што іспанскі пераклад базуецца прынамсі часткова на рэальным перакладзе кнігі.</para>
<para>Пасьля ўключэньня сэрвісу пры адкрыцьці кожнага новага сэгмэнта на панэлі машыннага перакладу будзе зьяўляцца прапанова пераклад. Калі прапанова падаецца прымальнай, націсьнеце <keycombo> <keycap><indexterm class="singular">
<primary>Спалучэньні клявішаў</primary> <secondary>Машынны пераклад — Ctrl + M</secondary>
</indexterm>Ctrl</keycap> <keycap>M</keycap> </keycombo>, каб замяніць тэкст у полі перакладу сэгмэнта на гэтую прапанову. У прыкладзе, паказаным вышэй, пасьля націску <keycombo> <keycap>Ctrl</keycap> <keycap>M</keycap> </keycombo> іспанская вэрсія заменіцца на славенскую.</para>
<para>Калі вы не жадаеце, каб <application>OmegaT</application> адсылала зыходныя сэгмэнты ў Google для атрыманьня перакладаў, здымеце пазнаку з пункта мэню Google Translate у Наладах.</para>
<para>Заўважце, што ў сэрвіс машыннага перакладу ў любым выпадку адсылаецца толькі зыходны сэгмэнт. Браўзэрная вэрсія Google Translate дазваляе карыстальніку выпраўляць прапановы і накіроўваць у Google выпраўленыя варыянты. Гэтая функцыя, аднак, недаступная ў OmegaT.</para>
</section>
<section>
<title>Белазар<indexterm class="singular">
<primary>Машынны пераклад</primary> <secondary>Белазар</secondary>
</indexterm></title>
<para><ulink url="http://belazar.info/">Белазар</ulink> — гэта праграма машыннага перакладу для моўнай пары расейская-беларуская.</para>
</section>
<section>
<title>Apertium<indexterm class="singular">
<primary>Машынны пераклад</primary> <secondary>Apertium</secondary>
</indexterm></title>
<para><ulink url="http://www.apertium.org/">Apertium</ulink> — гэта свабодная/адкрытая плятформа машыннага перакладу, першапачаткова прызначаная для перакладу паміж блізкімі мовамі (такімі як CA, ES, GA, PT, OC і FR), але зь нядаўняга часу пашыраная на іншыя моўныя пары (напрыклад, ангельская-каталянская). Пра магчымасьць перакладу ў пэўнай моўнай пары можна даведацца на вэб-сайце.</para>
<para>Плятформа забясьпечвае наступнае:</para>
<itemizedlist>
<listitem>
<para>незалежны ад мовы рухавік машыннага перакладу</para>
</listitem>
<listitem>
<para>інструмэнты для кіраваньня лінгвістычнымі данімі ў мэтах рэалізацыі сыстэмы машыннага перакладу для пэўнай моўнай пары</para>
</listitem>
<listitem>
<para>лінгвістычныя данія для шэрагу моўных пар (колькасьць стала ўзрастае).</para>
</listitem>
</itemizedlist>
<para>Apertium выкарыстоўвае рухавік машыннага перакладу тыпу shallow-transfer, які апрацоўвае арыгінал паэтапна, як на канвэеры: выдаленьне фарматаваньня, марфалягічны аналіз, вырашэньне неадназначнасьцяў наконт часьцінаў мовы, паверхневая перадача структуры, лексычная перадача, марфалягічная генэрацыя, аднаўленьне фарматаваньня.</para>
<para>Apertium можна ўжываць для стварэньня сыстэмаў машыннага перакладу для розных моўных параў. Для гэтага ў Apertium выкарыстоўваюцца простыя фарматы на аснове XML для кадаваньня патрэбных лінгвістычных даніх (уручную або шляхам канвэрсыі існых даніх), якія кампілююцца з дапамогай інструмэнтаў, уключаных у камплект праграмы, у высакахуткасныя фарматы, якія ўжываюцца ў рухавіку.</para>
</section>
<section>
<title>MyMemory (машынны)<indexterm class="singular">
<primary>Машынны пераклад</primary> <secondary>MyMemory</secondary>
</indexterm></title>
<para>Па змаўчаньні MyMemory дазваляе ня болей за 100 запытаў за суткі. Падаўшы свой адрас электроннай пошты, можна адпраўляць 1000 запытаў за суткі замест 100.</para>
<para>Падаць адрас электроннай пошты можна прынамсі 3 спосабамі:</para>
<para><itemizedlist>
<listitem>
<para>У файле OmegaT.l4J.ini (толькі ў Windows) зьмяніць:</para>
<para># MyMemory email</para>
<para>на:</para>
<para>MyMemory vash@adras.com</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Пры запуску OmegaT з каманднага радка пазначыць у каманьдзе:</para>
<para>-Dmymemory.api.email=vash@adras.com</para>
</listitem>
<listitem>
<para>У запускальніку Kaptain (толькі ў Linux) увесьці адрас у адпаведным полі на ўкладцы “Online Services”.</para>
</listitem>
</itemizedlist></para>
<para>MyMemory прадстаўляе таксама <emphasis role="bold">пераклады, зробленыя чалавекам,</emphasis> ад прафэсійных перакладчыкаў, бюро перакладаў, кліентаў і са зьмесьціва шматмоўных сайтаў. Каб атрымаць гэтыя пераклады, трэба запампаваць зыходны файл <ulink url="http://mymemory.translated.net/">на іхні сайт</ulink>, які створыць файл TMX. Затым гэты файл TMX трэба памясьціць у каталёг /tm/ або /tm/auto/ праекта OmegaT.</para>
<para>MyMemory таксама дае магчымасьць кіраваньня <emphasis role="bold">прыватнымі файламі памяці перакладаў</emphasis>. Заўвага: OmegaT ня мае дынамічнага ўзаемадзеяньня зь імі (экспартаваць/імпартаваць файлы TMX трэба ўручную).</para>
</section>
<section>
<title>Microsoft Translator<indexterm class="singular">
<primary>Машынны пераклад</primary> <secondary>Microsoft Translator</secondary>
</indexterm></title>
<para>Каб атрымаць уліковыя данія для MS Translator, выканайце наступнае:</para>
<orderedlist>
<listitem>
<para>Увайдзеце ў Microsoft Azure Marketplace: <ulink url="http://datamarket.azure.com/">http://datamarket.azure.com/</ulink></para>
<para>Калі яшчэ ня маеце ўліковага запісу на Azure Marketplace, спачатку трэба зарэгістравацца.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Клікнеце па спасылцы My Account у верхняй частцы старонкі.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Бліжэй да нізу вы пабачыце наступныя элемэнты і значэньні:<itemizedlist>
<listitem>
<para>Primary Account Key (адпавядае парамэтру каманднага радка <code>microsoft.api.client_secret</code>)</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Customer ID (адпавядае парамэтру каманднага радка <code>microsoft.api.client_id</code>)</para>
</listitem>
</itemizedlist></para>
</listitem>
</orderedlist>
<para>Каб уключыць MS Translator у OmegaT, адрэдагуйце запускальнік або гл. разьдзел <link linkend="chapter.installing.and.running">“Усталёўка і запуск”</link>, каб даведацца, як запускаць OmegaT з каманднага радка.</para>
</section>
<section>
<title>Yandex Translate<indexterm class="singular">
<primary>Машынны пераклад</primary> <secondary>Yandex Translate</secondary>
</indexterm></title>
<para>Каб выкарыстоўваць Yandex Translate у OmegaT, трэба <ulink url="http://api.yandex.com/key/form.xml?service=trnsl">атрымаць ключ API ад Яндэкса</ulink>.</para>
<para>Атрыманы ключ API трэба перадаць у OmegaT пры запуску праз парамэтар каманднага радка <code>yandex.api.key</code>. Каб зрабіць гэта, адрэдагуйце запускальнік OmegaT або гл. разьдзел <link linkend="chapter.installing.and.running">“Усталёўка і запуск”</link>, каб даведацца, як запускаць OmegaT з каманднага радка.</para>
</section>
<section id="Google.Translate.troubleshooting">
<title>Машынны пераклад — Выпраўленьне непаладак<indexterm class="singular">
<primary>Машынны пераклад</primary> <secondary>Выпраўленьне непаладак</secondary>
</indexterm></title>
<para>Калі на панэлі машыннага перакладу нічога не зьяўляецца, праверце наступнае:</para>
<itemizedlist>
<listitem>
<para>Ці ёсьць злучэньне з Інтэрнэтам? Каб карыстацца машынным перакладам, трэба быць у сетцы.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
<itemizedlist>
<listitem>
<para>Якая моўная пара вам трэба? Праверце, ці даступная яна ў выбраным сэрвісе.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Google Translate не працуе: вы падпісаліся на <ulink url="https://developers.google.com/translate/v2/faq">сэрвіс Translate API</ulink>? Заўважце, што сэрвіс Google Translate не бясплатны, дадатковыя зьвесткі гл. у разьдзеле <link linkend="chapter.installing.and.running">“Усталёўка і запуск”</link> (парамэтры запуску).</para>
</listitem>
<listitem>
<para>“Google Translate returned HTTP response code: 403 …”: праверце, ці сапраўдны 38-значны ключ, пазначаны ў файле pinfo.list. Праверце, ці актываваны <ulink url="https://developers.google.com/translate/v2/faq">сэрвіс Translate API</ulink>.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Google Translate не працуе, хаця ключ Google API пазначаны належным чынам. Пазначце пункт Google Translate V2 у мэню Налады → Машынны пераклад.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Google Translate V2 выдае паведамленьне “Bad request” — мовы арыгінала і перакладу для праекта. Калі мовы ня вызначаныя, гэта спрычыняецца да падобнага адказу.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
</section>
</chapter>
|